خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، بهتازگی از حمله اسرائیل به جلسه شورای عالی امنیت ملی در ۲۶ خرداد خبر داد. بررسیهای ایراناینترنشنال بر پایه گزارشهای میدانی و اظهارات رسمی نشان میدهد این حمله بعد از ظهر همان روز و در محوطه تالار دوکوهه در غرب تهران رخ داده است.
تیم راستیآزمایی ایراناینترنشنال با بررسی رویدادهای ۲۶ خرداد و جستوجو در میان گزارشهای مردمی و رسمی، تصویری کاملتر از مجموعه حوادث و اتفاقات آن روز به دست آورده است.
خبرگزاری فارس ۲۱ تیر نوشت در «پیش از ظهر» دوشنبه ۲۶ خرداد، «جلسه شورای عالی امنیت ملی با حضور روسای سه قوه» در یکی از «طبقات زیرزمینی ساختمانی در غرب تهران» هدف یک «حمله با شلیک شش بمب یا موشک» قرار گرفت که در جریان آن، مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، دچار جراحت سطحی شد.
ارتش اسرائیل ۲۲ تیر در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال درباره صحت و سقم گزارش فارس اعلام کرد به این گزارش واکنشی نشان نمیدهد.
با این حال، روایتی که خبرگزاری فارس از این رویداد منتشر کرده، از جنبههای مختلف قابل راستیآزمایی است.
زمان و مکان حمله
تیم ایراناینترنشنال گزارشهای مربوط به انفجارهای ۲۶ خرداد در پایتخت را مورد بررسی قرار داد، اما نشانهای از وقوع شش انفجار پیاپی در سطح شهر تهران پیشاز ظهر ۲۶ خرداد نیافت.
پیش از این، وحید جلیلی، قائممقام رییس صدا و سیما، سوم تیر گفته بود: «اینها دوشنبه پیش [۲۶ خرداد]، یک ساعت قبل از زدن صدا و سیما جلسه سران قوا را زدند که الحمدلله بهشکل معجزهآسایی نجات پیدا کردند.»
حمله به ساختمان شیشهای صدا و سیما ۲۶ خرداد ساعت ۱۸:۳۴ به وقت تهران رخ داد.
با در نظر گرفتن خطای عمدی یا سهوی خبرگزاری فارس در اعلام زمان حمله، تیم ایراناینترنشنال به جستوجوی دیگر انفجارهای آن روز در غرب تهران پرداخت.
گزارشهای تصویری بسیاری وجود دارد که تایید میکند بعد از ظهر ۲۶ خرداد مکانی در غرب تهران هدف حمله همزمان چندین موشک قرار گرفت. در ادامه دو ویدیو را که ایراناینترنشنال همان روز از انفجارها در غرب تهران منتشر کرده، میبینید.
ویدیوی اول:
ویدیوی دوم:
همچنین تصاویر دیگری در شکبههای اجتماعی منتشر شده که زوایای مختلف این انفجارها را به نمایش میگذارد.
شهروندی ۲۶ خرداد با انتشار تصویر زیر نوشت: «ساعت ۱۶:۴۵ کوههای کنار شهرک باقری رو با حداقل هفت تا بمب زدن.»
در ویدیویی که شبکه الحدث از این انفجارها منتشر کرده، خروج هوای فشرده از حفرههایی در سطح زمین پس از یک انفجار قابل مشاهده است، نشانهای از وجود کانالها و راهروهایی در زیر سطح زمین.
در نبود تصاویر ماهوارهای تعیین محل دقیق برخورد موشکها بهدلیل توپوگرافی منطقه بسیار دشوار است، اما بررسیهای ایراناینترنشنال نشان میدهد محل وقوع این انفجارها جایی در محوطه تالار دوکوهه، وابسته به سپاه پاسداران، در منطقه چیتگر واقع در شمال شهرک باقری است.
چه کسی هدف حمله بود؟ سران قوا یا اعضای شورای عالی امنیت ملی؟
جلسه سران قوا معمولا با حضور رییس دولت، رییس قوه قضاییه و رییس مجلس و به میزبانی یکی از قوا برگزار میشود. تاکنون دفتر رییس دولت میزبان اکثر این جلسات بوده، اما در مواردی نیز این جلسات در مجلس یا قوه قضاییه برگزار شده است.
در این جلسات که غالبا برای هماهنگی قوا در امور جاری برگزار میشود، ممکن است افرادی در سطح وزرا یا مقامهای امنیتی مسئول نیز حضور یابند، اما نفس برگزاری چنین جلسهای با توجه به وضعیت جنگی کشور در آن بازه زمانی چندان ضروری و اضطراری به نظر نمیرسد.
جلسات شورای عالی امنیت ملی اما در مقیاس بزرگتری برگزار میشود.
در این جلسات علاوه بر روسای سه قوه، هفت عضو حقوقی دیگر، شامل وزیر خارجه، وزیر اطلاعات، وزیر کشور، رییس سازمان برنامه و بودجه، رییس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده کل ارتش و فرمانده کل سپاه پاسداران، به همراه دو نماینده خامنهای، یعنی سعید جلیلی و علیاکبر احمدیان، حضور دارند.
علی لاریجانی، مشاور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هشتم تیر اعلام کرد ۲۶ خرداد عملیاتی علیه شورای عالی امنیت ملی در ایران انجام شده است.
لاریجانی در همین رابطه گفت: «جلسه اینها [سران قوا] را کشف کرده بودند و میخواستند با بمباران اینها از بین ببرند اما موفق نشدند؛ یعنی طراحیشان این بود که در این روز سران کشور و سران قوا و افراد موثر دیگر از بین بروند و بیایند سراغ رهبری، و جمع کنند ایران را.»
محسن رضایی، فرمانده کل پیشین سپاه، نیز ۱۷ تیر در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «رهبری را که نتوانستند بزنند. شورای امنیت را بمباران کردند، شش نقطه از جایی که شورای امنیت بوده بمب خورده، ولی کوچکترین خدشهای به هیچکدام از اعضا وارد نشده.»
آیا هدف، شخص پزشکیان بود؟
اظهار نظر در این مورد بدون دسترسی به اطلاعات دقیق، خالی از اعتبار است. با این حال، وبسایت خبری واینت با استناد به اظهارات دنی سیترینوویچ، پژوهشگر و رییس سابق بخش ایران در شاخه تحقیقات اطلاعات ارتش اسرائیل، نوشت پزشکیان یک «اصلاحطلب» است و بعید به نظر میرسد که او هدف اصلی حمله اسرائیل بوده باشد.
سیترینوویچ افزود پزشکیان ریاست شورای عالی امنیت ملی را بر عهده دارد و از آنجا که این نهاد میتواند بهطور جدی بر فرآیند تصمیمگیری در ایران تاثیر بگذارد، ممکن است هدف اصلی بمباران، جلسه شورای عالی امنیت ملی بوده باشد.
یک روز پس از این حمله، ایراناینترنشنال به اطلاعاتی دست یافت که نشان میداد علی خامنهای در اقدامی بیسابقه، بخش قابلتوجهی از اختیارات خود را به شورای عالی سپاه واگذار کرده است.
ترامپ و نتانیاهو ۲۶ خرداد چه گفتند؟
بنیامین نتانیاهو ۲۶ خرداد حدود ساعت ۱۹:۰۰ به وقت تهران در مصاحبه با شبکه ایبیسی هدف قرار دادن خامنهای را منتفی نداست و تاکید کرد این اقدام «باعث تشدید درگیری نمیشود، بلکه به آن پایان میدهد».
نتانیاهو در پاسخ به این پرسش که آیا اسرائیل واقعا خامنهای را هدف قرار خواهد داد یا خیر، گفت: «ما آنچه را لازم باشد، انجام میدهیم.»
دونالد ترامپ نیز که برای شرکت در اجلاس گروه هفت در کانادا حضور داشت، ۲۶ خرداد بهصورت غیرمنتظره این اجلاس را یک روز زودتر از موعد ترک کرد.
پولیتیکو همان روز در گزارشی نوشت: «ترامپ پس از ابراز نگرانی از تشدید درگیری میان ایران و اسرائیل، ناگهان اجلاس گروه هفت را ترک کرد.»
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، در آن زمان گفت ترامپ برای کار روی طرح «آتشبس» میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، اقدام به ترک اجلاس کرده است.
ترامپ ۲۷ خرداد در شبکه اجتماعی تروثسوشال روایت مکرون را رد کرد و نوشت: «اشتباه! او نمیداند چرا من الان در راه واشینگتن هستم، اما مطمئنا هیچ ربطی به آتش بس ندارد. خیلی بزرگتر از آن. چه عمدا و چه سهوا، امانوئل همیشه اشتباه میکند. منتظر باشید.»
ویدیوی رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهد گروهی از نانوایان در تهران یکشنبه ۲۲ تیر در اعتراض به قطع شدن سهمیه آرد، مقابل ساختمان وزارت کشور دست به تجمع زدند.
بر اساس گزارشها، نانوایان در ایران بهویژه به کاهش شدید درآمدها اعتراض دارند.
رسانههای ایران تجمع نانوایان مقابل وزارت کشور را پوشش ندادند، اما خبرگزاری ایسنا ۲۲ تیر به نقل از نوروز عزیزی، رییس اتحادیه نانوایان کرمانشاه، نوشت نانواییها در آستانه تعطیلی و ورشکستگی قرار دارند.
عزیزی با انتقاد از عملکرد مسئولان جمهوری اسلامی در تعیین نرخ جدید نان گفت تمامی هزینههای نانوایان افزایش داشته است.
این مقام صنفی یکی دیگر از چالشهای مهم پیش روی نانوایان را سامانه «نانینو» اعلام کرد و ادامه داد: «نانینو بهجای آنکه سامانهای برای حمایت از نانوایان باشد، به چالشی بزرگ برای ما تبدیل شده است.»
عزیزی افزود: «اگر متناسب با سهمیه آردی که داریم فروش نداشته باشیم، جریمه خواهیم شد و این در حالیست که این روزها بخشی از آرد ما بهدلیل قطعی برق از دست میرود و ما باید جریمه آن را بپردازیم.»
در این شرایط، حکومت فشار بر نانوایان ایران را افزایش داده است.
بهعنوان نمونه، رضا حدادپور، مدیرکل تعزیرات حکومتی قم، از پلمب و جریمه سنگین دو واحد نانوایی سنگک بهدلیل آنچه «گرانفروشی و دریافت وجه اضافی از مشتریان» توصیف کرد، خبر داد.
در استان تهران نیز رییس شبکه بهداشت و درمان پاکدشت از پلمب «پنج نانوایی متخلف» در این شهرستان خبر داد.
تداوم افزایش قیمت نان در سراسر ایران
در حالی که در روزهای گذشته قیمت نان در برخی استانهای ایران از جمله خراسان رضوی، خراسان شمالی، همدان و قم افزایش یافته بود، ۲۲ تیر نیز مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی خوزستان از افزایش نرخ نان در این استان خبر داد.
او گفت: «افزایش نرخ نان برای مرکز استانها ۵۲ درصد و برای شهرستانها ۴۲ بوده و این یک رویه کلی در سراسر کشور است.»
زمزمههای افزایش قیمت نان همزمان با جنگ اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل به گوش میرسید.
۲۶ خرداد، محمدجواد کرمی، رییس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ایران و تهران، از افزایش ساعات کاری نانوایان پس از حملات اسرائیل خبر داد و گفت: «درخواست افزایش قیمت نان بعد از شرایط حال حاضر، مجددا مطرح میشود.»
۱۸ تیر نیز رییس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف با اشاره به اختلاف میان نرخ دولتی و قیمت نهایی نان در نانواییها گفت: «قیمت مصوب دولتی به دست مردم نمیرسد و هر نانوایی با هر قیمتی که خود تعیین کرده، نان را میفروشد.»
او تاکید کرد که تنها راهحل، اعلام «قیمت واقعی» نان است.
