روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد شماری از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در جریان درگیری اخیر میان اسرائیل و جمهوری اسلامی در تهران حضور داشتند، به دلایل امنیتی ایران را ترک کردند.
این گروه از بازرسان آژانس جمعه ۱۳ تیر به‌صورت زمینی از ایران خارج شدند.
وال‌استریت ژورنال افزود: «بازرسان از زمان حمله اسرائیل به ایران در ۱۳ ژوئن (۲۴ خرداد) در تهران مستقر بودند و امکان بازدید از سایت‌های هسته‌ای ایران را نداشتند. آن‌ها ابتدا در هتلی در پایتخت اقامت داشتند، اما احتمال دارد سپس به یکی از ساختمان‌های وابسته به سازمان ملل منتقل شده باشند.»
لارنس نورمن، خبرنگار این رسانه، نیز گزارش داد بازرسان از طریق مرز زمینی ایران را ترک کردند و به ارمنستان رفتند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس، خروج بازرسان این نهاد از ایران را تایید کرد و گفت آن‌ها به وین، مقر آژانس، رسیده‌اند.
در واکنش به این خبر، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، بار دیگر بر «اهمیت حیاتی» گفت‌وگوی این نهاد با جمهوری اسلامی درباره نحوه «از سرگیری هرچه سریع‌تر فعالیت‌های ضروری نظارتی و راستی‌آزمایی» در ایران تاکید کرد.
خروج بازرسان آژانس از ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۱ تیر قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را برای اجرا ابلاغ کرد. این قانون پیش‌تر به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسیده بود.
آمریکا، فرانسه و آلمان تصمیم تهران برای تعلیق همکاری با آژانس را محکوم کرده‌اند.
تشدید تنش‌ها میان تهران و آژانس
وال‌استریت ژورنال در ادامه گزارش خود نوشت خروج بازرسان آژانس از ایران امکان «دسترسی بین‌المللی موثر» به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی را عملا از میان می‌برد و زمینه را برای ادامه فعالیت‌های هسته‌ای این کشور بدون نظارت مستقیم فراهم می‌کند.
با این حال، نهادهای اطلاعاتی کشورهای غربی و اسرائیل همچنان فعالیت‌های جمهوری اسلامی را به‌دقت رصد می‌کنند و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز به تصاویر ماهواره‌ای از سایت‌های هسته‌ای ایران دسترسی دارد.
وال‌استریت ژورنال هشدار داد تحولات اخیر می‌تواند به تشدید تنش‌ها بر سر پایبندی تهران به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) منجر شود.
تنش میان جمهوری اسلامی و آژانس بین‌المللی در سال‌های گذشته به‌تدریج شدت گرفته است.
ایران تنها کشور غیرهسته‌ای در جهان است که اقدام به تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصد کرده و هم‌زمان از همکاری با تحقیقات شش‌ساله آژانس درباره منشاء مواد هسته‌ای اعلام‌نشده در خاک خود سر باز زده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دو سال گذشته بارها اعلام کرده به‌دلیل محدودیت‌های موجود نمی‌تواند با اطمینان تایید کند برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی صرفا با اهداف صلح‌آمیز دنبال می‌شود.
پس از حملات اسرائیل و آمریکا به سایت‌های هسته‌ای در ایران، مقام‌های جمهوری اسلامی به‌شدت از مواضع آژانس بین‌المللی و شخص گروسی در قبال پرونده هسته‌ای تهران انتقاد کرده‌اند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۹ تیر با انتقاد تند از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت گزارش‌های او «بهانه‌ای» برای حمله اسرائیل و آمریکا به ایران فراهم کرد.
او افزود: «برخورد دوگانه یکی از بدترین رویکردها و سیاست‌ها در قبال هنجارهای بین‌المللی است. آژانس قصور پرتبعاتی را مرتکب شد. آژانس با ارائه گزارش بهانه‌ای را فراهم کرد و در قبال اقدام علیه ایران موضع شایسته‌ای را اتخاذ نکرد.»
