نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل دقایقی پس از اظهارات دونالد ترامپ مبنی بر تمایل مقامهای ایرانی به مذاکره و دیدار با او در کاخ سفید، با انتشار پیامی شدیداللحن در شبکه اجتماعی «ایکس» واکنش نشان داد.
در این بیانیه آمده است: «هیچ مقام ایرانی هرگز درخواست نکرده که در برابر دروازههای کاخ سفید زانو بزند. تنها چیزی که از دروغهای او نفرتانگیزتر است، تهدید بزدلانهاش برای 'از بین بردن' رهبری است.»
نمایندگی جمهوری اسلامی تاکید کرده که حکومت ایران نه تحت فشار مذاکره خواهد کرد، نه صلح تحمیلی را خواهد پذیرفت، و نه با «یک جنگطلب از دور خارجشده که به دنبال باقیماندن در صحنه است» وارد گفتوگو خواهد شد.
در پایان این پیام آمده است: «ایران به هر تهدیدی با تهدیدی متقابل پاسخ خواهد داد و به هر اقدام، با اقدامی متقابل واکنش نشان خواهد داد.»
مناطقی از ایران که هدف حمله قرار گرفتند:
تهران:
حمله موشکی جمهوری اسلامی به پاکستان در دیماه ۱۴۰۲، به تنش کوتاهمدت میان دو همسایه انجامید.
جمهوری اسلامی در آن زمان اعلام کرد گروه جیشالعدل را در بلوچستان پاکستان هدف قرار داده و پاکستان نیز در پاسخ، به «مواضع جداییطلبان بلوچ در خاک ایران» حمله کرد.
با این حال، تنشها میان تهران و اسلامآباد اندکی بعد فروکش کرد.
اکنون و ۱۷ ماه پس از آن رخدادها، اسلامآباد حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی را «نقض حاکمیت ارضی ایران» دانست و این اقدامات را «تحریکآمیز» خواند.
به گزارش الجزیره، وزارت خارجه پاکستان ۲۳ خرداد در بیانیهای ضمن محکوم کردن حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی اعلام کرد: «جامعه بینالمللی و سازمان ملل متحد مسئولیت دارند با پیروی از قوانین بینالمللی، این تجاوز را فورا متوقف و متجاوز را پاسخگو کنند.»
تصمیم پاکستان به بستن مرز خود با ایران
پاکستان که با ایران ۹۰۵ کیلومتر مرز مشترک دارد، از ۲۵ خرداد پنج گذرگاه مرزی خود با ایران را مسدود کرده است.
در روزهای اخیر، بیش از ۵۰۰ شهروند پاکستانی، از جمله زائران و دانشجویان، از ایران خارج شدهاند.
نعیم احمد، دستیار فرماندار شهر مرزی تفتان، در مصاحبه با الجزیره گفت: «دوشنبه ۴۵ دانشجو که در موسسات مختلف ایران تحصیل میکردند به پاکستان بازگشتند. حدود ۵۰۰ زائر هم از مرز تفتان عبور کردند.»
تفتان در منطقه چاغی استان بلوچستان پاکستان واقع شده است. ناحیهای که بهدلیل برخورداری از معادن غنی طلا و مس شناخته شده است و در گذشته نیز بهعنوان محل آزمایشهای هستهای پاکستان مورد استفاده قرار گرفته است.
نگرانی پاکستان از پیامدهای جنگ بر امنیت بلوچستان
کارشناسان معتقدند اصلیترین نگرانی پاکستان از تبعات احتمالی جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل، به وضعیت ناآرام استان بلوچستان بازمیگردد؛ بزرگترین استان این کشور از نظر مساحت با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر.
بلوچستان که منابع غنی نفت، گاز، زغالسنگ، طلا و مس را در خود جای داده، از سال ۱۹۴۷ تاکنون شاهد دستکم پنج شورش جداییطلبانه بوده است که آخرین موج این ناآرامیها از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی آغاز شده است.
عبدالباسط، پژوهشگر دانشکده مطالعات بینالمللی اس. راجاراتنام در سنگاپور، به الجزیره گفت: «نگرانی اصلی پاکستان این است که در صورت تشدید جنگ، اعضای گروههای مسلحی مانند ارتش آزادیبخش بلوچستان که شمار زیادی از آنها در مناطق مرزی ایران حضور دارند، ممکن است به آن سوی مرز نفوذ کنند و در خاک پاکستان پناه بگیرند.»
همچنین بندر کلیدی گوادر در این منطقه واقع شده که نقشی محوری در کریدور اقتصادی چین-پاکستان (به ارزش ۶۲ میلیارد دلار) ایفا میکند.
سابقه مهاجرت افغانها به پاکستان
از زمان تهاجم شوروی به افغانستان در سال ۱۹۷۹، موج گستردهای از پناهجویان افغان وارد پاکستان شدهاند. در آخرین موج، پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱، نزدیک به چهار میلیون افغان به پاکستان پناه بردهاند.
در سال ۲۰۲۳، دولت پاکستان برنامه بازگرداندن پناهجویان را آغاز کرد که به اخراج حدود یک میلیون نفر منجر شد.
عبدالباسط گفت که پاکستان نمیخواهد تجربه مهاجرت گسترده افغانها تکرار شود: «با توجه به مرز طولانی با ایران و پیوندهای عمیق میان مردم دو سوی مرز، احتمالا همین مساله در تصمیم به بستن مرز تاثیرگذار بوده است.»
هراس از برتری هوایی اسرائیل
عمر کریم، پژوهشگر مسائل خاورمیانه در دانشگاه بیرمنگام، در مصاحبه با الجزیره با اشاره به مخالفت پاکستان با دستیابی اسرائیل به برتری کامل هوایی بر آسمان ایران گفت: «چنین موضوعی میتواند معادلات امنیتی در جناح غربی پاکستان را دستخوش تغییر کند.»
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرده که نیروی هوایی این کشور کنترل آسمان ایران را در دست دارد و دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا نیز این گفته را تایید کرده است.
پاکستان که هیچ رابطه دیپلماتیکی با اسرائیل ندارد و این کشور را «دشمن» میداند، از گسترش نفوذ هوایی اسرائیل در منطقه ابراز نگرانی کرده است.
اسحاق دار، وزیر امور خارجه پاکستان، ۲۷ خرداد در پارلمان این کشور گفت در صورت خودداری اسرائیل از انجام حملات بیشتر، جمهوری اسلامی آماده بازگشت به میز مذاکرات است.
او افزود: «این پیام را به کشورهای دیگر رساندهایم که هنوز فرصت توقف اسرائیل و بازگشت ایران به مذاکرات وجود دارد.»
خبرنگار رسانه آی۲۴ اسرائیل چهارشنبه ۲۸ خرداد گزارش داد در پی حمله سایبری گروه هکری «گنجشک درنده» به پلتفرم رمزارز نوبیتکس، دستکم ۴۸ میلیون دلار ارز دیجیتال از این صرافی به سرقت رفته است.
بر اساس این گزارش، گروه گنجشک درنده اعلام کرده پلتفرم نوبیتکس «نقش موثری در دور زدن تحریمها و تامین مالی فعالیتهای تروریستی جمهوری اسلامی از طریق ارز دیجیتال» ایفا کرده است.
برخی گزارشها حاکی از آن است که مبالغ به سرقترفته، به کیف پولی واریز شدهاند که عنوان آن حاوی عبارتی اعتراضی علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
۲۷ خرداد، گنجشک درنده مسئولیت حمله سایبری به بانک سپه را بر عهده گرفت. در پی این حمله، بانک سپه بهطور کامل از دسترس خارج و امکان دسترسی آنلاین به حسابها قطع شد.
این گروه هکری در بیانیهای گفت: «ما تمام دادههای بانک سپه را در یک عملیات سایبری نابود کردیم.»
همزمان، مخاطبان ایراناینترنشنال از ۲۷ خرداد از قطع یا اختلال گسترده اینترنت در نقاط مختلف ایران خبر میدهند و میگویند در برخی مناطق تنها دسترسی به «اینترنت ملی» ممکن است.
پلیس فتا شامگاه ۲۷ خرداد قطع گسترده اینترنت در کشور را تایید کرد و آن را به حملات سایبری نسبت داد.
نوبیتکس: خسارت وارد شده به کاربران را جبران میکنیم
صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس با انتشار پیامی ضمن تایید وقوع یک «حادثه امنیتی»، اعلام کرد خسارات واردشده به کاربران جبران خواهد شد.
در پیام نوبیتکس آمده است: «صبح امروز ۲۸ خرداد، تیم فنی ما نشانههایی از دسترسی غیرمجاز به بخشی از زیرساختهای اطلاعرسانی و کیف پول گرم را شناسایی کرده است. بلافاصله پس از تشخیص، تمام دسترسیها متوقف شد و تیمهای امنیتی داخلی ما در حال بررسی دقیق ابعاد این حادثه هستند.»
این صرافی افزود: «دارایی کاربران مطابق استانداردهای ذخیرهسازی سرد در امنیت کامل است و حادثه فوق فقط بخشی از دارایی کیفپولهای گرم را تحت تاثیر قرار داده است.»
نوبیتکس «مسئولیت کامل» این رویداد را پذیرفت و وعده داد که خسارتها از طریق «صندوق بیمه و منابع نوبیتکس» جبران شود.
کیف پولهای دیجیتال معمولا به دو نوع سرد و گرم تقسیم میشوند. کیف پول گرم به اینترنت متصل است و برای انجام سریع تراکنشها به کار میرود اما به همین دلیل بیشتر در معرض خطر حملات سایبری قرار دارد.
در مقابل، کیف پول سرد بهصورت آفلاین نگهداری میشود؛ به همین خاطر امنیت بیشتری دارد و معمولا برای ذخیره داراییها در بلندمدت استفاده میشود.
اسرائیل بامداد جمعه ۲۳ خرداد عملیات گسترده نظامی خود را در خاک ایران آغاز کرد. ساعاتی پیش از این عملیات، مرکز افتا (امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات)، وابسته به نهاد ریاست جمهوری، به مراکز حیاتی و زیرساختهای حکومت ایران در مورد وقوع حملات سایبری هشدار داده بود.
افتا از مجموعه حراست، مدیران و کارشناسان آیتی سازمانها خواسته بود تا ۳۱ خرداد در دسترس باشند و الزامات امنیتی را «با جدیت» اعمال کنند.
حملات سایبری به زیرساختهای حیاتی جمهوری اسلامی در سالهای اخیر، بهویژه از سوی اسرائیل یا گروههای وابسته به آن، افزایش یافته است.
یکی از شاخصترین این موارد، حمله با ویروس استاکسنت در سال ۲۰۱۰ بود که تاسیسات هستهای نطنز را هدف قرار داد و به همکاری اسرائیل و آمریکا نسبت داده شد.
گروه گنجشک درنده آبان ۱۴۰۲ نیز با انجام یک حمله سایبری، سیستم سوخترسانی ایران را مختل کرد که به تعطیلی کامل پمپبنزینها در سراسر کشور انجامید.
بر اساس این گزارش که چهارشنبه ۲۸ خرداد منتشر شد، مقامهای آمریکایی معتقدند جمهوری اسلامی در موضع ضعف قرار دارد و ممکن است بهناچار به میز مذاکرات بازگردد و در نهایت توافقی را بپذیرد که شامل کنار گذاشتن کامل غنیسازی اورانیوم باشد.
ایبیسی نیوز افزود اگر حکومت ایران به گفتوگوها بازگردد و با توقف کامل غنیسازی اورانیوم موافقت کند، احتمال دارد نشستی در سطح عالی با حضور استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و شاید حتی جیدی ونس، معاون رییسجمهوری آمریکا، در همین هفته برگزار شود.
این گزارش در شرایطی منتشر شد که حملات متقابل اسرائیل و جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد و گمانهزنیها درباره احتمال موافقت ترامپ با مشارکت ایالات متحده در کارزار نظامی علیه حکومت ایران شدت گرفته است.
پیش از حمله اسرائیل، تهران و واشینگتن در پنج دور مذاکره به میانجیگری مسقط حضور یافته بودند اما آغاز عملیات نظامی اسرائیل تنها ۴۸ ساعت پیش از دور ششم، در نهایت باعث شد جمهوری اسلامی از ادامه حضور در این گفتوگوها صرفنظر کند.
۲۴ تا ۴۸ ساعت سرنوشتساز
ایبیسی نیوز در ادامه گزارش داد مقامهای آمریکایی معتقدند ۲۴ تا ۴۸ ساعت آینده سرنوشتساز خواهد بود و زمان مشخص میکند آیا فرصت برای دستیابی به راهحلی دیپلماتیک با جمهوری اسلامی باقی مانده یا ترامپ به گزینه نظامی روی خواهد آورد.
بر اساس این گزارش، از سرگیری مذاکرات تنها در صورت «واکنش فوری» جمهوری اسلامی ممکن خواهد بود، چرا که ترامپ پیشتر هشدار داده صبرش نسبت به تحولات خاورمیانه رو به پایان است.
ایبیسی نیوز به نقل از منابع آگاه افزود ترامپ «از ناتوانی ایرانِ بیثبات در ارائه پاسخهای فوری به دولتش ابراز ناخرسندی کرده و مایل نیست شرایط به گونهای رقم بخورد که به نظر برسد تهران تهدید نظامی او را بیاعتبار کرده است».
ترامپ ۲۷ خرداد با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال اعلام کرد از محل اختفای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، آگاه است اما «فعلا» برنامهای برای هدف قرار دادن او وجود ندارد.
رییسجمهوری ایالات متحده همچنین تاکید کرد خواهان «تسلیم کامل» حکومت ایران است.
نشست شورای امنیت ملی آمریکا بهمنظور بررسی جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل و ارزیابی احتمال مداخله مستقیم واشینگتن در عملیات نظامی، ۲۷ خرداد به دستور ترامپ برگزار شد و پس از حدود یک ساعت پایان یافت.
وبسایت خبری اکسیوس به نقل از سه مقام آمریکایی گزارش داد ترامپ بهطور جدی در حال بررسی گزینه ورود مستقیم ایالات متحده به کارزار نظامی علیه جمهوری اسلامی و حمله به تاسیسات هستهای حکومت ایران، بهویژه سایت زیرزمینی غنیسازی فردو است.
