موشک استارشیپ در تازه‌ترین پرتاب آزمایشی از کنترل خارج شد

موشک استارشیپ متعلق به شرکت اسپیس‌ایکس که قرار است نقش اصلی را در ماموریت‌های مریخ ایفا کند، از پایگاه این شرکت در تگزاس به فضا پرتاب شد، اما در میانه مسیر از کنترل خارج شد و نتوانست به اهداف آزمایشی پیش‌بینی‌شده دست یابد.

این موشک ۱۲۲ متری، که سه‌شنبه شش خرداد از پایگاه «استاربِیس» تگزاس پرتاب شد، توانست از نقاط شکست قبلی عبور کند، اما در نهایت کنترل خود را از دست داد و بخشی از ماموریت از جمله فرود کنترل‌شده را با شکست مواجه کرد. این نهمین آزمایش کامل این موشک از آوریل ۲۰۲۳ محسوب می‌شود.

در این ماموریت، کپسول فوقانی استارشیپ با یک بوستر پرتاب‌شده پیشین به فضا ارسال شد که اولین استفاده مجدد از این نوع بوستر بود. اما تماس با این بوستر هنگام بازگشت به زمین از دست رفت و فرود کنترل‌شده آن نیز ناموفق بود.

استارشیپ به مسیر خود در فضای زیرمداری ادامه داد، اما حدود ۳۰ دقیقه پس از آغاز ماموریت، به‌طور غیرقابل کنترلی شروع به چرخش کرد. این اتفاق پس از لغو پرتاب هشت ماهواره استارلینک رخ داد؛ چرا که مکانیسم پرتابی آن به‌درستی عمل نکرد.

سخنگوی اسپیس‌ایکس در جریان پخش زنده گفت: «وضعیت امروز ما با بسیاری از اهداف مداری خوب پیش نرفته است.»

بیشتر بخوانید: اسپیس‌ایکس ششمین آزمایش استارشیپ را با حضور ترامپ انجام داد

قرار بود ایلان ماسک پس از پرتاب، در یک سخنرانی‌ با عنوان «راهی به‌سوی چندسیاره‌ای‌ کردن زندگی» درباره برنامه‌های فضایی خود سخن بگوید. اما ساعاتی پس از پرتاب، این سخنرانی انجام نشد.

ماسک در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد که نشتی در مخزن اصلی سوخت باعث از دست رفتن کنترل راکت شده است.

او افزود: «داده‌های زیادی برای بررسی در اختیار داریم. پرتاب‌های بعدی با فاصله هر سه تا چهار هفته انجام خواهد شد.»

اسپیس‌ایکس اعلام کرده است که مدل‌های اخیر استارشیپ نسبت به نمونه‌های پیشین، طراحی به‌روزشده‌ای دارند. این مدل‌ها برای پرتاب ماهواره‌ها، بازگرداندن انسان به ماه و در نهایت اعزام به مریخ طراحی شده‌اند.

پذیرش ریسک

شکست‌های اخیر نشان می‌دهد که اسپیس‌ایکس در عبور از مرحله‌ای پیچیده در توسعه چند میلیارد دلاری استارشیپ با مشکل روبروست.

با این حال، فرهنگ مهندسی این شرکت، که به‌طور گسترده‌ای ریسک‌پذیرتر از دیگر شرکت‌های فضایی شناخته می‌شود، بر پایه استراتژی پروازهای آزمایشی است که وسیله را تا مرز شکست پیش می‌برد و با تکرار مکرر، به بهبود آن کمک می‌کند.

این پرتاب قرار بود آزمایشی برای ورود مجدد به جو زمین و فرود در اقیانوس هند باشد تا کاشی‌های گرمایی و بالچه‌های جدید آن بررسی شوند. اما از دست رفتن زودهنگام راکت، موجب توقف موقت برنامه‌های توسعه‌ای اسپیس‌ایکس شد.

سازمان ناسا قصد دارد از استارشیپ برای فرود انسان بر سطح ماه در سال ۲۰۲۷ استفاده کند، هرچند نفوذ ماسک در دولت ترامپ و تمرکز او بر مریخ، باعث نگرانی‌هایی در مورد برنامه ناسا شده است.

چهار روز پیش از پرتاب، سازمان هوانوردی فدرال آمریکا مجوز آن را پس از پایان بررسی سانحه قبلی صادر کرده بود. در دو پرتاب پیشین در ژانویه و مارس، راکت‌ها پس از پرتاب منفجر شدند و تکه‌هایی از آن‌ در منطقه کارائیب پخش شد.

در پرتاب اخیر، منطقه خطر برای ریزش تکه‌های حاصل از انفجار احتمالی گسترش یافته بود.

ماسک، بنیان‌گذار اسپیس‌ایکس و از حامیان دونالد ترامپ، اعلام کرده است که پس از فعالیت‌های سیاسی اخیرش، تمرکز بیشتری بر کسب‌وکارهای خود، از جمله اسپیس‌ایکس خواهد داشت.

او قصد دارد استارشیپ را جایگزین فالکون ۹ کند؛ راکتی که در حال حاضر نقش اصلی را در پرتاب‌های تجاری اسپیس‌ایکس ایفا می‌کند.

بیشتر بخوانید: اولین راهپیمایی فضایی خصوصی اسپیس‌ایکس؛ ماموریت پولاریس داون آغاز شد