بیل گیتس: ایلان ماسک فقیرترین کودکان جهان را میکشد
بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت، متعهد شد که تا سال ۲۰۴۵ مبلغ ۲۰۰ میلیارد دلار از طریق بنیاد خیریهاش اهدا کند. او همزمان بهشدت به ایلان ماسک تاخت و او را متهم کرد که با کاهش شدید بودجه کمکهای خارجی ایالات متحده، «فقیرترین کودکان جهان را میکشد».
این میلیاردر ۶۹ ساله پنجشنبه ۱۸ اردیبهشت اعلام کرد که برنامههایش برای واگذاری تقریبا تمام ثروتش را سرعت بخشیده و قصد دارد بنیادش را در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۴۵ تعطیل کند؛ اقدامی که چندین سال زودتر از برنامهریزی قبلی خواهد بود.
گیتس گفت باور دارد این پول به تحقق چندین هدفش از جمله ریشهکن کردن بیماریهایی مانند فلج اطفال و مالاریا، پایان دادن به مرگومیرهای قابل پیشگیری در میان زنان و کودکان، و کاهش فقر جهانی کمک خواهد کرد.
این اعلامیه پس از اقداماتی از سوی دولتها، از جمله دولت ترامپ، برای کاهش بودجه کمکهای بینالمللی که برای جلوگیری از بیماریهای مرگبار و قحطی استفاده میشود، منتشر شد.
کاهش بودجههای ایالات متحده تحت نظارت ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان انجام شده است؛ او بهطور علنی از نابود کردن آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده (USAID) زیر نظر اداره تحت مدیریت خود موسوم به «اداره کارآمدی دولت» (DOGE) سخن گفته است. قرار است حدود ۸۰ درصد از برنامههای این آژانس قطع شود. این آژانس در سال مالی ۲۰۲۳ مبلغ ۴۴ میلیارد دلار در سراسر جهان هزینه کرد.
گیتس به فایننشال تایمز گفت: «تصویر مردی که ثروتمندترین فرد جهان است و فقیرترین کودکان جهان را میکشد، تصویر خوشایندی نیست.»
او در گفتوگو با رویترز هشدار داد که در چهار تا شش سال آینده، ب دلیل کاهش بودجه دولتها در سراسر جهان، شاهد بازگشت چشمگیر مرگومیرها خواهیم بود؛ روندی که دههها رو به کاهش بود.
گیتس به رویترز گفت: «میزان مرگ و میر برای نخستین بار شروع به افزایش خواهد کرد... میلیونها مرگ بیشتر بهدلیل کمبود منابع رقم خواهد خورد.»
بودجه سالانه بنیاد گیتس تا سال ۲۰۲۶ به ۹ میلیارد دلار خواهد رسید و پس از آن سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار هزینه خواهد شد. گیتس هشدار داده که بنیاد او و سایر نهادهای خیریه نمیتوانند جای خالی دولتها را پر کنند.
با این حال، گیتس روز پنجشنبه گفت: «فکر میکنم دولتها در طول ۲۰ سال آینده دوباره به اهمیت نجات جان کودکان توجه خواهند کرد.»
گیتس و ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، زمانی بر سر نقش ثروتمندان در کمک به دیگران همنظر بودند اما از آن زمان چندین بار با یکدیگر دچار اختلاف شدهاند.
گیتس در پاسخ به این پرسش که آیا اخیرا از ماسک خواسته مسیرش را تغییر دهد، گفت که اکنون تصمیمگیری درباره آینده بودجه کمکهای خارجی ایالات متحده بر عهده کنگره است.
ماسک در پاسخ به توییتی که مصاحبه گیتس درباره هشدارهایش نسبت به کاهش کمکهای آمریکا را بازنشر کرده بود، نوشت: «گیتس یک دروغگوی بزرگ است.»
رویترز نوشت که سخنگویان ماسک فورا برای اظهار نظر در دسترس نبودند.
گیتس گفت که با وجود منابع مالی عظیم بنیادش، بدون حمایت دولتها پیشرفتی حاصل نخواهد شد.
او در وبسایتش نوشت: «مشکلات فوری زیادی برای حل کردن وجود دارد که نمیتوانم منابعی را که میتوانند به مردم کمک کنند، برای خودم نگه دارم. مشخص نیست که آیا ثروتمندترین کشورهای جهان همچنان به حمایت از فقیرترین مردم ادامه خواهند داد یا نه.»
گیتس از واکنش برخی کشورها در آفریقا به کاهش کمکها تمجید کرد و گفت برخی دولتها بودجههای داخلی خود را بازتخصیص دادهاند. با این حال او تاکید کرد که بدون تامین مالی ایالات متحده، فلج اطفال ریشهکن نخواهد شد.
این اعلامیه همزمان با بیستوپنجمین سالگرد تاسیس بنیاد گیتس منتشر شد. او این بنیاد را همراه با همسر سابقش ملیندا فرنچ گیتس در سال ۲۰۰۰ راهاندازی کرد و بعدها وارن بافت، میلیاردر سرمایهگذار نیز به آنها پیوست.
«آموختههای والدینم»
از زمان تاسیس، این بنیاد حدود ۱۰۰ میلیارد دلار اهدا کرده است؛ پولی که به نجات جان میلیونها نفر کمک کرده و از ابتکاراتی مانند گروه واکسن گاوی و صندوق جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا حمایت کرده است.
گیتس گفت این بنیاد پس از خرج کردن حدود ۹۹ درصد از ثروت شخصیاش تعطیل خواهد شد. بنیانگذاران در ابتدا انتظار داشتند این بنیاد چند دهه پس از مرگشان به فعالیت ادامه دهد.
ثروت گیتس در حال حاضر حدود ۱۰۸ میلیارد دلار برآورد میشود و او انتظار دارد که بنیادش تا سال ۲۰۴۵ حدود ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه کند؛ رقمی که به شرایط بازار و تورم بستگی خواهد داشت.
این بنیاد به دلیل قدرت و نفوذ زیادش بدون پاسخگویی کافی، از جمله در سازمان جهانی بهداشت، مورد انتقاد قرار گرفته است.
گیتس همچنین در جریان همهگیری کرونا هدف تئوریهای توطئه قرار گرفت.
او به رویترز گفت در ماههای اخیر چندین بار و پس از آغاز به کار او بهعنوان رییسجمهوی آمریکا در ۲۰ ژانویه، دو بار با ترامپ درباره اهمیت ادامه سرمایهگذاری در سلامت جهانی گفتوگو کرده است.
گیتس گفت: «دنیا ارزشهایی دارد. این چیزی است که والدینم به من آموختند.»