خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به انفجار مرگباری که روز شنبه بندر رجایی در نزدیکی بندرعباس را لرزاند، پرداخت و نقش سپاه پاسداران و به‌ویژه بنیاد مستضعفان را که زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی است، بررسی کرده است.
این انفجار براساس آمار رسمی تا کنون به کشته شدن دست‌کم ۷۰ نفر و زخمی شدن بیش از ۱۰۰۰ نفر منجر شده است.
آسوشیتدپرس نوشته است گزارش‌های محلی حاکی از آن است که کانون این حادثه، در تاسیساتی قرار داشته که در نهایت تحت مالکیت بنیاد مستضعفان بوده است؛ نهادی که زیر نظر مستقیم دفتر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، فعالیت می‌کند.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، بنیاد مستضعفان را به‌دلیل نقش آن در «غنی‌سازی دفتر رهبری، پاداش دادن به متحدان سیاسی خامنه‌ای و آزار مخالفان رژیم» تحریم کرده است.
بنا بر اعلام وزارت خزانه|داری، برخی مدیران ارشد بنیاد نیز مستقیم با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ارتباط هستند؛ نهادی که کنترل زرادخانه موشک‌های بالستیک ایران و بسیاری از عملیات برون‌مرزی را در دست دارد.
با وجود آنکه مقامات جمهوری اسلامی هنوز علت رسمی انفجار را اعلام نکرده‌اند، گمانه‌زنی‌ها درباره وجود یک محموله مرموز و بسیار انفجاری در بندر افزایش یافته است.
برخی گزارش‌ها می‌گویند این بندر اخیرا میزبان موادی بوده که در تولید سوخت جامد برای موشک‌های بالستیک کاربرد دارند؛ ادعایی که مقامات رسمی آن را تکذیب کرده‌اند.
شواهد علمی
آندره سلا، استاد شیمی دانشگاه کالج لندن، در گفت‌وگویی هشدار داده است که محل نگهداری چنین ماده پرانرژی «درست در وسط یک انبار بندری» غیرعادی و خطرناک بوده است.
او این اقدام را «دیوانه‌کننده» توصیف کرده و به شباهت‌های بصری انفجار اخیر با مواردی چون انفجار بندر بیروت در ۲۰۲۰ و فاجعه کارخانه PEPCON در نوادا در سال ۱۹۸۸ اشاره کرده است.
در تمام این رویدادها، ابری سرخ‌رنگ قبل از انفجار ثبت شده که معمولا ناشی از احتراق پرکلرات آمونیوم یا نیترات آمونیوم است.
نقش و نفوذ بنیاد مستضعفان
بنیاد مستضعفان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی جمهوری اسلامی است.
بر اساس گزارش کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۸، این بنیاد حدود ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را در اختیار داشته است. دارایی‌های گسترده بنیاد شامل صنایع فولاد، انرژی، معدن، راه‌آهن و کشتی‌رانی است.
شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا، زیرمجموعه بنیاد، مدیریت بخشی از بندر رجایی را برعهده دارد. تحلیل تصاویر ماهواره‌ای در آسوشیتدپرس نشان می‌دهد کانون انفجار درست کنار ترمینال سینا بوده است.
رییس فعلی بنیاد، حسین دهقان، از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران و مشاور نظامی خامنه‌ای است. سایر مدیران این نهاد نیز در گذشته دارای پیوندهای مستقیم یا غیرمستقیم با سپاه بوده‌اند.
وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین بنیاد را دارای روابط مالی با نیروی انتظامی، وزارت دفاع و سپاه دانسته است. سازمان «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» نیز بنیاد مستضعفان را «صندوق پول سپاه» توصیف کرده که منابع مالی آن در اختیار فرماندهان ارشد برای تامین مالی فعالیت‌های تروریستی قرار می‌گیرد.
تحریم‌ها و موضع واشنگتن
در سال ۲۰۲۰، دولت دونالد ترامپ با اعمال تحریم بر بنیاد مستضعفان، آن را ابزاری برای «پر کردن جیب متحدان رهبر جمهوری اسلامی» معرفی کرد.
با ادامه تحقیقات درباره علت انفجار، فشارها بر نهادهای اقتصادی مرتبط با سپاه و رهبری جمهوری اسلامی بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است.
