عضو تحریریه ایران‌اینترنشنال
پیشنهاد استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور خاورمیانه، مبنی بر احتمال سفر او یا عضو دیگری از تیم دونالد ترامپ به ایران برای مذاکره، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ایران داشته است. شماری از چهره‌های نزدیک به جناح اصلاح‌طلب حکومت از این پیشنهاد استقبال کردند.
ویتکاف جمعه اول فروردین، در پایان مصاحبه با پادکست تاکر کارلسون، با اشاره به ابعاد پیچیده مسئله ایران، به‌ویژه در زمینه هسته‌ای و لزوم بهره‌گیری از متخصصان فنی، از احتمال سفر خود یا یکی دیگر از اعضای دولت به تهران سخن گفت. این پیشنهاد پیش‌تر از سوی کارلسون مطرح شده بود.
واکنش‌های غیر رسمی در ایران
تا این لحظه، مقامات جمهوری اسلامی واکنشی رسمی به سخنان ویتکاف نشان نداده‌اند، با وجود این، نور نیوز که به شورای عالی امنیت ملی ایران نزدیک است، یک‌شنبه سوم فروردین در پیامی به زبان انگلیسی در شبکه اجتماعی خود نوشت: «لحن ویتکاف سوءتفاهم‌ها را برطرف نمی‌کند چراکه تغییری در رفتار آمریکا در قبال جمهوری اسلامی دیده نمی‌شود.»
به‌گفته نور نیوز، «واشینگتن همچنان راهبرد مذاکره همراه با فشار بر تهران را دنبال می‌کند. اگر آمریکا خواهان فرآیند جدید راستی‌آزمایی هسته‌ای است، نخست باید شواهد معتبری از ادعای خود مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای ارائه دهد.»
ویتکاف در گفت‌وگوی طولانی خود بر آمادگی ترامپ برای حل مناقشه با ایران از طریق مذاکره تاکید کرد و گفت این رویکرد می‌تواند زمینه بازگشت ایران به اقتصاد جهانی بدون فشار تحریم‌ها را فراهم سازد.
فرستاده ویژه ترامپ با اشاره به ترجیح رییس‌جمهوری آمریکا برای راه‌حل‌های دیپلماتیک به جای گزینه‌های نظامی، پیشنهاد کرد سازوکاری برای راستی‌آزمایی ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران طراحی شود.
تعداد کم واکنش‌ها و تفسیرهای بیشتر در رسانه‌های آنلاین نسبت به صحبت‌های او را می‌توان به تعطیلات نوروز نسبت داد.
با وجود این، شماری از چهره‌های سیاسی در شبکه‌های اجتماعی به این مصاحبه واکنش نشان داده‌اند و استقبال گسترده کاربران از این بحث‌ها، بیانگر اهمیت موضوع در افکار عمومی است.
نصرت‌الله تاجیک، دیپلمات پیشین، شنبه دوم فروردین، در پیامی کوتاه در شبکه اجتماعی ایکس خطاب به مسئولان نوشت: «دوستان عزیز در وزارت امور خارجه، ویتکاف برای سفر به ایران اعلام آمادگی کرده است!»
او پیشنهاد کرد تهران پیش از پاسخ رسمی به نامه ترامپ به خامنه‌ای، از ویتکاف دعوت کند و افزود که این اقدام، هم نشانه حسن نیت دیپلماتیک و نمایانگر هوشمندی سیاسی خواهد بود و هم می‌تواند از فشار افکار عمومی بکاهد.
محمد صحفی، روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب، در واکنش به سخنان تاجیک نوشت: «تنها من نیستم که چنین نظری دارم، دیپلمات‌های ارشد پیشین وزارت خارجه نیز معتقدند نباید درخواست ویتکاف برای سفر به ایران را نادیده گرفت.»
اکبر گنجی، از چهره‌های مخالف ساکن خارج از ایران، نیز با این دیدگاه هم‌صدا شد و بر ضرورت گفت‌وگوهای مستقیم میان تهران و واشینگتن تاکید کرد.
به باور او، این روند باید با دیدار مقامات جمهوری اسلامی و ویتکاف آغاز شود و سپس به سمت برگزاری نشست میان روسای جمهوری دو کشور برای نهایی‌سازی توافق پیش رود.
عبدالرضا رئیسی، دیپلمات پیشین اصلاح‌طلب، با انتشار پیامی در ایکس، از پذیرش ویتکاف در تهران استقبال کرد.
او در پستی نوشت: «چگونه می‌توانیم از دعوت شخصی که برای سفر به ایران اعلام آمادگی کرده خودداری کنیم؟ این فرصتی است تا هم ادعاهای آن‌ها را راستی‌آزمایی کنیم و هم توپ را به زمین آن‌ها بیندازیم.»
ویتکاف یک‌شنبه سوم فروردین در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز نیز بار دیگر بر پیام دولت آمریکا به ایران و بر ضرورت گفت‌وگوهای دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها تاکید کرد و در عین حال هشدار داد: «اگر به راه‌حل دیپلماتیک نرسیم، گزینه‌های پیش رو چندان مطلوب نخواهند بود.»
او گفت آمریکا به هیچ وجه اجازه دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای را نخواهد داد.
دیدگاه‌های متفاوت در دولت ترامپ و تردید تحلیل‌گران آمریکایی
رویکرد ویتکاف، به‌ویژه در تاکید بر راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران، با موضع رسمی دولت ترامپ تفاوت‌هایی دارد. رییس‌جمهوری و دیگر مقامات ارشد آمریکایی، خواستار توقف کامل فعالیت‌های هسته‌ای تهران هستند.
مایکل والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، یک‌شنبه سوم فروردین بر موضع دولت تصریح کرد و گفت که آمریکا خواهان برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران به گونه‌ای شفاف و مورد پذیرش جامعه جهانی است.
جیسون برادسکی، مدیر سیاستگذاری گروه «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» (UANI) در تحلیلی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، نوشت برخی مقامات و هواداران جمهوری اسلامی در تلاش‌اند تا از شکاف‌های احتمالی در دولت ترامپ بهره‌برداری کنند.
به گفته برادسکی، این افراد آگاهانه مارکو روبیو، وزیر امور خارجه و مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا را نادیده می‌گیرند و به جای آن، با مقاماتی که نگاه مثبت‌تری به گفت‌وگو با جمهوری اسلامی دارند، ارتباط برقرار می‌کنند.
