سران ستاد کل ارتش حدود ۳۰ کشور که آماده ارائه تضمین‌های امنیتی به کی‌یف هستند، در بریتانیا گرد هم آمدند تا درباره طرحی برای حفظ صلح در صورت آتش‌بس میان اوکراین و روسیه گفت‌وگو کنند. کرملین به این نشست واکنش نشان داده و «برنامه‌های نظامی‌سازی» اروپا را محکوم کرده است.
هم‌زمان با تدوین برنامه‌هایی برای برقراری آتش‌بس کوتاه‌مدت در اوکراین، افسران ارشد نظامی از کشورهای مختلف اروپا و جهان پنج‌شنبه ۳۰ اسفند در یک مقر نظامی در حومه لندن گرد هم آمدند تا جزییات مربوط به تشکیل یک نیروی بین‌المللی حافظ صلح برای اوکراین را بررسی کنند.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، ۳۰ اسفند اعلام کرد طرح «ائتلاف داوطلبان» که تحت رهبری بریتانیا و فرانسه فعالیت خواهد کرد، به مرحله اجرا رسیده است.
با این حال، هنوز مشخص نیست چه تعداد از کشورها مایل به اعزام نیروهای خود به اوکراین هستند و یا اینکه اصولا آتش‌بسی در منطقه برقرار خواهد شد یا خیر.
استارمر در جریان بازدید از یک تاسیسات زیردریایی هسته‌ای به خبرنگاران گفت طرح ائتلاف داوطلبان «بر حفظ امنیت آسمان، دریا و مرزهای اوکراین و همکاری با اوکراینی‌ها متمرکز است».
او افزود: «ما با سرعت کار می‌کنیم، زیرا نمی‌دانیم که آیا توافقی حاصل خواهد شد یا نه. من قطعا امیدوارم که چنین شود، اما اگر توافقی حاصل شود، واقعا مهم است که بتوانیم فورا واکنش نشان دهیم.»
هنوز مشخص نیست در صورت برقراری صلح در اوکراین، چه تعداد نیرو برای اجرای آن اعزام خواهند شد. برخی مقامات تعداد احتمالی این نیروها را بین ۱۰ هزار تا ۳۰ هزار سرباز برآورد کرده‌اند.
تاکنون تنها بریتانیا و فرانسه به‌صراحت آمادگی خود را برای اعزام نیرو به اوکراین اعلام کرده‌اند. برخی کشورها از جمله استرالیا، کانادا و فنلاند نیز گفته‌اند ممکن است به‌نوعی در این روند مشارکت داشته باشند.
ترامپ تاکنون موضعی درباره آمادگی واشینگتن برای ارائه پشتیبانی نظامی در صورت نقض آتش‌بس در اوکراین اتخاذ نکرده است.
در واکنش به برگزاری نشست نظامی در بریتانیا، روسیه تاکید کرد هیچ نیرویی از کشورهای ناتو را در خاک اوکراین نخواهد پذیرفت.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت برنامه‌های اروپا برای افزایش هزینه‌های نظامی با تلاش‌های پوتین و ترامپ برای دستیابی به توافق صلح در تضاد است.
او افزود: «اروپا مسیر نظامی‌گری را در پیش گرفته و عملا به یکی از طرف‌های جنگ تبدیل شده است.»
موافقت اصولی اوکراین و روسیه برای آتش‌بس موقت
کی‌یف و مسکو به‌طور اصولی با یک آتش‌بس محدود موافقت کرده‌اند. این توافق پس از آن صورت گرفت که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، با رهبران هر دو کشور به‌صورت تلفنی گفت‌وگو کرد.
هنوز مشخص نیست این آتش‌بس چه زمانی اجرایی خواهد شد و کدام اهداف ممکن است از حملات دو طرف مناقشه در امان بمانند.
توافق اولیه برای مهار نسبی جنگ سه‌ساله در شرایطی حاصل شد که ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، پیش‌تر طرح پیشنهادی ترامپ برای یک آتش‌بس کامل ۳۰ روزه را رد کرده بود.
دشواری در متقاعد کردن طرف‌های درگیر برای خودداری از حمله به زیرساخت‌های انرژی یکدیگر، بخشی از چالش‌هایی است که ترامپ در تلاش برای تحقق وعده انتخاباتی خود مبنی بر پایان سریع جنگ با آن روبه‌رو است.
ترامپ پیشنهاد داد آمریکا مدیریت نیروگاه‌های اوکراین را بر عهده بگیرد
ریس رایت، وزیر انرژی ایالات متحده، اعلام کرد در صورت کمک به تضمین آتش‌بس و برقراری صلح در اوکراین، واشینگتن آماده است مدیریت نیروگاه‌های برق این کشور را بر عهده بگیرد.
کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد ترامپ در تماس تلفنی ۲۹ اسفند خود با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین، پیشنهاد کرده است آمریکا در مدیریت و حتی مالکیت نیروگاه‌های هسته‌ای اوکراین نقش داشته باشد.
زلنسکی نیز گفت کی‌یف مذاکراتی را با ایالات متحده درباره احتمال مشارکت این کشور در بازسازی بزرگ‌ترین نیروگاه هسته‌ای اروپا، واقع در منطقه زاپوریژژیا اوکراین، آغاز کرده است.
این نیروگاه از سال ۲۰۲۲، زمانی که به تصرف ارتش روسیه درآمد، غیرفعال بوده است.
وزیر انرژی آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره نحوه همکاری بر سر نیروگاه‌های اوکراین، به فاکس‌نیوز گفت: «ما در آمریکا تخصص فنی عظیمی برای مدیریت این نیروگاه‌ها داریم. فکر نمی‌کنم که این کار نیاز به حضور نظامی در محل داشته باشد.»
رایت تاکید کرد ترامپ و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در تلاش برای پایان دادن به مناقشه اوکراین هستند.
او افزود: «چگونه می‌توانیم صلح را به اوکراین بازگردانیم؟ چگونه می‌توانیم این جنگ را متوقف کنیم؟ این مستلزم آن است که هر دو طرف سلاح‌های خود را زمین بگذارند. اما اگر اداره نیروگاه‌های هسته‌ای اوکراین از سوی آمریکا به تحقق این هدف کمک کند، مشکلی نیست؛ ما می‌توانیم این کار را انجام دهیم.»
از سرگیری مذاکرات آمریکا و روسیه در عربستان سعودی
سرگئی اوشاکوف، مشاور امور خارجی پوتین، اعلام کرد هیات‌های روسی و آمریکایی دوشنبه پنجم فروردین در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، دیدار خواهند کرد.
با وجود تداوم مذاکرات برای برقراری آتش‌بس، حملات پهپادی شب گذشته از سوی هر دو طرف باعث زخمی شدن چندین نفر و تخریب چند ساختمان شد.
اوکراین اعلام کرد روسیه ۱۷۱ پهپاد دوربرد را در این حملات به کار گرفت که از این تعداد، ۷۵ پهپاد ساقط و ۶۳ پهپاد دیگر احتمالا بر اثر اختلال الکترونیکی از روی رادار ناپدید شدند.
در سوی مقابل، روسیه از سرنگونی ۱۳۲ پهپاد اوکراینی در شش منطقه مختلف، از جمله در شبه‌جزیره کریمه، خبر داد.
