گرانی‌ها و کاهش قدرت خرید ایرانیان در آستانه سال نوی خورشیدی نمود بیشتری پیدا کرده است. شماری از بازاریان و شهروندان در پیام‌های خود به ایران‌اینترنشنال، از رنگ باختن رسم «خرید شب عید»، سوت و کور بودن بازارها در ماه پایانی سال و خم شدن کمر مردم زیر بار فقر و نداری گفتند.
بحران اقتصادی جمهوری اسلامی از ابتدای سال جاری به شکلی شدیدتر از گذشته، در حوزه‌های مختلف بروز کرده است.
در تابستان، بحران برق، در زمستان، بحران برق و گاز، افزایش مکرر قیمت دلار، ریزش بازار بورس، خروج سرمایه‌گذاران خارجی، افزایش قیمت محصولات غذایی و افزایش قیمت، کمیاب و نایاب شدن دارو، تنها نمونه‌هایی از این بحران‌ها هستند.
شماری از شهروندان، وضعیتی را که بر بازارها حاکم است با ضرب‌المثل «سال به سال، دریغ از پارسال» توصیف کردند.
حتی شوینده‌های خانه‌تکانی هم فروش ندارند
شهروندی که خود را صاحب یک هایپرمارکت معرفی کرده، در پیامی صوتی به ایران‌اینترنشنال گفت وضعیت اصلا شباهتی به شب عید ندارد، چون دیگر قدرت خرید در کار نیست و تنقلات به آخرین انتخاب مردم برای خرید تبدیل شده است.
به گفته او، فروش عمده فروشگاه‌ها «سیگار و نوشابه خانواده» است و حتی شوینده‌های معمول برای خانه‌تکانی‌های شب عید هم دیگر خریدار ندارند.
مقایسه قیمت مواد شوینده در اسفند امسال نسبت به شب عید سال گذشته نشان می‌دهند به‌طور نمونه بهای مایع ظرفشویی ریکای یک لیتری از ۳۰ هزار تومان به ۵۵ هزار تومان و قیمت مایع لباس‌شویی اکتیو دو و نیم کیلویی از ۷۵ هزار تومان به ۱۵۷ هزار تومان افزایش یافته است.
صاحب یک فروشگاه مواد غذایی در ایلام به ایران‌اینترنشنال گفت: «مشتری وجود ندارد؛ همه فقط برای زنده ماندن خرید می‌کنند و همه هم اقلام را به شکل نسیه می‌برند.»
مردم توان خرید لباس نو ندارند
بازار سایر اقلام مانند پوشاک که معمولا بیشترین فروش را در اسفند هر سال داشتند نیز با رکودی مشابه مواجه است.
یک مخاطب ایران‌اینترنشنال که خود را از کارکنان یک مرکز فروش لباس در میرداماد تهران معرفی کرد، گفت مردم توان خرید ندارند و روزانه تعداد انگشت‌شماری برای خرید مانتو به مغازه‌ها می‌روند.
او از این وضعیت با عنوان «فاجعه اقتصادی» یاد کرد.
شهروند دیگری گفت قیمت مانتو از دو تا هشت میلیون تومان و کت و شلوار زنانه بین ۱۵ تا ۱۸ میلیون تومان است.
او گفت با حقوق ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی که حدود هفت میلیون تومانش را بابت اجاره خانه میپردازد، قدرت خرید این لباسها و حتی نمونههای ارزانترش را ندارد.
همشهری، روزنامه شهرداری تهران هم از حالوهوای «متفاوت» اسفند امسال گزارش داد و نوشت خبری از رونق کسبوکارها در آستانه شب عید نیست، بازارها خلوت هستند و از پوشاک تا لوازم خانگی، همگی در رکود به سر می‌برند.
این روزنامه نوشت همیشه رسم بر این بود که هر چهقدر در طول سال فروش کم بود، در یکی-دو ماه پایانی سال تا حدودی جبران میشد اما فروشندگان پوشاک امسال با کمبود شدید خریدار مواجه شدهاند، چرا که اگر پوشاک کمی کیفیت بالاتری داشته باشد، قیمتش بالای یک میلیون تومان است که یک خانواده از پس آن برنمیآید.
یک کاسب هم در پیام خود به ایران‌اینترنشنال از دو برابر شدن قیمتها نسبت به چند ماه پیش خبر داد و گفت به همین دلیل، فروش حتی در شب عید نیز بسیار پایین آمده است.
شهروندان در بازارها تماشاگرند نه خریدار
شهروندی که خود را بازنشسته تامین اجتماعی معرفی کرده و گفته است دریافتیاش حدود ۹ میلیون تومان است، به ایران‌اینترنشنال گفت نمیداند با افزایش روز به روز قیمت مایحتاج ابتدایی خانواده چهار نفرهشان، قرار است در آینده چطور زندگی را سر کنند.
او از قیمت ۹۹۰ هزار تومانی گوشت قرمز تنظیم بازار، روغن مایع ۵۷۰ هزار تومانی، نام سنگک ۲۰ هزار تومانی، کیوی کیلویی ۱۵۰ هزار تومان، پرتقال ۳۵ هزار تومانی و سیب ۴۶ هزار تومانی مثال آورد و گفت که برنج را قسطی میخرد.
شهروندی دیگر در پیام خود درباره «وضعیت وخیم قشر کارگر و امید به زندگی در حد صفر» هشدار داد.
ایران‌اینترنشنال به تازگی در گزارشی ضمن بررسی گزارشهای مرکز آمار جمهوری اسلامی که در آنها نرخ تورم خوراکیها ۲۶/۶ درصد و نرخ کل تورم ۳۲ درصد و پایینتر از نرخ واقعی اعلام شده است، هشدار داد که در سوپرمارکتها و دخل و خرج خانوارها، یک فاجعه اقتصادی در جریان است.
از سوی دیگر روزنامه همشهری در گزارش خود نوشت اگر کسی در ایران بخواهد شب عید یک دست مبلمان با کیفیت قابل قبول تهیه کند، باید دستکم ۷۰ الی ۱۰۰ میلیون تومان بپردازد، زیرا هزینه تولید شامل اجاره کارگاه، پارچه، چوب و اتصالات، چندین برابر شده است.
این روزنامه تاکید کرد که در این شرایط، خریداران به سراغ اجناس بیکیفیت می‌روند و سعی می‌کنند یک دست مبل نامرغوب را با حدود ۲۰ الی ۳۰ میلیون تومان بخرند: «مبلمانی که شاید اگر خوششانس باشند، یکی-دو سال دوام بیاورد.»
شهروندی در پیام خود به ایران‌اینترنشنال، از مشاهداتش درباره نیمهتعطیل بودن مغازه‌ها در شب عید گفت و افزود که اکثریت قاطع مردم در بازارها و خیابانها کالاها را «فقط تماشا می‌کنند» و کسبه از کسادی بازار و افزایش بیسابقه هزینه قبوض آب و برق و گاز ناراحت و عصبانی هستند.
جمهوری اسلامی با زنجیره بحران انرژی روبهروست و پاییز و زمستان ۱۴۰۳ در ایران، سرد، آلوده و خاموش سپری شده است.
یک مخاطب ایران‌اینترنشنال با اشاره به درگیری همه شهرها با بیبرقی و کسادی بازار، گفت کمر همه مردم زیر بار فقر و نداری خم شده و مقامهای جمهوری اسلامی کاری برای این زجر مداوم نمیکنند.
شهروند دیگری وضعیت کنونی را «افتضاح» توصیف کرد و گفت: «در سالهای گذشته میگفتیم دیگر بدتر از این نمیشود ولی جمهوری اسلامی ثابت کرد خیلی بدتر از آن چیزی که ما فکر میکردیم هم در راه است و آن هم با چه سرعتی ...»
