دیدار وزرای خارجه روسیه و آمریکا در ریاض با توافق میان دو کشور بر سر آغاز مذاکرات صلح اوکراین به پایان رسید. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، خواهان حضور نماینده‌ای از اوکراین در این مذاکرات بود اما این دو کشور تاکید داشتند که می‌خواهند بدون حضور اوکراینی‌ها دیدار کنند.
«ولودیمیر زلنسکی»، رییس‌جمهور اوکراین واکنشی خشمگین به دیدار روز سه‌شنبه داشت و اعلام کرد سفر برنامه‌ریزی‌شده خود به عربستان سعودی را که قرار بود چهارشنبه انجام دهد،به حالت تعلیق درآورده است تا اعتراض خود به دعوت نشدن اوکراین به این مذاکرات را نشان دهد.
زلنسکی گفت مهم است که مذاکرات «پشت سر طرف‌های اصلی» انجام نشود و هیچ تصمیمی «نباید بر اوکراین تحمیل شود.»
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا سه‌شنبه، ۳۰ بهمن، پس از پایان مذاکراتش با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در ریاض گفت: «مذاکرات امروز اولین گام از یک سفر طولانی و دشوار اما مهم بود.»
روبیو گفت که دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا می‌خواهد به‌سرعت به‌سوی پایان دادن به جنگ حرکت کند و هدف، یک توافق عادلانه، پایدار و پایدار است.
در میان نگرانی‌ها در اوکراین و متحدان اروپایی‌اش در مورد تلاش‌های تحت رهبری ایالات متحده، روبیو گفت که هدف توافقی است که «برای همه افراد درگیر در آن قابل قبول باشد و آشکارا شامل اوکراین، شرکای ما در اروپا و البته طرف روسیه نیز شود.»
او افزود: «همه طرف‌های درگیر در جنگ اوکراین باید با یافتن راه‌حلی برای پایان آن موافقت کنند.»
بیشتر بخوانید: گزارش لحظه به لحظه مذاکرات وزیران امور خارجه روسیه و آمریکا درباره صلح اوکراین در عربستان
به گفته وزیر امور خارجه آمریکا، تیم‌هایی برای احیای عملکرد سفارت‌های دو کشور در واشینگتن و مسکو منصوب خواهند شد.
مایکل والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، نیز تاکید کرد که جنگ اوکراین باید به یک پایان دائمی برسد و در همین راستا، مذاکراتی درباره مسائل سرزمینی و تضمین‌های امنیتی انجام خواهد شد.
او همچنین اشاره کرد که دونالد ترامپ مصمم است این روند را با سرعت بالایی پیش ببرد تا به یک راه‌حل پایدار برای بحران اوکراین دست یابد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید به خبرنگاران گفت که هیچ تاریخی برای نشست بین ترامپ، و ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه تعیین نشده است.
به گفته اعضای هیئت آمریکایی، مذاکرات شامل بحث در مورد ضمانت‌های امنیتی و سرزمینی برای اوکراین خواهد بود. روسیه حدود یک پنجم اوکراین را کنترل می‌کند.
هم‌زمان لاوروف سه‌شنبه پس از پایان این مذاکرات گفت، روسیه و ایالات متحده توافق کردند که روندی برای حل و فصل مناقشه اوکراین و رفع موانع برای ماموریت‌های دیپلماتیک ایجاد کنند.
او افزود: «مذاکرات مفید بود، هیئت‌های روسی و آمریکایی به صحبت‌های یکدیگر گوش دادند و موافقت کردند که شرایطی را برای احیای کامل همکاری‌ها بین دو کشور ایجاد کنند.»
لاوروف با اشاره به حملات اوکراین به زیرساخت‌های انرژی روسیه گفت که این اقدامات نشان می‌دهد زلنسکی و تیمش باید مهار شوند.
کمی قبل از آن، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد در این مذاکرات با انتصاب تیم‌های سطح بالا برای همکاری هرچه سریع‌تر در زمینه پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین موافقت شده است.
بر اساس اعلام وزارت امور خارجه آمریکا، روبیو و لاوروف با همکاری‌های آینده در زمینه مسائل ژئوپلیتیکی مشترک و بهره‌برداری از فرصت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری که پس از پایان جنگ در اوکراین ایجاد خواهد شد، نیز توافق کردند.
وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کرد که کار برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین در مراحل اولیه خود است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: «یک تماس تلفنی [میان ترامپ و پوتین] و به‌دنبال آن، برگزاری یک جلسه برای برقراری صلح پایدار کافی نیست.»
تاکید روسیه بر عضو نشدن اوکراین در ناتو
در همین حال، وزارت خارجه روسیه اعلام کرد ناتو باید از وعده‌های اجلاس بخارست در سال ۲۰۰۸ صرف‌نظر کند.
این موضع‌گیری هم‌زمان با مذاکرات سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه با همتای آمریکایی او در ریاض مطرح شده است.
کرملین اعلام کرد که حل و فصل مناقشه در اوکراین بدون بحث درباره مسائل امنیتی گسترده‌تر در اروپا غیرممکن است و بر اساس آن، ولادیمیر پوتین «در صورت لزوم» آماده مذاکره با ولودیمیر زلنسکی است.
دیمیتری پسکوف همچنین اعلام کرد که روسیه «حق حاکمیت» اوکراین برای پیوستن به اتحادیه اروپا را به رسمیت می‌شناسد، اما ناتو را به رسمیت نمی‌شناسد.
تعویق سفر زلنسکی به عربستان و تاکید اروپا بر مشارکت در صلح اوکراین
در پی دیدار وزیران خارجه روسیه و آمریکا در عربستان، ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهور یاوکراین، گفت سفرش به عربستان سعودی که قرار بود روز چهارشنبه انجام شود، به تاریخ ۲۰ اسفند موکول شده است.
او افزود: «هیچ مذاکره‌ای درباره چگونگی پایان جنگ نباید در غیاب اوکراین انجام شود.»
مذاکرات آمریکا و روسیه در شرایطی برگزار شد که جلسه غیررسمی رهبران کشورهای اروپایی برای ایجاد جبهه‌ای متحد در حمایت از اوکراین، بدون نتیجه پایان یافت.
سران هفت کشور اروپایی دوشنبه، ۲۹ بهمن، در کاخ الیزه نتوانستند بر سر اعزام نیروهای حافظ صلح به اوکراین به توافق برسند.
با این حال، اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا اعلام کرد که اتحادیه اروپا می‌خواهد برای صلح «عادلانه و پایدار» در اوکراین با ایالات متحده شریک شود.
او این موضع‌گیری را پس از دیدار با کیت کِلاگ، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت.
کلاگ که چهارشنبه به کی‌یف می‌رود، قبلا هشدار داده بود که فکر نمی‌کند اروپایی‌ها بر سر میز مذاکره درباره اوکراین حضور داشته باشند.
فون در لاین نیز پس از این نشست در بروکسل گفت: «این لحظه‌ای حیاتی است. از نظر مالی و نظامی، اروپا بیش از هر کس دیگری کمک کرده است و ما تلاش‌های خود را افزایش خواهیم داد.»
در بیانیه کمیسیون که پس از این نشست منتشر شد، آمده که اتحادیه اروپا تاکنون ۱۳۵ میلیارد یورو برای کمک به اوکراین هزینه کرده است، از جمله حدود ۵۲ میلیارد کمک نظامی و آماده است کمک‌های بیشتر نیز انجام دهد.
بر اساس این بیانیه مطبوعاتی، فون در لاین در دیدار با کلاگ بر تمایل اتحادیه اروپا برای افزایش تولید و هزینه‌های تسلیحاتی خود «از طریق تقویت توانایی‌های نظامی اروپا و اوکراین» تاکید کرد.
کمیسیون اروپا قرار است طرح خود را برای توسعه قابلیت‌های دفاعی اتحادیه اروپا یک ماه دیگر ارائه کند.
فون در لاین نیازهای مالی برای تقویت دفاع اروپا را در حدود ۵۰۰ میلیارد یورو طی ده سال تخمین زد.
