همزمان با امضای دستور‌العمل فشار حداکثری علیه جمهوری‌‌اسلامی دولت ترامپ تامین مالی چندین پروژه‌ای که بر آزادی اینترنت در ایران متمرکز هستند، را به طور موقت برای ۳۰ روز تمدید کرد. انتظار می‌رود مساله حمایت بلندمدت از این پروژه‌ها، در این بازه زمانی مورد بررسی قرار گیرد.
ترامپ دوم بهمن در نخستین روز ریاست‌جمهوری خود، یک فرمان اجرایی امضا کرد که کمک‌های توسعه‌ای خارجی این کشور را به مدت ۹۰ روز به حال تعلیق در می‌آورد تا کارایی آن‌ها و همسویی‌شان با رویکرد «اول آمریکا» مورد بررسی قرار گیرد.
این تصمیم موجب نگرانی فعالان حقوق بشری ایرانی درباره تاثیر آن بر برنامه‌های مرتبط با ایران شد. برخی از آن‌ها می‌گویند این فرمان می‌تواند به حکومت ایران کمک کند تا دسترسی مردم به اطلاعات را بیش از پیش محدود سازد.
پس از صدور این فرمان اجرایی، وزارت خارجه آمریکا تمام برنامه‌های کمک خارجی در حال اجرا را جز در مواردی که در دستور ترامپ استثنا شده بودند، متوقف و آغاز طرح‌های جدید کمک‌رسانی را نیز تعلیق کرد.
بر اساس آمار رسمی دولتی، واشینگتن بزرگ‌ترین اهداکننده کمک‌های بین‌المللی در جهان است و تنها در سال مالی ۲۰۲۴، بالغ بر ۳۹ میلیارد دلار در این مسیر هزینه کرده که از این مبلغ، ۶۵ میلیون دلار به تامین مالی برنامه «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» موسوم به NERD، تحت مدیریت وزارت خارجه آمریکا اختصاص یافته است.
بنا بر گزارش سرویس تحقیقات کنگره، این برنامه از سال ۲۰۰۹ تا کنون منبع اصلی حمایت آمریکا از حقوق بشر و جامعه مدنی در ایران بوده است.
بخشی از کمک‌های آمریکا نیز به تامین هزینه‌های خدمات وی‌پی‌ان اختصاص دارد که شهروندان ایرانی برای دور زدن سانسور جمهوری اسلامی از آن استفاده می‌کنند.
در پی قطع کمک‌ها، بسیاری از این خدمات ناچار به توقف فعالیت‌های خود خواهند شد.
یک کارشناس امنیت سایبری مستقر در سیلیکون ولی در همین رابطه به ایران‌اینترنشنال گفت: «این اقدام، بسیار خطرناک است زیرا مساله آزادی اینترنت هم برای مردم ایران و هم برای هم‌پیمانان مردم ایران در غرب بسیار حیاتی است.»
یک فعال حوزه اینترنت نیز در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال هشدار داد دستور اخیر ترامپ برای قطع کمک‌ها، ۲۰ میلیون ایرانی، معادل یک‌پنجم جمعیت کشور را از دسترسی به خدمات وی‌پی‌ان تحت پشتیبانی ایالات متحده محروم می‌کند؛ خدماتی که مردم ایران برای دور زدن محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی جمهوری از آن‌ها بهره می‌برند.
در اوج اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۲۰۲۲، استفاده از شبکه‌های خصوصی مجازی در ایران به دو سوم جمعیت رسید. «در ایران امروز، اینترنت بدون وی‌پی‌ان اصلاً معنا ندارد»، این سخنی است که سوروش احمدی، فعال اینترنتی، در مقاله‌ای برای نشریه «خط صلح» – که از در اوج جنبش «زن، زندگی، آزادی»، سطح وابستگی به وی‌پی‌ان برای دسترسی به اطلاعات در ایران به‌شدت افزایش یافت و دو-سوم جمعیت کشور از آن استفاده کردند.
سروش احمدی، فعال حوزه اینترنت، در مقاله‌ای در ماهنامه «خط صلح» نوشت: «امروز اینترنت در ایران، بدون وی.پی.ان هیچ معنایی ندارد.»
نشریه «خط صلح» از سوی سازمان غیردولتی «فعالان حقوق بشر در ایران» مستقر در ویرجینیا منتشر می‌شود.
گفته می‌شود وی‌پی‌ان‌های موجود در بازار ایران تحت کنترل جمهوری اسلامی قرار دارند و حتی از سوی نهادهای وابسته به سپاه پاسداران عرضه می‌شوند که از نیاز مردم ایران به دسترسی آزاد به اینترنت بهره‌برداری مالی می‌کنند.
