مروری بر تحولات اخیر سوریه و سقوط دولت اسد

یک‌شنبه ۱۸ آذر و ۱۱ روز پس از آغاز حملات گروه‌های مسلح مخالف، سرانجام دولت بشار اسد سقوط کرد.

صبح یک‌شنبه مخالفان از تسلط بر دمشق، پایتخت سوریه خبر دادند و کنترل رادیو و تلویزیون ملی این کشور را به دست گرفتند.

با اعلام این پیروزی، تصاویر متعددی از شادی خیابانی مردم سوریه و واژگونی مجسمه‌های خاندان اسد در شهرهای مختلف این کشور منتشر شد.

مخالفان حاکم بر دمشق، عملیات‌های خود را علیه دولت اسد از هفتم آذر آغاز کردند.

با پیشروی نیروهای مخالفان، حدود دو هزار سرباز ارتش سوریه شنبه ۱۷ آذر به عراق گریختند.

بشار اسد از شامگاه شنبه دیگر دیده نشد و پس از سقوط دولتش، گمانه‌زنی‌های متعددی درباره مخفیگاه یا محل فرارش منتشر شد.

در نهایت شامگاه یک‌شنبه خبرگزاری اینترفاکس روسیه به نقل از یک منبع در کاخ کرملین گزارش داد بشار اسد و خانواده‌اش وارد مسکو شده‌اند و روسیه به آن‌ها به دلایل «بشردوستانه»، پناهندگی داده است.

سقوط دولت اسد با واکنش‌های متعددی در جهان مواجه شد.

هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه خواستار جلوگیری از حضور گروه پ‌ک‌ک در قدرت شد و گفت سوریه جدید نباید تهدیدی برای همسایگانش باشد.

جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا گفت این کشور با گروه‌های سوری برای انتقال قدرت در سوریه همکاری خواهد کرد.

یک مقام پنتاگون هم گفت آمریکا برای جلوگیری از بازگشت داعش، همچنان در شرق سوریه می‌ماند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رهبران عمده کشورهای غربی با شادمانی از سقوط اسد، از این اتفاق به عنوان «پایان یک دیکتاتور» یاد کردند.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی عصر یک‌شنبه در نخستین واکنش به سقوط دولت اسد، بیانیه‌ای صادر و اظهار امیدواری کرد روابط ایران و سوریه تداوم داشته باشد.

مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم نیز ساعاتی بعد در جلسه هیات دولت گفت این مردم سوریه هستند که باید در مورد آینده این کشور و نظام سیاسی و حکومتی آن تصمیم بگیرند.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ناتوانی ارتش سوریه و سرعت تحولات در این کشور را غافلگیرکننده خواند و در عین‌حال گفت از سوی مخالفان، در خصوص «حرم‌های مقدس» در سوریه و اماکن دیپلماتیک، تضمین‌هایی به تهران داده شده است.

ساعاتی پیش از این اظهارنظرها، گروهی از شهروندان سوری وارد سفارت جمهوری اسلامی شدند و اقدام به شکستن شیشه‌های ساختمان سفارت و تخریب تجهیزات و وسایل داخل آن کردند.

بنیامین نتانیاهو، سقوط اسد را نتیجه مستقیم حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی و حزب‌الله دانست.

روز یک‌شنبه، نیروهای زمینی اسرائیل برای نخستین بار طی ۵۰ سال اخیر، با عبور از منطقه غیرنظامی در مرز، وارد خاک سوریه شده‌ و در مواضعی که ارتش سوریه تخلیه کرده، مستقر شدند.

ارتش اسرائیل اعلام کرد پس از سقوط دولت اسد، نیروهای نظامی را به منظور دفاع، در منطقه حائل بین اسرائیل و سوریه و چندین نقطه مهم دیگر در بلندی‌های جولان مستقر کرده است.

اسرائیل هم‌زمان در حملات هوایی به سوریه، مرکز توسعه موشک‌های جمهوری اسلامی را هدف قرار داد.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه خبر داد هواپیماهای جنگنده اسرائیل در شش حمله، انبارهای سلاح در معدن نمک و مراکز سابق نیروهای حکومت سوریه و ایران را در حومه دیرالزور هدف قرار دادند.

دو منبع امنیتی لبنانی به خبرگزاری رویترز گفتند حزب‌الله شنبه و هم‌زمان با پیشروی مخالفان به سوی دمشق، تمامی نیروهای خود را از سوریه خارج کرد.

عصر یک‌شنبه، احمد حسين الشرع، معروف به ابومحمد الجولانی، رهبر هیات تحریر شام در مسجد اموی دمشق سخنرانی کرد و گفت: «بشار اسد سوریه را به جولانگاهی برای طمع‌های ایران تبدیل کرد، در آن تفرقه مذهبی را گسترش و فساد را رواج داد.»

مشروح رویدادها و تحولات سوریه طی شنبه و یک‌شنبه، ۱۷ و ۱۸ آذر را در این‌جا بخوانید.

تصویر تخریب شده بشار اسد، رییس حکومت سوریه، بر روی ساختمانی در حلب
تصویر تخریب شده بشار اسد، رییس حکومت سوریه، بر روی ساختمانی در حلب