گزارش جدید مرکز آمار نشان میدهد نرخ اجارهبها در مناطق شهری در ۱۲ ماه منتهی به آبان ۱۴۰۳ نسبت به زمان مشابه سال قبل آن حدود ۴۲ درصد افزایش یافته است. تورم این بخش، ۸/۶ واحد درصد بیش از تورم عمومی است و این در حالی است که تیر امسال، دولت سقف افزایش اجارهبها را ۲۵ درصد تعیین کرد.
آخرین گزارش شاخص قیمت مصرف کننده مرکز آمار نشان میدهد در ۱۲ ماه منتهی به آبان امسال، اجاره بهای مسکن حدود ۴۲ درصد افزایش داشته است. همین گزارش نشان میدهد در ماه آبان، نرخ اجارهبها نسبت به مهر ماه حدود سه درصد و نسبت به آبان ۱۴۰۲، حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است.
افزایش ۴۲ درصدی اجارهبها طبق این گزارش رسمی در حالی است که ششم تیر ماه ۱۴۰۳، مهرداد بذرپاش، وزیر مسکن و شهرسازی دولت سیزدهم، در حاشیه هجدهمین جلسه شورای عالی مسکن گفت که در این جلسه که به نوعی آخرین جلسه شورای عالی مسکن در دولت سیزدهم بود، متوسط سقف اجارهبها با رقم ۲۵ درصد به تصویب رسید.
تلاش دولتها در جمهوری اسلامی برای کنترل قیمتها با صدور مصوبات که از سوی منتقدان به نرخگذاری دستوری تعبیر میشود، عموما شکست میخورد.
از تیر ماه تاکنون و پس از تعیین سقف افزایش اجارهبها، تورم سالانه در این بخش طبق اعلام مرکز آمار به ترتیب در مرداد ماه ۴۱/۴ درصد، در شهریور ماه ۴۱/۷ درصد، در مهر ماه ۴۱/۸ درصد و حالا در آبان ماه ۴۱/۷ درصد ثبت شده است.
در تمامی این چهار ماه، تورم اجارهبها بیش از تورم عمومی بوده است و از شهریور تا آبان، تورم اجارهبها نسبت به تورم عمومی به ترتیب ۶/۶، ۷/۵، ۸/۲ و ۸/۶ واحد درصد، بالاتر گزارش شده است.
هزینه اجارهنشینی از سال ۱۳۹۹ با جهش چشمگیر روبهرو شد. علت این جهش، اول تورم شدید مسکن در سالهای قبل و ادامه آن تاکنون و بعد تورم عمومی بالا از سال ۱۳۹۸ به بعد است.
روزنامه دنیای اقتصاد با انتقاد از نرخگذاری دستوری در بخش مسکن نوشته است که اگر دولت به جای مهار تورم عمومی و مهار موتور تورم مسکن، برای بازار اجاره نرخ تعیین کند، نه تنها بازارپذیر نیست که تلاش برای عرضه به نرخ پایینتر از واقعیت اقتصادی، واکنش منفی نیز به دنبال خواهد داشت.
دیوید آلبرایت، در پادکست بخش انگلیسی سایت ایراناینترنشنال به نام «آی فور ایران» (Eye for Iran) به نگار مجتهدی، خبرنگار ایراناینترنشنال گفت که ایران یا اسرائیل «ممکن است به صورت تصادفی یا عامدانه وارد یک رویارویی مسلحانه» شوند.
او شرایط کنونی را «بسیار خطرناک» خواند و گفت ممکن است جمهوری اسلامی تلآویو را هدف قرار دهد و اسرائیل نیز به این حمله پاسخ دهد.
آلبرایت افزود اگر جمهوری اسلامی و اسرائیل هر دو احساس خطر کنند، احتمال حرکت سریع تهران به سمت ساخت بمب اتمی و رویارویی نظامی، محتملتر از هر زمان دیگری خواهد بود.
این بازرس پیشین سازمان ملل تاکید کرد برنامه هستهای جمهوری اسلامی کاملا محرمانه است و اقدامات بینالمللی کنونی برای شناسایی فعالیتهای مشکوک آن، کمک چندانی نمیکند.
آلبرایت گفت که جمهوری اسلامی میتواند طی یک هفته یا کمتر، اورانیوم کافی با درجه تسلیحاتی برای ساخت بمب اتمی تولید کند و ساخت یک کلاهک هستهای تسلیحاتی هم حدود شش ماه زمان میبرد.
او افزود: «من درباره آنچه ممکن است در آینده رخ دهد بسیار بسیار نگرانم.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیش از دو دهه است با عدم همکاری و پنهانکاری جمهوری اسلامی دستوپنجه نرم میکند.
آژانس در گذشته، در مکانهای اعلامنشده اورانیوم کشف کرده، از دسترسی به سایتهای هستهای ایران محروم شده و با مقاومت رسمی تهران برای تایید صلاحیت و سفر بازرسان روبهرو بوده است.
فعالیتهای مخفی هستهای تهران بسیار خطرناک است
آلبرایت به ایراناینترنشنال گفت که موضوع محرمانگی فعالیت جمهوری اسلامی و کشف تاسیسات هستهای عمیق زیرزمینی مانند فردو که پیشتر اعلام نشده بود، «بسیار پیچیدهتر و بالقوه خطرناکتر» است.
به گفته آلبرایت، تصمیمگیرندگان برنامه هستهای تهران نه تنها اطلاعات خود را از آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنهان میکنند، بلکه این اطلاعات را از مقامات خود دولت جمهوری اسلامی نیز مخفی نگه میدارند.
او به نقش کلیدی سازمان پژوهشهای نوین دفاعی، نهاد زیرمجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در برنامه هستهای جمهوری اسلامی اشاره کرد که از آن با نام اختصاری «سپند» یاد میشود.
این بازرس پیشین سازمان ملل گفت: «متخصصان فنی در حال آمادهسازی ساخت بمب هستند و اگر قرار باشد این بمب در سپند ساخته شود، میخواهند اطمینان حاصل کنند که این کار به صورت کاملا مخفیانه انجام میگیرد.»
آلبرایت افزود: «هیچ نظارتی وجود ندارد. آنها میتوانند افرادی را که در مجلس یا بخشهای دیگر وزارت دفاع کار میکنند، از فعالیتهای خود بیخبر بگذارند.»
مجلس شورای اسلامی اوایل اردیبهشت امسال و یک ماه پیش از کشته شدن ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم در حادثه سقوط بالگرد، لایحه تشکیل سازمان سپند را تصویب و به قانون تبدیل کرد.
در این مصوبه، بودجه سپند افزایش یافت و این سازمان از هر گونه نظارتی معاف شد.
محسن فخریزاده، از برجستهترین چهرههای برنامه هستهای جمهوری اسلامی، پیشتر مدیریت سپند را بر عهده داشت.
فخریزاده در آذر سال ۱۳۹۹ در منطقه آبسرد به ضرب گلوله کشته شد.
ترور او به اسرائیل نسبت داده میشود.
آلبرایت که بنیانگذار موسسه خصوصی علم و امنیت بینالملل (ISIS) است، به ایراناینترنشنال گفت که سپند پروژههایی را برای کار روی اجزای بمب آغاز میکند، بدون این که تاییدیهای از سوی دولت داشته باشد.
جمهوری اسلامی همواره گفته است برنامه هستهای خود را صرفا برای اهداف صلحآمیز پیش میبرد.
آلبرایت در کنار اسرائیل و قدرتهای غربی، این اظهارات را نمیپذیرد.
روز پنجشنبه اول آذر، ۱۹ کشور از میان ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی به قطعنامهای علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی رای دادند و خواستار همکاری بیشتر تهران با آژانس شدند.
بریتانیا، فرانسه و آلمان این قطعنامه را پیشنهاد داده و گفتند که یافتههای رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، پس از سفر اخیرش به ایران، «بسیار نگرانکننده» است.
گروسی روز چهارشنبه ۳۰ آبان گزارش داد جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد خود را افزایش داده است.
بر اساس تعریف آژانس، حدود ۴۲ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد، در صورت غنیسازی بیشتر، بهطور تئوریک برای ساخت یک بمب هستهای کافی است.
وعده تهران برای راهاندازی هزاران سانتریفیوژ
جمهوری اسلامی روز جمعه دوم آذر در پاسخ به قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کرد که در حال پیشبرد پروژههای جدید سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنیسازی اورانیوم است.
بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی، گفت که جمهوری اسلامی به تلافی این اقدام، هزاران سانتریفیوژ را به جای صدها مورد، فعال خواهد کرد.
این دومین قطعنامهای است که شورای حکام در دو سال گذشته علیه جمهوری اسلامی تصویب میکند.
قطعنامه جدید مانند نمونه قبلی که اواسط خرداد امسال تصویب شد، خواستار توضیحات تهران در خصوص کشف آثار اورانیوم در محلهای اعلامنشده است و میگوید بازرسان آژانس باید مجاز به نمونهبرداری از این اماکن باشند.
آلبرایت به ایراناینترنشنال گفت: «رویکرد جو بایدن نسبت به جمهوری اسلامی، شکست خورده است.»
او افزود که فرانسه، آلمان و بریتانیا «مجبور شدند آمریکا را با فریب، به سوی قطعنامه قبلی علیه جمهوری اسلامی سوق دهند» چون: «از کند بودن واشینگتن ناامید شده بودند.»
بازرس سابق سازمان ملل که بیش از ۲۰ سال است در مورد جاهطلبیهای هستهای تهران و عدم همکاری آن هشدار میدهد، گفت در این سالها آموخته که «فشار کارساز است».
آلبرایت یک فیزیکدان و از برجستهترین کارشناسان هستهای جهان است.
او از معدود کارشناسانی بود که به جورج دبیلو بوش، رییسجمهوری اسبق آمریکا، هشدار داده بودند اطلاعاتی که در مورد حمله به عراق به بهانه سلاحهای کشتار جمعی در اختیار دارد، غیرقابل اعتماد هستند.
تحریمها موثر خواهند بود
آلبرایت در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت تحریمهای اقتصادی ایران و هدف قرار دادن منابع کلیدی درآمدی همچون فروش نفت، تهران را وادار به همکاری خواهد کرد.
او افزود: «خیلیها همیشه میگویند تحریمها بیاثرند اما اگر تحریمها تاثیری ندارند، چرا هر بار که احتمال یک توافق مطرح میشود، اولین چیزی که تهران میگوید این است که باید تحریمها لغو شوند؟»
بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، حملات مستقیم و آشکار بین جمهوری اسلامی و اسرائیل و تضعیف قدرت بازدارندگی تهران از طریق آسیب زدن به حماس و حزبالله بهعنوان متحدان مسلح این حکومت، ایران را در موقعیتی آسیبپذیر قرار داده است.
آلبرایت با توجه به وضعیت ناپایدار ژئوپلیتیک در منطقه و رویکرد غیرقابل پیشبینی و بعضا عجیب ترامپ، گفت: «وضعیت ممکن است به سرعت تغییر کند.»
او درباره ترامپ گفت: «نمیتوانی پیشبینی کنی که ترامپ چه کاری میخواهد انجام دهد. او اخیرا سیگنالی مبنی بر این فرستاده که شاید بخواهد با تهران به یک توافق برسد.»
به نظر میرسد اشاره آلبرایت به گزارشی درباره دیدار ایلان ماسک، از نزدیکان ترامپ، با امیرسعید ایروانی، نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل باشد.
