دادگاه کیفری تهران برای ۶ متهم پرونده شهرک اکباتان حکم اعدام صادر کرد
بابک پاکنیا، وکیل دادگستری، در پستی در حساب ایکس خود نوشت در «پرونده اکباتان»، برای میلاد آرمون، علیرضا برمرزپورناک، امیرمحمد خوشاقبال، علیرضا کفایی، نوید نجاران و حسین نعمتی، با رای مستشاران شعبه سیزدهم دادگاه کیفری یک حکم قصاص نفس صادر شده است که این حکم قابل فرجامخواهی است.
پاکنیا در پست خود نوشت: «رییس شعبه با این حکممخالف بود و رای اقلیت صادر نمود.»
در مورد حکم دو نفر دیگر از متهمان این پرونده یعنی مهدی ایمانی و محمدمهدی حسینی اطلاعاتی منتشر نشده است.
شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه نوبل صلح، در واکنش به انتشار خبر صدور حکم اعدام برای شش متهم پرونده اکباتان در اینستاگرام خود به این موضوع پرداخت و نوشت: «پرونده شهرک اکباتان یکی از قدیمیترین پروندههای جنبش "زن زندگی آزادی" است. متهمان زیادی در این رابطه بازداشت، بازجویی و شکنجه شدند. این شهرک به عنوان یکی از نقاط حائز اهمیت برای حکومت به شمار میرفت.»
او در ادامه تاکید کرد: «بدون شک باید اعلام کرد برای میلاد آرمون، علیرضا کفایی، امیرمحمد خوشاقبال، نوید نجاران، حسین نعمتی و علیرضا برمرزپورناک که به قصاص نفس محکوم شدهاند، کلیه حقوق متهم و تمام قوانین در حوزه آیین دادرسی در خصوص ایشان نقض شده است.»
جلسه آخرین دفاع آرمون، ایمانی، برمرزپورناک، حسینی، خوشاقبال، کفایی، نجاران و نعمتی، هشت متهم پرونده «شهرک اکباتان»، در روزهای ۱۲ و ۱۳ آبان در دادگاه کیفری تهران برگزار شد.
آنان پس از برگزاری دادگاه به زندان منتقل شدند.
پس از برگزار شدن این جلسات، پیام درفشان، وکیل مدافع نعمتی، با انتشار مطلبی در حساب ایکس خود نوشت که پس از برگزاری جلسه اخذ آخرین دفاع در روز یکشنبه ۱۳ آبان، قرار تامین وثیقه موکلش و سه تن دیگر از متهمان آزاد شده، «در اقدامی غیرقابل پیشبینی»، به قرار بازداشت تبدیل و به زندان کرج منتقل شدند.
این وکیل دادگستری با بیان این که هیچ گونه اتهام جدیدی از سوی شعبه ۱۳ دادگاه کیفری یک استان تهران به این اشخاص تفهیم نشده، نوشت علت تبدیل قرار آنها برای وکلا نامشخص است.
او در این باره اضافه کرد که مستشاران حاضر در جلسه اخیر در سایر جلسات رسیدگی سابق حضور نداشتهاند و به همین دلیل «امکان مذاکره درباره پرونده با آنها میسر نشد».
به گفته درفشان، چهار متهم مورد اشاره (برمرزپورناک، خوشاقبال، کفایی و نعمتی که با وثیقه آزاد بودند)، «به زندان رجاییشهر کرج» منتقل شدهاند.
بررسیهای ایراناینترنشنال نشان میدهد با تعطیل شدن زندان رجاییشهر، دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در مکاتبات اداری نام زندانهای قزلحصار و مرکزی کرج را با عنوان رجاییشهر درج میکند و این زندانیان در زندان قزلحصار هستند.
سایت حقوق بشری هرانا روز ۱۲ آبان در گزارشی نوشت متهمان «پرونده اکباتان» آخرین دفاعیات خود را از بابت اتهامات «مشارکت در قتل و ضرب و جرح عمدی» ارائه دادند.
رسیدگی به پرونده این افراد در دادگاه انقلاب نیز ادامه دارد اما زمان تشکیل جلسات تاکنون مشخص نشده است.
از میان این افراد، آرمون، ایمانی، حسینی و نجاران از حدود دو سال پیش به صورت بلاتکلیف در زندان قزلحصار کرج بهسر میبرند.
پرونده آرمون، ایمانی، حسینی و نجاران که از سوی دادگاه محرمانه عنوان شده، اواخر فروردین امسال از شعبه ۱۳ دادگاه کیفری یک استان تهران برای رفع نقص و ایرادات به شعبه چهار بازپرسی دادسرای امور جنایی ناحیه ۲۷ تهران بازگردانده شد.
این پرونده اوایل شهریور امسال پس از رفع نقص در دادسرای امور جنایی ناحیه ۲۷ تهران به شعبه ۱۳ دادگاه کیفری یک تهران و شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست ابوالقاسم صلواتی ارسال شد.
هرانا روز ۱۴ مهر در گزارشی به نقل از یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این افراد نوشت: «پس از ارسال پرونده به شعب دادگاه انقلاب و کیفری برای رفع نقص، به وکلای این افراد اجازه دسترسی به تغییرات صورت گرفته، داده نشده است.»
اوایل آبان ۱۴۰۱ و در جریان خیزش «زن، زندگی، آزادی»، یکی از نیروهای بسیجی جمهوری اسلامی به نام «آرمان علیوردی» در شهرک اکباتان کشته شد.
پس از آن، نهادهای امنیتی بیش از ۵۰ تن از جوانان ساکن این شهرک را بازداشت کردند که برای ۱۴ نفر از آنها کیفرخواست صادر شد.
بنا بر این کیفرخواست، آنها به مواردی از جمله «محاربه از طریق تمسک به سلاح سرد و اقدام علیه امنیت ملی، اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، مشارکت در قتل عمد، و ضرب و جرح عمدی و اخلال در نظم و آرامش عمومی» متهم شدند و پروندهشان به دادگاه ارجاع داده شد.
از میان این افراد تاکنون ۱۰ نفر با تودیع قرار وثیقه آزاد و چهار تن دیگر با اتهامات سنگین، همچنان در بازداشت به سر میبرند.
شهرک اکباتان در غرب تهران که ساکنان آن عموما از طبقه متوسط هستند، یکی از کانونهای اعتراضات در جریان خیزش انقلابی ۱۴۰۱ مردم علیه جمهوری اسلامی بود.
از ابتدای خیزش، ویدیوهای فراوانی از اعتراض هماهنگ و یکپارچه این شهرک در رسانههای اجتماعی همرسانی شد.
از زمان آغاز خیزش «زن، زندگی، آزادی» در شهریور ۱۴۰۱، سرکوب فعالان مدنی، سیاسی و معترضان از سوی حکومت شدت گرفته و همچنان ادامه دارد.
جمهوری اسلامی تاکنون دستکم ۱۰ معترض از جمله محمدمهدی کرمی، محمد حسینی، محسن شکاری، مجیدرضا رهنورد، مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی، میلاد زهرهوند، محمد قبادلو و رضا رسایی را در ارتباط با خیزش، اعدام کرده است.
قطع برق در مناطق مختلف کشور باعث بروز مشکل برای عموم شهروندان شده و خانوادههای بیماران خاص را با ترس از دست دادن عزیزانشان روبهرو کرده است. مسعود پزشکیان روز چهارشنبه دلیل قطع برق را کمبود ذخایر نیروگاهها برای زمستان اعلام کرد. اعتراض شهروندان به عواقب خاموشیها ادامه دارد.
پزشکیان به عنوان رییس دولت چهاردهم در حاشیه جلسه هیات دولت به خبرنگاران گفت :«در زمستان ممکن است با مشکل مواجه شویم و مجبوریم ذخایر نیروگاهها را طوری تنظیم کنیم که به مشکل برنخوریم.»
کمبود سوخت ۴۵ درصدی نسبت به سال گذشته
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، روز ۲۳ آبان با اشاره به میزان ذخایر سوخت مایع ایران، گفت که این ذخایر در اول شهریور امسال نسبت به اول شهریور سال گذشته حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد کمتر شده.
او در ادامه تاکید کرد: «طبیعی است که یک مقدار دچار کمبود منابع سوختی باشیم.»
همزمان، هاشم اورعی، رییس اتحادیه انجمنهای علمی انرژی، گفت که همواره در اوج سرما به جای این که به نیروگاهها گاز تزریق شود، مازوت و گازوئیل تزریق شده و امسال چون کمبود گاز ادامه پیدا کرده، امکان تامین گاز برای نیروگاهها وجود ندارد.
قطع برق برنامهریزی شده و نوبتی از یکشنبه در ایران شروع شد و از ساعت ۹ صبح روز سهشنبه ۲۲ آبان، اجرای آن در تهران هم عملیاتی شد.
گزارشهای شهروندان حاکی از آن است که در برخی مناطق قطع برق خارج از زمانبندی مقرر رخ داده و ارتباطات تلفنی، اینترنتی و حتی تردد خودروها در سطح شهر دچار اختلال شده است.
ویدیوهای منتشر شده در رسانههای مشهد نشان میدهند در پی قطع برق و از کار افتادن چراغهای راهنمایی و رانندگی در نقاطی از این شهر، اختلال و گره ترافیکی ایجاد شده است.
قطع برق در ایران علاوه بر مشکلات روزمره، میتواند خطرات جدی و حتی مرگبار برای افراد، مخصوصا بیماران خاص داشته باشد.
تاثیر قطع برق بر بیماران تنفسی و قلبی
افرادی که با بیماریهای تنفسی، قلبی و برخی بیماریهای نادر دست و پنجه نرم میکنند، برای بقا به تامین مستمر برق نیاز دارند.
برای بیماران تنفسی و قلبی که به دستگاههای اکسیژنساز وابستهاند، هر بار قطع برق میتواند معادل قطع جریان تنفس و به خطر انداختن جانشان باشد.
دستگاههای اکسیژنساز که اکسیژن لازم برای تنفس را تامین میکنند، بدون برق از کار میافتند و بیمارانی که در خانه بستری هستند، در صورت قطع برق برای ساعتهای طولانی، ممکن است جان خود را از دست بدهند.
به گزارش خبرگزاری مهر، برخی بیماران مجبور به تهیه تجهیزات شارژی یا دستگاههای جایگزین میشوند اما این تجهیزات گرانقیمت بوده و هزینه سنگینی به بیماران تحمیل میکنند.
تاثیرات قطع برق بر بیماران پوستی
بر اساس این گزارش، برخی افراد مبتلا به بیماریهای نادر، مرتب باید از دستگاههای متصل به برق اعم از پمپهای اکسیژن استفاده میکنند و برخی به طور دائم باید مراقبت نوری داشته باشند تا پوست آسیبدیده آنها ترمیم شود.
از سوی دیگر گروهی از بیماران احتیاج به لیزر دارند و باید در ساعتی مشخص، تحت درمانهایی در منزل باشند که این درمانها با دستگاه انجام شده و نیاز به برق دارد.
معمولا تمام ساعات درمان بیماران از قبل برنامهریزی شده است و قطع برق این برنامهریزی را کاملا به هم میزند.
تاثیرات قطع برق بر افراد دارای معلولیت
قطع برق برای افراد دارای معلولیت نیز دردسرها و تهدیدهای جدی اجاد میکند.
برخی افراد که از ویلچر استفاده میکنند، به آسانسور وابستهاند و قطع برق معمولا آسانسورها را از کار میاندازد. این موضوع بهویژه در مواقعی که نیاز به مراقبتهای فوری یا مراجعه به پزشک وجود دارد، مشکلات زیادی ایجاد میکند.
بسیاری از افراد دارای معلولیت برای انجام کارهای روزمره خود و حتی درمان در منزل، وابسته به دستگاههای برقی هستند و قطع برق میتواند روند زندگی آنها را بیش از پیش مختل کند.
مراکز درمانی و چالشهای تامین برق اضطراری
هر چند بیمارستانهای بزرگ و برخی مراکز درمانی ژنراتورهای برق اضطراری دارند اما بیمارستانهای کوچکتر و بسیاری از بیماران که در خانه بستری هستند، از این امکان بیبهرهاند.
این بیماران با قطعیهای مکرر برق، دسترسی به درمانهای حیاتی خود را از دست میدهند.
قطع ناگهانی برق باعث اختلال در تجهیزات حیاتی و حتی تهدید جان بیمارانی میشود که به دستگاههای ونتیلاتور و سایر تجهیزات برقی وابسته هستند.
برخی افراد برای تامین اکسیژن مجبور به خرید دستگاههای یک بار مصرف شدهاند که هر دستگاه حدود ۵۰۰ هزار تومان برای آنها هزینه در بر داشته است.
حمیدرضا ادراکی، مدیر عامل انجمن بیماریهای نادر با ابراز نگرانی از این موضوع گفت: «دولت میخواست مازوتسازی انجام ندهد و از مازوت برق گرفته نشود تا به سلامت مردم آسیب وارد نکند ولی این قطع برق نیز کمتر از مازوت، آسیب به بیمار وارد نمیکند.»
شکایت شهروندان از عواقب قطع برق
گزارشهای مردمی نشان میدهند قطع برق نه منظم است و نه برنامهریزی شده. حتی استثنایی برای مراکز درمانی یا آموزشی پیشبینی نشده و در بسیاری از مناطق، قطع برق با قطع آب، اینترنت و خطوط تلفن، همراه است.
برخی افراد در ایران با اعلام خبر قطع برق و خاموشیهای پیوسته پیش رو، مجبور شدهاند به خرید تجهیزات شارژی یا باتری روی بیاورند و هزینههای جدیدی بر زندگی ایشان تحمیل شده است اما بسیاری از شهروندان، به دلیل گرانی این تجهیزات، توانایی خرید آنها را ندارند.
معاون مسعود پزشکیان در امور زنان و خانواده، روز چهارشنبه گفت راهاندازی کلینیکهای «ترک بیحجابی» در دولت چهاردهم تصویب نشده و به این دولت ارتباطی ندارد. زهرا بهروزآذر همزمان حجاب را «موضوعی تربیتی» خواند که به گفته او، پرداختن به آن باید از درون خانوادهها آغاز شود.
مهری طالبی دارستانی، رییس اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران، روز سهشنبه ۲۲ آبان از راهاندازی اولین کلینیک تخصصی مشاوره و حمایت از بازگشت به حجاب با عنوان کلینیک ترک بیحجابی در تهران در آینده خبر داد و هدف این مرکز را «درمان علمی و روانشناختی بیحجابی» اعلام کرد.
در واکنش به انتشار این خبر، زهرا بهروزآذر گفت که راهاندازی این کلینیکها در دولت تصویب نشده و به آن مرتبط نیست.
بهروزآذر در ادامه گفت موضوع حجاب «حتما یک موضوع تربیتی» است و باید «از درون خانوادهها» شروع شود: «این که ما بتوانیم به خانوادهها کمک کنیم بتوانند فرزندان خودشان را متقاعد کنند که این انتخاب را داشته باشند، حتما در برنامههای ماست.»
پیش از آغاز کار دولت چهاردهم و در جریان تبلیغات انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری، پزشکیان مواضعی علیه حجاب اجباری و گشت ارشاد داشت اما احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی، ۲۷ مرداد ۱۴۰۳ اعلام کرد «طرح نور» در دولت جدید ادامه خواهد یافت.
به گفته طالبی دارستانی، دلیل راهاندازی کلینیکهای ترک بیحجابی، «مراجعات مکرر خانوادهها و بانوان و دختران تهرانی» به ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران، به دلیل وجود «فشارهای محیطی و سایر عوامل» است که منجر به «اجبار انتخاب پوشش خارج از حدود حجاب شرعی شده» است.
به گفته او، این مرکز «بخشی از از نقشه جامع راهبردی زیستبوم غیرت، حیا، عفت و حجاب» است.
در واکنش به انتشار این خبر، برخی شهروندان میگویند که حکومت به جای «کلینیک ترک بیحجابی»، باید «کمپ مبارزه با فساد و اختلاس» ایجاد کند.
مهری طالبی دارستانی، رییس اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران
طالبی دارستانی کیست؟
مهری طالبی دارستانی که از او با عنوان رییس اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران یاد میشود از چهرههای جنجالی نیروهای موسوم به «ارزشی» در شبکههای اجتماعی است. او پیش از این برای مدتی رییس مرکز بازرسی وزارت کار بوده و در سال ۱۴۰۲ بدون ذکر دلیل از این سمت برکنار شده است.
طالبی دارستانی از حامیان کودکهمسری است و در گذشته محتواهای مختلفی در زمینه ترویج کودکهمسری تهیه و منتشر کرده و حتی در تلویزیون جمهوری اسلامی به ترویج این نوع رابطه پرداخته است.
او در آبان ۹۸ و پس از طرح روایتهایی نادرست و متناقض با عنوان «مشاهدات شخصی از وقایع خونین در بندر ماهشهر» مورد توجه کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفت.
نقشه زیست بوم غیرت، حیا، عفت، حجاب
اول اردیبهشت ۱۴۰۳ و یک ماه پیش از کشته شدن ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم، اداره عفاف، حجاب و خانواده ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران از تهیه «نقشه زیستبوم غیرت، حیا، عفت، حجاب» در سه بعد «شخصی، خانوادگی و اجتماعی» خبر داد و اعلام کرد که این نقشه به «حل معضل عفاف و حجاب» میپردازد.
در این نقشه، هفت اقدام راهبردی کلان در محورهای پایش و پژوهش، رصد و نظارت، آموزش و تربیت، تفریح و تفرج، آگاهیبخشی و اطلاعرسانی، تبیین و تبلیغ و حمایت و پشتیبانی از تشکلهای مردمی و شوراهای دستگاهی، طراحی و اجرا شده است.
با وجود وعدههای مکرر مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم برای حل مساله حجاب، راه افتادن یا ادامه فعالیتهای مراکزی برای ترویج حجاب اجباری در دولت فعلی، به وضوح نشاندهنده ناتوانی او در مدیریت جریانهای تندور و محقق کردن وعدههای انتخاباتیاش است.
کلینیک ترک بیحجابی و مجنونانگاری معترضان از سوی حکومت
اعتراض به حجاب اجباری که از زمان کشته شدن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد و شکل گرفتن خیزش «زن، زندگی، آزادی» به موضوعی جاری در زندگی شهروندان ایرانی تبدیل شده، در روزهای گذشته خبرساز بوده است.
موضوع راهاندازی کلینیک «ترک بیحجابی» در حالی مطرح میشود که در روزهای اخیر، یکی از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران، برای اعتراض به برخورد ماموران حراست با حجاب او، لباسهای خود را از تن درآورد.
این دختر که برخی رسانهها از او با نام «آهو دریایی» یاد کردهاند، به «دختر علوم تحقیقات» معروف شد.
بر پایه گزارشهای موجود، دختر علوم تحقیقات را که به نمادی علیه حجاب اجباری بدل شد، بلافاصله پس از دستگیری به یک مرکز روانشناسی منتقل کردند.
به گفته شماری از فعالان حقوق بشر، حکومت سعی دارد در روایتهای رسمی خود این زن را «بیمار» و «دیوانه» بخواند تا وجه اعتراض را از رفتار او بگیرد و سرکوبش کند. این روش یکی از شیوههای رایج حکومتهای استبدادی در طول تاریخ برای سرکوب مخالفان است که به آن «مجنونانگاری معترضان» گفته میشود.
از پاییز ۱۴۰۱، این شیوه بیش از پیش در دستور کار نیروهای امنیتی و قضایی در ایران قرار گرفت تا جایی که شماری از هنرمندان را که در همراهی با اعتراضات مردم تصاویر بدون حجاب اجباری از خود منتشر کرده بودند، به مجازاتهایی مانند «مراجعه هفتگی به مرکز روانشناسی و دریافت گواهی سلامت» محکوم کردند.
افسانه بایگان، آزاده صمدی و لیلا بلوکات از جمله بازیگرانی بودند که با چنین احکامی از سوی سیستم قضایی جمهوری اسلامی مواجه شدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در آن زمان احکام قضایی صادر شده برای بازیگران زن مخالف حجاب اجباری از جمله بایگان را محکوم کرد.
منشور اخلاق حرفهای روانپزشکی در ایران
در همین راستا، چهار انجمن روانشناسی و روانپزشکی ایران سال گذشته از اقدامات جمهوری اسلامی در «سوءاستفاده از روانپزشکی و روانشناسی» برای سرکوب مخالفان حجاب اجباری انتقاد کردند و نوشتند آنچه در متن حکم زنان بازیگر بهعنوان تشخیص یک «بیماری روحی و شخصیت ضد خانواده» آمده، عنوانی «غیرعلمی و غریب» و «به کارگیری آن برای اهل فن ناباورانه است».
منشور اخلاق حرفهای روانپزشکی در ایران پس از هفت سال تلاش مستمر در سال ۱۳۹۴ منتشر شد و به روشنی بر لزوم پایبندی روانپزشکان به تمام میثاقهای بیناللملی تاکید کرده است.
در بند شش اصول اخلاقی در سلامت جامعه این منشور اینگونه آمده است: «روانپزشکان از مشارکت در فعالیتهای دولتی، اجتماعی یا شخصی که با هدف اِعمال تبعیض علیه گروههای قومی، نژادی، دینی، جنسیتی یا سایر گروهها بر پا میشوند پرهیز کنند.»
بند هفتم اصول اخلاقی در سلامت جامعه نیز به صراحت بر لزوم روشنگری در خصوص مداخله افراد بدون صلاحیت در امور روانپزشکی هشدار داده است که نهادهای امنیتی را میتوان مصداقی برای این «افراد بدون صلاحیت» دانست.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پیش از سفر به ایران اعلام کرد فضای مانور هستهای برای تهران، تنگتر میشود. او با تاکید بر عدم نظارت کافی بر بخشهای حساس مانند تولید سانتریفیوژها، دستیابی به نتیجه در زمینه نظارت بر فعالیتهای نامشخص تهران را ضروری اعلام کرد.
به گزارش رویترز، گروسی در آستانه سفر به ایران از مقامات جمهوری اسلامی خواست تا برای حل مشکلات طولانیمدت با آژانس، همکاری بیشتری نشان دهند.
او روز سهشنبه در حاشیه اجلاس کاپ۲۹ در باکو گفت: «از این که بتوانم به جامعه جهانی بگویم دقیقا چه اتفاقی در ایران رخ میدهد، فاصله دارم. در وضعیت بسیار دشواری قرار دارم. به نوعی، ایران باید ما را یاری کند تا بتوانیم به آنها کمک کنیم.»
گروسی با تاکید بر این که برنامه هستهای جمهوری اسلامی در حال رشد است، گفت: «من فکر میکنم فضای مانور هستهای برای تهران تنگتر میشود. ما اکنون در مناطق حساس مانند تولید سانتریفیوژ و سایر موارد، امکان نظارت نداریم.»
برنامه سفر به ایران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز یکشنبه در اطلاعیهای اعلام کرد مدیرکل این نهاد به منظور دیدار با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر خواهد کرد و درباره تمام جنبههای مربوط به بیانیه مشترک توافق شده با ایران در ماه مارس سال ۲۰۲۳ بحثهای فنی خواهد داشت.
او شامگاه چهارشنبه ۲۳ آبان برای مذاکرات مهم درباره برنامه هستهای ایران وارد تهران خواهد شد.
این اولین سفر گروسی به تهران در دوران ریاستجمهوری مسعود پزشکیان، رییسدولت چهاردهم و پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکاست.
قرار است گروسی در این سفر دو روزه با پزشکیان، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی در تهران دیدار کند.
نگرانیها از ادامه غنیسازی اورانیوم
گروسی ماههاست که برای پیشرفت در مسائل مربوط به برنامه هستهای جمهوری اسلامی، از جمله درخواست برای افزایش همکاری در زمینه نظارت بر تاسیسات هستهای و توضیح آثار اورانیوم کشفشده در سایتهای اعلامنشده، تلاش کرده است.
پس از خروج ترامپ از توافق هستهای موسوم به برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریمها، جمهوری اسلامی غنیسازی اورانیوم را به سطوح بالاتری رسانده است؛ اکنون غنیسازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد در جریان است که نزدیک به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای است.
بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی اکنون به میزان کافی اورانیوم غنیشده با خلوص بالا برای ساخت حدود چهار بمب هستهای در صورت تکمیل فرایند غنیسازی بیشتر، دارد.
دیدار در سایه انتخاب ترامپ
سفر گروسی به تهران پس از انتخاب ترامپ در آمریکا انجام میشود که حامی سیاست فشار حداکثری بر تهران است.
رییسجمهوری منتخب آمریکا در دوره پیشین ریاست جمهوری خود از توافق بینالمللی برجام خارج شد. توافقی که قرار بود فعالیتهای اتمی ایران را در ازای لغو برخی تحریمهای بینالمللی محدود کند.
نگاهی به گزینههای احتمالی ترامپ برای تشکیل کابینه جدید دولت آمریکا نشان میدهد که در آینده نزدیک، مساله هستهای ایران دوباره به یکی از مهمترین سوژههای سیاست خارجی آمریکا بدل خواهد شد.
مارکو روبیو که این روزها از او به عنوان وزیر امور خارجه احتمالی دولت ترامپ یاد میشود یکی از سیاستمداران آمریکایی است که در یک دهه گذشته بر مسائل مربوط به جمهوری اسلامی در سیاست خارجی آمریکا تمرکز کرده و از منتقدان سرسخت برجام و نحوه تعامل باراک اوباما، رییسجمهوری پیشین و جو بایدن، رییس جمهوری فعلی این کشور با تهران بوده است.
هر چند تهران همواره اتهامات درباره تلاش برای ساخت سلاح هستهای را رد کرده و اعلام کرده که برنامه هستهایاش برای مصارف غیرنظامی است اما در ماههای اخیر و با اوج گرفتن تنشها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، زمزمههایی از تغییر احتمالی دکترین هستهای حکومت ایران در رسانهها مطرح شده است.
۱۸ مهر امسال، ۳۹ نماینده مجلس در نامهای به شورای عالی امنیت ملی خواستار تغییر دکترین دفاعی شدند و یک نماینده هم به صراحت خواستار ساخت سلاح هستهای شد.
پیش از این و در اردیبهشت سال جاری کمال خرازی، مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد «در صورت تهدیدات دشمن»، تهران چارهای جز «تغییر دکترین هستهای خود» نخواهد داشت.
بر اساس مصوبه تازه هیات وزیران، به منظور افزایش درآمد دولت از گازبها، وزارت نفت موظف شده تعرفهگذاری مصرف گاز در بخش خانگی را به گونهای بهروز کند که مشترکان بیشتری در گروه اشتراکهای پرمصرف قرار بگیرند که باید برای مصرف اضافه، مبلغ بیشتری پرداخت کنند.
بر اساس بند «۲» ماده «۱۰» مصوبه ۲۰ آبان ۱۴۰۳ هیات وزیران، وزارت نفت مکلف شده است نظام تعرفهگذاری گازبها در بخش خانگی را، طوری طراحی کند که گازبهای پنج درصد از این بخش، به قیمت بالاترین تعرفه فروش گاز محاسبه و از مشترکین اخذ شود.
نظام تعرفهگذاری پلکانی پس از اجرای قانون هدفمندی یارانهها در دولت محمود احمدینژاد آغاز شد. در آن زمان هدف این شیوه تعرفهگذاری افزایش صرفهجویی مشترکان عنوان شد.
اما اکنون دولت با این مصوبه، وزارت نفت را مکلف کرده طوری نظام تعرفهگذاری را تغییر دهد، که دولت بتواند از درصدی از مشترکان، بالاترین نرخ را دریافت کند.
تعرفهبندی گاز بر اساس سه فاکتور تاثیرگذار «مقدار مصرف»، «زمان مصرف» و «اقلیم» انجام میشود.
در ماهههای گرم سال که از اول اردیبهشت تا ۱۵ آبانماه در نظر گرفته میشود، میزان مصرف پایه در تمامی اقلیمهای کشور برابر در نظر گرفته میشود. اما در ماههای سرد که از ۱۶ آبان تا ۳۱ فروردین است، تعرفه گاز بر اساس میزان مصرف در اقلیمهای مختلف کشور، متفاوت است.
اقلیم
براساس نظام تعرفهبندی فعلی، کشور به پنج اقلیم تقسیم شده است. مبنای این تصمیمگیری درجه حرارت متفاوت در مناطق ایران است. ۱۵ درصد مشترکین در اقلیم اول، ۲۸ درصد در اقلیم دوم، ۵۰ درصد در اقلیم سوم، چهار درصد در اقلیم چهارم و سه درصد در اقلیم پنجم قرار دارند.
اقلیم یک سردترین و اقلیم پنج، گرمترین اقلیمهای کشور هستند. برای نمونه، شهرهایی مثل تبریز، ارومیه و همدان در اقلیم اول طبقه بندی شدهاند و مناطقی مثل اهواز و ماهشهر، در اقلیم پنجم قرار گرفتند. در این تقسیمبندی تهران در اقلیم سوم قرار گرفته است.
مشترکی که در اقلیم اول (مناطق سردسیر) تا ۸۰۰ مترمکعب مصرف کند، در پله ششم و گروه مصرف متوسط قرار میگیرد. اما همین ۸۰۰ مترمکعب در در اقلیم پنجم (گرمسیر) در پله نهم و مشترکان پرمصرف قرار خواهد گرفت.
پلههای مصرف
طبق آخرین شیوهنامهای که شرکت ملی گاز ایران اعلام کرده است، تعرفه مشترکان گاز خانگی در ۱۲ پله و و پنج اقلیم محاسبه میشود. پلههای یک تا سه مشترکان کم مصرف هستند که گازبهای آنها برای هر مترمکعب به ترتیب: ۴۱۴، ۶۹۰ و ۹۶۶ ریال است؛ پلههای چهار تا شش، مشترکان با مصرف متوسط هستند که گازبهای آنها برای هر مترمکعب به ترتیب: ۱۷۵۸، ۲۴۶۱ و ۳۴۴۶ ریال مقرر شده است؛ گروه بعدی مشترکان پرمصرف هستند که در پلههای هفتم تا دهم قرار دارند و تعرفه گاز آنها برای هر مترمکعب به ترتیب: ۵۵۶۷، ۷۷۹۳، ۱۰۹۱۱، ۱۵۲۷۵ ریال تعیین شده است؛ در نهایت دو پله یازدهم و دوازدهم، طبق این شیوه قیمتگذاری مشترکان بسیار پرمصرف تشخیص داده شده که گاز بهای آنها ۵۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ ریال معین شده است.
طراحی تعرفه
بالاترین سقف تعرفه طبق آخرین اعلام شرکت ملی گاز شش هزار تومان است، حالا هیات وزیران دولت مسعود پزشکیان وزارت نفت را مکلف کرده است طوری نظام تعرفهبندی را طراحی کند (تغییر دهد)، که دولت بتواند از پنج درصد مصرف این بخش، حداکثر گازبها را دریافت کند. اقدامی که در نوع خود کم سابقه است.
در ادامه دولت در بندهای «۳» و «۴» ماده «۱۰» همین مصوبه، وزارت نفت را مکلف کرده است تعرفه مشترکین تجاری را هر شش ماه، معادل ۱۰ درصد میانگین بالاترین تعرفه داخلی شش ماه قبل افزایش دهد و گازبهای گلخانهها را به همین ترتیب معادل ۵ درصد افزایش دهد. این افزایش قیمتها نیز در نهایت روی قیمت مصرف کننده اعمال خواهد شد.
شهروندان در ایران که مالک ذخایر غنی گاز در جهان است، از یک سو به دلیل نبود زیرساخت مناسبت، به دلیل ناتوانی جمهوری اسلامی در تامین گاز نیروگاهها، در سال ۱۴۰۳، مثل سالهای جنگ، باید جدول خاموشی را تحمل کنند و از طرف دیگر در آستانه فصل سرد، با این مصوبه، باید گازبهای بیشتری به دولت پرداخت کنند.
مایک والتز، نماینده جمهوریخواه فلوریدا در مجلس نمایندگان آمریکا که به گزارش رسانههای آمریکایی، از سوی دونالد ترامپ به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید برگزیده شده، یکی دیگر از مقامات کلیدی دولت ترامپ خواهد بود که سابقهای طولانی از مواضع سختگیرانه علیه جمهوری اسلامی دارد.
مایکل جورج گلن والتز معروف به مایک والتز ۳۱ ژانویه ۱۹۷۴ در بوینتون بیچ در ایالت فلوریدا به دنیا آمده و سرهنگ بازنشسته نیروهای کلاه سبز و ویژه ارتش ایالات متحده است.
او که در سال ۲۰۱۸ بهعنوان نماینده فلوریدا به مجلس نمایندگان آمریکا راه یافت، سابقهای طولانی در محافل سیاسی واشینگتن دارد و در مجلس نمایندگان از جمله چهرههای مخالف سیاست خارجی بایدن در قبال جمهوری اسلامی بود.
طرفدار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی
مایک والتز که مخالف توافق هستهای با قدرتهای جهانی موسوم به برجام است، بر این باور است که برجام با ارائه امتیازات مالی قابلتوجه به جمهوری اسلامی، نتوانست جاهطلبیهای هستهای بلندمدت تهران را متوقف کند.
او سال گذشته به ایران اینترنشنال گفت: «رژیم ایران معنای فشار، قدرت و هر نوع تهدید علیه قدرت و پول خود را میفهمد.ما نمیتوانیم دلجویی کنیم، امتیاز بدهیم و امیدوار باشیم که آنها بهتر عمل کنند.»
او همچون ترامپ خواستار توافق احتمالی جامعتر با جمهوری اسلامی است که علاوه بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی، شامل برنامه توسعه موشکهای بالستیک این کشور و حمایت تهران از تروریسم نیز باشد.
برای وادار کردن جمهوری اسلامی به چنین توافقی، او معتقد است که تحریمها، ابزار مهمی هستند و انزوای اقتصادی، همراه با بازدارندگی دیپلماتیک و نظامی، برای مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی ضروری است.
این عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان در مصاحبهای گفته تنها چیزی که رهبر جمهوری اسلامی را از بلندپروازیهای هستهای خود بازمیدارد «تهدید و استفاده بسیار معتبر از نیروی نظامی است».
او افزود: «هیچ کس خواهان جنگ نیست، هیچ کس خواهان درگیری نیست، اما این موضوع بازدارندگی است. و در این مرحله، با توجه به این که ایران فکر میکند به این هدف نزدیک است، این تنها چیزی است که او را متوقف خواهد کرد.»
والتز علاوه بر تمرکز بر رفتار خارجی جمهوری اسلامی، نگرانی خود را در مورد سیاست داخلی آن، به ویژه نقض حقوق بشر ابراز کرده است.
او سرکوب مخالفان سیاسی، محدودیتهای آزادی بیان و اجتماع و رفتار با اقلیتهای مذهبی و قومی را محکوم کرده و از حامیان طرحهایی مانند قانون مهسا برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی و حمایت از مردم ایران نیز بوده است.
والتز همچنین با شاهزاده رضا پهلوی نیز دیدار داشته و او را «مدافع قوی دموکراسی» خوانده است.
مواضع درباره گروههای نیابتی
این عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، یکی از حامیان سیاست فشار بر گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه مانند حزبالله در لبنان، حوثیها در یمن و گروههای شبهنظامی در عراق و سوریه است.
او برای مدتی طولانی تلاشهای اعضای دو حزب آمریکا در کنگره برای تحت فشار قرار دادن دولت بایدن به منظور معرفی مجدد حوثیها به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی را رهبری کرد.
او بارها نظراتش را درباره این گروهها ابراز کرده و به عنوان نمونه در واکنش به کشته شدن اسماعیل هنیه رییس پیشین دفتر سیاسی حماس نوشت: «هنیه در حالی که مردم از فقر رنج میبردند، میلیونها دلار از کالاهای قاچاق به غزه پول به دست آورد. حتی سپاه هم نتوانست از او محافظت کند.»
همچنین والتز معتقد است که جمهوری اسلامی حمایت از این گروهها به بیثباتی در خاورمیانه دامن میزند و از این نظر نیز تهدیدی برای منافع آمریکاست.
این نماینده جمهوریخواه بارها از اقدامات جمهوری اسلامی برای گسترش نفوذ خود در منطقه انتقاد کرده و همواره بر اهمیت حمایت از متحدان آمریکا در خاورمیانه، بهویژه اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس، تاکید کرده است.
او اتحاد آمریکا با این کشورها را برای حفظ ثبات در منطقه و سیاست بازدارندگی در برابر تهدیدات جمهوری اسلامی حیاتی میداند.
والتز همچنین از حضور قوی نظامی آمریکا در خاورمیانه برای بازدارندگی در برابر «تجاوزات جمهوری اسلامی» و اطمینان دادن به متحدان منطقهای آمریکا حمایت کرده است.
حتی قبل از جنگ در غزه، والتز در بهار سال گذشته گفت که ایالات متحده باید روشن کند که اسرائیل را از حمله به برنامه هستهای ایران باز نمیدارد و ایالات متحده باید به ایران «از طرق مختلف نشان دهد که تواناییهای نظامی ما به گونهای است که ما واقعا میتوانیم به برنامه آنها آسیب جدی وارد کنیم.»
او خواستار «انتقال معتبر نیروهای آمریکا به منطقه و فروش و دادن تجهیزات نظامی پیشرفته و فنی به اسرائیل» شده است.
والتز از این که اسرائیل خواستار چنین تسلیحاتی از آمریکا شد اما دولت بایدن آنها را ارائه نکرد، انتقاد کرده است.
منتقد سرسخت طالبان
والتز از مخالفان سرسخت حکومت طالبان در افغانستان است و از منتقدان خروج شتابزده آمریکا از افغانستان از سوی بایدن بود.
در اوت ۲۰۲۱ در پی سقوط دولت افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، او خواهان استعفای زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده در این کشور شده بود که توافقنامه دوحه با طالبان را امضا کرد.
در آن زمان، والتز در شبکه اجتماعی ایکس نوشته: «خلیلزاد نماینده ویژه ایالات متحده برای افغانستان باید استعفا دهد.»
او یادداشتهای خبرنگار لانگوار جورنال درباره خلیلزاد و نقش او در امضای توافقنامه دوحه را بازنشر کرده بود که در آن آمده بود خلیلزاد «در مورد پاکستان و اتحاد طالبان و القاعده به کنگره دروغ گفت.»
موضع سخت در برابر چین و کره شمالی
والتز خواستار موضع سرسختانهتر آمریکا در برابر چین و کره شمالی است و معتقد است که ارتش آمریکا برای مواجهه با بحرانهای احتمالی در شرق دور و اقیانوس آرام از آمادگی کافی برخوردار نیست.
والتز در ۲۷ تیر امسال در گردهمایی ملی جمهوریخواهان گفت: «در زمان جو بایدن، جهان در آشفتهترین وضع بوده است. ترامپ داعش را شکست داد، جمهوری اسلامی را ورشکسته کرد، چین را وادار کرد هزینه بدهد و جلوی روسیه را گرفت.»
این نماینده جمهوریخواه از ترامپ به دلیل فشار آوردن به متحدان آمریکا در ناتو برای صرف هزینههای دفاعی بیشتر تمجید کرده است، اما برخلاف رییسجمهوری منتخب، به ایالات متحده پیشنهاد خروج از این ائتلاف را نداده است.
او ماه گذشته گفت: «ببینید ما میتوانیم متحد و دوست باشیم و گفتوگوهای سختی داشته باشیم.»