دادستانی تهران از برخورد قضایی با موسسات اعزام دانشجو به خارج از کشور خبر داد

دادستانی تهران از «برخورد جدی و قاطع» با شماری از موسساتی خبر داد که اقدام به اعزام دانشجویان به خارج از کشور میکنند.

دادستانی تهران از «برخورد جدی و قاطع» با شماری از موسساتی خبر داد که اقدام به اعزام دانشجویان به خارج از کشور میکنند.
ولیالله مهبودی، معاون حقوق عامه دادستان تهران روز یکشنبه ۲۹ مهر گفت دادستانی قصد دارد مراکز «غیرمجاز» در حوزه اعزام دانشجو به خارج از کشور را شناسایی و پلمب و سایتهای اطلاعرسانی و موسسهها را در این زمینه مسدود کند.
به گفته مهبودی، فهرست موسسات غیرمجاز اعزام دانشجو به خارج از کشور، قبلا تهیه شده و در اختیار فراجا قرار گرفته است.
او هدف از برگزاری جلسهای با موضوع «تعیین تکلیف موسسات غیرمجاز در حوزه اعزام دانشجو به خارج از کشور» را «پیشگیری» از فعالیت این موسسهها عنوان کرد.
معاون دادستان تهران «ایجاد بستر برای تحصیل مال از طریق نامشروع»، تضییع حقوق شهروندان و کلاهبرداری را دلیل این برخوردهای قهری نامید.
در سالهای گذشته و با افزایش تقاضای ایرانیان برای تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور در مقطعهای مختلف، تهدید نهادهایی نظامی و قضایی علیه تسهیلکنندگان این موضوع نیز شدت گرفته است.
سازمان امور دانشجویان وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، خود را تنها متولی صدور مجوز برای موسسات «مجاز» اعزام دانشجو به خارج از کشور میداند.
محمد مسعودی، مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان این سازمان، شهریور سال گذشته به خبرگزاری تسنیم گفته بود که غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه درباره «برخورد قضایی با موسسات غیرمجاز» دستور داده و دو معاونت این قوه موظف به پیگیری این امر شدهاند.
او استادانی که دانشجویان را ترغیب به مهاجرت و تحصیل در دانشگاههای خارجی میکنند، خرابکار و «خیانتکار» توصیف کرده بود. چرا که شرایط کشور را «خیلی آشفته و جهنم» جلوه میدهند.
به گفته مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان، این موسسات غیرمجاز هم شرایط کشور را «بسیار بد» جلوه میدهند.
او درباره تعداد دقیق دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل میکنند، اظهار بیاطلاعی کرده و گفته بود تنها آمار موجود در این زمینه مربوط به اطلاعات ثبتشده دانشجویان در سامانه میخک وزارت علوم خارجه است.
بر اساس این آمار، تا شهریور ۱۴۰۲ دستکم ۱۰۰ هزار دانشجوی ایرانی درحال تحصیل در خارج از کشور بودند.
بر اساس این دادهها، آمریکا بیشترین دانشجویان ایرانی را در خود جای داده و سپس کشور آلمان با ۱۴ هزار دانشجو و ایتالیا با ۱۱ هزار دانشجو در رتبههای بعدی قرار داشتند.
به گفته معاون حقوق عامه دادستان تهران، اکنون قرار است از طریق «رصد و شناسایی» فعالیت موسسات اعزام دانشجو در فضای مجازی، فعالیتها و نحوه کارشان آنان کنترل شود.
مهبودی تاکید کرد این نظارتها علاوه بر تهران باید در سایر مراکز استانها نیز اعمال و در صورت مشاهده تخلف به شدت با آن برخورد شود.
روز ۳۰ مرداد امسال، موسسه آموزش زبان آلمانی «گوته» در تهران با حضور ماموران انتظامی و لباس شخصی پلمب شد و کارمندان مجموعه و حاضران با ضرب و شتم از این محل خارج شدند.
به گفته برخی شاهدان عینی، ماموران هنگام پلمب مرکز زبانآموزی «گوته»، خطاب به زبانآموزان فریاد میزدهاند: «کجا میخواهید بروید؟»
همان زمان برخی شهروندان گفتند علاوه بر انتقامگیری از اقدام دولت آلمان در تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ، اقدام قوه قضاییه جمهوری اسلامی در بستن مراکز فرهنگی وابسته به آلمان، میتواند واکنشی به اعتراضات وسیع پرستاران در روزهای پیش از آن و موج گسترده مهاجرت آنان باشد.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی پس از پلمب مرکز «گوته»، این مرکز وابسته به آلمان را به «نقض قوانین کشور» و ارتکاب «اعمال غیرقانونی متعدد و تخلفات گسترده مالی» متهم کرده بود.

با افشای اسناد محرمانه اطلاعاتی آمریکا، طرح اسرائیل برای حمله تلافیجویانه به جمهوری اسلامی لو رفته است. مقامهای آمریکایی در تلاشاند تا منبع این نشت را شناسایی و میزان خسارت احتمالی آن را ارزیابی کنند. این اطلاعات شامل جزئیاتی درباره تمرینهای نظامی و استقرار تسلیحات است.
سیانان و آکسیوس گزارش دادند افشای اسناد محرمانه اطلاعاتی آمریکا درباره طرح اسرائیل برای حمله تلافیجویانه به جمهوری اسلامی باعث نگرانی واشینگتن و آغاز تحقیق و تفحص ایالات متحده در این زمینه شده است.
این اسناد تحت عنوان فوق محرمانه طبقهبندی شدهاند و تنها اعضای اتحادیه اطلاعاتی فایو آیز، شامل پنج کشور نیوزیلند، آمریکا، استرالیا، بریتانیا و کانادا میتوانستند به آن دسترسی داشته باشند.
نشت اطلاعاتی چطور اتفاق افتاد؟
این اسناد از روز جمعه ۲۷ مهر در یک کانال تلگرامی وابسته به جمهوری اسلامی به نام دیدهبان خاورمیانه (Middle East Spectator) منتشر شده است.
آژانس ملی اطلاعات ژئومکانی که مسئول تحلیل تصاویر و اطلاعات جمعآوریشده به وسیله ماهوارههای جاسوسی آمریکاست، دو سند را در این زمینه تهیه کرده بود که بینشی درباره حمله احتمالی اسرائیل به ایران در روزهای آینده فراهم میکنند.
جمهوری اسلامی شامگاه ۱۰ مهر با حدود ۲۰۰ موشک بالستیک خاک اسرائیل را هدف قرار داد. این دومین حمله مستقیم جمهوری اسلامی به اسرائیل بود.
یکی از اسناد افشاشده درباره پاسخ به این تهاجم، با عنوان «اسرائیل: نیروی هوایی به آمادهسازی برای حمله به ایران ادامه میدهد»، به تمرینهای جدیدی اشاره دارد که به نظر میرسد بخشهایی از چنین حملهای را شبیهسازی کردهاند.
سند دوم جزئیاتی را درباره تغییر مکان موشکها و تسلیحات اسرائیل ارائه میدهد تا در صورت واکنش جمهوری اسلامی به حمله، آماده باشد.
بنا بر گزارش نیویورکتایمز، مقامهای آمریکایی از همان ساعات نخست نشت اطلاعاتی سندها، درباره جدیت آن اختلافنظر داشتند؛ چرا که به نظر نمیرسید اطلاعات جدیدی از توانمندیهای آمریکا را فاش کرده باشد.
این اسناد تصاویر ماهوارهای را توصیف کردهاند، اما آنها را نشان نمیدهند.
برخی مقامها میگویند اگر اسناد دیگری منتشر نشود، خسارت محدود خواهد بود.
با این حال، این موضوع بار دیگر سطح جاسوسی آمریکا از یکی از نزدیکترین متحدانش را نمایان میکند.
در مقابل، عدهای دیگر معتقدند افشای هر گونه برنامه جنگی یکی از متحدان آمریکا، مشکلی جدی محسوب میشود.
سیانان از سوی یک منبع آگاه اعتبار این اسناد را تایید کرد و به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت ایالات متحده در حال تحقیق و تفحص است تا متوجه شود چه کسی به این اسناد پنتاگون دسترسی داشته است.
این مقام آمریکایی گفت چنین نشت اطلاعاتی باعث میشود تحقیقات افبیآی، پنتاگون و نهادهای اطلاعاتی آمریکا به صورت خودکار در این زمینه به جریان بیافتد.
اطلاعات موجود در این گزارش ممکن است تنها بخشی از دادههایی باشد که ایالات متحده جمعآوری کرده است.
از جمله این دادهها، حملات سایبری یا خرابکاریهای زمینی در ایران است که بهراحتی از طریق ماهوارههای جاسوسی آمریکا قابل شناسایی نیستند.
روز جمعه و همزمان با این نشت اطلاعاتی از جو بایدن پرسیده شد که آیا میداند اسرائیل چه زمانی قصد حمله به ایران را دارد و چه اهدافی را انتخاب کرده است، که رییس جمهوری آمریکا به هر دو سوال پاسخ مثبت داد اما از ارائه توضیح بیشتر خودداری کرد.
بنا بر گزارش نیویورکتایمز، این اظهارنظر بایدن نشان میدهد که او و بنیامین نتانیاهو به نوعی تفاهم درباره اهداف حمله به ایران دست یافتهاند.
پیشتر، بایدن از اسرائیل خواسته بود که از حمله به تاسیسات هستهای و انرژی ایران خودداری کند.
او بارها هشدار داده اگر این اهداف که بهعنوان سرمایههای راهبردی ایران شناخته میشوند، هدف قرار بگیرند، جمهوری اسلامی بهسرعت دست به تلافی و تشدید تنشها خواهد زد.
مقامهای آمریکایی اعلام کردند که هنوز نمیدانند این اسناد از کجا به بیرون درز کرده است. با این حال، با استناد به تجربیات پیشین، احتمال داده میشود که این افشاگری، کار یک یا چند کارمند ردهپایین دولت باشد.
اسناد افشاشده شامل چه اطلاعاتی هستند؟
این اسناد به عکسهای ماهوارهای از تمرین نظامی اسرائیل در ۱۵ اکتبر (۲۴ مهر) برای حمله احتمالی تلافیجویانه علیه جمهوری اسلامی اشاره دارند.
اسناد میگویند هدف از این مانورها، تمرین سوختگیری هوایی و عملیات جستوجو و نجات بوده است.
همچنین گفته شده است که نیروی شرکتکننده در این تمرین، از نظر اندازه مشابه نیرویی بوده که اسرائیل در حمله به یمن در ۲۹ سپتامبر (هشت مهر) به کار گرفته بود.
این اسناد به جزییاتی مانند نقل و انتقال مهمات، رزمایش نیروی هوایی اسرائیل برای استفاده از موشکهای بالستیک دوربرد، موشکهای هوا به زمین، هواپیماهای سوخترسان و دیگر هواپیماهای پشتیبانی اشاره دارند.
در این اسناد آمده که اسرائیل با استفاده از پهپادها، بهطور مخفیانه ایران را تحت نظارت داشته است.
با این حال، مقامها گفتهاند که این اسناد، ارزیابی جامعی از آنچه آمریکا درباره اهداف اسرائیل میداند ارائه نمیدهند.
این اسناد که تاریخ ۲۴ مهر امسال را دارند، تنها منعکسکننده آن چیزی هستند که تحلیلگران بر اساس تصاویر ماهوارهای در آن زمان تشخیص دادهاند.
بنا بر گزارش نیویورکتایمز، مقامهای نظامی و اطلاعاتی آمریکا هنوز از افشای حجم عظیمی از اسناد محرمانه در زمینههای مختلف متاثر هستند.
این اسناد اولین بار، دو سال پیش در یک سرور دیسکورد ظاهر و در آوریل ۲۰۲۳ بهطور عمومی منتشر شدند.
جک تکسیرا، عضو گارد ملی هوایی آمریکا به شش مورد نقض قانون جاسوسی به خاطر انتشار این اطلاعات اعتراف کرد و به حدود ۱۶ سال زندان محکوم شد.
تکسیرا ابتدا خلاصههایی از گزارشهای اطلاعاتی را در سرور دیسکورد منتشر کرد، اما بعد تصاویر کامل اسناد چاپشده را به اشتراک گذاشت که مقامهای آمریکا، آن را تخلفی بسیار خطرناکتر ارزیابی کردند.
هر چند دولت آمریکا ارزیابی جامعی از میزان خسارت افشای این اسناد ارائه نکرده، اما انتشار آنها از سوی تکسیرا، نشان داد که آمریکا تا چه حد به فرماندهیهای نظامی و دستگاههای اطلاعاتی روسیه نفوذ کرده است.
این اسناد همچنین اطلاعات حساسی از فعالیتهای اطلاعاتی آمریکا در اوکراین، چین و چند کشور دیگر را نیز فاش کرد.
هنوز مشخص نیست چه تعداد از منابع اطلاعاتی پس از افشاگریهای تکسیرا از دست رفتهاند، اما مقامهای آمریکایی تایید کردند برخی از عملیاتهای جمعآوری اطلاعات، بهطور جدی مختل شده است.
اگر نشت اطلاعاتی اخیر تنها محدود به دو سند ماهوارهای باشد، خسارت آن بسیار کمتر خواهد بود.
با اینحال به گفته نیویورکتایمز، افشاگریهای دیسکورد هم ابتدا با چند سند شروع و در نهایت، دهها صفحه اطلاعات دیگر نیز منتشر شد.

روزنامه فرهیختگان در گزارشی با اشاره به افزایش آمار فساد اداری در ایران نوشت که طی شش سال گذشه دستکم ۸۶۳ نفر از اعضای شوراهای شهر و شهرداران در کشور بازداشت شدهاند. طبق این گزارش، تنها از سال ۱۴۰۰ تا کنون تعداد ۴۳۰ نفر از اعضای شورای شهر و شهرداران در کشور بازداشت شدهاند.
روزنامه فرهیختگان، وابسته به دانشگاه آزاد، روز ۲۹ مهر ماه در گزارشی از بازداشت حداقل ۲۰ نفر از اعضای شورایشهر و شهرداران در مناطق شهری کشور در دو هفته گذشته خبر داد.
بازداشت شهردار پاتاوه و چند نفر از اعضای شورای این شهر، بازداشت هفتنفر از اعضای شورای شهر و شهرداری آبعلی، بازداشت چهارنفر در شهر پاکدشت و عزل سه عضو شورای اسلامی شهر تالش از سوی فرماندار این شهرستان، بخشی از این اخبار است.
فرهیختگان در گزارش خود با اشاره به اینکه طی سالهای ۱۴۰۰ تا هفتماهه نخست ۱۴۰۳، تعداد ۴۳۰ نفر از اعضای شورای شهر و شهرداران در کشور به دلیل تخلفات گسترده و فسادهای مالی بازداشت شدهاند، نوشت: «این عدد را در کنار دستگیری ۴۳۳ نفر طی سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ قرار دهیم، تعداد دستگیریها به ۸۶۳ نفر میرسد.»
فساد در سیستم شهرداری و شوراهای شهر و بازداشت شهرداران، اعضای شورای شهر و مدیران میانی شهرداریها در سالهای گذشته بارها خبرساز شده است.
در یکی از این موارد، هادی کساییزاده، روزنامهنگار داخل ایران، ویدیویی منتشر کرد که در آن فردی میگوید که در ازای انتصاب او به عنوان معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه یک تهران، سعید صدرزاده، دستیار علیرضا زاکانی، شهردار تهران، از او درخواست ۴۰۰ سکه طلا و ۴۵۰ هزار دلار کرد.
روند افزایشی آمار بازداشتشدگان
طبق آمارهای منتشرشده در فرهیختگان، در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴۵ نفر از اعضای شورای شهر و شهرداران در سراسر کشور اغلب به دلیل تخلفات مالی بازداشت شدهاند.
این آمار در سال ۱۴۰۱ تعداد ۶۸ نفر در سراسر کشور بوده و در سال ۱۴۰۲ با افزایش حدود ۹۸ درصدی به ۱۳۵ نفر رسید.
طی هفت ماه نخست امسال نیز حداقل ۸۲ نفر از مسئولان شهرداری و شوراهای شهر به دلیل تخلفات در حوزه شهری بازداشت شدهاند.
فرهیختگان با اشاره به اینکه این گزارش صرفا تعداد دستگیرشدگانی است که خبر دستگیری آنها در رسانهها منتشر شده، خاطرنشان کرد که عدد اصلی شاید بیش از اینها باشد.
این گزارش در مقایسهای آماری با اشاره به اینکه طی سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ کل بازداشتشدگان در حوزه شورای شهر، شورای روستاها، دهیاران و شهرداران و کارمندان شهرداریهای کل کشور ۴۳۳ نفر بوده، نوشت که طی سه سال و نیم اخیر بدون درنظرگرفتن کارکنان شهرداریها، دهیاران و اعضای شورای روستا، تعداد دستگیریها به ۴۳۰ نفر رسیده است.
دلایل افزایش فساد اداری
فرهیختگان در بخشی از گزارش خود نوشت که وجود موقعیتهای گستردهای از تعارض منافع، انحصارهای وسیع، امضاهای طلایی، ساختار رانتی، سطح پایین کیفیت قوانین، دیوانسالاری پیچیده و چندلایه اداری و عدم شفافیت، ایران را در زمره کشورهای دارای فساد اداری قرار داده است.
بر پایه این گزارش، این وضعیت باعث انجام تخلفات اداری، دریافت رشوه، اختلاس، دزدی، تقلب، سوءاستفاده از موقعیت شغلی با هزینه و ریسک کم شده و همین کمهزینه بودن انجام تخلفات، زمینه را برای افزایش فساد اداری در ایران بیشتر کرده است.
فرهیختگان با بیان اینکه قبل از هر چیزی باید ارتباط فساد را با گلوگاههای آن شناخت، اینکه چرا در مدیریت شهری فساد زیاد بوده، دلایل مختلفی دارد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، تخلفات ساختمانی از عوامل مختلفی همچون مسائل اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی و قوانین و مقررات نشئت میگیرد.
فساد اقتصادی در ارکان مختلف جمهوری اسلامی موضوعی است که بارها خبرساز شده است.
طی سالهای گذشته گزارشهای بسیاری از بازداشت مدیران سطوح مختلف کشور با اتهامات اقتصادی منتشر شده است.
در این میان، برخی از افرادی که در سالهای پیش با اتهام فساد اقتصادی بازداشت شده بودند، به کار برگشتند.
بیشتر بخوانید: شهرام دبیری و حمید پورمحمدی؛ دو متهم فساد اقتصادی معاون پزشکیان شدند
«اعتمادآنلاین» روز ۱۸ آذر ۱۴۰۲ با انتشار یک اینفوگرافی نوشت اختلاسگران در حال رقابت با هم برای چپاول پول مردم ایران هستند.
این رسانه ۱۴ اختلاس و پرونده فساد مالی بزرگ را از سال ۱۳۷۱ تا ۱۴۰۲ فهرست کرد که کمترین آن مربوط به پرونده چهار میلیارد تومانی شهرام جزایری در سال ۱۳۸۱ و بیشترینش مربوط به چای دبش است.

در پی افزایش تنش بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، قیمت دلار در بازار آزاد تهران به بیش از ۶۴ هزار و ۶۰۰ تومان افزایش یافت. همچنین قیمت هر قطعه سکه تمام طرح جدید در معاملات روز یکشنبه از ۵۵ میلیون تومان گذشت.
رکورد تاریخی قیمت سکه و طلا
قیمت سکه طلای طرح جدید که روز ۲۸ مهر با رسیدن به ۵۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، رکوردی تاریخی ثبت کرده بود، صبح روز ۲۹ مهر بار دیگر رکورد زد و به ۵۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید.
این رقم نشان میدهد که بهای سکه در بازار امروز بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش داشته است.
طبق گزارش شبکه اطلاعرسانی طلا، سکه و ارز، هر گرم طلا نیز در این روز با نرخ بیش از چهار میلیون و ۲۸۸ هزار تومان معامله شد.
طبق این گزارش، طلا نسبت به روز شنبه نزدیک به ۳۰ هزار تومان، افزایش را تجربه کرده است.
بالا رفتن نرخ ارز
قیمت دلار در روز یکشنبه با افزایش ۷۰۰ تومانی به بیش از ۶۴ هزار و ۶۰۰ تومان رسید.
هر یورو نیز با مبلغ ۷۰ هزار تومان و هر پوند در این روز در مرز ۸۴ هزار تومان معامله شد.
ارزش پول ملی ایران نسبت به ۹ سال پیش، زمانی که ایران توافق هستهای را با قدرتهای جهانی امضا کرد، بیش از ۲۰ برابر کاهش یافته است.
نرخ ارز در ایران به شدت بر سایر بازارها از جمله مسکن و اجارهبها تاثیر میگذارد.
رکوردشکنی نرخ ارز نیز در کنار افزایش قیمت سکه، حاکی از بالا رفتن تورم در ماههای آینده خواهد بود.
شاخص کل بورس هم با نزدیک به ۲۰ هزار واحد ریزش، در پایان معاملات روز یکشنبه تا دو میلیون و ۲۱ هزار واحد عقبنشینی کرد.
بر اساس نتایج جدیدترین نظرسنجی موسسه استاسیس، ۷۸ درصد از پاسخدهندگان میگویند که سیاست خارجی جمهوری اسلامی باعث مشکلات اقتصادی آنها شده و تنها ۱۳ درصد نظری مخالف این دارند.
طبق این نظرسنجی، ۶۳ درصد از مردم اعتقاد دارند سیاست خارجی حکومت، منافعشان را به عنوان یک شهروند اصلا تامین نمیکند. تنها ۲۵ درصد اعتقاد دارند سیاست خارجی جمهوری اسلامی منافع آنها را به عنوان یک شهروند تامین میکند.
تاثیر بالا گرفتن احتمال حمله اسرائیل بر نرخ ارز و طلا
کامران ندری، تحلیلگر مسائل اقتصادی، روز ۲۹ مهر با اشاره به افزایش قیمت ارز و سکه در بازار، به سایت «اقتصاد ۲۴»، گفت: «این افزایش و تنشی که در بازار شاهد بودیم مقطعی است و دوام چندانی ندارد. مگر اینکه مجددا درگیری بین ایران و اسرائیل رخ بدهد. البته هنوز مشخص نشده پاسخ اسرائیل به چه صورت خواهد بود.»
ندری با بیان اینکه تا زمانی واکنش اسرائیل به حمله جمهوری اسلامی مشخص شود، این نوسانات را در بازار خواهد بود، گفت: «اگر درگیریها منجر به جنگ تمام عیار شود، طبیعتا نوسانات و جهش نرخها در بازار تداوم خواهد داشت. نوسانات به تنشی که در منطقه بین ایران و اسرائیل وجود دارد بستگی دارد.»
اقتصادنیوز نیز در مطلبی با بیان اینکه معاملهگران در بازار ارز معاملات یکشنبه شاهد نوسان منفی قیمت دلار در تهران بودند، نوشت که این روند ناشی از «تنشهای منطقهای» و «شرایط اقتصادی ایران و جهان» است.
مراد ویسی، تحلیلگر ارشد ایراناینترنشنال روز ۲۹ مهر در مطلبی با عنوان «بوی جنگ به مشام بازار رسیده»، نوشت: «در هفتههای اخیر، افزایش تنشها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل و احتمال قطعی حمله نظامی اسرائیل، تاثیرات منفی بر اقتصاد ایران داشته است.»
روند افزایش قیمتهای بازار ارز و طلا یک روز بعد از حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل در روز ۱۰ مهر آغاز شد.
بر اساس گزارشها، قیمت دلار در روز ۱۱ مهر به ۶۱ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافت.
بر این اساس، قیمت دلار در سه هفته اخیر و همزمان با بالا گرفتن احتمال حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی، حدود سه هزار تومان افزایش یافت.
اواخر فروردین امسال و در پی دور نخست درگیری مستقیم میان اسرائیل و جمهوری اسلامی نیز بازارهای ارز و طلا این روند صعودی در افزایش قیمت را تجربه کردند.
در آن زمان، قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد ارز تهران اخیر به ۶۷ هزار تومان رسید و قیمت هر قطعه سکه طلای طرح جدید از ۴۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عبور کرد.

طهمورث یوسفی، رییس مرکز زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور، درباره فرونشست در محوطه باستانی نقش رستم گفت این پدیده موجب شده شکافهایی در دامنه این اثر تاریخی به وجود آید. بر اساس آخرین آمار، فرونشست در فاصله ۱۰۰ متری نقش رستم به ۹.۵ سانتیمتر رسیده است.
یوسفی روز شنبه ۲۸ مهر در مصاحبه با پایگاه خبری رکنا گفت اثر نقش رستم که روی کوه واقع است، بیشتر دچار تخریبهای فرسایشی شده، ولی در دامنه نقش رستم شکافهایی وجود دارد که ناشی از فرونشست است.
محوطه نقش رستم در شش کیلومتری تخت جمشید قرار دارد و به دلیل وجود آرامگاه چهار پادشاه هخامنشی و بنای «کعبه زرتشت» از ارزش تاریخی برخوردار است.
این محوطه بیش از سه هزار و ۲۰۰ سال قدمت دارد و آثار و نقشهای برجستهای از دوره عیلامی هم در آن کشف شده است.
یوسفی در خصوص آخرین آمار فرونشست در تخت جمشید گفت: «تخت جمشید روی سازه سنگی قرار دارد و درگیر بحران فرونشست نیست ولی زمین های اطراف این اثر باستانی روی دشت است و سالانه فرونشست ۶.۵ سانتیمتری را تجربه می کند.»
به گفته رییس مرکز زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور، در مرکز دشتهای تخت جمشید نیز ۱۷.۵ سانتی متر فرونشست ایجاد شده است.
او با بیان اینکه شکافهایی در محل اتصال قسمتهای جنوب شرقی تخت جمشید در پای کوه رحمت به وجود آمده، افزود: «اینها از ۱۰ سال پیش به وجود آمدهاند و در چند سال اخیر، به تخت جمشید رسیده ولی بهطور کلی در سازه، شکاف یا آثاری ناشی از فرونشست دیده نشده است.»
علی بیتاللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، روز ۲۶ مهر هشدار داد فرونشست زمین به استثنای استان گیلان، در تمامی استانهای کشور پدید آمده است.
او با بیان اینکه نرخ فرونشست هر روز در حال گسترش است، گفت سیاستگذاران با وجود شواهد آشکار هنوز به عمق فاجعه پی نبردهاند.
بیتاللهی با تاکید بر اینکه فرونشستها بهویژه در آثار تاریخی و میراث فرهنگی کشور نمود بیشتری دارد، افزود چنین پدیدهای در شهرهای تاریخی یزد و اصفهان مشاهده شده است.
بیتاللهی پیشتر و در روز ۲۰ خرداد هم در گفتوگویی با روزنامه اعتماد، درباره بحرانی شدن وضع فرونشست در محوطههای باستانی، از جمله خطر تخریب کامل محوطه نقش رستم هشدار داده بود.
در ایران تختجمشید و دیگر بناهای باستانی اطراف آن، مانند نقش رستم سالهاست با پدیده فرونشست زمین مواجه هستند.
مریم دهقانی، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، روز ۲۶ مهر گفت فرونشستها به فاصله ۳۰۰ یا ۵۰۰ متر از تخت جمشید و ۱۰ متر از نقشرستم در حال رخ دادن هستند و شکافهای عظیمی که در این مناطق به دلیل فرونشست رخ داده، کاملا قابل مشاهدهاند.
علیرضا عسکری، مدیر پایگاه تخت جمشید هم در اردیبهشت در گفتوگو با «میراثباشی» هشدار داد محوطه باستانی نقش رستم بر اثر بارندگی دچار آبگرفتگی شد و در پی آن، فرونشستهای متعددی در منطقه رخ داد.
او افزود: «در محدوده نقش رستم ۳۰۲ متر فروچاله و فروشُست اتفاق افتاده که در جریان بارندگیهای اخیر دچار آبگرفتگی شده است.»
نرخ فرونشست در ایران در میان بالاترین رتبههای جهان قرار دارد و ممکن است در برخی مناطق که سفرههای زیرزمینی بهطور کامل ریزش کردهاند، غیرقابل برگشت باشد.
یکی از دلایل اصلی نرخ بالای فرونشست در ایران، برداشت بیش از حد از آبهای زیر زمینی است. کارشناسان میگویند ذخیره هزار ساله آبهای زیرزمینی ایران در سه دهه اخیر مصرف شده است.

دانشجویان رشتههای علوم پزشکی دانشگاه آزاد که از هفته گذشته در اعتراض به افزایش ۲۰۰ درصدی شهریه و فشارهای اقتصادی ناشی از آن دست به تجمعات اعتراضی زدهاند، روز شنبه ۲۸ مهر به اعتراض خود ادامه دادند و در مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی در تهران تجمع کردند.
اعتراضات دانشجویان از هفته گذشته و در پی اعلام افزایش میزان شهریه از ۳۰ میلیون تومان برای هر نیمسال در سال قبل به ۹۰ میلیون تومان برای هر نیمسال در سال جدید، آغاز شد.
تصاویر و ویدیوهای منتشر شده از تجمع دانشجویان معترض در روز شنبه نشان میدهند معترضان پلاکارهایی با شعارهایی از جمله «نه به افزایش شهریه نجومی دانشگاه آزاد بدون اطلاع قبلی» در دست گرفتند.
دانشجویان معترض رشتههای علوم پزشکی دانشگاه آزاد، افزایش ۲۰۰ درصدی شهریههای خود را نشانهای از «سرکوب نخبهپروی در ایران، سرکوب عدالت در دانشگاه آزاد با هدف حذف نخبگان و ترویج اشرافگرایی» دانستند.
خبرگزاری دانشجو روز ۲۸ مهر در گزارشی درباره این اعتراضها نوشت که پس از اعتراض در مقابل ساختمان مرکزی دانشگاه آزاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی، سخنگوی دانشگاه آزاد اعلام کرد «افزایش شهریه، قانونی و مصوبه هیات امنای این دانشگاه» است.
ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهند گروهی از دانشجویان علومپزشکی نیز روز ۲۸ مهر در اعتراض به بخشنامه ممنوعیت فروش تعهدات مقابل ساختمان وزارت بهداشت تجمع کردند.
طبق بخشنامهای که سوم مرداد ماه از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صادر شده، دانشجویان نمیتوانند مدرک تحصیلی خود را خریداری و آزاد کنند. اتفاقی که تا پیش از این در یک روند اداری، رخ میداد.
افزایش شهریه بدون اطلاعرسانی قبلی
شماری از دانشجویان رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی دانشگاه آزاد، روز ۲۵ مهر با تجمع در مقابل ساختمان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی، اعتراض خود را به افزایش شهریه دانشگاه آزاد اعلام کردند.
قاضیزاده که به عنوان یکی از نمایندگان دانشجویان معترض معرفی شده، همان روز در گفتوگو با ایسنا گفت: «دانشگاه آزاد علیرغم بخشنامه داخلی خود که دستور درج افزایش شهریه در دفترچه آزمون سراسری ۱۴۰۳ صادر کرده، این مصوبه افزایش شهریه را در دفترچه مشاور درج نکرده و در هیچ سایت و رسانهای نیز در این خصوص اطلاعرسانی نکرده است.»
او با بیان این که تمامی اولیا و دانشجویان بر اساس اطلاعات گرفته شده از امور مالی دانشگاه آزاد بر اساس شهریه ۳۰ تا ۴۰ میلیونی پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی و برابر تمکن مالی خود اقدام به انتخاب این رشتهها کردند، گفت: «اکنون پس از اعلام نتایج و در زمان مراجعه برای ثبتنام دانشگاه، افزایش ۲۰۰ درصدی و غیرمتعارف شهریه را اعلام و پذیرفتهشدگان را از ثبتنام مایوس کردند.»
به گفته قاضیزاده، مسئولان واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد به دانشجویان ورودی سال جدید اعلام کردهاند در صورت نارضایتی از شهریههای اعلام شده، میتوانند برای تحصیل به دانشگاههای ترکیه و گرجستان بروند.
وزیر علوم: مذاکره میکنیم
حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت مسعود پزشکیان در پاسخ به سوالی درباره افزایش شهریه دوره دکتری حرفهای رشتههای علوم پزشکی دانشگاه آزاد گفت: «با دانشگاه آزاد در حال مذاکره هستم تا مشخص شود که با چه دلیلی افزایش داشته است.»
سیمایی صراف در پاسخ به این سوال که آیا از نظر قانونی امکان این مقدار افزایش شهریه وجود دارد، گفت: «در موسسات غیردولتی این گونه از تصمیمات در اختیار خود آنهاست.»
وزیر علوم با بیان این که این وزارتخانه تنها نظارت کلی بر دانشگاههای غیرانتفاعی دارد، گفت: «ما موازینی داریم که سعی میکنیم با توجه به آنها نرخ جدید برای دانشجویان تعدیل شود.»
او درباره این که چه زمانی نتیجه اعلام خواهد شد، گفت: «صبر کنید تا دانشگاه آزاد به ما جواب بدهد. حتما پیگیر هستیم.»
موضوع افزایش شهریههای دانشجویان دانشگاه آزاد در سالهای گذشته نیز اعتراضات دانشجویان را به همراه داشت.
محمدمهدی طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد، خرداد ماه ۱۴۰۱ افزایش شهریه را امری طبیعی نامید و درباره آن گفت: «ما یک سازمان هزینه-درآمد هستیم و روی دوش دولتها حرکت نمیکنیم.»
او همان زمان گفت: «به دانشجویان قول میدهم افزایش شهریه به اندازه افزایش حقوق کارکنان دانشگاه آزاد نباشد.»
دانشگاه آزاد در اردیبهشت ۱۳۶۱ به پیشنهاد اکبر هاشمی رفسنجانی تاسیس شد و ثروتمندترین دانشگاه ایران محسوب میشود.
هزینههای این دانشگاه بر اساس اساسنامه آن، از طریق گرفتن شهریه از دانشجویان و کمکهای دولتی و مردمی و نهادهای انقلاب اسلامی تامین میشود.






