انکار واقعیت و رد مسئولیت؛ قوه قضاییه میگوید سارا دلدار سالم بود و جراحتی نداشت
خبرگزاری قوه قضاییه، میزان، در واکنش به مرگ سارا دلدار، زندانی سیاسی و از مجروحان اعتراضات سال ۱۴۰۱، وجود هرگونه جراحت روی بدن او را تکذیب کرد. منابع حقوق بشری و نزدیکان دلدار، دلیل مرگ او را «عدم درمان بهموقع و نگهداری در زندان با وجود جراحات فیزیکی عمده» اعلام کردهاند.
به گزارش سازمان حقوق بشری هیرکانی، سارا دلدار در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ در رشت، در حال کمک به مجروحان، هدف گلولههای ساچمهای نیروهای امنیتی قرار گرفت.
قوه قضاییه، بدون انتشار صورت جلسه رسمی، ادعای وجود آثار آسیب ناشی از ساچمه بر روی بدن متوفی را رد کرده است.
این نهاد حکومتی، همزمان انگشت اتهام را به سمت «رسانههای معاند» نشانه رفته و پیگیری مرگ او را بخشی از برنامه «کشتهسازی» مخالفان توصیف کرده است.
منابع نزدیک به خانواده دلدار گفتهاند او به دلیل فعالیت در شبکههای اجتماعی بازداشت شد و ماموران امنیتی در جریان بازجویی از وجود ساچمههای باقیمانده در بدن او مطلع شدند.
قوه قضاییه با تاکید بر اینکه دلدار در زمان ورود به زندان لاکان رشت سابقه بیماری نداشته، اعلام کرد که او در مدت پنج ماه حضور در زندان حتی یکبار هم به بهداری مراجعه نکرده است.
دلدار در آخرین پست اینستاگرامی خود در ۳۱ تیرماه ۱۴۰۳ از ابتلا به عفونت پس از آزادی از زندان و بستری شدن در بیمارستان خبر داده بود.
یکی از همبندیهای دلدار در زندان، در گفتگو با رسانهها، وجود آثار متعدد ساچمه و زخمهای ناشی از آن بر بدن دلدار را تایید کرده و گفته است او به دلیل دردهای شدید و بیخوابی بهطور دائم از بهداری مسکن دریافت میکرد.
به گفته این زندانی سیاسی، دلدار به دلیل نداشتن وثیقه، ماهها در زندان لاکان محبوس بود و پس از آزادی به دلیل «ضعف جسمانی، بزرگ شدن طحال، نارسایی کبد و کلیه، و عفونت ساچمههای باقیمانده در بدن» جان باخت.
در گزارش قوه قضاییه، دلیل مرگ دلدار «پیشرفت بیماری و فرصت کم» اعلام و اشاره شده که پزشکان به او پیشنهاد پیگیری درمان در شیراز را داده بودند، اما او فرصت این سفر را نیافت.
قوه قضاییه، هیچ توضیحی درباره دلیل تاخیر در آزادی و آغاز مراحل درمان او نداده است.
دلدار که به ۱۵ ماه حبس محکوم شده بود، در مرداد ۱۴۰۲ به زندان رفت و پس از پنج ماه به صورت مشروط آزاد شد.
در سالهای اخیر، شماری از زندانیان عقیدتی و سیاسی دارای بیماری زمینهای، در اثر شرایط زندان و وخامت مشکلات جسمی در حبس، جان خود را از دست دادهاند.
جمهوری اسلامی ایران هرگز مسئولیت مرگ این افراد را بر عهده نگرفته و مدعی شده است که همه آنها از خدمات پزشکی و درمانی مناسب و بهموقع برخوردار بودهاند.
سازمان ابتکار آزادی هنری (AFI) و صداهای بدون مرز (VU) در آستانه دومین سالگرد قتل حکومتی مهسا ژینا امینی، گزارشی از مشارکت و نقش هنرمندان در خیزش زن، زندگی، آزادی منتشر کردند و به بررسی پرونده ۱۵ هنرمند پرداختند که در این مدت، از سوی جمهوری اسلامی تحت فشار و سرکوب قرار گرفتند.
این دو سازمان از جمهوری اسلامی خواستند که از اعمال غیرقانونی خود دست بردارد و قوانین خود را با استانداردهای بینالمللی حقوق بشر هماهنگ کند.
آنها همچنین خواستار ایجاد محیطی در ایران شدند که در آن هر فردی، از جمله هنرمندان و فعالان فرهنگی، بتوانند بدون ترس از آسیب یا انتقامجویی، بهطور آزادانه از حقوق و آزادیهای خود بهره ببرند.
در بخشی از این گزارش صد صفحهای، به ۲۶ نمونه از آثار هنری خلق شده از جنبش مهسا پرداخته شد که نمایشی از سوگواری، مبارزه ایرانیان برای رسیدن به آزادی، یا افشای فساد و نقض حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی بود.
شناسایی قوانین، سیاستها و اقداماتی که جمهوری اسلامی برای سرکوب هنرمندان به کار میبرد، بخشی دیگر از این گزارش تفصیلی است.
یافتههای این گزارش نشان داد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از شهریور ۱۴۰۱ بهطور قابل توجهی تلاشهای خود را برای سرکوب بیان هنری و کنترل بر هنرمندان برجسته افزایش داده است.
این سرکوب از جمله از طریق نظارت آنلاین، ایجاد تیمهای ویژه برای نظارت بر افراد مشهور، ممنوعیت کار و تهدید به اقدام قانونی انجام شده است.
روز دوشنبه ۱۹ شهریور، رسول صدرعامل، سخنگوی خانه سینما، از باز بودن پرونده قضایی برای ۳۰۰ سینماگر بهدلیل حمایت از اعتراضات سراسری خبر داد و اعلام کرد که امسال جشن خانه سینما به دلیل عدم فعالیت همین هنرمندان برگزار نمیشود.
قوه قضاییه روز سهشنبه سخنان صدرعاملی را تکذیب و اعلام کرد تعداد هنرمندانی با پرونده باز، کمتر از ۳۰ نفر است.
در جریان اعتراضات، بازداشت برخی هنرمندان از جمله ترانه علیدوستی، کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی، لیلا نقد پری، سهیلا گلستانی، حمید پورآذری و نیک یوسفی واکنشهای گسترده بینالمللی به همراه داشت.
اواسط آذر سال ۱۴۰۱ نیز مهدی کوهیان، عضو کمیته پیگیری هنرمندان بازداشتی اعلام کرده بود حدود ۴۰ نفر از هنرمندان کشور طی کمتر از سه ماه از آغاز خیزش انقلابی، در ارتباط با آن بازداشت شدهاند.
او همچنین از لیست ۱۵۰ نفره هنرمندانی خبر داده بود که در جریان اعتراضات «احضار، بازداشت، تفهیم اتهام و ممنوعالخروج» شدند یا محدودیتهایی به شکلهای مختلف برایشان ایجاد شد.
گزارش ایافآی و وییو یادآوری کرد که جمهوری اسلامی در دو سال گذشته، اقدام به دستگیری، متهم کردن و محاکمه هنرمندان به زیر مجموعهای از اتهامات مبهم و گسترده مانند «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «ترغیب و تشویق مردم به اعمال منافی عفت» کرده است.
یلدا معیری که در حین عکاسی از نخستین تجمعهای اعتراضی پس از قتل مهسا ژینا امینی بازداشت شد، به این دو نهاد گفت که هیچ توضیحی برای دستگیریاش به او داده نشد.
پس از آنکه ماموران معیری را شناختند، او را از دیگر زنان معترض جدا کرده و برای مدتی طولانی در سلول انفرادی نگه داشتند.
معیری که اکنون در آمریکاست، توضیح داد که پیش از این نیز چندین بار در طول فعالیت حرفهای خود بهطور خودسرانه بازداشت و شکنجه شده است.
او تاکید کرد که تجربه قرار گرفتن در سلول انفرادی، همچنان بر سلامت روانیاش تاثیر عمیقی گذاشته است.
سازمان دیدهبان حقوق بشر اوایل اردیبهشت امسال در گزارشی اعلام کرده بود نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشتشدگان را در جریان خیزش مهسا مورد تجاوز، شکنجه و تعرض جنسی قرار دادند.
پیشتر و در آذرماه ۱۴۰۲، سازمان عفو بینالملل در گزارشی ۱۲۰ صفحهای به تجاوز ماموران سپاه، بسیج، وزارت اطلاعات و بخشهای مختلف پلیس به زنان، مردان و کودکان در جریان خیزش انقلابی مردم ایران پرداخت و روایتهایی را از برخی از قربانیان منتشر کرد.
بر اساس این گزارش که از اظهارات ۴۵ معترض بازداشتی، شامل زنان، مردان و کودکان از ۱۲ تا ۴۸ ساله تهیه شده، هدف از این خشونتها و شکنجهها این بوده که «معترضان ساکت شده و از درون بشکنند.»
کمیته مستقل حقیقتیاب سازمان ملل در نخستین گزارش خود درباره اعتراضات که در اسفندماه سال گذشته منتشر شد، موارد تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت، از جمله تجاوز گروهی و تجاوز با اشیا، وارد کردن شوک الکتریکی به اندام تناسلی، برهنهسازی اجباری و لمس و دستمالی بدن زنان و دختران را تایید کرد.
قوه قضاییه از «برخورد قضایی» با سحر دولتشاهی، بازیگر سینما به دلیل رقصیدن در یک سریال نمایش خانگی خبر داد. در همین حال، این قوه اعلام کرد که برخلاف اظهارات سخنگوی خانه سینما، برای ۳۰ سینماگر بهدلیل حمایت از خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی پرونده ساخته شده است.
قوه قضاییه روز سهشنبه، ۲۰ شهریور، با انتشار اطلاعیهای گفت اخیرا بخشی از یک سریال در فضای مجازی منتشر شده است که در آن سحر دولتشاهی، بازیگر «اعمالی خلاف موازین اسلامی» انجام میدهد.
این اطلاعیه بدون اشاره به جزییات، افزود علاوه بر دولتشاهی، با نوید محمودی، تهیهکننده سریال و سکوی پخش آن هم «برخورد قضایی» شده است.
قوه قضاییه درباره نوع این برخورد قضایی توضیحی نداد.
صحنه مورد اشاره مربوط به بخشی از قسمت اخیر سریال نمایش خانگی «داریوش» به کارگردانی هادی حجازیفر است که از فیلمنت پخش میشود.
در بخش کوتاهی از قسمت هفتم این سریال، سحر دولتشاهی و آتش تقیپور، دیگر بازیگر سریال حرکاتی شبیه به رقص ایرانی انجام میدهند.
پس از انقلاب سال ۵۷ رقص زنان در انظار عمومی ممنوع شد. با اینحال چند نمونه اندک از این رقصها در آثار سینمایی وجود دارد.
نمونههایی از رقصهای زنان در آثار سینمایی، مربوط به فاطمه معتمدآریا در فیلم گیلانه و باران کوثری در فیلم زیر پوست شهر هر دو به کارگردانی رخشان بنیاعتماد است.
انتشار خبر برخورد قضایی با سحر دولتشاهی با اظهار نظر میزان، خبرگزاری قوه قضاییه درباره تعداد پروندههای باز هنرمندان در جریان خیزش انقلابی همزمان شد.
رسول صدرعامل، سخنگوی خانه سینما روز دوشنبه ۱۹ شهریور از باز بودن پرونده قضایی برای ۳۰۰ سینماگر بهدلیل حمایتشان از اعتراضات سراسری خبر داد و اعلام کرد که امسال جشن خانه سینما به دلیل عدم فعالیت همین هنرمندان برگزار نمیشود.
علیرضا حسینی، عضو هیات رییسه و نماینده کمیته حقوقی و قضایی خانه سینما ساعتی بعد اعلام کرد که آمار ارائه از شده از سوی سخنگوی خانه سینما «اشتباه سهوی» و منظورش ۳۰ نفر بوده است.
میزان هم روز سهشنبه سخنان صدرعاملی را تکذیب و اعلام کرد تعداد هنرمندانی با پرونده باز، کمتر از ۳۰ نفر است.
این خبرگزاری افزود: «قوه قضاییه در رابطه با هنرمندانی که به دلایل مختلف برایشان پرونده قضایی ایجاد میشود با حفظ شان و جایگاه اجتماعی آنها برخورد داشته و ارفاقات قانونی برایشان قائل شده است.»
در جریان خیزش انقلابی، برخی هنرمندان از جمله ترانه علیدوستی، کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی، لیلا نقد پری، سهیلا گلستانی، حمید پورآذری و نیک یوسفی بازداشت شدند که این دستگیریها، واکنشهای گسترده بینالمللی به همراه داشت.
به تازگی سازمان ابتکار آزادی هنری (AFI) و صداهای بدون مرز (VU) در آستانه دومین سالگرد قتل حکومتی مهسا ژینا امینی، گزارشی از مشارکت و نقش هنرمندان در خیزش زن، زندگی، آزادی منتشر کردند و به بررسی پرونده ۱۵ هنرمند پرداختند که در این مدت، از سوی جمهوری اسلامی تحت فشار و سرکوب قرار گرفتند.
این دو سازمان یادآوری کردند که جمهوری اسلامی در دو سال گذشته، اقدام به دستگیری، متهم کردن و محاکمه هنرمندان به زیر مجموعهای از اتهامات مبهم و گسترده مانند «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «ترغیب و تشویق مردم به اعمال منافی عفت» کرده است.
اواسط آذر سال ۱۴۰۱مهدی کوهیان، عضو کمیته پیگیری هنرمندان بازداشتی اعلام کرده بود حدود ۴۰ نفر از هنرمندان کشور طی کمتر از سه ماه از آغاز خیزش انقلابی، در ارتباط با آن بازداشت شدهاند.
او همچنین از لیست ۱۵۰ نفره هنرمندانی خبر داده بود که در جریان اعتراضات «احضار، بازداشت، تفهیم اتهام و ممنوعالخروج» شدند یا محدودیتهایی به شکلهای مختلف برایشان ایجاد شد.
با گذشت حدود دو سال پس از شروع جنبش زن، زندگی، آزادی، بسیاری از هنرمندان ایرانی که از اعتراضات مردمی حمایت کردند، همچنان در معرض خطر پیگرد قرار دارند.
کتابهای درسی پایه اول ابتدایی در چاپ امسال، نسبت به چهار سال گذشته، تغییر کردهاند؛ ریش برای پدر؛ چادر برای دختر؛ قاسم سلیمانی به جای پنجره مسجد و… از قرآن تا علوم، این تغییرات در همه کتابها به چشم میخورند. قیمت کتابها هم امسال نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش داشتند.
دانشآموزان پایه اول ابتدایی از هفته آینده باید یکسال تحصیلی را با پنج کتاب «آموزش قرآن»، «فارسی»، «ریاضی»، «علوم تجربی» و «نگارش فارسی» بگذرانند. کتابهای درسی که از دسترس تبلیغات ایدئولوژیک جمهوری اسلامی دور نمانده است، حتی تصویرسازیهای این کتابها.
بررسی ایراناینترنشنال نشان میدهد در کتابهای فارسی، قرآن، علوم تجربی و نگارش فارسی، تصویرسازی کتابهای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ نسبت به کتابهای سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۹، طی چهار سال تغییراتی داشتند.
کتاب قرآن
در صفحه ۵۲ کتاب قرآن پایه اول، چاپ ۱۴۰۳، یکی از پنجربههای مسجد جای خود را به تصویری از قاسم سلیمانی داده است. پیش از این اضافه شدن محتوای مربوط به سلیمانی در کتب درسی پایههای بالاتر مورد توجه قرار گرفته بود.
علاوه بر این در صفحه ۷۶ همین کتاب، دختری که در کنار پسربچهای در حال غذا دادن به کبوترها بود، در چاپ جدید کتاب، چادر به سر کرده است.
کتاب نگارش فارسی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
کتاب فارسی
اولین طرح کتاب فارسی چاپ ۱۴۰۳، «به خانه ما خوش آمدید» است. در چاپ ۱۴۰۳ این کتاب، پدر خانواده که در چاپ ۱۳۹۸، صورت خود را اصلاح کرده بود، تهریش دارد. کتاب قرآن که در چاپ ۱۳۹۸، در طبقه زیر تلویزیون قرار داد، روی تلویزیون رفته است. در قفسه کتاب، جای شاهنامه فردوسی با دایره المعارف عوض شده است.
کتاب علوم تجربی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
در صفحه شش این کتاب، تصویر لب و دهان زنی که تا سال ۱۳۹۸ در این کتاب بود، تغییر داده شده است. در تصویرسازی صفحه ۱۱ هم برای پدر خانواده ریش کشیده شده است.
همین اتفاق برای پدر بزرگ در نگاره ۱۰ با عنوان «نوروز در خانه ما» افتاده است. در این نگاره برای پیرمرد ریش و برای پدر تهریش گذاشته شده است.
کتاب فارسی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
در کتاب نگارش، مانند سایر کتابها، در صفحه اول زیر «بسم الله» یک صلوات اضافه شده است. در چاپ ۱۴۰۳ کتاب نگار، تمام تصویرسازیها از «بابا» با ریش انجام شده است، در حالیکه در چاپهای قدیمی، تصویر بابا با صورت اصلاحشده نمایش داده شده بود.
کتاب قرآن پایه اول ابتدایی. سمت راست چاپ جدید
علوم تجربی
در صفحه ۸۹ کتاب علوم تجربی چاپ سال ۱۴۰۳، به تصویر خودرو پراید در کتابهای سال گذشته با یک خودرو دنا عوض شده است. همچنین تصویر موشک که در چاپهای قدیمی بدون نام و به نظر خارجی بود، با یک تصویر از موشکی ایرانی در کنار پرچم جمهوری اسلامی که روی آن نوشته شده «ماهوارهبر قائم ۱۰۰» عوض شده است.
کتاب قرآن پایه اول ابتدایی. سمت راست چاپ جدید
این تغییرات با توجه به مواضع جمهوری اسلامی تا حدودی قابل درک است، اما طراحان کتاب، تصویر اسبی سفید که در چاپ دورههای قبل وجود داشت را هم با یک اسب قهوهای زین شده عوض کردند.
همچنین در صفحه ۲۲ این کتاب، از دانشآموزان خواسته شده «خوراکیهایی» را که برای زنگ تفریح همراه آوردهاند دسته بندی کنند.
کتاب فارسی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
کتاب چاپ ۱۴۰۳، تنوع و حجم خوراکیها را کاهش داده و به آنها نان و پنیر اضافه کرده است.
در صفحه ۵۹ کتاب علوم چاپ جدید، جای دختربچهای که در کتابهای قدیمی بالاتر از پسربچهبود تغییر داده شده است.
کتاب فارسی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
حساسیتهای خامنهای و سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی
در جمهوری اسلامی، متولی تالیف کتابهای درسی، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، زیر نظر وزارت آموزش و پرورش است. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روی موضوع محتوای کتابهای درسی حساسیت دارد.
کتاب علوم پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
از سال ۱۳۷۹ که برای اولین بار خامنهای روی محتوای کتابهای درسی حساس شد، تا امروز، هر از چندی در سخنرانیهای خود طعنهای به محتوای کتابهای درسی میزند. سال ۱۴۰۱، او رسما به وزیر آموزش و پرورش فرمان داد محتوای کتابهای درسی را تغییر دهد.
کتاب علوم تجربی پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
هرچند اعضای این شورا توسط رییس جمهوری منصوب میشوند، اما معمولا از چهرههای معتمد جمهوری اسلامی انتخاب میشوند.
بهمن ۱۴۰۰ در زمان ریاست جمهوری ابراهیم رییسی، یک روحانی به نام علی لطیفی، به ریاست این شورا منصوب شد و تاکنون نیز این سمت را بر عهده دارد.
افزایش ۵۰ درصدی قیمت کتابهای درسی
علاوه بر محتوا و تصاویر کتابهای درسی، قیمت آنها هم به طور میانگین در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ نسبت به سال قبل حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است. قیمت کتابهای پای اول ابتدایی که سال گذشته ۴۷ هزار تومان بود، در سال ۱۴۰۳ به ۷۱ هزار تومان افزایش یافته است.
کتاب علوم پایه اول ابتدایی. سمت چپ چاپ جدید
قیمت کتابهای پایه دوم ابتدایی از از ۵۲ به ۷۸ هزار تومان رسیده است؛ قیمت کتابهای پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی از ۵۸ به ۸۷ هزار تومان افزایش یافته است؛ قیمت کتابهای پایه ششم ابتدایی از ۶۹ هزار، به ۱۰۲ هزار تومان رسیده است.
قیمت کتابهای متوسطه اول و دوم هم به میزان مشابهی افزایش داشته است.
هفته آینده سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ آغاز خواهد شد. سال تحصیلی که با افزایش ۳۵ درصدی قیمت لوازمالتحریر، افزایش ۴۵ درصدی نرخ سرویس مدارس و حداقل ۲/۵ میلیون تومان هزینه خرید یک دانشآموز، کابوس والدینی است که با حداقل مزد روزگار میگذرانند.
محمدحسین مرتضوی، رییس اتحادیه کتاب و لوازم التحریر یزد در گفتگو با ایسنا از افزایش ۳۵ درصدی قیمت لوازم التحریر ساخت ایران خبر داد و گفت قیمت محصولات مشابه خارجی نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نداشته است.
نهم شهریور ۱۴۰۳، محسن گلستانی، رییس اتحادیه صنف نوشتافزار تهران، با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم گفت: «اگر قبلا یک جعبه مداد برای دانشآموز خریداری میشد، الان به صورت دانهای خرید میکنند. پیک تقاضا لوازم التحریر کاهش پیدا کرده و میزان تقاضا از شهریور تا مهر، به طول سال انتقال پیدا کرده است.»
گلستانی با اشاره به تعطیلی یکصد واحد از ۱۸۰۰ واحد صنفی مرتبط با لوازمالتحریر تهران در سال ۱۴۰۳ گفت: «صنف ما هزینههای زیادی دارد. عمده تولیدیهای این صنف در تابستان است که قطعی برق هزینه تولید را در این فصل بالا میبرد.»
دو و نیم میلیون تومان، هزینه یک دانشآموز
وبسایت تجارت نیوز در یک محاسبه از اقلام مورد نیاز یک دانشآموز برای سال تحصیلی جدید برآورد کرده است خرید دفتر مشق، نوشت افزار و مداد رنگی، اقلامی مثل خطکش و تراش و … و در نهایت کولهپشتی و لباس فرم مدرسه برای هر دانش آموز در سال تحصیلی جدید حداقل حدود دو و نیم میلیون تومان هزینه دارد.
با این حساب، اگر یک خانواده دو دانشآموز داشته باشند، در شهریور ماه حدود پنج میلیون تومان به هزینههای آنان افزوده خواهد شد.
افزایش ۴۵ درصدی نرخ سرویس مدارس
در بسیاری از کلانشهرها، والدین باید برای حمل و نقل دانشآموزان از سرویس مدارس استفاده کنند. دوم مرداد امسال، جعفر هاشمی تشکری، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران، با اعلام افزایش ۴۵ درصدی نرخ کرایه سرویس مدارس در سال ۱۴۰۳، گفت: «مبلغ ورودی ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده و به ازای هر کیلومتر چهار هزار و ۳۰۰ تومان افزایش قیمت اعمال خواهد شد.»
در حال اجاره حاضر یک آپارتمان یک خوابه ۵۰-۶۰ متری در منطقه نواب تهران، با حدود ۵۰۰ میلیون تومان رهن، حداقل ماهانه حدود سه میلیون تومان است.
حداقل مزد ماهانه در سال ۱۴۰۳، حدود هفت میلیون تومان تعیین شده است. یک خانواده چهار نفره ساکن تهران با یک نفر شاغل، با وجود هزینههای خوراک، پوشاک، حمل و نقل و … طبیعتا برای تامین حداقل خرید لوازمالتحریر اول مهر و هزینه سرویس مدرسه دانشآموزان با مشکل مالی روبهرو خواهد شد. در این شرایط مقامات جمهوری اسلامی به طور دایمی، با تصویب قوانین و تبلیغات رسانهای، خانوادهها را به فرزندآوری تشویق میکنند.
تاکید مقامهای جمهوری اسلامی بر سیاستهای فرزندآوری و رفع موانع پیشِ روی آن ادامه دارد. رییس بانک مرکزی گفت منابع موجود نظام بانکی، کفاف تقاضای وام فرزندآوری را نمیدهد. وزیر بهداشت نیز یادآور شد جمعیت ایران طی ۱۰ سال گذشته، روند کاهشی را تجربه کرده است.
محمدرضا فرزین، رییس بانک مرکزی روز سهشنبه ۲۰ شهریور در همایشی گفت قرار بود امسال ۲۰۰ هزار میلیارد تومان وام ازدواج و فرزندآوری پرداخت شود که تا این تاریخ، در کل ۵۳ درصد آن محقق شده است.
به گفته او، ۲۲۷ هزار نفر از متقاضیان توانستهاند این وام را دریافت کنند اما ۳۵۵ هزار نفر دیگر در صف انتظار هستند.
فرزین با تاکید بر اینکه منابع کافی برای درخواستهای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری در بانکها و نظام بانکی وجود ندارد، گفت پرداخت وام به متقاضیانی که در صف هستند اکنون نیاز به ۸۰۰ هزار میلیارد تومان منابع دارد.
چهار روز پس از آن، بانک مرکزی خبر داد که ۵۰ هزار میلیارد تومان، از محل سپردههای قانونی بانکها، برای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری تخصیص میدهد.
با اینحال، ایراناینترنشنال در گزارشی تخمین زد که حتی اگر این اعتبار بهطور کامل تامین شود، باز هم کفاف متقاضیان تسهیلات را نخواهد داد.
روز سهشنبه ۲۰ شهریور محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم به موارد مورد تاکید خامنهای یعنی فرزندآوری و جوانی جمعیت پرداخت و گفت کشور در مسیر سالمندی قرار گرفته است و طی سالهای آینده اغلب جمعیت کشور جزو جمعیت سالمند به حساب میآیند.
او گفت جمعیت کشور طی ۱۰ سال گذشته روند کاهشی را تجربه کرده و افزود: «میزان نرخ رشد جمعیت کشور در سال ۶۵ حدود ۳/۹ بود اما نرخ کنونی رشد جمعیت به کمتر از یک رسیده است.»
وزیر بهداشت بدون اشاره به جزییات بیشتر، وعده داد: «در نظر داریم یک تولیت قوی، سیستماتیک و همهجانبه برای موضوع جوانی جمعیت ایجاد کنیم و این کار را با حمایت رییسجمهوری عملیاتی میکنیم.»
ظفرقندی هفته گذشته نیز اعلام کرده بود که جلساتی در حوزه سیاست افزایش جمعیت و حمایت از خانواده برگزار و ماموریتهایی را در این زمینه به کارشناسان محول کرده است.
او همچنین بر جدیت وزارت بهداشت در اجرایی کردن سیاستهای جمعیتی مورد تاکید علی خامنهای، تاکید کرده بود.
محمدجواد محمودی، رییس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور نیز روز ۱۳ شهریور اعلام کرد میانگین سن ازدواج زنان در سال گذشته به ۲۴ سال و مردان به حدود ۲۸ سال رسیده است.
بر اساس این دادهها، روند تعداد ازدواجها در ایران از سال ۱۳۹۰ به بعد نزولی بوده و نرخ سالانه آن بهطور میانگین حدود شش درصد کاهش داشته است.
بررسی نرخ تولد نیز نشان میدهد در ۹ ماه نخست سال ۱۴۰۲ کمترین میزان تعداد تولد در یک دهه اخیر ثبت شده است.
قانون جوانی جمعیت با توصیهها و تاکیدات خامنهای روز ۲۴ مهر ۱۴۰۰ در مجلس یازدهم تصویب شد و آبان همان سال ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم، آن را برای اجرا ابلاغ کرد.
در بندهای مختلف این قانون، هر اقدام مغایر با فرزندآوری، لغو و مشمول مجازات شد.