آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد اعلام کرد تعداد افرادی که به اجبار محل زندگی خود را ترک کرده و آواره شدهاند تا پایان سال گذشته به رقم بیسابقه ۱۱۷/۳ میلیون نفر رسیده است. این رقم ممکن است در صورت عدم تغییرات عمده سیاسی در جهان افزایش یابد.
سازمان ملل دلیل اصلی آوارگی مردم جهان را درگیریهای نظامی عنوان کرد و گفت با توجه به ادامه درگیریها در نقاطی همچون غزه، سودان و میانمار، تعداد آوارگان میتواند افزایش یابد.
فیلیپو گراندی، کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل روز پنجشنبه ۲۴ خرداد گفت: «اینها پناهندگان، پناهجویان، آوارگان داخلی و افرادی هستند که به دلیل درگیری، آزار و شکنجه و به خاطر اشکال مختلف و پیچیدهتر خشونت از خانههای خود رانده شدهاند.»
او افزود: «درگیریها عامل بسیار بسیار عمیقی برای این جابهجایی بوده است.»
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در گزارش خود در مورد روند جهانی آوارگی اجباری اعلام کرد در ۱۲ سال گذشته، هر سال تعداد افرادی که به اجبار آواره شدهاند، بیشتر شده است.
بر اساس این گزارش، تخمین زده میشود آوارگی اجباری در چهار ماه اول سال ۲۰۲۴ همچنان بیشتر شود.
تعداد آوارگان احتمالا تا پایان ماه آوریل از ۱۲۰ میلیون نفر فراتر رفته است.
گراندی با اشاره به خطر درگیریهای جدید گفت: «متاسفانه تا زمانی که تغییری در ژئوپلیتیک بینالمللی رخ ندهد، من واقعا شاهد افزایش این رقم هستم.»
از جمله درگیریهایی که باعث آوارگی شدهاند جنگ در سودان است که گراندی آن را «یکی از فاجعهبارترین» جنگها توصیف کرد و گفت که نسبت به سایر بحرانها توجه کمتری به خود جلب کرده است.
این مقام سازمان ملل متحد تاکید کرد بیش از ۹ میلیون نفر در داخل کشور سودان آواره شدهاند و دو میلیون نفر دیگر به کشورهای همسایه از جمله چاد، مصر و سودان جنوبی گریختهاند.
او با اشاره به هجوم مردمی که به دنبال امنیت در چاد هستند، گفت: «هر روز صدها نفر وارد این کشور میشوند.»
در غزه، بمباران و عملیات زمینی اسرائیل باعث شده حدود ۱/۷ میلیون نفر که نزدیک به ۸۰ درصد جمعیت فلسطین را تشکیل میدهند، در داخل این منطقه آواره شوند.
در میان آوارگان غزه، بسیاری چندین بار مجبور به ترک محل سکونت خود شدهاند.
گراندی هشدار داد عبور احتمالی اهالی غزه از شهر مرزی رفح برای رسیدن به خاک مصر برای فرار از حمله نظامی اسرائیل فاجعهبار خواهد بود.
او گفت: «بحران آوارگان در خارج از غزه در همه سطوح فاجعهبار خواهد بود زیرا هیچ تضمینی نیست که آنان بتوانند روزی به غزه بازگردند».
بر اساس آمار سازمان ملل، در سال ۲۰۲۲ از مجموع آوارگان و پناهندگان، ۳۵/۳ میلیون نفر پناهنده و ۵۲/۵ میلیون نفر آواره بودهاند. ۵/۴ میلیون نفر نیز متقاضی پناهندگی و ۵/۲ میلیون نفر دیگر نیازمند حمایت بینالمللی بودهاند.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اعلام کرده بود همه این افراد «تقریبا در همه جا با محیط خصمانهتر، به ویژه در مورد پناهندگان، روبهرو هستند».
گزارش این کمیساریا اضافه کرده بود سه-چهارم پناهجویان به کشورهای کمدرآمد و متوسط فرار میکنند و فقط یک-چهارم ایشان میتوانند خود را به کشورهای ثروتمند جهان برسانند.
پاشینیان روز چهارشنبه، ۲۳ خرداد، در پارلمان ارمنستان گفت: «مشخص شد که اعضای این ائتلاف به تعهدات خود بر اساس پیمان عمل نمیکنند، بلکه به همراه آذربایجان برای جنگ علیه ما برنامهریزی میکنند.»
او افزود ایروان در خصوص زمان خروج از سازمان پیمان امنیت جمعی تصمیمگیری خواهد کرد.
روابط ارمنستان و روسیه در پی حمله آذربایجان به قرهباغ در سال گذشته به سردی گراییده است.
جمهوری آذربایجان و ارمنستان چهار سال پیش و پس از حدود سه دهه، بار دیگر بر سر حاکمیت قرهباغ کوهستانی با یکدیگر درگیر شدند و پس از چندین هفته، آتشبسی تحت حمایت مسکو امضا شد.
با این حال تنشها بین باکو و ایروان پس از آن همچنان ادامه یافت و هر از گاهی به درگیری نظامی منجر میشد تا اینکه سرانجام نیروهای آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۳ وارد قرهباغ کوهستانی شدند و حاکمیت بر این منطقه را از آن خود کردند.
ارمنستان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی را متهم میکند که در پی حملات نظامی آذربایجان، حاضر به مداخله نشدند.
ایروان همچنین نیروهای حافظ صلح روسیه را به دلیل عملکردشان در برابر حمله آذربایجان به قرهباغ مورد انتقاد قرار داده است.
بر اساس پیمان امنیت جمعی که کارکردی مشابه ناتو دارد، در صورتی که حملهای نظامی به یکی از کشورهای عضو صورت گیرد، سایر اعضا متعهد به حمایت از آن کشور هستند.
قرهباغ بر اساس قوانین بینالمللی بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته میشود اما اکثریت جمعیت در این منطقه را ۱۲۰ هزار ارمنی تشکیل میدادند که بسیاری از آنها در پی مناقشه اخیر به ارمنستان گریختند.
پیشتر و در مهرماه ۱۴۰۲، پاشینیان توافقنامههای امنیتی میان ایروان و مسکو را «غیرموثر» خواند و گفت پیمان امنیتی که ایروان در آن حضور دارد، نتوانسته است منافع ملی و امنیت ارمنستان را تامین کند.
او در آن مقطع زمانی افزود ایروان سیاستهای امنیتی خود را تغییر خواهد داد و از این پس با شرکایی همکاری خواهد کرد که حاضرند در راستای منافع دوجانبه قدم بردارند.
از آن زمان تاکنون، دولت ارمنستان مانورهای نظامی مشترکی را با نیروهای آمریکایی به انجام رسانده، خواستار کمک غرب برای تقویت دموکراسی در این کشور شده و احتمال پیوستن به اتحادیه اروپا را مطرح کرده است.
بر اساس توافق تعیین مرزها بین باکو و ایروان، آذربایجان روز پنجم خرداد کنترل چهار روستا را به مساحت ۶/۵ کیلومتر مربع در منطقه مرزی غازاخ، همجوار با ارمنستان به دست گرفت.
این بسته جدید همچنین موسسات مالی خارجی را که با نهادهای تحریم شده روسی همکاری میکنند، بیش از پیش تحت فشار میگذارد.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین روز پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد. از آن زمان، ایالات متحده بیش از چهار هزار شخص و کسبوکار روسی را به منظور متوقف کردن جریان پول و تسلیحات به این کشور، تحت تحریم قرار داده است.
تحریمهای جدید واشینگتن همچنین به دنبال آن است تا زیرساختهای مالی روسیه را هدف قرار دهد و تبادلات مالی از مبدا و به مقصد این کشور را محدود کند.
پس از اعلام بسته تحریمی جدید آمریکا، بورس مسکو خبر داد انجام معاملات با استفاده از دلار و یورو را متوقف خواهد کرد.
آرون فورسبِرگ، مدیر سیاستگذاری و اجرای تحریمهای اقتصادی وزارت امور خارجه ایالات متحده در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «ما باید با خودمان بسیار صادق باشیم؛ پوتین دشمن بسیار توانمندی است که میکوشد خود را [با شرایط جدید] تطبیق دهد و همکاران مشتاقی [برای دور زدن تحریمها] بیابد.»
او افزود به همین دلیل وضع تحریم علیه مسکو امری «پویا» به شمار میرود.
از زمان افزایش شمار تحریمها علیه روسیه، این کشور در تلاش است با تاسیس شرکتهای جدید، چرخه تامین نیازهای خود را بازسازی کند.
یکی از راهکارهای روسیه برای مقابله با اقدامات تنبیهی بینالمللی، بازگشایی شرکتهای تحریمی در همان مکان اما با نامی متفاوت است.
آسوشیتدپرس نوشت واشینگتن به همین دلیل برای اولین بار نشانی شرکتهای تحریمی را نیز در فهرست خود قرار داده است.
آمریکا با وضع بیش از ۳۰۰ تحریم جدید در روز ۲۳ خرداد قصد دارد تا اشخاص و شرکتها را در کشورهایی نظیر چین، امارات متحده عربی و ترکیه، از کمک به مسکو در مسیر دستیابی به فنآوریهای کلیدی بازدارد.
بسته تحریمی جدید مبادلاتی را به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیون دلار میان روسیه و تامینکنندگان کارزار جنگی این کشور علیه اوکراین هدف گرفته است.
این تحریمها در حالی وضع میشوند که اجلاس آتی سران جی-۷ قرار است از پنجشنبه ۲۴ خرداد در پولیا در جنوب شرقی ایتالیا برگزار شود.
تداوم پشتیبانی از اوکراین و مقابله با روسیه از محورهای اصلی این اجلاس به شمار میوند.
در روزهای گذشته رویارویی غرب و مسکو بر سر مناقشه اوکراین شدت بیشتری یافته است.
برخی کشورهای غربی اخیرا به اوکراین اجازه دادهاند با استفاده از تسلیحات ارسالی از سوی این کشورها، خاک روسیه را هدف قرار دهد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) روز ۱۰ خرداد اعلام کرد «زمان آن فرا رسیده است» کشورهای عضو این پیمان به اوکراین اجازه دهند با سلاحهای غربی به روسیه حمله کند.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه روز ۱۷ خرداد هشدار داد این اقدام غرب میتواند امنیت بینالمللی را تضعیف کند و به «مشکلاتی بسیار جدی» بینجامد.
او تهدید کرد مسکو میتواند تسلیحات دوربرد خود را به «برخی مناطق جهان» ارسال کند تا برای حمله به مواضع غرب مورد استفاده قرار گیرند.
به گفته ستاد کل اوکراین، در این عملیات یک سامانه اس-۳۰۰ و دو سامانه پیشرفتهتر اس-۴۰۰ در نزدیکی مناطق بِلبِک و سِواستوپول هدف قرار گرفتند.
بر اساس این گزارش، دو رادار این سامانههای موشکی در پی این حمله تخریب شدند.
فرماندار منصوب شده از سوی مسکو در کریمه ضمن تکذیب خبر تخریب رادارها گفت سامانههای دفاعی در این منطقه موفق شدند حمله اوکراین را دفع کنند.
کریمه از سال ۲۰۱۴ به دست روسیه اشغال شده است.
اخیرا برخی کشورهای غربی به اوکراین اجازه دادهاند از سلاحهای ارسالی از سوی این کشورها برای حمله به خاک روسیه استفاده کند.
آندری یِرماک، رییس دفتر رییسجمهوری اوکراین روز ۱۵ خرداد گفت اجازه به کییف برای استفاده از تسلیحات غربی به منظور حمله به خاک روسیه میتواند مسیر جنگ را تغییر دهد.
ادامه کنفرانس بازسازی اوکراین در برلین
دومین روز از کنفرانس بازسازی اوکراین در برلین، پایتخت آلمان برگزار شد.
بیش از دو هزار نماینده از ۶۰ کشور با شرکت در این کنفرانس دو روزه، راهها و ابتکارهای جامعه بینالمللی را برای حمایت از اوکراین و توسعه کسبوکارها در این کشور بررسی کردند و به تبادل نظر پرداختند.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، روز ۲۲ خرداد در این کنفرانس خواستار کمک جامعه جهانی به تعمیر شبکه برق این کشور و سرمایهگذاری بلندمدت در سامانههای انرژی اوکراین شد.
او بر لزوم ادامه حمایتها از کییف برای افزایش تواناییهای اوکراین در برابر حملات موشکی روسیه تاکید کرد.
زلنسکی روز ۲۳ خرداد در سفری به عربستان سعودی وارد جده شد و مورد استقبال مقامهای عربستان سعودی قرار گرفت.
آنتونیو تاجانی، وزیر امور خارجه ایتالیا روز ۲۲ خرداد خبر داد این کشور ۱۴۰ میلیون یورو برای کمک به زیرساختها، راهآهن، مینزدایی، کشاورزی و بهداشت اوکراین اختصاص خواهد داد.
ایتالیا تاکید کرد با اتخاذ موضعی فعال در اجلاس آتی سران جی-۷، به حمایتهای خود از اوکراین و بازسازی آن ادامه خواهد داد.
این اجلاس قرار است از پنجشنبه ۲۴ خرداد در پولیا در جنوب شرقی ایتالیا برگزار شود.
مجارستان: به صورت مشروط طرح ناتو را برای کمک به اوکراین وتو نمیکنیم
در تحولی دیگر، مجارستان اعلام کرد طرح پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را برای پشتیبانی از اوکراین وتو نخواهد کرد؛ مشروط بر اینکه این طرح، بوداپست را ملزم به ارائه کمکهای مالی یا نظامی به کییف نکند.
رهبران کشورهای عضو ناتو ماه آینده میلادی در واشینگتن گرد هم میآیند تا درباره شیوه جدیدی از ارائه کمکهای امنیتی و آموزش نظامی به اوکراین در چارچوبی قابل پیشبینیتر و بلندمدت تصمیمگیری کنند.
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، روز ۲۳ خرداد در دیدار با ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی گفت: «بر اساس قوانین ناتو و سنتهای ما، تمامی اقدامات نظامی خارج از قلمرو ناتو تنها میتواند ماهیتی داوطلبانه داشته باشد.»
اوربان از روابط نزدیکی با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه برخوردار است.
پیشتر و در روز ۱۰ خرداد، استولتنبرگ اعلام کرد «زمان آن فرا رسیده است» کشورهای عضو این پیمان به اوکراین اجازه دهند با سلاحهای غربی خاک روسیه را هدف قرار دهد.
در پاسخ به این اقدام، ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه روز ۱۷ خرداد تهدید کرد این کشور میتواند تسلیحات دوربرد خود را به «برخی مناطق جهان» ارسال کند تا برای حمله به مواضع غرب استفاده شوند.
