ارسال پیام‌های تسلیت از سوی رهبران برخی کشورهای غربی به مناسبت کشته شدن ابراهیم رئیسی، رییس دولت و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نه تنها اعتراض بسیاری از شهروندان ایرانی را برانگیخته، بلکه با واکنش‌هایی منفی و انتقادهایی تند در این کشورها نیز مواجه شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه اول خرداد با انتقاد جان باروسو، سناتور جمهوری‌خواه روبه‌رو شد که از او می‌خواست توضیح دهد چرا وزارت‌خانه تحت مدیریت او مرگ ابراهیم رئیسی، رییس دولت و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را تسلیت گفته است.
بلینکن در پاسخ به این انتقاد تاکید کرد موضع واشینگتن در قبال تهران دست‌خوش تغییر نشده است.
بلینکن افزود وزارت امور خارجه ایالات متحده در اقدامی «رسمی» و «مسبوق به سابقه» کشته شدن رئیسی را تسلیت گفته است.
او افزود که این روالی است که در خصوص رهبران کشورهای مختلف، اعم از «دشمنان و غیر آن»، وجود دارد.
وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرد تسلیت گفتن واشینگتن این واقعیت را تغییر نمی‌دهد که رئیسی، چه در جایگاه یک رییس‌جمهوری و چه در جایگاه یک قاضی، در «اقداماتی مذموم، از جمله سرکوب مردم خودش» دست داشت.
باروسو در پاسخ به وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «اینکه دولت آمریکا برای مرگ قصاب تهران عزاداری می‌کند، تکان‌دهنده است. من این کار را نمی‌کنم.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت با تسلیت درگذشت ابراهیم رئیسی و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد گفت: «در حالی که شهروندان ایران در انتخابات، رییس‌جمهوری جدید را انتخاب خواهند کرد ما مجددا بر حمایت خود از مردم ایران و مبارزه آن‌ها برای حقوق بشر و آزادی‌های اساسی تاکید می‌کنیم.»
این اظهارات واکنش‌های انتقادی فراوانی را در آمریکا به همراه داشته و باعث شده است رویکرد دولت جو بایدن در قبال جمهوری اسلامی بار دیگر مورد حمله منتقدان او، به‌ویژه چهره‌های شاخص حزب جمهوری‌خواه قرار بگیرد.
تد کروز، سناتور جمهوری‌خواه و عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز از بلینکن پرسید که چرا فروش نفت ایران از ۳۰۰ هزار بشکه به دو میلیون بشکه رسیده است؟
بلینکن در جواب گفت چون جمهوری اسلامی برای انجام این کار مصمم است و واشینگتن نیز مصمم است این روند را قطع کند.
کروز در واکنش پرسید چرا جمهوری اسلامی در زمان دونالد ترامپ برای انجام این کار مصمم نبود؟
بلینکن پاسخ داد: «تهران آن زمان هم برای چنین کاری مصمم بود. همچنین متاسفانه در گذشته واشینگتن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را مهار کرده بود و تهران هیچ مواد شکاف‌پذیر هسته‌ای تولید نمی‌کرد.»
کروز گفت: «با مرگ ابراهیم رئیسی، جهان جای بهتری خواهد بود.»
او افزود: «رئیسی که به عنوان "قصاب تهران" شهرت دارد، دست به کشتار دستهجمعی زده و بارها به خاطر همین جنایاتش تحریم شده است.»
کروز در عین حال اقدام سازمان ملل متحد را برای نیمه افراشته کردن پرچم خود به دلیل مرگ ابراهیم رئیسی «شرمآور» خواند.
او گفت: «رئیسی خواستار قتل یهودیها و مقامهای آمریکایی شده بود. سازمان ملل با نیمه افراشته کردن پرچم خود به احترام یک هیولای قاتل و تمامیتخواه، خود را مضحکه کرده است.»
سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه برای ادای احترام به ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، پرچم این سازمان در تمامی مقرها و نهادهای زیرمجموعه خود را به حالت نیمه افراشته درآورد.
روز قبل از آن نیز نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با یک دقیقه سکوت به احترام این دو برگزار شد.
کاوه شهروز، وکیل و فعال حقوق بشر ایرانی-کانادایی در گفتوگو با ایراناینترنشنال، از اقدام کشورهای غربی در تسلیتگویی به مناسبت کشته شدن رئیسی و همراهانش انتقاد کرد و آن را «شوکهکننده» خواند.
شهروز گفت: «بسیاری از کشورهای دموکراتیک [برای مرگ رئیسی] نه تنها به رژیم، بلکه به مردم ایران هم تسلیت گفتند؛ گویی که ایرانیان در حال سوگواری هستند. این در حالی است که مردم ایران در واقع جشن گرفتهاند.»
به گفته این وکیل، غرب تصور می‌کند ارائه برخی مشوقها به جمهوری اسلامی میتواند باعث تغییر رفتار تهران شود اما این تصور اشتباه است.
شهروز تاکید کرد تسلیت گفتن به مناسبت مرگ رئیسی را میتوان ادامه سیاست مماشات غرب با جمهوری اسلامی دانست که برای مدت بسیار طولانی در جریان بوده است.
به گفته شهروز، حکومت ایران کشورهای غربی و اخیرا اسرائیل را هدف قرار داده ولی با فشار قابل توجهی از سوی غرب مواجه نشده و توانسته است از مجازات بابت اقدامات خود فرار کند.
تام توگندات، معاون امنیتی وزارت کشور بریتانیا نیز روز سه‌شنبه از تصمیم سازمان ملل متحد برای ادای احترام به رئیسی به تندی انتقاد کرد.
او در پستی در شبکه اجتماعی ایکس با نمایش ویدیویی از پرچم نیمه افراشته سازمان ملل متحد پرسید: «این برای رییس‌جمهوری ایران است یا هزاران نفری که او کشته است؟»
توگندات روز دوشنبه نیز از ارسال پیام تسلیت شارل میشل، رییس شورای اروپا به مناسبت کشته شدن رئیسی و امیرعبداللهیان در سانحه سقوط بالگرد به تندی انتقاد کرد و گفت که رئیسی هزاران نفر را در ایران کشته است و در بریتانیا و سراسر جهان، شهروندان را هدف قرار داده است.
او گفت: «به همین دلیل من برای او عزاداری نمی‌کنم.»
ارسال پیام تسلیت برای مرگ ابراهیم رئیسی در دیگر کشورهای غربی نیز با انتقاد روبه‌رو شده است و رهبران این کشورها میکوشند در این زمینه توضیح دهند.
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، درباره پیام تسلیت اولاف شولتز، صدراعظم این کشور به مناسبت مرگ رئیسی، به نشریه بیلد، چاپ آلمان گفت: «آنچه اهمیت دارد، انسانیت است و به همین دلیل با هر کسی که در هر کشوری عضو خانواده و فرد نزدیکی را از دست دهد ابراز همدردی میکنم اما همبستگی من با مردم ایران و بالاتر از همه، با زنان ایران است.»
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا نیز در پاسخ به سوالی درباره موضع این کشور در قبال کشته شدن ابراهیم رئیسی گفت: «تمرکز ما در ارتباط با ایران بر روی مردم این کشور است که سزاوار حقوق و آزادی‌های بیشتر و شایسته زندگی در یک دموکراسی هستند.»
به گفته ترودو، جمهوری اسلامی همچنان «سرکوب، به حاشیه راندن و حمله» به مردم ایران را در دستور کار خود قرار داده است.
او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا کانادا به جمهوری اسلامی بابت مرگ رئیسی تسلیت گفته است یا خیر، به ذکر این نکته بسنده کرد که اوتاوا خواهان ثبات منطقهای است.
