در حالی که هنوز لایحه موسوم به «حجاب و عفاف» در شورای نگهبان به تایید نرسیده، دستکم ۱۶۰ نماینده مجلس و نیز حسین شریعتمداری از این که نیروی انتظامی برخورد سرکوبگرانه خود علیه آزادی پوشش زنان و دختران را در چارچوب یک طرح دیگر آغاز کرده، حمایت کردند.
علی کریمی فیروزجایی عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز یکشنبه نهم اردیبهشت بیانیه این نمایندگان را قرائت کرد.
او گفت که این بیانیه تا کنون به امضای ۱۶۰ نماینده مجلس رسیده ولی همچنان تعداد امضاها در حال افزایش است.
امضاکنندگان بیانیه از دیگر نهادهای جمهوری اسلامی خواستهاند که از این طرح نیروی انتظامی حمایت کنند.
در این بیانیه همچنین از مردم خواسته شده «با همافزایی»، فضا را برای برخوردهای نیروی انتظامی با زنان و دختران در زمینه تحمیل حجاب فراهم کنند.
نیروی انتظامی از روز ۲۵ فروردین موج جدید برخوردها با زنان و دختران را در چارچوب «طرح نور» آغاز کرد که حتی با واکنش منفی برخی چهرههای درون حکومت مواجه شد.
مهدی فضائلی از اعضای دفتر رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد برخی مسوولان برای چگونگی برخورد با زنان و دختران در مورد حجاب اجباری «تذکر» گرفتند.
اما غلامحسین محسنی اژهای رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز سوم اردیبهشت از نیروی انتظامی حمایت کرد و گفت نباید نیروی انتظامی از سوی مسوولان «رها» شود.
سپاه نیز اعلام کرد که در طرح نیروی انتظامی برای تحمیل حجاب مشارکت میکند.
حسن حسنزاده، فرمانده سپاه تهران بزرگ روز یکشنبه دوم اردیبهشت اعلام کرد گروههایی تحت عنوان «سفیران مهر» اجرای سیاست حجاب اجباری جمهوری اسلامی را به صورت «جدیتر» در تهران دنبال خواهند کرد.
حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای در روزنامه کیهان نیز از نیروی انتظامی برای تحمیل حجاب اجباری به زنان حمایت کرده است.
او روز یکشنبه با انتقاد از طرح مجلس برای حجاب اجباری نوشت: «در لایحه حجاب و عفاف پلیس از برخورد قانونی با کشف حجاب منع شده است و در این لایحه گفته شده پول بده و کشف حجاب کن.»
در شهریور سال گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با «اجرای آزمایشی» قانون جدید حجاب اجباری «به مدت سه سال» موافقت کردند.
با این حال، این لایحه هنوز به تایید شورای نگهبان نرسیده است.
این لایحه مجازاتهایی شدیدتر در راستای نقض حقوق زنان و دختران در ایران در نظر گرفته و مجازاتهای زندان و جریمه نقدی برای سرپیچی از قوانین تحقیرآمیز و تبعیضآمیز حجاب اجباری در آن افزایش یافته است.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی پیش از تایید چنین لایحهای در شورای نگهبان، پیشدستی کرده و مداخله خود برای سرکوب زنان و دختران در جهت تحمیل حجاب را بدون هیچ استناد قانونی ازسرگرفته است.
محسنی اژهای در اظهارات روز سوم اردیبهشت خود فاش کرد که مداخله نیروی انتظامی در زمینه حجاب اجباری، سال گذشته در جلسه مشترک او با ابراهیم رئیسی به تصویب رسید.
او گفت که اکنون مقامهای دولتی و حکومتی نمیتوانند خود را کنار بکشند و بگویند «کی بود کی بود، من نبودم؟»
در روزهای اخیر انتقاد چهرههای مدنی و شهروندان علیه برخورد خشونتآمیز نیروی انتظامی با زنان و دختران در خیابانها افزایش یافته است.
صدیقه وسمقی، اسلامپژوه و از منتقدان حجاب اجباری در نامهای از زندان اوین، روز دوشنبه سیاست حجاب اجباری در ایران را سیاستی شکست خورده نامید و نوشت ادامه دادن این سیاست جز به بروز رفتارهای منحط از سوی ماموران حکومتی به چیز دیگری منجر نخواهد شد.
روز شنبه نیز نرگس محمدی، برنده جایزه نوبل صلح، در یادداشتی از زندان نوشت: «بازگشت دوباره گشتهای ارشاد، حضور نیروی انتظامی با یونیفرم و درجهدارانش و گارد و لباس شخصیها به خیابانها و شدت خشونت اعمال شده در انظار عمومی، اقدامی از سوی حکومت برای ایجاد رعب و وحشت است و به همان نسبت، مقاومت زنان و افزایش برخوردهای حکومت، نشان از قدرت و اقتدار معترضان دارد.»
محمدعلی ایازی، عضو مجمع محققین حوزه علمیه قم درباره گشت ارشاد با اشاره ضمنی به رهبر جمهوری اسلامی گفت: «وقتی پای اختلاس و فسادهای مالی پیش میآید میگویند آن را کش ندهید، برخورد مومنانه کنید، ولی راجع به حجاب شاهد این نوع برخوردها میشویم.»
۶۱ وکیل دادگستری هم در بیانیهای اجرای «طرح نور» را خلاف آزادیهای عمومی و در تعارض با قانون اساسی و اسناد بینالمللی حقوق بشر دانستهاند.
پردیسهای دانشگاهی در برخی شهرهای آمریکا طی روزهای اخیر تحت تاثیر اعتراضاتی قرار گرفتهاند که منجر به درگیری با پلیس، تعطیلی برخی کلاسها و جلب توجه افکار عمومی نه تنها در داخل آمریکا، بلکه در جهان شده است.
بر اساس آخرین خبرها، تجمعها و اعتراضها دستکم در ۱۸ دانشگاه گزارش شده است.
معترضان در مواردی اقدام به برپایی چادر در محوطه دانشگاه، برگزاری نماز دستهجمعی و برخوردهای خشونتآمیز با دانشجویان یهودی کردند.
تلاش جمهوری اسلامی برای مصادره شعارهای معترضان
رسانههای وابسته به جمهوری اسلامی در واکنش به این رویدادها تلاش کردند عبارتها و اصطلاحاتی را که در توصیف برخوردهای خشونتبار حاکمیت با دانشجویان در ایران استفاده میشوند، با بهرهبرداری سیاسی به نفع خود مصادره کنند.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، از اعتراضات در دانشگاههای آمریکا با عنوان «خیزش سراسری» یاد کرد.
این عبارت از سوی شمار زیادی از شهروندان و رسانههای ایرانی برای اعتراضات گسترده علیه جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۱ و پس از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی استفاده میشود.
خبرگزاری فارس، دیگر رسانه وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی با استفاده از عنوان «دانشگاه پادگان نیست» نوشت در دانشگاه اوهایو، «تکتیراندازها مستقر شدهاند» و پلیس ۵۰۰ دانشجو را در جریان «تظاهرات سراسری» بازداشت کرده است.
«پادگانی» کردن دانشگاه اصطلاحی است که طی چند دهه گذشته در شعارهای دانشجویان ایرانی در اعتراض به امنیتی کردن فضای دانشگاهها سر داده شده است.
این شعار در سالهای گذشته مورد توجه نامزدهای وابسته به جریان اصلاحطلب یا اعتدالگرا نیز قرار گرفت.
حسن روحانی، سال ۱۳۹۲ و در جریان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری گفت: «قطعا دانشگاه پادگان نیست.»
محمد خاتمی، رییس دولت اصلاحات نیز همان سال با تاکید بر این شعار، گفته بود دانشگاه باید «امن، مستقل و آزاد» باشد.
همزمان با جنبش و اعتراضات پیوسته دانشجویان، دانشگاههای ایران در چند دهه گذشته عمدتا فضایی پادگانی، امنیتی و تحت سرکوب را تجربه کردهاند.
یکی از نمونههای بارز این جنبش دانشجویی و تلاش حکومت برای سرکوب آن، طی خیزش انقلابی ایرانیان در سال ۱۴۰۱ و در دهها دانشگاه کشور رخ داد که در جریان آن صدها دانشجو بازداشت و عده زیادی با احکام انضباطی مانند تعلیق، محرومیت از تحصیل و تبعید مواجه شدند.
خبرگزاری دانشجو: پلیس آمریکا موی یک دختر دانشجو را کشید
شماری از کاربران اینستاگرام زیر پست خبرگزاری فارس به پادگان خواندن دانشگاههای آمریکایی واکنش نشان دادند و به کنایه گفتند عجیب است که رسانههای آمریکایی اجازه تهیه گزارش از درگیریها را دارند و اینترنت آمریکاییها قطع نشده است.
شهروندی نوشت که با این خبر، به یاد دانشگاه صنعتی شریف افتاده است.
اشاره این کاربر به اتفاقات روز دهم مهر سال ۱۴۰۱ است که نیروهای امنیتی همراه با لباسشخصیها دانشگاه صنعتی شریف تهران را محاصره و با تیراندازی، حمله به دانشجویان و ضرب و جرح، شماری از آنان را دستگیر کردند.
علاوه بر خبرگزاری فارس، خبرگزاری دانشجو، وابسته به بسیج دانشجویی نیز بهطور پیوسته اخبار و حاشیههای اعتراضات دانشگاههای آمریکا را با عباراتی مانند «دستگیری وحشیانه دانشجویان از سوی پلیس» گزارش کرد.
این خبرگزاری به نقل از فواد ایزدی، استاد دانشگاه حامی جمهوری اسلامی نوشت: «محیط دانشگاهها در آمریکا نظامی است و نظامیان در دانشگاه دفتر دارند.»
این نقل قول در حالی است که پایگاههای نیروی مقاومت بسیج در دانشگاههای سراسر ایران به عنوان دفتر سپاه پاسداران در دانشگاهها شناخته میشوند.
در مطلبی دیگر از این خبرگزاری با تیتر «شیوه صحیح برخورد با دانشجوی معترض را از پلیس آمریکا یاد بگیرید» آمده است: «مامور پلیس موی یک دختر را کشیده و او را بر زمین پرتاب کرد.»
این رسانه نوشت دولت آمریکا هر دانشجویی را که در اعتراضات شرکت داشته باشد، «از درس دانشگاهی تعلیق میکند».
خبرگزاری تسنیم نیز در مطلبی نوشت صدها نفر از دانشجویان معترض در آمریکا از سوی پلیس «دستگیر و با احکام انضباطی مواجه شدهاند».
در ایران اجازه جمعآوری و انتشار آمار دقیق از دانشجویان تعلیق یا ممنوعالورود شده به دانشگاه به دلیل تن ندادن به حجاب اجباری یا مشارکت در تجمعهای اعتراضی طی دو سال اخیر داده نمیشود اما بر اساس گزارشهای موجود دانشجویی، صدها دانشجو از ادامه تحصیل محروم شدهاند.
در یک نمونه، کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان در اوایل مرداد سال گذشته اسامی ۱۴۷ دانشجو از ۴۳ دانشگاه را منتشر کرد که به دلیل احکام انضباطی در جریان خیزش انقلابی ایرانیان از حق تحصیل محروم شدهاند.
پیش از آن و در تیر سال ۱۴۰۲ جمعی از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس در گزارشی از سرکوب شورا و فعالیت صنفی در این دانشگاه خبر دادند و نوشتند «تعهد، تهدید، توبیخ، تماسهایی با شمارههای خصوصی (نامعلوم)، پروندهسازی، افزایش تعداد دوربینهای مداربسته، پروندههای همیشه باز، تقویت نیروهای خودسر و افزایش تعداد نیروهای حراستی» بخشی از این سرکوبها هستند.
انتقاد خبرگزاری جمهوری اسلامی از شلیک به دانشجویان آمریکایی
ایرنا، خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی، در گزارشی نوشت پلیس آمریکا به معترضان در دانشگاه آتلانتا «گلولههای پلاستیکی و گاز اشکآور» شلیک و گروهی از «دانشجویان مدافع آزادی فلسطین و مخالف نسلکشی اسرائیل» را بازداشت کرده است.
این رسانه به انتقاد از «افزایش خشونت پلیس آمریکا علیه دانشجویان حامی فلسطین» پرداخت.
در جریان خیزش انقلابی ایرانیان، دهها گزارش از شلیک مستقیم گلولههای جنگی به سوی تجمعهای اعتراضی شهروندان در شهرهای مختلف یا هنگام برگزاری مراسم خاکسپاری و چهلم کشتهشدگان اعتراضات منتشر شد.
یکی از مهمترین نمونههای این سرکوب، جمعه خونین زاهدان در هشتم آبان سال ۱۴۰۱ است که طی آن دستکم ۱۰۰ نفر از جمله شماری کودک، با تیراندازی مستقیم ماموران حکومتی کشته و دهها تن دیگر قطع نخاع و نابینا شدند.
از داخل دانشگاهها نیز بارها گزارشهایی از هجوم ماموران با باتون و شوکر و شلیک گاز اشکآور به سوی دانشجویان معترض منتشر شد.
اوایل آبان سال ۱۴۰۱ و تنها در یک نمونه از این موارد، نیروهای امنیتی به خوابگاه امیرکبیر دانشگاه اراک حمله، گاز اشکآور شلیک و چند نفر از دانشجویان را زخمی کردند.
این برخوردهای خشونتبار در همان زمان با حمایت برخی چهرههای سیاسی جمهوری اسلامی مواجه شد.
موضعگیری نمایندگان مخالف معترضان ایرانی در حمایت از معترضان در آمریکا
مصطفی میرسلیم، نماینده مجلس شورای اسلامی، اواخر آذر ۱۴۰۱ گفته بود فاصله بین «دستگیری عوامل ناآرامیها تا اعدام آنها بسیار زیاد است» و معترضان باید پنج یا ۱۰ روز بعد از دستگیری اعدام شوند.
میرسلیم روز هشت اردیبهشت در واکنش به اعتراضات دانشگاههای آمریکا و مواجهه پلیس با آن، گفت: «سرکوب آن توهین به وجدان بشریت است.»
تجمعها و اعتراضهای پردیسهای دانشگاهی در سراسر آمریکا ابتدا با تمرکز بر حوادث یهودیستیزانه، اعتراض به آنچه در غزه روی میدهد، حمایت آمریکا از اسرائیل در جنگ غزه و نحوه واکنش مقامهای دانشگاهی و پلیس به تظاهرات شکل گرفت.
خواستههای معترضان اکنون از دانشگاهی به دانشگاه دیگر تا حدودی متفاوت است اما خواسته اصلی آنان این است که دانشگاهها از ارتباط با شرکتهای مرتبط با اسرائیل یا شرکتهایی که از جنگ اسرائیل با حماس سود میبرند، خودداری کنند.
