در پی حمایت دوباره روسیه از موضع امارات متحده عربی درباره جزایره سه‌گانه در خلیج فارس، علی‌اکبر ولایتی مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل از مسکو انتقاد کرد و وزیر خارجه ایران نیز در تماس با همتای روس خود جزایر سه‌گانه را «جزو لاینفک تمامیت ارضی ایران» دانست.
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در تماس تلفنی با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه گفت که تهران «هر ادعایی از سوی هر طرفی در این خصوص را كاملا مردود می‌داند.»
اميرعبداللهيان با اشاره به «مناسبات مثبت و رو به رشد مسکو و تهران» اضافه کرد: «احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها از اصول بنیادین در مناسبات کشورهاست و تهران در موضوع احترام به تمامیت ارضی و مباحث حاکمیتی ایران با هیچ طرفی تعارف ندارد.»
پیشتر ولایتی شامگاه پنج‌شنبه ۳۰ مرداد در گفت‌وگو با رسانه‌های ایران گفت: «روابط استراتژیک و دوستانه ایران و روسیه به آسانی به دست نیامده است و در این خصوص می‌بایست منافع دوجانبه‌ای و منطقه‌ای در نظر گرفته شود.»
او بدون اشاره مستقیم به جنگ اوکراین و تحریم‌هایی که به دلیل این جنگ علیه مسکو اعمال شده، افزود: «در شرایطی که روسیه در شرایط پیچیده بین‌المللی قرار دارد، اتخاذ بعضی از موضع گیری‌های وزارت خارجه روسیه باعث تاسف است.»
در جریان نشست مشترک روسیه و کشورهای عربی که در روز چهارشنبه ۲۹ آذر در مراکش و بدون حضور الجزایر که از متحدان روسیه در شمال آفریقا به شمار می‌رود، برگزار شد، بیانیه‌ای صادر شد که بار دیگر از مواضع ابوظبی درباره جزایر سه‌گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی حمایت می‌کرد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به نمایندگی از این کشور در این نشست حضور یافته بود.
او همچنین در شرایط حملات حوثی‌های مورد حمایت ایران به کشتی‌ها، همراه با وزیران خارجه کشورهای عربی حاضر، خواستار امنیت کشتی‌رانی تجاری شد.
روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در تابستان امسال نیز در نشست مشترک خود در مسکو با صدور بیانیه مشترکی خواستار «ارجاع پرونده جزایر سه‌گانه به دیوان بین‌المللی دادگستری به منظور حل و فصل این مساله مطابق با مشروعیت بین‌المللی» شده بودند.
در آن زمان، وزارت خارجه ایران سفیر روسیه را احضار و اعتراض خود درباره موضوع جزایر سه‌گانه را به او ابلاغ کرد.
ولایتی درباره موضع‌گیری اخیر روسیه افزود: «هر چند که برخی فشارهای سیاسی بر روسیه در شرایط پیچیده فعلی موجب می‌شود که برای به دست آوردن امتیازی کم‌ارزش و دست‌نایافتنی نیز به اعتبار خود لطمه وارد کند.»
علی‌اکبر ولایتی که پیشتر چندین دوره وزیر خارجه جمهوری اسلامی بوده، اکنون عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و یکی از افراد بانفوذ در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است.
او در واکنش به بیانیه نشست مراکش تاکید کرد: «ایران اجازه دخالت در امور داخلی خود را به هیچ طرف خارجی نمیدهد.»
امارات متحده عربی از سال ۱۳۷۱ خواهان ارجاع این موضوع به دیوان بین‌المللی لاهه است.
ایران در مقابل، با طرح این نکته که مساله حاکمیت بر جزایر به طور قطعی و دائمی در سال ۱۹۷۱ تعیین شده است این درخواست را رد کرده و تنها برای مذاکره «برای رفع سوءتفاهم» اعلام آمادگی کرده است.
کمی پیش از ولایتی، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز پنج‌شنبه ۳۰ آذر در واکنش به بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، بخش مربوط به جزایر سه‌گانه مورد مناقشه میان ایران و امارات متحده عربی را «بیاساس و مردود» دانست و آن را محکوم کرد.
کنعانی گفت: «جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک واقع در آبهای نیلگون خلیج فارس، تعلق ابدی به ایران داشته و جزء جدایی ناپذیر سرزمینی جمهوری اسلامی ایران است.»
او افزود: «جمهوری اسلامی ایران موضوع تمامیت ارضی و حاکمیتی خود بر جزایر سه‌گانه را قابل مذاکره و گفت‌وگو ندانسته و هر ادعایی از هر طرف را در این خصوص مردود تلقی میکند و به هیچ وجه از حقوق حاکمیتی و سرزمینی خود عدول نخواهد کرد.»
طی یک سال گذشته، علاوه بر روسیه، چین نیز از موضع کشورهای عربی درباره جزایر سه‌گانه حمایت کرده است.
در جریان آخرین سفر رییسجمهور چین به منطقه، چین از این موضع کشورهای عربی حمایت کرده بود.
در آن زمان، جمهوری اسلامی تلاش کرد به همراهی چین با کشورهای عربی در این زمینه به صورت ملایم واکنش نشان دهد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در توییتی درباره بیانیه مشترک چین و کشورهای عربی، از چین نام نبرد.
این توییت امیرعبداللهیان واکنشهای بسیاری در شبکههای اجتماعی به دنبال داشت و برخی نوشتند امیرعبداللهیان در حالی «جرات نکرده» نامی از چین در این توییت خود بیاورد.
امیرعبداللهیان قبل از آن، در توییتی به دو زبان فارسی و چینی از ادعای حاکمیت پکن بر جزیره تایوان دفاع کرده بود.
