دولت جو بایدن در اقدامی بحث برانگیز معافیت چهار ماهه جدیدی به عراق اعطا کرده که امکان آزاد شدن میلیاردها دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران با تحریم‌های آمریکا را فراهم می‌کند. بر اساس این معافیت بایدن در بحبوحه جنگ در غزه اجازه دسترسی به ۱۰ میلیارد دلار دیگر را به تهران می‌دهد.
خبرگزاری رویترز به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش داد واشینگتن معافیت ۱۲۰ روزه را برای پرداخت بدهی‌های عراق به ایران تمدید کرده است.
به گزارش رویترز، این مقام‌ها که خواسته‌اند هویتشان افشا نشود، گفته‌اند تهران می‌تواند از پول‌های آزادشده تنها برای «تراکنش‌های غیرتحریمی» مانند خرید مواد غذایی و محصولات کشاورزی استفاده کند.
واشینگتن فری بیکن روز ۲۲ آبان گزارش داد آمریکا با تمدید معافیت بغداد از تحریم‌های جمهوری اسلامی، بار دیگر به عراق اجازه خواهد داد ۱۰ میلیارد دلار از اموال مسدود شده ایران را به حساب‌های این کشور در اروپا و عمان منتقل کند.
منتقدان دولت جو بایدن در واشینگتن با توجه به نقش جمهوری اسلامی در حمله حماس به اسرائیل، با دادن امکان دسترسی به منابع مالی به تهران به شدت مخالف هستند.
این دولت دونالد ترامپ بود که برای اولین بار به عراق اجازه واردات برق و گاز را از ایران داد؛ مشروط بر اینکه مبالغ پرداختی به جمهوری اسلامی در حسابی امانی در بغداد نگهداری شود.
دولت بایدن نیز در ابتدا از این سیاست ترامپ پیروی کرد اما در ماه ژوییه سال جاری میلادی به بغداد اجازه داد ۱۰ میلیارد دلار از پول‌های تهران را به حسابی خارج از عراق منتقل کند تا جمهوری اسلامی بتواند از آن «برای مصارف بشردوستانه» بهره گیرد.
رییس بانک مرکزی جمهوری اسلامی اواخر ماه اکتبر امسال برای مذاکره بر سر تسریع روند دسترسی تهران به این منابع با همتای عمانی خود دیدار کرد.
اکنون با توجه به مناقشه خاورمیانه و جنگ اسرائیل و حماس، نظر به گمانه‌زنی‌ها درباره نقش جمهوری اسلامی در برنامه‌ریزی و اجرای حمله مرگ‌بار حماس به اسرائیل در روز ۱۵ مهر (هفتم اکتبر) که منجر به کشته شدن هزار و ۴۰۰ نفر شد، فشارها بر واشینگتن برای در پیش گرفتن سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر در قبال تهران بالا گرفته است.
ریچارد گلدبرگ، کارشناس امور تحریم‌ها، عضو پیشین شورای امنیت ملی آمریکا و مشاور ارشد فعلی بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها با اشاره به نقش جمهوری اسلامی در حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی گفت: «دنیا در دوران پس از هفتم اکتبر به سر می‌برد اما سیاست‌های کاخ سفید در قبال ایران همچنان به ششم اکتبر تعلق دارد.»
او از رویکرد دولت بایدن انتقاد کرد و افزود جمهوری اسلامی از فجیع‌ترین کشتار یهودیان پس از هولوکاست و یکی از بدترین حملات تروریستی علیه شهروندان آمریکایی حمایت مالی کرده است اما اکنون می‌تواند به بیش از ۱۰ میلیارد دلار دسترسی پیدا می‌کند.
پیش از این توافق تهران و واشینگتن برای تبادل زندانیان خبرساز شده بود. مبادله پنج زندانی ایرانی در برابر پنج زندانی آمریکایی در شهریور ماه سال جاری انجام پذیرفت و در ازای آن شش میلیارد دلار از پول‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی به قطر منتقل شد.
آمریکا در پاسخ به منتقدان تمدید معافیت‌های تحریمی ایران می‌گوید تهران تنها برای خرید کالاهای بشردوستانه می‌تواند از این پول استفاده کند اما بسیاری معتقدند نتیجه اقداماتی از این دست، تشویق جمهوری اسلامی به ادامه سیاست‌های خصمانه خود در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.
