محمد اکرمی، رییس انجمن علمی ژنتیک پزشکی ایران خبر داد که «بر اساس بخشنامه اداره کل تجهیزات پزشکی، واردات و تولید کیت‌های غربالگری ممنوع شده است». هم‌زمان اعلام شد که بر اساس آخرین آمارها در ایران، ۲۰ درصد زوجین دارای مشکل ناباروری هستند.
محمد اکرمی، رییس انجمن علمی ژنتیک پزشکی ایران روز پنج‌شنبه دوم تیر در این زمینه به رسانه‌های داخلی گفت: «چندی پیش بخشنامه‌ای از سوی اداره کل تجهیزات پزشکی ابلاغ شد که بر اساس این بخشنامه هر گونه واردات و تولید کیت‌های غربالگری ممنوع است اما این ابلاغیه بلافاصله با واکنش‌های منفی انجمن‌های علمی مواجه شد.»
او افزود: «به همین دلیل و پس از اعتراضات، در مرحله بعد محتوای بخشنامه ثابت ماند اما عنوان آن تغییر کرد و در حال حاضر در سایت وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی، اداره کل تجهیزات پزشکی و سازمان غذا و دارو این بخشنامه موجود است.»
این مقام صنفی درباره علت واکنش‌های منفی نسبت به بخشنامه ممنوعیت واردات و تولید کیت‌های غربالگری گفت: «ایرادی که در حال حاضر به کار وارد است این است که این ممنوعیت با شرایط اکنون کشور که سن ازدواج و به تبع آن سن بارداری افزایش یافته، همخوان نیست.»
او افزود: «در حال حاضر که هدف کشور حمایت از جوانی جمعیت است، همه باید کمک کنیم این دغدغه‌ای که برای خانواده‌ها در زمینه داشتن فرزند سالم در سن بالای بارداری مادر به وجود آمده، برطرف شود. به همین علت به شدت نسبت به این بخشنامه واکنش منفی نشان داده شده است.»
رییس انجمن علمی ژنتیک پزشکی ایران درباره تاثیر ممنوعیت واردات کیت‌های غربالگری بر افزایش جمعیت کشور نیز گفت: «ممنوعیت واردات این کیت‌ها مانع افزایش جمعیت در کشور شده و مردم نمی‌توانند با اطمینان خاطر تصمیم به باردار شدن بگیرند.»
پیشتر نیز ایران‌اینترنشنال گزارش داده بود نگرانی عمومی نسبت به ممنوع شدن واردات کیت‌های غربالگری به دستور اداره‌کل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو ادامه دارد.
بسیاری از پزشکان و شهروندان از چنین اتفاقی به عنوان «فاجعه» و «جنایت» یاد می‌کنند که منجر به پدید آمدن نسلی همراه با انواع ناهنجاری‌های ژنتیکی خواهد شد.
اداره‌کل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو که زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت می‌کند، پیشتر در پاسخ به درخواست‌های شرکت‌های تولیدی و وارداتی در سال جاری، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد تولید و واردات کیت‌های غربالگری سه‌ماهه اول بارداری برای انجام غربالگری «صادر و تمدید نمی‌شود».
پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش و پزشکی، روز دوشنبه ۲۳ مرداد بدون تایید یا تکذیب خبر توقف واردات این کیت‌ها گفت غربالگری مطابق قانون و نظر متخصصان «استاندارد‌سازی» شده و با رعایت این استانداردها ممنوع نیست.
اظهار‌نظر مبهم نماینده وزارت بهداشت درباره نگرانی شهروندان در حالی است که محمدامین طباطبایی‌فر، عضو هیات مدیران انجمن ژنتیک پزشکی ایران پیشتر تصمیم این وزارت‌خانه را «عجیب و شوک‌آور» خوانده بود.
اما هم‌زمان با اظهارات رییس انجمن ژنتیک، مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا، وابسته به جهاد دانشگاهی، میزان ناباروری زوجین ایرانی را ۲۰ درصد اعلام کرد و گفت: «این موضوع زمانی مشکلساز خواهد شد که زوجین، باروری و فرزنددار شدن خود را به سالهای بعد موکول کنند و مراجعهای به مراکز درمان ناباروری نداشته باشند.»
علی صادقیتبار روز پنج‌شنبه گفت: «ناباروری یکی از مشکلات شایع در سطح جهان است و میزان ناباروری هم از حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد در کشورهای مختلف بسته به شرایط آسیبزا و مشکلات و بیماریها متفاوت است.»
او افزود: «بر اساس مطالعات انجام شده در دنیا، ۴۰ درصد مشکل ناباروری مربوط به آقایان و ۴۰ درصد هم مربوط به بانوان است و ۲۰ درصد هم یا به هر دو نفر ارتباط دارد یا اینکه علت آن ناشناخته است.»
این گزارشها در حالی است که تلاشهای جمهوری اسلامی برای افزایش جمعیت در سالهای اخیر با شکست مواجه شده و حتی طرح حکومت موسوم به حمایت از خانواده، با اعتراض فعالان حقوق بشر و پزشکان مواجه شده است.
ایران‌اینترنشنال پیشتر بررسیهایی انجام داد که بر اساس نتایج آن تمایل به فرزندآوری در ایران رو به کاهش بوده و ۷۰ درصد از مردم با سیاستهای جمعیتی حکومت مخالف هستند.
نتایج نظرسنجی ایسپا در ۱۷ بهمن سال ۱۴۰۰ نیز نشان میداد ۲۸ درصد از مردم، داشتن فرزند را باعث خوشبختی زوجها نمیدانند و ۱۲ درصد جمعیت هم اعتقادی به داشتن فرزند ندارند.
