خانواده‌های پرواز پی‌اس ۷۵۲ ارجاع پرونده جمهوری اسلامی به دادگاه لاهه را گامی مهم در روشن شدن بخشی از حقیقت سرنگونی این هواپیما خواندند و در بیانیه‌ای بر خواسته‌های اصلی دیگرشان چون باز شدن پرونده جنایی در پلیس فدرال و قرار گرفتن نام سپاه در لیست گروه‌های تروریستی تاکید کردند.
انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ اوکراین در بیانیه خود بر اهمیت ارجاع پرونده سرنگون کردن این پرواز به «مهم‌ترین مرجع قضایی دنیا یعنی دیوان بین‌المللی دادگستری» تاکید کردند که با شکایت چهار دولت متضرر یعنی کانادا، اوکراین، بریتانیا و سوئد انجام شده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «۴۲ ماه از سرنگون کردن یک هواپیمای مسافربری در آسمان تهران گذشت. ۱۷۷ نفر را کشتند، به پیکرشان بی‌احترامی کردند، چمدانشان را دزدیدند، سه روز دروغ گفتند و در نهایت در دادگاهی بی‌صلاحیت، مردی بی‌نام و نشان را به جرم سهل‌انگاری و تمرد از دستور به ۱۰ سال زندان محکوم کردند.»
به گفته بازماندگان قربانیان شلیک سپاه به هواپیمای اوکراینی، اکنون پرونده این پرواز در هر دو دادگاه بین‌المللی دنیا مفتوح است و انجمن، علاوه بر اینکه به صورت مستقل به دیوان بین‌المللی کیفری شکایت کرده، در پرونده شکایت چهار کشور متضرر به دیوان بین‌المللی دادگستری هم همراهی دارد.
نویسندگان بیانیه تاکید کردند همچنان بر خواسته‌های دیگرشان چون «حمایت از پرونده دیوان بین‌المللی کیفری، باز شدن پرونده جنایی به وسیله پلیس فدرال، پیگیری پرونده جنایی در اوکراین و قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست گروه‌های تروریستی» اصرار دارند و اظهار امیدواری کردند که این خواسته‌ها هم «در اسرع وقت اجابت شوند».
انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز اوکراینی در بیانیه خود یادآور شدند که هر گونه فشار بین‌المللی به جمهوری اسلامی که «بیش از چهار دهه قتل و کشتار را در کارنامه خود دارد» در نهایت به سود «جنبش دموکراسی‌خواهی در ایران» تمام خواهد شد.
در بخشی دیگر از این بیانیه آمده است: «ما این کارزار را به دادخواهی ۱۷۷ نفر پیش برده‌ایم اما آن را یادآور هزاران هزار قربانی می‌دانیم. ما، عاملین و آمرینِ این جنایت سازمان‌یافته را نه فراموش می‌کنیم و نه می‌بخشیم.»
پس از شکایت چهار کشور از جمهوری اسلامی به دادگاه لاهه در خصوص شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی، ویدیویی در رسانه‌های اجتماعی از برخی مادران دادخواه این پرواز منتشر شد که نشان می‌داد آنان همدیگر را در آغوش گرفته و گریه می‌کنند.
از سوی دیگر علاوه بر بیانیه جمعی انجمن جان‌باختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲، تعدادی از اعضای خانواده‌های قربانیان در گفت‌وگو با شبکه ایران‌اینترنشنال، ارجاع پرونده به دادگاه لاهه را گامی موثر در راستای افشای بخشی از حقیقت در مورد سرنگونی این هواپیما دانستند.
البرز صادقی، از اعضای خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲، درباره جلسه حقوقی خانواده‌های جان‌باختگان در تورنتو اظهار امیدواری کرد که بخشی از حقیقت از جمله «تعداد مسافران سوار و پیاده شده قبل از پرواز، مشخصات جعبه سیاه و ...» در جریان این دادگاه روشن شود.
حامد اسماعیلیون، سخنگوی پیشین انجمن هم به ایران‌اینترنشنال گفت: «پرونده امکان ارجاع به چند نهاد بین‌المللی را داشت که برای دیوان بین‌المللی کیفری سال گذشته اقدام کردیم اما مترادف با قتل ژینا (مهسا) امینی شد و هنوز منتظر نظر دادستان دیوان هستیم.»
اسماعیلیون با اشاره به ارجاع پرونده شکایت به دیوان بین‌المللی دادگستری، گفت: «شکایتنامهای که دولتها تنظیم کردهاند بر عدم همکاری کامل جمهوری اسلامی در ۴۲ ماه گذشته در پاسخ به سوالات تاکید دارد.»
او با تاکید بر اینکه «روشن شدن حقیقت و اجرای عدالت اصلیترین خواسته خانواده قربانیان» است یادآور شد: «در این شکایت آمده که جمهوری اسلامی به تعهدات خود عمل نکرده و دادگاهی نمایشی برپا کرده است. ما امیدواریم در این دادگاه به بخشی از حقیقت دست پیدا کنیم.»
جواد سلیمانی، همسر الناز نبیی، یکی دیگر از کشتهشدگان هواپیمای اوکراینی هم تاکید کرد «آمرین و عاملین جنایت هواپیمای اوکراینی رها نخواهند شد».
او گفت: «ارجاع پرونده به دیوان بین‌المللی دادگستری گام بسیار مهمی است که برای آن زحمات زیادی از سوی انجمن پرواز کشیده شده است.»
روز چهارشنبه ۱۴ تیر، چهار کشور متضرر در انهدام هواپیمای اوکراینی با موشکهای سپاه پاسداران، شامل بریتانیا، کانادا، سوئد و اوکراین رسما از جمهوری اسلامی به دلیل سرنگون کردن عمدی این هواپیما به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت کردند.
دیوان بین‌المللی دادگستری بازوی قضایی سازمان ملل متحد که به دلیل استقرار در لاهه هلند از آن به عنوان دادگاه لاهه نیز یاد میشود روز چهارشنبه اعلام کرد این کشورها اعلام کردهاند جمهوری اسلامی اقدامات عملی برای جلوگیری از انهدام این هواپیما را انجام نداده و همچنین نتوانسته این موضوع را به درستی بررسی کند.
بریتانیا، کانادا، سوئد و اوکراین در شکایت خود از دیوان بینالملل دادگستری خواستند حکم دهد که جمهوری اسلامی «به صورت غیرقانونی هواپیمای اوکراینی را سرنگون کرده و باید عذرخواهی کند».
این چهار کشور در شکایت خود همچنین خواستار پرداخت غرامت به خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی شدند.
کمتر از یک هفته پیش، گروه بین‌المللی هماهنگی و واکنش برای قربانیان پرواز پی‌اس ۷۵۲ اعلام کرد پرونده این دادخواهی و شکایت از سرنگون کنندگان را به دیوان بین‌المللی دادگستری ارجاع میدهد.
این گروه به نمایندگی از کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا، کشورهای درگیر این پرونده، روز پنجشنبه هشتم تیر اعلام کرد هیچ توافقی بین این گروه و جمهوری اسلامی انجام نشده است.
این گروه تاکید کرد کشورهای درگیر در پرونده تلاش جمعی را دنبال می‌کنند تا اطمینان یابند جمهوری اسلامی در قبال سرنگون کردن این هواپیما پاسخگو خواهد بود.
پرواز پی‌اس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین اینترنشنال، بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ماه سال ۹۸ و دقایقی پس از پرواز هدف موشکهای سپاه پاسداران قرار گرفت و همه ۱۷۶ سرنشین آن همراه با یک جنین کشته شدند.
جمهوری اسلامی دلیل سرنگونی این هواپیمای مسافربری را خطای انسانی عنوان کرده و تاکنون از دادن پاسخ به سوالها و ابهامهای دادخواهان پرونده و کشورهایی که شهروندانشان با شلیک موشکهای سپاه پاسداران کشته شدند، خودداری کرده است.
