

ادامه وضعیت ناگوار زلزلهزدگان خوی در شرایطی است که شهروندان آسیبدیده شامگاه گذشته برای چهارمین شب پیاپی در سرمای زیر صفر درجه خیابان خوابیدند. عملکرد ضعیف نهادهای مسوول به جایی رسیده است که معاون اول ابراهیم رئیسی اقرار کرد مردم این منطقه «نه نان دارند، نه آب و نه چادر».
یکی از مخاطبان ایراناینترنشنال با ارسال ویدیویی از خوی در شامگاه سهشنبه (۱۱ بهمن)، میگوید با این که وضعیت زلزلهزگان بسیار نابهسامان است، بسیجیها زلزلهزگان معترض را کتک میزنند و به آنها فحش میدهند.
کمکاری و رفتار ضعیف و غیرمسوولانه نهادهای دولتی و عمومی صدای محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی را هم درآورد و او با انداختن تقصیر بر گردن سازمان هلال احمر، خطاب به او گفت: «چرا به ما گزارش میدهید که اوضاع در مناطق زلزلهزده خوی خوب است و به همه رسیدگی شده؟ مردم میگویند در سرما میخوابند، بعد شما میگویید چادر توزیع کردیم؟ ما طبق گزارشهای شما فکر میکردیم وضع خوب است.»
مخبر همچنین اعتراف کرد که با گذشت چند روز از زلزله همچنان برخی شهروندان «نه نان دارند، نه آب و نه چادر».
همزمان گزارشهایی که از مناطق زلزلهزده خوی منتشر میشوند حاکی از رقم خوردن فاجعهای انسانی است.
بسیاری از زلزلهزدگان از دسترسی به کانکس، چادر، وسایل گرمایشی، پتو و حتی غذا محروماند و دمای زیر صفر، تداوم خیابانخوابی و روند کند، بد و گسسته امدادرسانیها بیم افزایش تلفات انسانی را در پی دارد.
بر اساس برخی گزارشهای شهروندی، شماری از زلزلهزدگان قصد دارند با پای پیاده خود را به شهرهای اطراف برسانند تا بتوانند فرزندان خود را از وضعیت ناگواری که در آن به سر میبرند نجات دهند.
از سوی دیگر، از نخستین روز وقوع زلزله، جوی نظامی و امنیتی بر شهرستان خوی حاکم شده، اینترنت در بسیاری از نقاط قطع و از حضور شهروند-خبرنگاران در منطقه جلوگیری شده است.
برخی گزارشها حاکی از ممانعت نیروهای امنیتی-انتظامی در مبادی ورودی شهرستان خوی برای ورود این کمکهاست.
اما ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهند در غیاب امدادرسانی مناسب دولت، تهیه و ارسال کمکهای مردمی به زلزلهزدگان ادامه دارد.
در این ویدیو، شهروندی که کالاهای اهدایی برای مردم زلزلهزده خوی جمعآوری کرده میگوید: «به عنوان یک ایرانی وظیفه خود دانستم در کنار مردم خوی باشم.»
اما مسدود شدن حساب کریم باقری، مربی تیم پرسپولیس که قصد جمعآوری کمکهای مردمی را برای زلزلهزدگان خوی داشت، نمونهای از ممانعت حکومت از ارسال کمکهای خودجوش و غیردولتی به آسیبدیدگان زلزله است.
میزان، خبرگزاری قوه قضاییه، درباره مسدود شدن حسابی که کریم باقری معرفی کرده بود، اقدام او را «بدون هماهنگی و اخذ مجوز از سازمانهای ذیربط» توصیف کرد و نوشت این حساب با اعلام سازمان هلال احمر و دستور قضایی موقتا مسدود شده است.
پس از زلزله کرمانشاه بود که قوه قضاییه به پیشنهاد هلال احمر، همه راههای کمک مردمی به آسیبدیدهها در بحرانهای طبیعی را ممنوع کرد.
در پی همین تصمیم، حساب چهرههایی مثل علی دایی که اقدام به جمعآوری کمک برای زلزلهزدگان کرده بود، مسدود شد.
این تصمیم جمهوری اسلامی عملا هر گونه تلاش برای جمعآوری کمک مردمی خارج از ساختار حکومتی و مافیای انجمنهای خیریه وابسته به حکومت را غیرممکن کرده است.
بحران ناکارآمدی حکومت در امدادرسانی در کنار بحران مشروعیت آن از دهه ۸۰ و زلزله بم مطرح شد اما در سالهای بعد و با وقوع دیگر حوادث تکرار و تشدید شد.
در مورد زلزله خوی اما وضعیت اقتصادی و مالی نابهسامان دولت، انبارهای ذخیره خالی و نیروی انسانی ناکافی در کنار قطع ارتباط گسترده با سازمانهای بینالمللی، بحران را شدت بخشیده است.
از سوی دیگر عدم اعتماد مردم به حکومت که در دورههای گذشته تقویت شده بود، به این بحران دامن زده است.