خلع سلاح «فتح» در بیروت؛ آمریکا خواستار کاهش حملات اسرائیل شد
با گذشت سه ماه از اعلام رسمی برنامه خلع سلاح اردوگاه‌های پناهندگان فلسطینی در لبنان، روز پنج‌شنبه اولین گام اجرایی در این مسیر برداشته شد.
با گذشت سه ماه از اعلام رسمی برنامه خلع سلاح اردوگاه‌های پناهندگان فلسطینی در لبنان، روز پنج‌شنبه اولین گام اجرایی در این مسیر برداشته شد.
بر اساس گزارش منابع لبنانی، شماری از گروه‌های فلسطینی از جمله جنبش فتح، بخشی از سلاح‌های خود را در اردوگاه برج‌البراجنه در جنوب بیروت به ارتش لبنان تحویل دادند.
خبرگزاری فرانسه از انتقال یک کامیون حامل سلاح‌های سبک و مهمات به محلی در نزدیکی اردوگاه خبر داد؛ محلی که نیروهای ارتش لبنان برای بازرسی مستقر شده بودند. با این حال، مقام‌های گروه‌های فلسطینی تاکید کرده‌اند که این اقدام تنها شامل «سلاح‌های غیرقانونی» می‌شود و تحویل سلاح‌های گروه‌های مسلح رسمی یا سلاح‌های شخصی در دستور کار نیست.
اختلاف میان گروه‌های فلسطینی بر سر مکانیزم خلع سلاح
برنامه خلع سلاح اردوگاه‌ها نخستین‌بار در جریان سفر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، به بیروت و دیدار با جوزف عون، رئیس‌جمهوری لبنان، اعلام شد. بر اساس این توافق، تمام سلاح‌ها باید تحت اختیار دولت لبنان قرار گیرد. اما حماس و جهاد اسلامی فلسطین به این تصمیم واکنشی نشان ندادند.
سخنگوی حماس در بیانیه‌ای گفت تحویل سلاح‌ها در روز پنج‌شنبه «موضوعی داخلی در جنبش فتح» است و ارتباطی با مسأله کلی سلاح گروه‌های فلسطینی ندارد. این بیانیه تاکید کرده که سلاح‌های گروه‌های مقاومت «بخشی از حق بازگشت و مبارزه مشروع فلسطینیان علیه اشغال» است و تا زمانی که اشغال ادامه داشته باشد، خلع سلاح منتفی است.
لبنان و فشار داخلی و خارجی برای مهار حزب‌الله
خلع سلاح اردوگاه‌های فلسطینی از سوی تحلیل‌گران به‌عنوان مقدمه‌ای برای فشار بیشتر بر حزب‌الله ارزیابی می‌شود؛ گروهی که سال گذشته با اسرائیل وارد درگیری شد و تاکنون از تحویل سلاح‌های سنگین خود به دولت لبنان سر باز زده است. در توافق آتش‌بس نوامبر ۲۰۲۳ که با هدف پایان دادن به درگیری‌های مرزی شکل گرفت، مقرر شد تنها ارتش لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل مجاز به حمل سلاح در جنوب لبنان باشند.
با این حال، اسرائیل بارها اعلام کرده که حزب‌الله مفاد آتش‌بس را نقض کرده و حملات موشکی از خاک لبنان ادامه داشته است. ارتش اسرائیل نیز همچنان پنج نقطه مرزی در جنوب لبنان را در اختیار دارد که آن‌ها را از نظر دفاعی استراتژیک می‌داند.
واکنش آمریکا و درخواست برای کاهش تنش
تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا در لبنان، اقدام اخیر فتح را «گامی تاریخی در جهت ثبات و وحدت» خوانده و از دولت لبنان و فتح به دلیل توافق بر سر خلع سلاح داوطلبانه قدردانی کرده است.
او همچنین گفته اکنون نوبت اسرائیل است که بخشی از تعهدات خود در چارچوب آتش‌بس را اجرا کند. به گفته شبکه خبری آکسیوس، مقام‌های آمریکایی از اسرائیل خواسته‌اند به‌طور موقت حملات «غیر ضروری» در لبنان را متوقف کند و از یک نقطه مرزی عقب‌نشینی کند تا به دولت لبنان فضای مانور بیشتری برای کنترل شرایط داده شود.
آمریکا امیدوار است در صورت کاهش حملات اسرائیل، دولت لبنان بتواند با حمایت بین‌المللی گام‌هایی برای مهار حزب‌الله بردارد. با این حال، تحلیل‌گران در کارآمدی این راهبرد تردید دارند و معتقدند لبنان به‌تنهایی توانایی خلع سلاح حزب‌الله را ندارد.
