ترامپ سفر به آمریکا از ایران و ۱۱ کشور دیگر را ممنوع کرد

کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، با امضای دستوری، سفر به آمریکا از ۱۲ کشور، از جمله ایران، را ممنوع کرد.

کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، با امضای دستوری، سفر به آمریکا از ۱۲ کشور، از جمله ایران، را ممنوع کرد.
این فرمان ورود اتباع این ۱۲ کشور را بهطور کامل محدود و ممنوع میکند: افغانستان، میانمار، چاد، کنگو، گینه استوایی، اریتره، هائیتی، ایران، لیبی، سومالی، سودان و یمن.

کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل با اشاره به سخنان جیدی ونس، معاون رییسجمهوری آمریکا، که گفته بود: «اگر دومینوی ایران فروبپاشد، شاهد گسترش تسلیحات هستهای در سراسر خاورمیانه خواهیم بود،» خواستار برچیدن برنامه هستهای جمهوری اسلامی شد.
ایپک در پستی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «ضربالاجلی برای گفتوگوها تعیین کنید، فشار را افزایش دهید و از ایران بخواهید [برنامه هستهای را] برچیند.»

وزارت دفاع آمریکا چهارشنبه ۱۴ خرداد اعلام کرد که دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، دریابان برد کوپر را به عنوان گزینه فرماندهی نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه (سنتکام) معرفی کرده است.
در صورت تایید گزینه مورد نظر ترامپ، کوپر دومین دریادار نیروی دریایی آمریکا خواهد بود که این سمت کلیدی را بر عهده میگیرد.
دریابان کوپر در حال حاضر معاون فرماندهی ستاد مرکزی ارتش ایالات متحده (CENTCOM) است و تجربه فراوانی در خدمت و فرماندهی نیروهای ارتش آمریکا در خاورمیانه دارد.
فرمانده فعلی ستاد مرکزی ارتش آمریکا، ژنرال ارتش اریک کوریلا، پس از بیش از سه سال خدمت، بهزودی بازنشسته خواهد شد.
تغییر فرماندهی سنتکام در زمانی صورت میگیرد که منطقه خاورمیانه درگیر بحرانهایی جدی است. دولت ترامپ در تلاش برای دستیابی به توافق آتشبس پس از ۲۰ ماه جنگ در غزه و نیز دستیابی به توافقی با جمهوری اسلامی در زمینه برنامه هستهای ایران است.
سنتکام در ماههای اخیر همچنین درگیر جنگی گسترده با حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن بود.
کوپر در سال ۱۹۸۹ از آکادمی نیروی دریایی آمریکا فارغالتحصیل شد. او نزدیک به سه سال فرماندهی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مستقر در بحرین را بر عهده داشت. کوپر در فوریه ۲۰۲۴ این سمت را ترک کرد تا بهعنوان معاون فرماندهی سنتکام، که مرکز آن در تامپا، در ایالت فلوریدا قرار دارد، فعالیت کند.
از زمان تاسیس فرماندهی ستاد مرکزی ارتش آمریکا در خاورمیانه، موسوم به سنتکام در سال ۱۹۸۳، عمدتاً ژنرالهای ارتش و تفنگداران دریایی فرماندهی این ستاد را در اختیار داشتهاند.

دو تن از فرماندهان سابق این ستاد، ژنرال ارتش لوید آستین و ژنرال تفنگداران دریایی جیم متیس، بعدها به سمت وزارت دفاع رسیدند.
حوزه مسئولیت سنتکام شامل ۲۱ کشور در آسیای مرکزی و جنوبی و شمال شرق آفریقا است و ماموریتهایی چون جنگ در عراق، افغانستان، اسرائیل، سوریه و یمن را هدایت کرده است.
تنها دریابانی که تاکنون فرماندهی سنتکام را بر عهده داشته، دریابان ویلیام فالون بود. او پس از یک سال از سمت خود کنارهگیری کرد. در آن زمان، فالون اعلام کرد که بهدلیل گزارشهای رسانهای مبنی بر مخالفت او با سیاستهای دولت جورج بوش در قبال جمهوری اسلامی از سمت خود کنارهگیری کرده است. او این گزارشها را نادرست خوانده اما تاکید کرده بود که این تصور عمومی به یک عامل مزاحم بدل شده است.
کوپر یک افسر عملیات دریایی در آبهای سطحی است که سابقه خدمت در ناوهای موشکانداز، ناوشکنها، ناوهای هواپیمابر و ناوهای آبی-خاکی را دارد. او همچنین فرماندهی یک ناوشکن و یک رزمناو را بر عهده داشته است.
او در زمان فرماندهی ناوگان پنجم، نخستین نیروی ویژه نیروی دریایی برای عملیات بدون سرنشین و هوش مصنوعی را تاسیس کرد و رهبری عملیات دریایی علیه حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن را نیز بر عهده داشت.
کوپر همچنین مسئول نظارت بر مشارکت نیروی دریایی آمریکا در عملیات «نگهبان کامیابی» (Operation Prosperity Guardian) بود؛ عملیاتی ائتلافی به رهبری ایالات متحده که در اواخر سال ۲۰۲۳ با هدف مقابله با حملات حوثیها به کشتیهای تجاری در دریای سرخ راهاندازی شد.
کوپر همچنین فرمانده نیروهای سطح آب نیروی دریایی آمریکا در اقیانوس اطلس و همچنین فرمانده نیروهای دریایی آمریکا در کره جنوبی بوده است.
او فرزند یک افسر ارتش است و دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته اطلاعات استراتژیک از دانشگاه ملی اطلاعات آمریکاست.
گزینه فرماندهی جدید آفریکام
در همین حال پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا چهارشنبه ۱۴ خرداد با انتشار بیانیهای اعلام کرد که دونالد ترامپ ژنرال دَگوین اندرسون (Dagvin Anderson) از نیروی هوایی را برای فرماندهی ستاد فرماندهی آفریقا، موسوم به آفریکام، برگزیده است.
اندرسون، در صورت تایید، نخستین ژنرال نیروی هوایی خواهد بود که این فرماندهی را که از سال ۲۰۰۷ ایجاد شده، بر عهده میگیرد.

ژنرال اندرسون، گزینه پیشنهادی برای فرماندهی در آفریقا، یک خلبان کارکشته است که با هواپیماهای سوخترسان KC-135، هواپیماهای ترابری C-130، و هواپیماهای شناسایی U-28A که عمدتاً از سوی نیروهای ویژه بهکار گرفته میشوند، پرواز کرده است. او بیش از ۳۴۰۰ ساعت پرواز، از جمله ۷۳۸ ساعت پرواز رزمی دارد.
در حال حاضر، اندرسون مدیر توسعه نیروی مشترک در ستاد مشترک ارتش آمریکاست.
بر پایه گزارش نیروی هوایی، او پیشتر فرماندهی یک اسکادران عملیات ویژه، یک اسکادران اعزامی، یک گروه عملیاتی و یک بال عملیات ویژه را بر عهده داشته است. اندرسون همچنین، هدایت نیروی ویژهای را بر عهده داشته که بازآرایی نیروهای آمریکایی از سومالی را هماهنگ کرده است. او بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ فرماندهی فرماندهی عملیات ویژه آمریکا در آفریقا (SOCAFRICA) را بر عهده داشته است.
فرماندهی آفریقا، جدیدترین بخش از فرماندهیهای جغرافیایی پنتاگون است و بخش اعظم قاره آفریقا را پوشش میدهد. تمرکز اصلی ارتش آمریکا در این منطقه بر مقابله با گروههای افراطی و آموزش نیروهای محلی متمرکز بوده است.
اندرسون، در صورت تایید، هفتمین ژنرالی خواهد بود که فرماندهی آفریکام را برعهده میگیرد.

علیاکبر صالحی، رییس پیشین سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه در گفتوگویی درباره پیشنهاد ارائهشده از سوی آمریکا برای توافق هستهای، این طرح را «بسیار آشفته و پرتناقض» توصیف کرد و افزود: «حتی دوستان میگویند نگارش انگلیسی متن نیز ایراد دارد.»
او در ادامه با اشاره به شروط جمهوری اسلامی برای هرگونه توافق احتمالی تاکید کرد: «آنها (آمریکاییها) باید یک تعهد فنی قابل توجه ارائه دهند که در دوره اعتمادسازی نیز از سوی آنها در ایران بهصورت عملی اجرا شود.»

آتشسوزی گسترده در بخشهای وسیعی از جنگلهای زاگرس در ایران ادامه دارد. نبود اعتبار، تجهیزات، نیروهای متخصص و ناهماهنگی میان نهادها و دستگاههای مختلف جمهوری اسلامی، مهار آتش را دشوار کرده است.
حجت مرادی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس، چهارشنبه ۱۴ خرداد در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا گفت آتشسوزی جنگلهای کوهمره سرخی در حوالی پل قره قاج از صبح چهارشنبه آغاز شده است.
او با بیان اینکه نیروهای منابع طبیعی، آتشنشانی، نیروهای مردمی و دوستداران محیط زیست تمام تلاش خود را برای مهار آتش به کار بستهاند، گفت: «وزش باد کار مهار آتش را سخت کرده است.»
از سوی دیگر صادق محمدی، فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان چهارمحال و بختیاری، در گفتوگو با ایرنا با اشاره به مهار آتشسوزی جنگلهای لردگان، گفت: «بر اساس بررسیهای صورتگرفته، در این حادثه آتشسوزی شش هکتار از زیراشکوب جنگلهای بلوط منطقه دچار آسیب شده است.»
بر اساس گزارشهای منتشر شده، تعداد حریقها در زاگرس در دو ماه اول سال جاری جهشی ۷۰۰ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۳ داشته است.
کاهش بارش، گرمای زودهنگام و عامل انسانی باعث شده بسیاری از بلوطهای کهنسال زاگرس دچار حریق شوند.
همزمان برخی مقامات از افزایش آتشسوزیهای عمدی خبر دادهاند و گزارشهای منتشر شده حاکی است آتشسوزی در پارک ملی گلستان نیز ادامه دارد.
سینا قنبرپور، روزنامهنگار، در گفتوگو با ایراناینترنشنال گفت: «در ایران هیچگاه در آتشسوزیهای جنگل شاهد اقدام سریع و واکنش مناسب نبودهایم. در سالی که میدانیم بارش کم بوده و خشکی بیشتری در جنگلهای کشور بوده و آتشسوزی محتمل است، شاهد هستیم که حوادث بهسرعت پیشروی میکند و در قبال آن شاهد هیچ اقدام مناسبی از سوی مسئولان نیستیم.»
او با بیان اینکه محیطبان، هدایتالله دیدهبان، ۱۳ خرداد بر اثر اصابت مستقیم گلوله در منطقه حفاظت شده خائیز جان باخت، گفت: «او یکی از محیطبانانی بود که در خاموش کردن آتش در جنگلهای خائیز نقش داشت و به ضرب گلوله شکارچیان کشته شد.»
جنگلهای زاگرس در ۱۲ استان ایران گستردهاند و بنا بر آمارهای ارائه شده، هر سال به طور میانگین ۷۶ آتشسوزی در آنها رخ میدهد.
این جنگلها در دهههای اخیر با وجود مشکلاتی نظیر ریزگرد، خشکسالی و آتش، باز هم دوام آوردهاند و به حیات خود ادامه میدهند.
زنگ هشدار درباره سلامت جنگلهای زاگرس از دستکم ۱۵ سال پیش به صدا درآمده اما هنوز راهکاری جدی برای نجاتش در نظر گرفته نشده است.
مساله جنگلهای زاگرس تنها موضوع محیط زیستی نیست. این جنگلها تامینکننده بیش از ۴۰ درصد آب شیرین کشور به شمار میروند و نیمی از کل دام کشور در حاشیه جنگلهای زاگرس پرورش پیدا میکنند.
یک نفر از هر هشت ایرانی در جنگلهای زاگرس زندگی میکند.
بهدلیل پیچیدگی موضوع احیای این جنگلها، کاشت درختهای بلوط از سوی شهروندان و نهادهای غیردولتی هم تاکنون نتوانسته روند پرشتاب نابودی آن را متوقف کند.
این نابودی در سالهای گذشته با زوال بلوطهای زاگرس، روند پرشتابتری به خود گرفته است.

اگرچه ایران با وجود کسری برق و گاز، اصرار بر صادرات انرژی دارد، بازارهای منطقهای به خاطر نبود چشمانداز روشن در مورد توانایی جمهوری اسلامی در عمل به تعهدات خود، رو به تغییرات گسترده آورده است.
تازهترین گزارش سازمان تنظیم بازار انرژی ترکیه نشان میدهد که این کشور در سه ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۵ بیش از پنج میلیارد متر مکعب گاز مایع (الانجی) از ایالات متحده آمریکا وارد کرده است.
آمریکا در کل سال ۲۰۲۴ شش میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه داده بود که ۳۸ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ بود.
بدینترتیب آمریکا در سه ماهه ابتدایی امسال با اختلاف اندکی بعد از روسیه، بزرگترین تامینکننده گاز ترکیه شده است؛ در حالی که تا چند سال پیش، ایران دومین صادرکننده بزرگ گاز به ترکیه بود.
ایران از سال گذشته با کسری گاز در تمامی فصول روبهرو شده و در زمستانها کسری روزانه گاز این کشور به بالای ۲۵۰ میلیون متر مکعب میرسد؛ رقمی عظیم که معادل کل مصرف روزانه گاز ترکیه در همین فصل است.
آمارهای سازمان تنظیم بازار انرژی ترکیه نشان میدهد ایران به خاطر کسری عظیم گاز، زمستان ۱۴۰۳، بالغ بر ۸۳۰ میلیون متر مکعب گاز تحویل ترکیه داده که ۳۹ درصد کمتر از سال قبل از آن است و نسبت به زمستان دو سال پیش نیز نصف شده است.
ایران طبق قرارداد، باید هر ماه ۹۰۰ میلیون متر مکعب گاز تحویل ترکیه دهد، اما کل گازی که طی سه ماه زمستان تحویل ترکیه داده، از این رقم نیز کمتر است.
قرارداد ۲۵ ساله صادرات گاز ایران به ترکیه سال آینده به اتمام میرسد و با وجود پیشنهادهای مکرر ایران، ترکیه هنوز تمایلی به تمدید آن نشان نداده است.
با توجه به ادامه روند طبیعی خرید گاز روسیه و جمهوری آذربایجان (سومین صادرکننده بزرگ گاز به ترکیه)، دولت آنکارا گاز مایع آمریکا را بی سر و صدا جایگزین گاز ایران میکند.
ایران طی سالهای گذشته همواره در زمستان در عمل به تعهدات صادرات گاز ناتوان بوده و ترکیه را دچار مشکل کرده است.
با توجه به گسترده شدن دامنه کسری گاز کشور به تمام فصول، چشمانداز تمدید قرارداد گازی دستکم در سطح قرارداد موجود وجود ندارد؛ کما اینکه ترکیه از مارس ۲۰۲۵ واردات گاز ترکمنستان از طریق سوآپ گازی با ایران را آغاز کرده است.
بازارهای عراق و سوریه
در کنار ترکیه، عراق تنها مشتری گازی ایران است؛ اما مقامهای عراقی طی روزهای گذشته از افت تحویل گاز ایران خبر دادهاند.
عراق گاز ایران را برای استفاده در نیروگاههای برقی خریداری میکند و افت تحویل گاز ایران باعث شده تولید برق عراق در آستانه پیک مصرف تابستانی سه هزار مگاوات کاهش یابد.
عراق همچنین سه درصد برق مصرفی خود را مستقیما از ایران وارد میکند. تا چند سال پیش این رقم ۱۰ درصد بود. اما ایران هماکنون خود با کسری شدید برق، خاموشیهای گسترده و محدودیت در تحویل برق به صنایع مواجه است.
ترکیه سال گذشته فروش برق به عراق را آغاز کرد و از سال جاری، فروش برق به عراق را دو برابر کرده و اکنون بیش از دو برابر ایران برق به عراق تحویل میدهد.
ارزش سالانه صادرات برق و گاز ایران حدود ۵.۵ میلیارد دلار است و دولت به شدت نیازمند این منابع است.
جمهوری اسلامی طی دهههای گذشته دهها میلیارد دلار منابع مالی برای گروههای نیابتی در عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و دیگر کشورها هزینه کرد تا نفوذ خود را افزایش دهد.
برخی مقامهای جمهوری اسلامی مدعی بودند که این نفوذ منجر به درآمدهای کلان صادراتی و مشارکت پرسود در پروژههای صنعتی و معدنی کشورهای منطقه خواهد شد.
نتیجه اینکه، با در هم شکسته شدن گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در حملات اسرائیل و سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، جمهوری اسلامی عملا از معادلات کنار گذاشته شده است.
بهطوریکه عراق به وضوح از پایان وابستگی به ایران در دو سال آینده خبر داده و سوریه عملا روابط خود با ایران را قطع کرده است.
این در حالی است که دو سال پیش و در اوج تاخت و تاز نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، بغداد و تهران قرارداد جدید گازی برای دو برابر کردن سطح صادرات امضا کرده بودند.
آمارهای شرکت اطلاعات کالا، کپلر، نشان میدهد ایران در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا پایان سال گذشته میلادی، بیش از ۳۰۰ میلیون بشکه فقط نفت خام رایگان به سوریه ارسال کرده که ارزش آن ۲۳ میلیارد دلار است.
هفته گذشته دولت موقت سوریه قراردادی هفت میلیارد دلاری با شرکتهای قطری، ترکیه و آمریکا برای توسعه شش هزار مگاوات نیروگاه برقی جدید امضا کرد.
بر این اساس، ترکیه قرار است سالانه دو میلیارد متر مکعب گاز برای تامین بخشی از سوخت این نیروگاهها تحویل سوریه دهد.
قطر نیز از مارس سال جاری صادرات گاز به سوریه از طریق زیرساختهای کشور اردن را آغاز کرده است.
پیشتر قرار بود ایران نهتنها گاز سوریه را از مسیر عراق تامین کند، بلکه پروژهایی با نام خط لوله گازی «اسلامی» برای اتصال ایران از مسیر عراق و سوریه به اروپا نیز مد نظر جمهوری اسلامی بود.
رویاپردازی ایران برای تسخیر بازارهای منطقه و اروپا در حالی است که ترکیه حتی در دوران بشار اسد نیز ۱۵ برابر ایران صادرات کالا به سوریه داشت.
در حالی که صادرات ایران به سوریه با سقوط بشار اسد طی سال جاری قطع شده، ترکیه در چهار ماه ابتدایی امسال یک میلیارد دلار به این کشور صادرات کالا انجام داده که ۳۲ درصد بیشتر از دور مشابه پارسال است.






