آمریکا خواستار اقدامات بیشتر اسرائیل برای بهبود شرایط وخیم انسانی در غزه شد
لوید آستین ، وزیر دفاع آمریکا، روز شنبه سوم آذر در تماس با یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل از دولت این کشور خواست تا به اقدامات خود برای بهبود شرایط وخیم انسانی در غزه ادامه دهد.
آستین همچنین بر تعهد ایالات متحده برای آزادی همه گروگانهای باقیمانده در دست حماس از جمله گروگانهای دارای ملیت آمریکایی تاکید کرد.
بر اساس بیانیه منتشر شده از سوی پنتاگون، آستین ضمن بررسی تهدیدات منطقهای، در مورد عملیات جاری اسرائیل گفتوگو و بر تعهد آهنین ایالات متحده به امنیت اسرائیل تاکید کرد.
او همچنین بر اهمیت تضمین امنیت نیروهای مسلح لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد موسوم به یونیفل در لبنان تاکید کرد.
آستین بر تعهد ایالات متحده به اجرای قطعنامه سازمان ملل متحد در لبنان تاکید کرد که به غیرنظامیان اسرائیلی و لبنانی اجازه میدهد سالم به خانههای خود در هر دو طرف مرز بازگردند.
شبکه الحدث عربستان سعودی به نقل از منابع امنیتی اسرائیل گزارش داد که تلاش برای ترور محمد حیدر، فرمانده واحد عملیات حزبالله، در بیروت با شکست مواجه شد.
یک مقام حزبالله نیز در گزارشی جداگانه، کشته شدن حیدر را تکذیب کرد.
هواپیماهای جنگنده اسرائیل صبح روز شنبه سوم آذر با شلیک پنج موشک به منطقه بسطا در جنوب بیروت حمله کردند.
در این حمله ساختمانی هشت طبقه بهطور کامل تخریب شد و دستکم ۱۱ نفر کشته شدند.
شماری از رسانههای عربی و اسرائیلی گمانهزنی کردند که در این حمله یک فرمانده ارشد حزبالله کشته شده است.
محمد حیدر یکی از کسانی بود که نامش بهعنوان هدف احتمالی اسرائیل در این حمله ذکر شد.
نیویورک تایمز به نقل از مقامهای دفاعی اسرائیل و کارشناسان تسلیحاتی نوشت موشک ضد تانک الماس مورد استفاده حزبالله، به روش مهندسی معکوس در ایران ساخته شده است.
این موشک پیشرفته از روی موشکهای ضد تانک اسپایک اسرائیل ساخته شده که در سال ۲۰۰۶ حزبالله آن را به دست آورده و برای تکثیر به ایران فرستاده بود.
اکنون حزبالله از موشکهای بازطراحیشده الماس علیه پایگاههای نظامی اسرائیل، سامانههای مخابراتی و پرتابگرهای پدافند هوایی استفاده میکند.
این موشکها با برد ۱۶ کیلومتر و سامانههای هدایت پیشرفته، تهدیدی جدی برای نیروهای نظامی اسرائیل محسوب میشوند.
بر اساس گزارش نیویورکتایمز، اینکه جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتیاش، سامانههای تسلیحاتی را برای استفاده علیه دشمنانی تکثیر میکنند که آنها را طراحی کردهاند، مسئله جدیدی نیست.
تهران پهپادها و موشکهای آمریکایی را هم کپی کرده است اما موشک الماس، به گفته محمد الباشا، تحلیلگر تسلیحات خاورمیانه، نمونهای از گسترش سریع فناوریهای پیشرفته ایرانی است که «معادلات قدرت منطقهای را به شکل بنیادین تغییر داده است».
مقامات دفاعی اسرائیل که نخواستند نامشان فاش شود، گفتند نیروهای این کشور از آغاز تهاجم زمینی گسترده به لبنان در شهریور، شماری از موشکهای الماس را در انبار تسلیحات حزبالله کشف و ضبط کردهاند.
پیشتر وال استریت ژورنال گزارش داده بود نیروهای اسرائیلی انبارهای بزرگ تسلیحات روسی را در جنوب لبنان یافتهاند که توان جنگی حزبالله را تقویت کردهاند.
با اینحال موشک الماس از انبوه مهمات عمدتا با کیفیت پایینتری مانند موشکهای ضدتانک روسی مدل Kornet، پیشرفتهتر است.
الماس یک موشک هدایتشونده است که برای شلیک به دید مستقیم نیاز ندارد و از طریق وسایل زمینی، پهپادها، بالگردها و لولههای پرتاب دستی میتوان آن را استفاده کرد.
این موشک از نوع «حمله از بالا» است، یعنی میتواند بهصورت عمودی از بالا به اهداف ضربه بزند و تانکها را از نواحی کمتر مقاوم و آسیبپذیر، هدف قرار دهد.
بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون سازمان انرژی اتمی، در یادداشتی در روزنامه ایران با اشاره به تصویب قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس، نوشت که طرف غربی هنوز برای «تعامل و کنار گذاشتن فشار و تهدید» فرصت دارد اما تهران خود را برای مقابله با تهدیدها آماده کرده است.
کمالوندی در یادداشت روز شنبه سوم آذر ماه خود در رسانه رسمی دولت جمهوری اسلامی، تاکید کرد: «این حق ایران است که برنامه صلحآمیز هستهای خود را توسعه دهد.»
او خطاب به کشورهای غربی نوشت: «هنوز برای تعامل و کنار گذاشتن فشار و تهدید فرصت باقی است و ایران در عین این که خود را برای مقابله با تهدیدها آماده کرده، تعامل را به تقابل ترجیح میدهد.»
معاون سازمان انرژی اتمی ایران همچنین تاکید کرد: «طرفهای غربی که بهدنبال عقب راندن برنامه هستهای ایران بودهاند، با واقعیت دیگری یعنی برنامهای به مراتب گستردهتر و پیشرفتهتر به لحاظ کمی و کیفی مواجه خواهند شد. امری که قطعا موجب خوشحالی آنها نخواهد شد.»
کمالوندی روز دوم آذر در واکنش به تصویب قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی، اعلام کرد که غنیسازی اورانیوم در ایران «به شکل قابل ملاحظهای» افزایش خواهد یافت.
او به رسانههای حکومتی گفت این تصمیم در چارچوب «اقدامات جبرانی ایران در واکنش به قطعنامه جدید شورای حکام» گرفته شده و «بلافاصله آغاز شده» است.
روز پنجشنبه اول آذر، شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با اکثریت آرا، قطعنامه پیشنهادی چهار قدرت غربی که گسترش فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی و عدم همکاریهای لازم تهران با آژانس را محکوم میکند، تصویب کرد.
این دومین بار در شش ماه گذشته بود که شورای حکام قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی صادر کرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت که جمهوری اسلامی به آژانس اعلام کرده بود «در لحظه» واکنش نشان خواهد داد: «قبل از این که مسئولان آژانس دبیرخانه را ترک کنند به آنها اطلاع دادیم و امروز هم DIQ فرستادیم و این کار ادامه دارد.»
کمالوندی همچنین درباره جزییات اقدام تلافیجویانه جمهوری اسلامی گفت: «حوزه غنیسازی مهمترین حوزهای است که متاثر میشود و ما ظرفیت غنیسازی را به شکل قابل ملاحظهای افزایش میدهیم.»
او ادامه داد: «از انواع ماشینهای پیشرفته استفاده میکنیم و سرعت تحقیق و توسعه صنعتی را در هر کدام از ماشینها افزایش و زیرساختها را توسعه میدهیم و اقدامات دیگری که ضریب امنیت را افزایش میدهد، انجام میدهیم.»
تشدید فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی در شرایطی صورت میگیرد که شورای حکام در قطعنامه خود تاکید کرده جمهوری اسلامی «هنوز بدون ابهام و کامل» با آژانس همکاری نکرده و «اقدامات ضروری و فوری را همانگونه که در قطعنامه ژوئن ۲۰۲۴ شورا آمده»، انجام نداده است.
شورای حکام با ابراز «نگرانی عمیق» در این زمینه افزود: «این عدم همکاری، بر توانایی آژانس به منظور کسب اطمینان و راستیآزمایی عدم انحراف مواد هستهای ایران به سمت سلاحهای هستهای یا سایر دستگاههای انفجاری هستهای تاثیر گذاشته است.»
قطعنامه آژانس پس از آن صادر شد که جمهوری اسلامی روز ۲۱ آبان بهطور رسمی از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای سفر به ایران دعوت کرد.
کمالوندی درباره موارد مطرح شده در این سفر نیز گفت: «آقای گروسی پیشنهادی در سفر به ایران داشتند مبنی بر این که ایران بهطور موقت ذخایر ۶۰ درصدی را بالا نبرد، البته نه به شکلی که غنیسازی در سطوح مختلف از جمله ۶۰ درصد متوقف شود.»
او افزود: «این مساله را با شروطی پذیرفتیم ولی گفتیم این در صورتی است که قطعنامه تصویب نشود.»
پرونده هستهای جمهوری اسلامی که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شده بود، در دولت حسن روحانی با توافق برجام، از شورای امنیت خارج شد اما با رخدادهای اخیر، به ویژه پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و رویکرد جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی، احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه که به معنی ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت است، مطرح شده است.
کشورهای اروپایی که پس از خروج ترامپ از برجام در سال ۱۳۹۷ همچنان به آن امید داشتند، اینک خود را آماده شرایطی جدید میکنند. اعمال تحریمهایی مثل تحریم کشتیرانی و هواپیمایی دولتی جمهوری اسلامی، از جمله نمونههای نشان دهنده تغییر شرایط است.
با وجود این که جمهوری اسلامی پس از تصویب قطعنامه شورای حکام، دستور تشدید فعالیتهای هستهای خود را صادر کرده است، علی لاریجانی در مقام مشاور رهبر جمهوری اسلامی که سابقه طولانی در مذاکرات پنهانی با طرفهای خارجی دارد، پیشنهاد مذاکرات جدید را در وبسایت شخص خامنهای مطرح کرده است.
