دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، دوشنبه اول دی بار دیگر تاکید کرد که آمریکا به گرینلند برای امنیت ملی خود نیاز دارد و باید آن را داشته باشد. او گفت فرستاده ویژهای که برای این جزیره قطبی منصوب کرده، «پیشقراول این ماموریت» خواهد بود.
ترامپ یکشنبه جف لَندری، فرماندار ایالت لوئیزیانا، را بهعنوان فرستاده ویژه خود به گرینلند معرفی کرد؛ اقدامی که بار دیگر انتقاد دانمارک و مقامات گرینلند را نسبت به علاقه واشینگتن به این جزیره غنی از منابع معدنی در قطب شمال برانگیخت.
ترامپ پیشتر بارها از الحاق گرینلند، که سرزمینی خودگردان تحت حاکمیت دانمارک است، به ایالات متحده حمایت کرده و اهمیت راهبردی و منابع معدنی آن را دلیل این موضع دانسته بود.
لندری که از ژانویه ۲۰۲۴ بهعنوان فرماندار لوئیزیانا در قدرت است، بهطور علنی از این ایده حمایت میکند.
ترامپ دوشنبه در گفتوگو با خبرنگاران در فلوریدا گفت: «ما به گرینلند برای امنیت ملی نیاز داریم، نه برای مواد معدنی… اگر به گرینلند نگاه کنید، در امتداد سواحل آن، کشتیهای روسی و چینی را همهجا میبینید. ما آن را برای امنیت ملی میخواهیم. باید آن را داشته باشیم.»
او افزود که لندری میخواهد «رهبری این اقدام را بر عهده بگیرد».
نخستوزیر دانمارک، مته فردریکسن، و نخستوزیر گرینلند، ینس-فردریک نیلسن، پیشتر در بیانیهای مشترک اعلام کردند که گرینلند متعلق به مردم گرینلند است.
آنها گفتند: «نمیتوان حتی با استدلال امنیت بینالمللی کشور دیگری را ضمیمه خود کرد. گرینلند متعلق به مردم گرینلند است و ایالات متحده حق ندارد کنترل آن را در دست بگیرد.»
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، دولت ترامپ قصد دارد با اختصاص دهها میلیارد دلار بودجه، دامنه عملیات اداره مهاجرت و گمرک آمریکا (ICE) و گشت مرزی را گسترش دهد؛ اقدامی که در آستانه انتخابات میاندورهای کنگره، با واکنش منفی بخشی از افکار عمومی روبهرو است.
طبق این گزارش، اداره مهاجرت و گمرک و گشت مرزی آمریکا تا سپتامبر ۲۰۲۹ در مجموع ۱۷۰میلیارد دلار بودجه دریافت خواهند کرد؛ رقمی که در مقایسه با بودجه سالانه فعلی این نهادها، حدود ۱۹میلیارد دلار، افزایش چشمگیری به شمار میرود.
مقامهای دولت آمریکا گفتند این منابع برای استخدام هزاران نیروی جدید، ایجاد بازداشتگاههای تازه و افزایش ظرفیت مراکز نگهداری مهاجران و گسترش همکاری با شرکتهای خصوصی برای شناسایی افراد فاقد وضعیت اقامتی قانونی هزینه خواهد شد.
دولت ترامپ در ماههای اخیر مجموعهای از اقدامات محدودکننده را در حوزه مهاجرت به اجرا گذاشته است. اداره مهاجرت آمریکا مدت اعتبار مجوز کار برای چند گروه از مهاجران را از پنج سال به ۱۸ ماه کاهش داده است.
از سوی دیگر، پس از تیراندازی به دو عضو گارد ملی آمریکا در واشینگتن، اداره خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا از بازبینی «کامل و سختگیرانه» گرینکارتهای صادرشده برای مهاجران ۱۹کشور از جمله ایران خبر داد؛ اقدامی که نگرانی بسیاری از مهاجران و خانوادههای آنها را برانگیخت.
افزایش نارضایتی عمومی
دادههای دولتی نشان میدهد تا اواخر نوامبر، حدود ۵۴هزار نفر از سوی اداره مهاجرت و گمرک بازداشت شدند که ۴۱درصد آنها هیچ سابقه کیفری، بهجز اتهام نقض قوانین مهاجرتی، نداشتند. این رویکرد باعث افزایش نگرانیها درباره نقض حقوق شهروندی و دادرسی عادلانه شده است.
مایک مادرید، استراتژیست سیاسی جمهوریخواه، این سیاستها را «نقض حقوق و دادرسی عادلانه» توصیف کرد و گفت این رویکرد میتواند به پاشنه آشیل دولت ترامپ تبدیل شود.
هدف قرار دادن کارفرمایان
یکی از محورهای اصلی برنامههای جدید دولت ترامپ، گسترش یورشها به محلهای کار است؛ اقدامی که میتواند دامنه بازداشتها را افزایش دهد و پیامدهای اقتصادی قابل توجهی به همراه داشته باشد.
ماموران فدرال در سال جاری چند عملیات پر سر و صدا علیه کسبوکارها انجام دادند، اما از یورش به مزارع، کارخانهها و بخشهایی که نقش مهمی در اقتصاد آمریکا دارند خودداری کردند. با این حال، مقامهای دولت آمریکا گفتهاند برنامههای سال آینده شامل «تمرکز بیشتر بر کارفرمایان» خواهد بود.
سارا پیرس، مدیر سیاست اجتماعی در اندیشکده «ثرد وی»، گفت تمرکز بر محلهای کار میتواند شرکتها را وادار کند در برابر سیاستهای مهاجرتی دولت موضعگیری کنند و افزود باید دید «آیا کسبوکارها در نهایت در برابر این رویکرد میایستند یا نه».
تام هومن، مسئول امور مرزی کاخ سفید، در گفتوگو با رویترز گفت: «فکر میکنم سال آینده شاهد انفجار اعداد خواهیم بود.»
او افزود افزایش بودجه و جذب نیروهای جدید، بازداشتها را بهطور محسوسی بالا خواهد برد.
از زمان روی کار آمدن ترامپ در ژانویه تاکنون، حدود ۶۲۲ هزار مهاجر از آمریکا اخراج شدهاند.
دولت ونزوئلا شنبه با صدور بیانیهای رسمی، توقیف یک نفتکش توسط آمریکا در نزدیکی سواحل این کشور را بهشدت محکوم کرد و هشدار داد که «این اقدامات بدون پاسخ نخواهد ماند». کاراکاس اعلام کرد تمامی گزینههای حقوقی و دیپلماتیک، از جمله طرح شکایت در شورای امنیت سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای چندجانبه، در دستور کار قرار دارد.
این واکنش پس از آن مطرح شد که کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی آمریکا، تایید کرد گارد ساحلی ایالات متحده یک نفتکش را در آبهای بینالمللی توقیف کرده است؛ کشتیای که بنا بر اعلام مقامهای آمریکایی، آخرین بار در ونزوئلا پهلو گرفته بود. این اقدام تنها چند روز پس از آن انجام شد که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، از اعمال «محاصره کامل» علیه همه نفتکشهای تحریمشدهای که وارد یا خارج از ونزوئلا میشوند، خبر داد.
به گفته مقامهای آمریکایی، این دومین توقیف نفتکش در هفتههای اخیر در نزدیکی ونزوئلاست و همزمان با افزایش قابل توجه حضور نظامی ایالات متحده در منطقه صورت گرفته است. وزیر امنیت داخلی آمریکا اعلام کرده واشینگتن به تعقیب جابهجایی «نفت تحریمشدهای که برای تامین مالی تروریسم مواد مخدر استفاده میشود» ادامه خواهد داد.
در مقابل، دولت ونزوئلا این اقدام را تشدید فشارهای غیرقانونی دانسته و آن را مغایر با حقوق بینالملل توصیف کرده است. شرکت بریتانیایی مدیریت ریسک دریایی «ونگارد» اعلام کرده نفتکش توقیفشده احتمالاً «سنتوریز» با پرچم پاناما بوده که در شرق باربادوس در دریای کارائیب رهگیری شده است. به نوشته رویترز، کارشناسان حقوقی نیز گفتهاند این کشتی بهطور رسمی تحت تحریم ایالات متحده قرار نداشته است.
بر اساس گزارشها، توقیفهای اخیر عملاً به کاهش چشمگیر صادرات نفت خام ونزوئلا انجامیده و شماری از نفتکشهای حامل میلیونها بشکه نفت، بهجای ترک آبهای این کشور، برای پرهیز از ریسک توقیف متوقف ماندهاند. چین همچنان بزرگترین خریدار نفت ونزوئلا بهشمار میرود و بخش عمده صادرات این کشور به مقصد پالایشگاههای مستقل چینی انجام میشود.
از سال ۲۰۱۹ و پس از اعمال تحریمهای انرژی آمریکا، ونزوئلا و خریداران نفت آن به استفاده گسترده از «ناوگان سایه» روی آوردهاند؛ نفتکشهایی که با پنهانسازی مسیر و هویت، تلاش میکنند تحریمها را دور بزنند. تحلیلگران هشدار میدهند ادامه این وضعیت، در صورت تداوم محاصره اعلامشده از سوی واشینگتن، میتواند عرضه جهانی نفت را تحت تاثیر قرار داده و به افزایش قیمتها منجر شود.
نیکلاس مادورو، رییسجمهوری ونزوئلا، پیشتر مدعی شده بود که افزایش حضور نظامی آمریکا با هدف سرنگونی دولت او و دسترسی به ذخایر عظیم نفتی این کشور انجام میشود؛ ادعایی که واشینگتن آن را رد کرده است.
کارزار فشارهای فزاینده ترامپ علیه مادورو شامل تقویت حضور نظامی آمریکا در منطقه و بیش از ۲۰ حمله علیه کشتیها در اقیانوس آرام و دریای کارائیب در نزدیکی ونزوئلا بوده است.
این حملات تاکنون به کشته شدن دستکم ۱۰۰ نفر انجامیدهاند.
به نوشته رویترز، پروندههای اپستین در سالهای اخیر به یک مساله سیاسی حساس برای دونالد ترامپ، ريیسجمهوری آمریکا، تبدیل شده بود؛ بهویژه آنکه بخشی از حامیان او و شماری از جمهوریخواهان کنگره خواستار انتشار کامل این اسناد بودند. با این حال، هنوز روشن نیست که انتشار محدود اسناد جدید بتواند این فشارها را کاهش دهد. وزارت دادگستری اعلام کرده است که طی دو هفته آینده اسناد بیشتری نیز منتشر خواهد شد.
بر اساس بررسی اولیه رویترز، در میان صدها هزار صفحه سند منتشرشده، اشارههای مستقیم به ترامپ بسیار اندک است. تنها یک عکس وجود دارد که اپستین را در حال نگه داشتن چکی با نام ترامپ نشان میدهد و تصویر دیگری نیز نسخهای از کتاب ترامپ در سال ۱۹۹۷ را در کتابخانه خانه اپستین در نیویورک ثبت کرده است. نام ترامپ پیشتر در فهرست مسافران هواپیمای خصوصی اپستین و همچنین در دفترچه تماس او دیده شده بود، اما ترامپ هرگونه اطلاع از جرایم اپستین یا ارتکاب تخلف را رد کرده است.
در مقابل، اسناد جدید حاوی اشارهها و تصاویر متعددی از بیل کلینتون، ريیسجمهوری پیشین آمریکا، است. به گزارش رویترز، چندین عکس از کلینتون در کنار گیسلین مکسول، همکار سابق اپستین، و تصاویر دیگری از او در محیطهای تفریحی منتشر شده است. کلینتون پیشتر تاکید کرده بود که در زمان معاشرت با اپستین از جرایم او اطلاعی نداشته و از این آشنایی ابراز پشیمانی کرده است. دفتر کلینتون نیز انتشار این تصاویر را مربوط به بیش از دو دهه پیش دانسته و ارتباط آن با تحقیقات فعلی را رد کرده است.
معاون دادستان کل آمریکا به کنگره اعلام کرده است که در جریان بررسی این اسناد، بیش از ۱۲۰۰ قربانی اپستین و اعضای خانوادههای آنان شناسایی شدهاند. یکی از اسناد منتشرشده فهرستی شامل نام ۲۵۴ ماساژور بوده که تمامی نامها در آن سانسور شده است. این مجموعه همچنین شامل پروندههای افبیآی از تحقیقات سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۱۸ و بررسی مرگ اپستین در سال ۲۰۱۹ است.
رویترز مینویسد بخش قابل توجهی از اسناد منتشرشده بهشدت سانسور شده و همین موضوع واکنش منفی برخی قانونگذاران، بهویژه دموکراتها، را در پی داشته است. آنها معتقدند وزارت دادگستری به تعهد قانونی خود برای انتشار کامل اسناد عمل نکرده است. حتی برخی جمهوریخواهان نیز انتشار ناقص اسناد را مغایر با روح قانون دانستهاند.
به گزارش رویترز، انتظار میرود در روزهای آینده فشارهای سیاسی بر دولت ترامپ و وزارت دادگستری افزایش یابد؛ چرا که انتشار محدود اسناد، در کنار تفاوت چشمگیر میزان اشاره به چهرههای سیاسی مختلف، بار دیگر این پرونده جنجالی را به صدر بحثهای سیاسی آمریکا بازگردانده است.
کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی آمریکا، جمعه ۲۸ آذر در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد از اداره خدمات شهروندی و مهاجرت ایالات متحده خواسته است این قرعهکشی که بهطور رسمی «برنامه ویزای مهاجرتی تنوع» نام دارد، به حالت تعلیق درآید.
مقامهای آمریکایی پیشتر عامل تیراندازی اخیر را کلودیو مانوئل نوس والنته، شهروند ۴۸ ساله پرتغالی و دانشجوی سابق دانشگاه براون، معرفی کرده بودند.
به گفته نوم، والنته در سال ۲۰۱۷ از طریق لاتاری، موفق به اخذ گرینکارت آمریکا شده است.
وزیر امنیت داخلی آمریکا در ایکس نوشت: «این فرد جنایتکار هرگز نباید اجازه ورود به کشور ما را پیدا میکرد ... باید اطمینان حاصل شود که هیچ آمریکایی دیگری بهدلیل این برنامه فاجعهبار آسیب نمیبیند.»
او افزود ترامپ پیشتر نیز در پی حمله مرگبار یک عضو داعش با کامیون در نیویورک در سال ۲۰۱۷، تلاش کرده بود به این برنامه پایان دهد، زیرا عامل این حمله هم از طریق قرعهکشی گرینکارت وارد آمریکا شده بود.
این رویداد هشت کشته بر جای گذاشت.
خبرگزاری آسوشیتدپرس ۲۸ آذر نوشت برنامه ویزای تنوع هر سال از طریق قرعهکشی امکان اعطای حداکثر ۵۰ هزار گرینکارت را به شهروندان کشورهایی فراهم میکند که سهم کمی در جمعیت مهاجران ایالات متحده دارند.
بر اساس این گزارش، بسیاری از این کشورها از قاره آفریقا هستند.
آسوشیتدپرس افزود لاتاری گرینکارت به ابتکار کنگره ایجاد شده و احتمال میرود تصمیم ترامپ برای تعلیق آن، با چالشهای حقوقی روبهرو شود.
این تازهترین اقدام دولت ترامپ برای محدودتر کردن مهاجرت به ایالات متحده به شمار میرود؛ رویکردی که به گفته مقامهای کاخ سفید، در واکنش به موارد خشونت ناشی از سیاستهای مهاجرتی سهلگیرانه اتخاذ شده است.
رسانهها پیشتر به نقل از مقامهای قضایی ایالات متحده گزارش داده بودند تیراندازی مرگبار دانشگاه براون در ایالت رودآیلند و قتل دانشمند ارشد هستهای دانشگاه ماساچوست، به دست یک نفر انجام شده است.
در جریان حمله به دانشگاه براون که ۲۲ آذر به وقوع پیوست، دو نفر کشته و ۹ تن دیگر مجروح شدند.
دو روز بعد، نونو لوریرو، پژوهشگر هستهای ۴۷ ساله یهودی پرتغالیتبار، در خانهاش در ایالت ماساچوست هدف گلوله قرار گرفت و ۲۵ آذر در اثر شدت جراحات، در بیمارستان جان باخت.
او بهدلیل تحقیقاتش در زمینه پلاسما و همجوشی هستهای، از شهرت جهانی برخوردار بود.
در نهایت جسد بیجان والنته که مظنون اصلی این دو حمله به شمار میرفت، شامگاه ۲۷ آذر در حالی پیدا شد که با شلیک گلوله به زندگی خود پایان داده بود.
پیشتر و در پی حمله مرگبار پنجم آذر به نیروهای گارد ملی در واشینگتن، کاخ سفید سیاستهای سختگیرانه مهاجرتی خود را تشدید کرده بود. رحمانالله لکنوال، شهروند افغانستان، به دست داشتن در این تیراندازی متهم شده است.
ششم آذر، اداره خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا از بازبینی گرینکارتهای صادرشده برای ایرانیان و اتباع ۱۸ کشور دیگر خبر داد.
ترامپ هفتم آذر مهاجرت را «بزرگترین عامل تخریب آمریکا» خوانده و گفته بود در دولت او «مهاجرت از تمامی کشورهای جهان سوم» بهطور دائم متوقف خواهد شد.
لندری نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس از ترامپ تشکر کرد و نوشت: «افتخار بزرگی است که در این جایگاه داوطلبانه خدمت کنم تا گرینلند بخشی از ایالات متحده شود. این موضوع به هیچوجه بر جایگاه من بهعنوان فرماندار لوئیزیانا تاثیر نمیگذارد.»
دولت ترامپ دوشنبه با به تعلیق درآوردن اجارهنامههای پنج پروژه بزرگ نیروگاه بادی فراساحلی در حال ساخت در سواحل شرقی آمریکا، فشار بیشتری بر دانمارک وارد کرد. شرکت دولتی دانمارکی اورستد در حال توسعه دو پروژه از این پنج پروژه بود.
اهمیت راهبردی گرینلند
گرینلند، مستعمره پیشین دانمارک با جمعیتی حدود ۵۷ هزار نفر، بر اساس توافق سال ۲۰۰۹ حق اعلام استقلال دارد، اما همچنان بهشدت به صنعت ماهیگیری و یارانههای دانمارک وابسته است.
موقعیت راهبردی این جزیره میان اروپا و آمریکای شمالی، آن را به نقطهای کلیدی در سامانه دفاع موشکی بالستیک آمریکا تبدیل کرده است. در عین حال، ثروت معدنی آن علاقه واشینگتن را برای کاهش وابستگی به صادرات چین افزایش داده است.
پس از اعلام انتصاب فرستاده ویژه از سوی ترامپ در روز یکشنبه، نخستوزیر گرینلند، نیلسن، در پیامی در فیسبوک نوشت: «ما دوباره با یک اعلامیه جدید از سوی رییسجمهوری آمریکا از خواب بیدار شدیم. شاید این موضوع بزرگ به نظر برسد، اما هیچ چیز را برای ما تغییر نمیدهد. ما خودمان درباره آیندهمان تصمیم میگیریم.»
افزایش تنشهای دیپلماتیک
لارس لوکه راسموسن، وزیر امور خارجه دانمارک، دوشنبه اعلام کرد که سفیر آمریکا در کپنهاگ، کنت هاوری، را احضار خواهد کرد؛ سفیری که در جریان سفر اخیرش به گرینلند از «احترام متقابل» سخن گفته بود.
راسموسن گفت: «ناگهان یک نماینده ویژه ریاستجمهوری آمریکا معرفی شده که به گفته خودش ماموریت دارد گرینلند را در اختیار بگیرد. این موضوع، بدون تردید، کاملا غیرقابل قبول است.»
دانمارک طی یک سال گذشته تلاش کرده روابط پرتنش خود با گرینلند را ترمیم کند و در پاسخ به انتقادهای آمریکا درباره ناکافی بودن امنیت منطقه، با سرمایهگذاری در دفاع از قطب شمال، تنشها با دولت ترامپ را کاهش دهد.
مته فردریکسن، نخستوزیر دانمارک، در پستی در اینستاگرام نوشت: «این وضعیت دشواری است که متحدان دیرینه ما، ما را در آن قرار دادهاند.»
میکل ودبی راسموسن، استاد علوم سیاسی دانشگاه کپنهاگ، به رویترز گفت: «این انتصاب نشان میدهد که تمام پولی که دانمارک برای گرینلند و دفاع از قطب شمال هزینه کرده و همه مواضع دوستانهای که در قبال آمریکاییها گرفتهایم، هیچ تاثیری نداشته است.»
