علی شمخانی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در شورای دفاع، نهاد جدیدی که پس از جنگ ۱۲ روزه تشکیل شده، درباره مناقشه مربوط به جزایر سهگانه، از کشورهای عربی منطقه خلیج فارس خواست که با «خطوط قرمز» حکومت ایران «بازی نکنند».
شمخانی پنجشنبه ۱۳ آذر به بیانیه اخیر شورای همکاری خلیج فارس واکنش نشان داد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت «ادعاهای شورای همکاری» درباره جزایر سهگانه و همچنین میدان گازی آرش/الدره «غیرسازنده» است.
شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه پایانی نشست خود در بحرین بار دیگر موضع پیشین خود در رابطه با جزایر سهگانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی در خلیج فارس را تکرار و آنچه را «تداوم اشغال» این جزایر از سوی ایران نامیدند، محکوم کردند.
آنان همچنین امارات متحده عربی را مالک این جزایر خواندند.
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بار دیگر از تهران خواستند به خواستههای ابوظبی برای حل اختلاف درباره مالکیت این جزایر از راه مذاکرات مستقیم پاسخ دهد یا این موضوع به دیوان بینالمللی دادگستری ارجاع داده شود.
شورای همکاری خلیج فارس همچنین از مواضع پیشین اتحادیه اروپا که جزایر سهگانه را «متعلق به امارات» خوانده بود، قدردانی کرد.
شمخانی کشورهای عربی را به «حمایت از تجاوز» متهم کرد
شمخانی در پیام خود، این کشورها را به «برخی حمایتها» از آمریکا و اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه متهم کرد.
او نوشت: «ایران در جنگ ۱۲ روزه با وجود برخی حمایتها از تجاوز، خویشتنداری کرد. اقتدار ایران در خلیج فارس نباید بدخوانی شود؛ نقش همسایگان امنیتآفرینی است نه بازی با خطوط قرمز ملت ایران.»
پیشتر نیز پس از برگزاری اغلب نشستهای شورای همکاری خلیج فارس در سطح وزرا، اجلاس سران یا جلسات مشترک با طرفهای بینالمللی (اتحادیه اروپا، چین، روسیه و ...)، این شورا در بیانیههای پایانی خود از «مالکیت امارات بر جزایر سهگانه» حمایت کرده بود.
جمهوری اسلامی نیز در واکنش به این بیانیهها، موضع امارات درباره جزایر را رد و در مواردی سفرای خارجی در تهران را احضار کرد.
دولت ایران با طرح این نکته که مساله حاکمیت بر جزایر سهگانه در سال ۱۹۷۱ «به طور قطعی و دائمی» تعیین شده، تنها برای مذاکره «بهمنظور رفع سوءتفاهم» اعلام آمادگی کرده است.
خرداد ۱۴۰۳، با وجود احضار سفیر چین از سوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، پکن درباره جزایر سهگانه تغییر موضع نداد و مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت: «موضع ما در این مورد ثابت است.»
میدان آرش/الدره نیز که میان ایران، عربستان سعودی و کویت مشترک است، به یکی از موارد اختلاف میان تهران و کشورهای عربی خلیج فارس تبدیل شده است.
ذخایر این میدان گازی ۲۲۰ میلیارد متر مکعب یا هفت هزار میلیارد فوت مکعب تخمین زده شده است.
مرداد ۱۴۰۲، وزارت خارجه عربستان سعودی اعلام کرد این کشور به همراه کویت، مالک انحصاری این ذخایر هستند.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت نیز اعلام کرد روند شیوع این بیماری تا دو هفته آینده همچنان صعودی خواهد بود.
رئیسی پنجشنبه ۱۳ آذر تاکید کرد آلودگی و موج همزمان بیماری، گروههای حساس را در معرض خطر جدی قرار داده است.
او با اشاره به همزمانی موج آنفلوآنزای فصلی و تشدید آلودگی در تهران و کلانشهرها، این وضعیت را برای کودکان و سالمندان نگرانکننده دانست و از مردم خواست مراقبتهای بیشتری انجام دهند: «وقتی آلودگی زیاد باشد، میزان انتقال و انتشار آنفلوآنزای فعلی (H3N2) حداقل ۱۰ برابر میشود.»
معاون وزیر بهداشت آمار مرگومیر ناشی از آلودگی هوا را «هشداردهنده» توصیف کرد و گفت سالانه حدود ۵۹ هزار مرگ در کشور به آلودگی هوا منتسب است.
به گفته او، آلایندهها «اثر تجمعی» دارند و کاهش حتی یک درصد از آنها اهمیت زیادی دارد.
معاون وزیر بهداشت درباره ویژگیهای ویروس فعلی نیز هشدار داد و گفت آنفلوآنزای فعلی بهقدری جهش داشته که سازمان جهانی بهداشت قصد داشت نام آن را تغییر دهد.
او افزود این ویروس «واکسنگریز» شده و آلودگی هوا به تشدید عفونت کمک میکند.
رئیسی درباره افراد مبتلا نیز گفت: «بیشترین مبتلایان در گروه سنی پنج تا ۱۴ سال هستند.»
او با اشاره به شرایط تهران افزود: «سالانه حدود هشت هزار و ۸۰۰ تا ۹ هزار نفر در پایتخت بهطور مستقیم بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند.»
این آمار تنها شامل مرگومیر است و بیماریهای مزمن تنفسی و قلبی را پوشش نمیدهد.
هوای تهران، ناسالم برای گروههای حساس
هشدارها در شرایطی مطرح است که شاخص آلودگی هوای تهران در ۱۳ آذر بهطور رسمی «ناسالم برای گروههای حساس» اعلام شد.
اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوا نشان میدهد میانگین آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در شبانهروز گذشته عددی بالای ۱۳۰ را ثبت کرد.
در چنین شرایطی، مبتلایان بیماریهای قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان باید از حضور طولانیمدت در فضای باز خودداری کنند و دیگر افراد نیز فعالیت بدنی سنگین در خارج از منزل را کاهش دهند.
شاخص کیفیت هوا پنج دسته اصلی دارد که بر اساس آن، از عدد صفر تا ۵۰، هوای پاک، از ۵۰ تا ۱۰۰، هوای سالم، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰، هوای ناسالم برای گروههای حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰، هوای ناسالم (برای همه)، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰، شرایط کیفی هوا خطرناک محسوب میشود.
دادههای سامانه پایش کیفی هوای کشور نشان میدهد میانگین آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون پنجشنبه در شهرستان زهک در سیستان و بلوچستان به ۴۷۹ رسیده است. عددی که نشان دهنده شرایط جوی به شدت خطرناک در این شهر است.
شاخص آلودگی هوا در مشهد ۱۵۸، سرایان در خراسان جنوبی ۱۶۶، لامرد فارس ۱۷۱، آبادان ۱۵۲، هویزه ۱۷۷، خرمشهر ۱۵۴، دشت آزادگان ۱۵۲ و بندرعباس ۱۵۳ اعلام شده که حاکی از هوای ناسالم (برای همه) در این شهرهاست.
وضعیت آلودگی در دیگر شهرهای بزرگ نیز مشابه بوده است. امروز اصفهان، قزوین، شیراز، بندرعباس، تهران، ارومیه، کرج، زاهدان و اراک در محدوده «ناسالم برای گروههای حساس» قرار گرفتند.
بر اساس گزارش رسمی، تهران از ابتدای سال تا ۱۳ آذر تنها شش روز هوای پاک داشته و در مقابل، بیش از ۱۰۰ روز ناسالم برای گروههای حساس، ۱۹ روز ناسالم، دو روز بسیار ناسالم و دو روز خطرناک را تجربه کرده است.
ذرات معلق عامل اصلی آلودگی هوا
همزمان با این خبرها، نتایج ۱۰ مطالعه علمی منتشرشده از سوی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی نشان دادند آلودگی هوا در تهران طی ۲۰ سال گذشته نهتنها کاهش محسوس نداشته بلکه «ابعاد پیچیدهتری» پیدا کرده است.
بر اساس این پژوهشها که دادههای سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۰ را بررسی کردهاند، ذرات معلق همچنان اصلیترین عامل کاهش کیفیت هوا هستند و افزایش بیماریهای قلبی و تنفسی با قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آن، مرتبط است.
جوییشاینسایدر در گزارشی نوشت که نتایج این نظرسنجی همچنان حمایت قوی آمریکاییها از اتحاد آمریکا و اسرائیل را نشان میدهد؛ هرچند میزان این پشتیبانی نسبت به گذشته، کمی کاهش یافته است.
رییسجمهوری آمریکا در جریان جنگ ۱۲ روزه دستور حمله هوایی این کشور به تاسیسات هستهای ایران را صادر کرد و پس از آن گفت که این تاسیسات «نابود شدند».
اکنون نظرسنجی موسسه ریگان نشان میدهد این تصمیم ترامپ، یکی از محبوبترین سیاستهای پنتاگون در دوره دوم ریاستجمهوری او بوده است.
بر اساس این نظرسنجی، از میان ۱۰ سیاست اجراشده، دو مورد، یعنی استفاده از نیروی نظامی علیه قاچاقچیان مواد مخدر در آمریکای لاتین و صدور استانداردهای جنسیتی بیطرف برای نقشهای رزمی، دارای امتیاز بالاتری بودهاند.
با وجود حمایت گسترده از حملات هوایی آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی، میزان این حمایت در میان طرفداران دو حزب اصلی آمریکا متفاوت است.
هواداران حزب جمهوریخواه به شدت از این اقدام نظامی حمایت کردند و در مقابل ۳۹ درصد از هواداران حزب دموکرات، آن را مثبت ارزیابی کردند.
وضعیت روابط با اسرائیل در افکار عمومی آمریکا
نظرسنجی موسسه ریگان، همچنین تصویری از وضعیت کنونی روابط واشینگتن با اسرائیل در افکار عمومی ایالات متحده ارائه داده است.
بر اساس این نظرسنجی، دو-سوم آمریکاییها از جمله ۵۷ درصد رایدهندگان دموکرات، اسرائیل را متحد واشینگتن میدانند.
با این حال، سهم پاسخدهندگانی که اسرائیل را متحد دانستهاند، نسبت به نظرسنجی سال گذشته این موسسه، شش درصد کاهش یافته است.
در مورد ارسال تسلیحات از سوی آمریکا به اسرائیل، نیمی از پاسخدهندگان با چنین تصمیمی موافق بودهاند. این افراد شامل ۶۸ درصد هوادار حزب جمهوریخواه و ۳۵ درصد هوادار حزب دموکرات میشوند.
این نظرسنجی همچنین نشان میدهد اگر حماس از خلع سلاح خود در غزه خودداری کند، ۵۴ درصد آمریکاییها از جمله ۴۲ درصد رایدهندگان دموکرات، از اقدام نظامی بیشتر اسرائیل حمایت میکنند.
افزایش حمایت از ارسال سلاح به اوکراین
راجر زاکهیم، مدیر بنیاد و موسسه ریگان، به جوییشاینسایدر گفت: «به طور کلی، مردم آمریکا میدانند که در خاورمیانه چه کسی متحد و چه کسی دشمن است. حتی پس از تاثیر جنگ طولانی اسرائیل علیه حماس در غزه، شما هنوز نزدیک به اکثریت قاطع [در آمریکا] را میبینید که اسرائیل را یک متحد قوی میدانند که این برای اورشلیم دلگرمکننده است.»
یافتههای این نظرسنجی همچنین نشان میدهد تقریبا دو-سوم (۶۴ درصد) پاسخدهندگان معتقدند «بهتر است آمریکا در امور بینالمللی فعالتر باشد».
در مقابل، تنها ۳۳ درصد مخالف این نظر هستند.
آنچه در این زمینه قابل توجه است، افزایش حمایت آمریکاییها از ارسال تسلیحات برای اوکراین است؛ بهطوری که بر اساس این نظرسنجی، ۶۴ درصد آمریکاییها موافق ارسال سلاح برای کییف هستند که در این زمینه ۹ درصد افزایش نسبت به نظرسنجی سال گذشته دیده میشود.
خبرگزاری رویترز پیشتر به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد ایالات متحده تهدید کرده برای فشار آوردن به کییف در زمینه پذیرفتن چارچوب یک توافق صلح که از سوی آمریکا میانجیگری شده، تبادل اطلاعات و ارسال سلاح به اوکراین را قطع میکند.
بر اساس نظرسنجی موسسه ریگان، آمریکاییها معتقدند چین، روسیه و جمهوری اسلامی، به ترتیب سه کشوری هستند که با میزانهای مختلف، بزرگترین تهدید آمریکا هستند.
محسنی اژهای پنجشنبه ۱۳ آذر در جلسه شورای اداری یزد گفت: «بخشی از ناهنجاریهای اجتماعی به حوزه عفاف و حجاب مربوط میشود و همه دستگاهها در قبال شرع، قانون و خواست مردم متدین، مسئولیت دارند.»
او اضافه کرد: «من نمیگویم فقط برخورد قهری صورت گیرد اما این وضعیت نباید ادامه داشته باشد.»
همزمان، مرتضی آقاتهرانی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفت که مسئولان و دستگاهها «باید پای کار بیایند» تا «بحث عریانی و کشف حجاب» مدیریت شود.
آقاتهرانی گفت: «اینطور رهاشدگی که شاهد هستیم، حتما غلط است.»
محسنی اژهای، با اشاره به دستورالعمل چهار مادهای خود که در دی ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲ صادر شده، گفت بر اساس این دستورالعمل، دستگاههای اطلاعاتی موظفاند جریانهایی را که «سازمانیافته حجابستیزی میکنند» شناسایی و معرفی کنند و فراجا باید با «جرم مشهود» در انظار عمومی برخورد کند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی، نیز ۱۱ آذرماه با اشاره به اینکه گزارش وزارت اطلاعات درباره وضعیت حجاب اجباری در ایران در زمان مقرر به مسعود پزشکیان، رییس دولت و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ارائه شده، گفت قرار است در حوزه حجاب، جلوی «جریانات سازمانیافته» گرفته شود.
طی روزها و هفتههای اخیر، مقامهای ارشد جمهوری اسلامی بارها بر ضرورت تشدید برخوردها با مخالفان حجاب اجباری تاکید کردهاند.
خامنهای، چهارشنبه در دیدار با جمعی از زنان هشدار داد رسانههای داخلی «تفکر غربی» درباره حجاب را ترویج نکنند.
او گفت رسانهها «ابزار تفکر غلط» نشوند و ادامه داد اگر رسانههای داخلی اسلام را تبلیغ کنند، «زنان در کشورهای غربی به اسلام گرایش پیدا خواهند کرد».
رییس قوه قضاییه در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره واحدهای صنفی نیز گفت رستورانها، کافیشاپها و دیگر اصناف «توجیه شدهاند» که در صورت وقوع «عمل خلاف قانون و شرع» در محل کسبشان، برخوردها شدیدتر خواهد بود و «دیگر تنها به پلمبهای کوتاهمدت بسنده نمیشود».
او افزود در مراسم عمومی نیز در صورت بروز تخلف، «برگزارکنندگان مستقیما مورد برخورد قرار میگیرند» و مسئولیت صرفا متوجه شرکتکنندگان نخواهد بود.
این تهدیدها در شرایطی بیان میشود که نهادهای امنیتی طی ماههای گذشته فشار بر زنان و مردان مخالف حجاب اجباری را افزایش دادهاند.
با وجود این، مقاومت مدنی علیه حجاب اجباری ادامه دارد و بسیاری از زنان همچنان پوشش و سبک زندگی خود را ابزار اعتراض میدانند.
رویکرد دولت
پیش از این، الیاس حضرتی، رییس شورای اطلاعرسانی دولت، گفته بود خامنهای «ابلاغیهای درباره حجاب» برای دولت ارسال کرده است.
حسین رفیعی، معاون حوزههای علمیه نیز پیشتر گفته بود گزارش وزارت اطلاعات درباره حجاب سه ماه پس از پایان جنگ ۱۲ روزه به خامنهای ارائه شد و او این گزارش را «تکاندهنده» خواند.
۱۵۵ نماینده مجلس به تازگی در نامهای به محسنی اژهای، خواستار «اعمال اراده حکمرانی» در اجرای قانون عفاف و حجاب شدند و اجرای سریعتر این قانون را «ضرورتی انکارناپذیر» توصیف کردند.
