واشینگتن‌پست: اسرائیل گزینه حمله دوباره به ایران را بررسی می‌کند
با تشدید فشارهای بین‌المللی بر ایران و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد، نگرانی‌ها درباره احتمال حملات نظامی تازه اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی شدت یافته است.
با تشدید فشارهای بین‌المللی بر ایران و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد، نگرانی‌ها درباره احتمال حملات نظامی تازه اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی شدت یافته است.
واشینگتن‌پست پنج‌شنبه ۱۰ مهر در گزارشی نوشت بازگرداندن تحریم‌های موسوم به «اسنپ‌بک» از سوی دولت ترامپ، فضای دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن را مسدود کرده است و هم‌زمان نشانه‌هایی از تحرکات نظامی جدید اسرائیل در منطقه به چشم می‌خورد.
در حالی‌که مقام‌های آمریکایی این تحریم‌ها را اهرمی برای بازگرداندن جمهوری اسلامی به میز مذاکره توصیف می‌کنند، متحدان آمریکا در منطقه هشدار داده‌اند که ادامه این روند ممکن است به درگیری مستقیم نظامی منجر شود.
بازگشت تحریم‌ها و توقف مذاکرات
ولی نصر، استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه جانز هاپکینز، در گفت‌وگو با واشینگتن‌پست گفت: «این یک قمار خطرناک است.»
او هشدار داد که هر چه تعلل در ازسرگیری گفت‌وگوها میان تهران و واشینگتن بیشتر شود، احتمال ورود به فاز نظامی نیز افزایش می‌یابد.
تحریم‌های اسنپ‌بک که شامل ممنوعیت غنی‌سازی اورانیوم، محدودیت بر برنامه موشکی ایران، ممنوعیت فروش تسلیحات و مسدودسازی دارایی‌هاست، عملاً آخرین نشانه‌های باقی‌مانده از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را نیز از بین برده است. این تحریم‌ها با رأی‌گیری اخیر شورای امنیت و با همراهی اروپا، اجرایی شده‌اند.
در حالی‌که تهران این تحریم‌ها را بی‌اثر جلوه می‌دهد، اما شواهد میدانی حکایت از افزایش فشار بر اقتصاد ایران دارد. نرخ ارز در بازار آزاد ایران بار دیگر رکورد شکسته و تورم شتاب گرفته است.
نگرانی اسرائیل و تهدید به حملات دوباره
به‌نوشته واشینگتن‌پست، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سخنرانی اخیر خود در سازمان ملل هشدار داد که اسرائیل اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای نظامی خود را بازسازی کند.
او گفت: «ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران باید نابود شود.»
مقام‌های امنیتی اسرائیل نیز به رسانه‌های داخلی گفته‌اند که بررسی گزینه‌های حمله دوباره به جمهوری اسلامی در دستور کار قرار دارد.
حمله اسرائیل در ۲۳ خرداد به تاسیسات هسته‌ای ایران، مذاکرات هسته‌ای جاری را متوقف کرد و به جنگی ۱۲ روزه میان دو کشور انجامید که با میانجی‌گری دولت ترامپ به آتش‌بس غیررسمی منجر شد؛ آتش‌بسی بدون مکانیسم نظارت و مسیر مشخص دیپلماتیک برای صلح پایدار.
تحرکات ایران؛ ساختوساز، تهدید و خروج احتمالی از انپیتی
تصاویر ماهوارهای که واشینگتن‌پست بررسی کرده نشان می‌دهد جمهوری اسلامی در ماههای اخیر ساختوساز در یکی از سایتهای هسته‌ای زیرزمینی خود را افزایش داده است. این اقدامات از نظر تحلیلگران میتواند نشانهای از تلاش حکومت ایران برای بازسازی تدریجی تاسیسات آسیبدیده باشد.
در همین حال، تهران تهدید کرده است در صورت تداوم تحریم‌ها، دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را محدود خواهد کرد.
برخی نمایندگان مجلس نیز خواستار خروج جمهوری اسلامی از پیمان منع گسترش سلاحهای هسته‌ای (انپیتی) شده‌اند؛ گامی که از نگاه بسیاری، نشانهای نگرانکننده از احتمال نظامیشدن برنامه هسته‌ای ایران است.
نگرانی کشورهای عرب منطقه و پیامدهای امنیتی
یک مقام ارشد عرب، نزدیک به دولت ترامپ، به واشینگتن‌پست گفت منطقه در شرایطی نیست که بتواند تحمل جنگ دیگری میان ایران و اسرائیل یا بحرانهای مشابه دو سال گذشته را داشته باشد.
او هشدار داد: «تنها راهحل ممکن، کاهش تنش از طریق دیپلماسی است.»
این مقام عرب به همتایان آمریکایی خود توصیه کرده از مسیر نظامی فاصله بگیرند.
با این حال، مقام‌های کاخ سفید میگویند تحریم‌ها برای فراهمکردن زمینه مذاکرات ضروریاند. بهگفته یکی از مقام‌های آمریکایی، که نامش فاش نشده، دولت ترامپ چهار شرط کلیدی برای آغاز مذاکرات تعیین کرده است: مذاکرات مستقیم و معنادار، توقف کامل غنی‌سازی، محدودسازی برنامه موشکی ایران، و توقف حمایت از نیروهای نیابتی.
شروطی که در دور پیشین گفت‌وگوها نیز با مخالفت تهران مواجه شده بودند و از نگاه کارشناسان، احتمال کمی برای پذیرش آنها وجود دارد.
بینتیجهماندن دور جدید مذاکرات
طی تابستان گذشته، نمایندگان جمهوری اسلامی و آمریکا پنج دور مذاکره برگزار کردند اما هیچکدام به نتیجه نرسیدند.
یک مقام آمریکایی به واشینگتن‌پست گفت دلیل این ناکامی، نبود اختیار کافی برای تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی بوده است.
پس از حمله اسرائیل به ایران در خرداد ماه، مذاکرات به حالت تعلیق درآمد و پس از آن، فضای بیاعتمادی تشدید شد. ایران نیز در پاسخ به حمله آمریکا، یک پایگاه آمریکایی در قطر را هدف قرار داد.
گسترش ناامنی و سایه جنگ در خلیج فارس
به‌نوشته واشینگتن‌پست، نگرانی‌ها در میان کشورهای عربی خلیج فارس از حملات غیرقابل پیشبینی اسرائیل رو به افزایش است. حمله اخیر به مقامات حماس در دوحه، پایتخت قطر، این تصور را در منطقه تقویت کرده که اسرائیل آماده انجام عملیات نظامی حتی در خاک کشورهای ثالث است.
از سوی دیگر، رسانه‌های ایران گزارشهایی درباره ورود هواپیماهای سوخترسان غولپیکر آمریکایی به منطقه منتشر کرده و آن را بخشی از آمادهسازی برای تهدید نظامی دانستهاند.
خطر درگیری فرسایشی
افشون استوار، استاد امنیت ملی در دانشگاه نیروی دریایی آمریکا، به واشینگتن‌پست گفت احتمال وقوع درگیری تمامعیار میان جمهوری اسلامی و اسرائیل پایین است، چرا که اسرائیل پیشتر زیرساختهای کلیدی ایران را منهدم کرده و تهران نیز انگیزهای برای بازسازی آنها ندارد.
بهگفته او، رهبران جمهوری اسلامی میدانند حمله به تاسیسات جدید بهمعنای حملات تلافیجویانه فوری خواهد بود.
با این حال، استوار هشدار داد که ممکن است دو طرف وارد چرخهای از درگیریهای کمشدت اما مداوم شوند.
او گفت: «هر زمان ایران شروع به ساختوساز کند، اسرائیل آن را هدف قرار می‌دهد و برنامه هسته‌ای ایران را شش ماه عقب میاندازد.»
او از اصطلاح «چیدن چمنها» یاد کرد؛ عبارتی که اسرائیل برای توصیف حملات مکرر به غزه به کار میبرد و منتقدان آن را نشاندهنده نبود راهبرد مشخص برای حل ریشهای بحران میدانند.
به‌نوشته واشینگتن‌پست، در جنوب لبنان نیز پس از آتش‌بس با حزبالله، حملات اسرائیل همچنان ادامه دارد.
در شرایطی که تحریم‌ها بازگشتهاند، تورم در ایران اوج گرفته، دیپلماسی در بنبست است و تهدید حمله مجدد اسرائیل افزایش یافته، آینده تنشها در منطقه بیش از پیش به تصمیمگیریهای روزهای آینده وابسته است.
در این میان، رهبران جمهوری اسلامی همچنان تاکید دارند که «ایران تسلیم فشار نخواهد شد».
مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی در نیویورک اعلام کرد: «اگر بتوانیم اختلافات را حل کنیم، توان عبور از بحران را داریم؛ اما دیوار بیاعتمادی با آمریکا، بسیار بلند است.»
