به گفته منابع، این تماس دوشنبه ۲۳ تیر برای هماهنگی مواضع چهار کشور درباره مکانیسم ماشه و بررسی مسیر آینده دیپلماسی هستهای با جمهوری اسلامی انجام شده است.
براساس این گزارش سه کشور اروپایی قصد دارند اگر تا پایان اوت توافقی حاصل نشود مکانیسم ماشه را فعال کنند. این اقدام منجر به بازگشت خودکار تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران خواهد شد.
مکانیسم ماشه که برای واکنش به تخلفات احتمالی جمهوری اسلامی در متن برجام گنجانده شده بود، در ماه اکتبر منقضی میشود.
از آنجا که فرآیند فعالسازی این مکانیسم حدود ۳۰ روز زمان میبرد، کشورهای اروپایی در تلاش هستند تا این روند را پیش از آغاز ریاست روسیه بر شورای امنیت در ماه اکتبر به پایان برسانند.
مقامهای آمریکایی و اروپایی، این سازوکار را هم ابزار فشار بر تهران و هم گزینه جایگزین در صورت شکست دیپلماسی میدانند.
در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی میگویند هیچ مبنای حقوقی برای بازگرداندن تحریمها وجود ندارد و تهدید کردهاند در پاسخ، از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) خارج خواهند شد.
دو منبع آگاه به آکسیوس گفتند که که اروپا در روزها و هفتههای آینده به تهران پیام خواهد داد که در صورت انجام اقدامات اطمینانبخش درباره برنامه هستهای، میتواند از بازگشت تحریمها جلوگیری کند.
از جمله این اقدامات، میتوان به ازسرگیری بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره کرد که پس از حملات آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای در ایران، متوقف شده است.
یک منبع دیگر نیز گفته که انتقال حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی به خارج از ایران میتواند یکی دیگر از این گامها باشد.
در همین حال، دو مقام اسرائیلی گفتند که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در سفر اخیرش به کاخ سفید، از دونالد ترامپ، مارکو روبیو و استیو ویتکاف خواسته است مانع فعالسازی مکانیسم ماشه نشوند.
به گفته او، «ایران باید بداند زمان زیادی برای توافق باقی نمانده است.»
یکی از این مقامات اسرائیلی گفته است: «ما احساس کردیم ترامپ و تیمش با ما همنظر هستند.»
یک مقام ارشد آمریکایی نیز به آکسیوس گفت دولت ترامپ از فعالسازی مکانیسم ماشه حمایت میکند و آن را بهعنوان یک اهرم فشار در مذاکرات با جمهوری اسلامی میبیند.
این مقام افزود ترامپ از اینکه جمهوری اسلامی هنوز به میز مذاکره بازنگشته، بهشدت ناامید و خشمگین است.
به گفته این مقام، ویتکاف به صراحت به مقامات جمهوری اسلامی اعلام کرده که هرگونه مذاکرات آتی باید بهصورت مستقیم انجام شود، نه از طریق میانجی، تا از سوءتفاهم جلوگیری و روند گفتوگو تسریع شود.