الهامعلیاف، رییسجمهوری آذربایجان و احمد الشرع، رییس دولت انتقالی سوریه، در باکو دیدار کردند و پس از مراسمی رسمی، مذاکرات دوجانبه در سطح هیاتهای عالیرتبه برگزار شد. به دنبال این دیدار، تفاهمنامهای میان شرکت ملی نفت آذربایجان و دولت جمهوری عربی سوریه به امضا رسید.
تفاهمنامه میان دمشق و باکو را میکائیل جباروف، وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان و محمد البشیر، وزیر انرژی سوریه، امضا کردند اما جزییات همکاریهای پیش رو در حوزه انرژی هنوز اعلام نشده است.
رییسجمهوری موقت سوریه با دعوت رسمی رییسجمهوری جمهوری آذربایجان، به باکو، پایتخت این کشور سفر کرد. جمهوری آذربایجان، متحد ترکیه، از جمله حامیان کلیدی حکومت جدید سوریه است. این کشور میزبان مذاکرات محرمانه اسرائیل و حاکمان جدید سوریه بوده است.
تاثیر نزدیکی آذربایجان و اسرائیل بر دمشق
۲۶ اردیبهشت، شبکه ۱۲ اسرائیل گزارش داد گفتوگوهای محرمانه اسرائیل با سوریه درباره پیوستن حکومت جدید سوریه به پیمان ابراهیم با حضور مقامهای سوری، ترکیهای و ارتش اسرائیل در جمهوری آذربایجان برگزار شده است.
سفر رسمی الشرع به باکو با دعوت علیاف، در حالی است که اخبار متعددی از احتمال پیوستن قریبالوقوع سوریه به پیمان ابراهیم منتشر شده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، هشتم تیر اعلام کرد برخی کشورها تمایل خود را برای پیوستن به پیمان ابراهیم و عادیسازی روابط با اسرائیل ابراز کردهاند.
یکی از این کشورها که رسانهها به آن توجه کردند، سوریه بود.
روابط جمهوری آذربایجان و سوریه در زمان ریاستجمهوری بشار اسد چندان گرم نبود. اسد در جنگ اول قرهباغ، از ارمنستان حمایت کرد اما روابط دو کشور قطع نشد.
سوریه به عنوان کشوری جنگزده، در جریان بازسازی، فرصتهای سرمایهگذاری فروانی دارد. برخی کاربران عربزبان در شبکههای اجتماعی به تجربه جمهوری اسلامی در بازسازی مناطق جنگزده پس از درگیریهای اخیر قرهباغ و همچنین فعالیت در صنعت انرژی پرداختند.
با این حال مسائل اقتصادی این سفر، در حاشیه مسائل سیاسی، به خصوص موضوع احتمال پیوستن دمشق به پیمان ابراهیم قرار گرفته است؛ به ویژه آنکه این سفر تایید تلویحی خبری است که ۲۶ اردیبهشت درباره مذاکرات محرمانه پیوستن سوریه به این پیمان به میزبانی آذربایجان، منتشر شد.
همراهی واشینگتن با سوریه
۱۶ تیر، آمریکا نام جبهه النصره را که با عنوان هیات تحریر الشام نیز شناخته میشود، از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی خارج کرد. این اقدام که در راستای تلاشهای واشینگتن برای کاهش تحریمها علیه سوریه انجام شد، تنها یک هفته پس از آن صورت گرفت که ترامپ یک فرمان اجرایی را امضا کرد که طی آن بخشی از برنامه تحریمهای ایالات متحده علیه سوریه پایان یافت.
جمهوری اسلامی از زمان سقوط حکومت اسد در سوریه، با بدبینی به حکومت جدید نگاه کرده است؛ حکومتی که جای متحد دیرین و قدرتمند تهران را در همسایگی اسرائیل گرفت.
مقامات حکومت ایران بارها نسبت به تحولات سوریه و نزدیکی حکومت جدید این کشور به اسرائیل هشدار دادهاند.
در آخرین نمونه، جمعه ۲۰ تیر، علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، ترامپ را «شومنی» خواند که با «سر و صدا» بهدنبال اهداف خود است.
او اضافه کرد: «همه باید بدانیم و کشورهای منطقه باید فکر کنند که با سر و صدا و قلدری میخواهند کشورهای ضعیف را تسلیم کنند.»
لاریجانی تاکید کرد که اقتصاد و سیاست این کشورهای منطقه، «تحت نفوذ اسرائیل» خواهد رفت.