در پی تهدید رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حساب ایکس خود بر حمایت کامل از آژانس و مدیر کل آن، در وظیفهاش برای ادامه نظارت بیطرفانه بر برنامه هستهای ایران تاکید کرد.
همزمان وزارت خارجه آرژانتین نیز تهدیدهای مقامات جمهوری اسلامی علیه مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محکوم کرد.
مجلس در ایران یکشنبه هشت تیر تمام مواد لایحه «ساماندهی پرندههای هدایتپذیر از راه دور» را تنها با چند رای مخالف، تصویب کرد.
بر اساس قانون جدید، «پرواز غیرمجاز» پهپادهای غیرنظامی بر فراز حریمهای نظامی، انتظامی، امنیتی و دارای رده حفاظتی کشور ممنوع است.
ماده هشت این لایحه میگوید بهرهبرداری از پهپادهای غیرنظامی و انجام عملیات پروازی صرفا از سوی اشخاص حقوقی و حقیقی دارای مجوز، با پهپاد دارای سند رسمی مالکیت و کاربر دارای گواهینامه معتبر و ثبت و تایید اطلاعات طرح پروازی در سامانه مربوط مجاز است.
در تبصره این ماده آمده است که عملیات پروازی پهپادهای غیرنظامی در استانهای تهران و البرز با مجوز قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران انجام میگیرد.
پس از حمله اسرائیل، رسانههای حکومتی تصاویری از خودروها و تجهیزات رهاشده در ایران منتشر کردند که به گفته آنها، در جریان عملیات اسرائیل بهکار رفته بودند.
در میان این تصاویر، بقایای مهماتی مانند خودروهای حامل موشکهای کوتاهبرد ساخت اسرائیل (اسپایک)، پهپادهای انتحاری و حتی کارگاههای موقت ساخت پهپاد در داخل ایران به چشم میخورد.
با اینحال بررسیها نشان میدهد در دستکم دو مورد، رسانههای حکومتی از تصاویر جعلی یا دستکاریشده به ویژه درباره ضبط پهپادهای تهاجمی، در گزارشهای خود استفاده کردهاند.
بسیاری از این تصاویر یا مربوط به ایران نبودند یا پهپادهای نمایش داده شده، غیرنظامی بودند؛ مدلهایی که بهدلیل اندازه کوچک، اساسا توانایی حمل مواد انفجاری یا استفاده نظامی ندارند.
در یک نمونه نیز در گزارشی از ضبط تسلیحات از «عوامل موساد» در ایران، پهپاد «شاهین۱» نمایش داده شد که تولیدش داخلی و استفاده از آن در انحصار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است.
باوجود این گزارشها، مقامها و رسانههای وابسته به جمهوری اسلامی، از آغاز جنگ ۱۲ روزه بارها گزارشهایی درباره «کشف و ضبط کامیون، وانت و خودروهای هایلوکس حامل پهپادهای موساد» منتشر کردند تا عاملی برای تصویب قوانین سختگیرانهتر در استفاده از پهپادهای غیرنظامی در ایران شود.
جزییاتی از قانون جدید
ماده چهار لایحه جدید مجلس مشخص کرده که موافقت اصولی برای ساخت و تولید صنعتی انواع پهپاد غیرنظامی و صدور مجوز تاسیس، نیازمند تایید عدم سوءپیشینه کیفری از قوه قضاییه جمهوری اسلامی است.
صدور این مجوزها همچنین به استعلام از وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه و تاییدیه از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیاز دارد.
بر اساس تبصره این ماده، ساخت و تولید پهپاد بدون چنین مجوزهایی جرم بوده و «مرتکب مستوجب یک یا چند مورد از مجازاتهای درجه سه موضوع ماده ۱۹ قانون مجازاتهای اسلامی» خواهد بود.
مجازاتهای درجه سه در این ماده قانونی شامل ۱۰ تا ۱۵ سال حبس و جریمه نقدی تا ۵۰۰ میلیون تومان است.
بر اساس مصوبه مجلس، از تاریخ لازمالاجرا شدن این قانون، پرواز هرگونه پهپاد «فاقد سند مالکیت» ممنوع خواهد بود.
در قانون جدید، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی مسئولیت صدور سند رسمی مالکیت و تعیین شماره شناسایی یکتا را بر عهده دارد.
شورای امنیت کشور که زیر نظر وزیر کشور است نیز مسئول سیاستگذاری، هماهنگی و نظارت بر اجرای حسن قانون است.
بخشی دیگر از این قانون، واردات، صادرات، تولید، توزیع، حمل، خرید، فروش یا عمل حقوقی مفید انتقال مالکیت یا منافع پهپاد غیرنظامی را برای «اتباع خارجی» ممنوع کرده است.
در جریان جنگ، برخی رسانهها و چهرههای حکومتی در ایران، اخباری بدون پایه و مدرک را درباره «همکاری اتباع افغانستانی با عوامل موساد» برای تولید و انتقال پهپادهای انتحاری منتشر کردند.
در این مدت شمار اتباع خارجی بازداشتشده، از اروپایی گرفته تا افغان، دستکم به ۹۸ نفر رسیده است. این افراد به اتهامهایی مانند عبور غیرمجاز و عضویت در شبکههای اطلاعاتی بازداشت شدهاند.
در روزهای گذشته موج اخراج گسترده افغانها نیز از ایران شدت گرفته است.
سایت حقوقبشری هرانا جمعه ششم تیر ماه گزارش داد که طی دو هفته گذشته دستکم ۳۰۱ نفر با اتهامات سیاسی و به دلیل فعالیت در شبکههای اجتماعی توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در استانهای مختلف ایران بازداشت شدند.
همچنین در این مدت دستکم هزار و ۲۹۵ نفر نیز به اتهامهایی نظیر «برهم زدن امنیت ملی» بازداشت شدند.
این سایت حقوقبشری با اشاره به اینکه هنوز جزئیات اتهام بیشتر پروندهها علنی نشده است، با استناد به نتایج بررسی موارد مشخص شده نوشت حدود پنج درصد بازداشتها با عنوان «حمایت از اسرائیل» از طریق انتشار محتوا و حدود سه درصد به اتهام «تشویش اذهان عمومی» صورت گرفته است.
اتهامهای مطرحشده علیه افراد بازداشتشده شامل «تشویش اذهان عمومی»، «همکاری با موساد»، «بازنشر تصاویر حملات»، «ابراز امیدواری برای پایان درگیری»، «جاسوسی برای اسرائیل»، «هدایت پهپادهای کوچک»، «قاچاق سلاح» و «برهم زدن امنیت ملی» عنوان شده است.
در این میان، برخی فعالان مدنی معتقدند موج گسترده بازداشت شهروندان در ایران تکرار همان سیاست شکستخوردهای است که جمهوری اسلامی همواره پس از هر شکست امنیتی در پیش میگیرد.
رضا اکوانیان، روزنامهنگار و فعال حقوق بشر، به ایراناینترنشنال، گفت: «جمهوری اسلامی وقتی از کسی ضربهای میخورد و نمیتواند پاسخ دهد، انتقامش را از آدمهای بیگناه منتقد میگیرد. جان هزاران زندانی سیاسی در خطر است. باید نسبت به خطر اعدامهای دستهجمعی روزانه هشدار بدهیم.»
از سوی دیگر، شمار اتباع خارجی بازداشتشده، از اروپایی گرفته تا افغان، دستکم به ۹۸ نفر رسیده است. این افراد به اتهامهایی مانند عبور غیرمجاز و عضویت در شبکههای اطلاعاتی بازداشت شدهاند.
هرانا با تاکید بر اینکه علاوه بر تعداد بالای بازداشتها، سرعت صدور احکام موقت و تهدیدهای علنی مقامهای قضایی نگرانیهای جدی درباره حق دادرسی عادلانه ایجاد کرده، گزارش داد بسیاری از خانوادهها گفتهاند متهمان بدون دسترسی به وکیل و در مکانهای نامعلوم نگهداری میشوند.
بازداشت گسترده یهودیان
بر اساس اطلاعاتی که به ایراناینترنشنال رسیده، موج گسترده و تازهای از بازداشت شهروندان یهودی در ایران به اتهام «همکاری» با اسرائیل آغاز شده است.
طبق این گزارشها، ماموران امنیتی با یورش به منازل یهودیان در شهرهایی مانند تهران، شیراز و اصفهان، خانهها و همچنین تلفنهای همراه و تجهیزات الکترونیکی آنان را بازرسی و ضبط کردهاند.
همچنین تعداد زیادی از این شهروندان به دلیل تماس با بستگان خود در اسرائیل، از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و به زندان یا بازداشتگاههای امنیتی منتقل شدهاند.
بر اساس این گزارشها، اگرچه شمار دقیق بازداشتشدگان هنوز مشخص نیست، اما نام دهها شهروند یهودی در فهرست بازداشتیها دیده میشود.
بازداشت گسترده بهائیان
بر اساس گزارشهایی که به ایراناینترنشنال رسیده، ماموران امنیتی جمهوری اسلامی طی دو هفته گذشته بدون ارائه حکم قضایی به خانه شماری از شهروندان بهائی یورش برده و تعدادی از آنان را بازداشت و به مکانهای نامعلومی منتقل کردهاند.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، ماموران امنیتی حدود ساعت هفت صبح هفتم تیر وارد منزل صهبا محمدی، شهروند بهائی ۲۵ ساله شده و پس از بیدار کردن او از خواب و تفتیش منزل و ضبط وسایل شخصی از جمله لپتاپ، گوشی تلفن همراه و کتابهای دینی بهائی، او را همراه خود بردند.
خانواده محمدی تاکنون اطلاعی از محل نگهداری او ندارند.
نازنین عابدینی در قائمشهر، نویان حجازی در جویبار، آرمان نیکآیین و ایمان رحمتپناه در شیراز، گلریز نورانی در قزوین و فریده جابری در بوشهر از جمله بهائیانی هستند که خانههایشان تفتیش یا خودشان بازداشت شدهاند.
در یکی از این موارد، ماموران امنیتی بدون حکم قضایی وارد منزل عابدینی، مربی موسیقی کودکان در قائمشهر شدند و پس از شکستن در ورودی، او را بازداشت و وسایل الکترونیکیاش را ضبط کردند.
همچنین طبق اطلاعات رسیده، ماموران وزارت اطلاعات به خانه گلریز نورانی در قزوین حمله کرده و تمامی کتابهای اعتقادی بهائی و وسایل الکترونیکی او را توقیف کردهاند.
شاهین میلانی، مدیر مرکز اسناد حقوق بشر ایران، در گفتگو با ایراناینترنشنال بازداشت بهائیان را با اتهاماتی نظیر «جاسوسی برای اسرائیل» نشانه ناتوانی حکومت در شناسایی جاسوسان واقعی دانست.
بهطور همزمان گزارش شده که ماموران وزارت اطلاعات در اصفهان با تهدید و خشونت از برخی شهروندان خواستهاند علیه بهائیان شهادت دروغ بدهند و از آنها شکایت کنند.
یک منبع آگاه نزدیک به جامعه بهائیان به ایراناینترنشنال گفت: «در این مدت، بیش از ۱۳۰ خانواده غیربهائی در شهرهای مختلف به ستاد خبری وزارت اطلاعات احضار شدهاند.»
به گفته این منبع، ماموران با تهدید شدید و بدون ارائه هیچ مدرک قضایی، این افراد را مجبور به اعتراف اجباری و طرح شکایت علیه بهائیان کردهاند.
بازداشت شهروندان کُرد
در دو هفته گذشته، شماری از شهروندان کرد در شهرهای مختلف ایران بازداشت و به بازداشتگاههای امنیتی یا زندان منتقل شدهاند.
سازمان حقوق بشر هانا روز جمعه ششم تیر گزارش داد که طی روزهای اخیر، دستکم ۱۷ شهروند اهل مهاباد بدون ارائه حکم قضایی و به دلایل نامشخص، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکانهای نامعلوم منتقل شدهاند.
این سازمان در گزارشی دیگر اعلام کرد کیانوش چراغی، شهروند بازداشتشده در ایلام، از سه روز پیش در اعتراض به صدور قرار بازداشت یکماهه بدون تفهیم اتهام یا انجام بازجویی، دست به اعتصاب زده است.
هانا پیشتر در پنجم تیرماه نسبت به موج تازه سرکوب دولتی پس از توافق آتشبس با اسرائیل ابراز نگرانی عمیق کرده و نوشته بود: «شواهد معتبر نشان میدهد بازداشتهای خودسرانه، محاکمههای مخفیانه، شکنجه و صدور احکام اعدام بهطور چشمگیری افزایش یافته است.»
ماموران امنیتی طی روزهای اخیر شماری از فعالان کُرد در شهر نقده، از جمله کاوه قادری، امین باشوکی، رحمان خالخالی، فرهاد کانادا، سامان کاکهممی و سامان سیدمحمودان را بازداشت کرده و به مکان نامعلومی منتقل کردهاند.
وبسایت ههنگاو نیز روز جمعه ششم تیر گزارش داد که چهار شهروند کُرد شامل ناصر الیاسی از مهاباد، ایوب خسروزاده از بوکان، امید عبدیخواه از سقز و هیمن رنجبر از مریوان توسط نیروهای وزارت اطلاعات بازداشت و به نقطه نامشخصی منتقل شدهاند.
همچنین میلاد رحیمی و هادی رحیمی، دو برادر اهل سقز، جلال خدامرادی فعال زیستمحیطی در سنندج، رحمان ماماسماعیل و محمد لطفیفر در مهاباد و ایوب داربرزین در مریوان از دیگر بازداشتشدگان هستند.
بر اساس گزارش ههنگاو و به نقل از منابع مطلع، ایوب داربرزین تنها چند ساعت پس از انتشار یک استوری درباره جنگ ایران و اسرائیل در اینستاگرام، توسط نیروهای اطلاعات سپاه تلفنی احضار و سپس بازداشت شده است.
پلیس در ایران تلفن همراه افغانها را به ظن «همکاری با اسرائيل» ضبط و بازرسی میکند
منابعی از شهرهای مختلف کشور به ایراناینترنشنال خبر دادهاند به دنبال آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائيل پس از جنگ ۱۲ روزه، نیروهای انتظامی در ایران روند ضبط تلفن همراه مهاجران افغان را آغاز کردهاند.
به گفته این منابع، نیروهای انتظامی تلفن همراه مهاجران افغان را به ظن «ارتباط با اسرائيل» ضبط میکنند.
چند منبع از تهران و شهرهای دیگر در روزهای اخیر به ایراناینترنشنال خبر دادهاند که نیروهای امنیتی در ایران با لباسهای شخصی و رسمی، هم در مکانهای عمومی تلفنهای مهاجران را ضبط میکنند و هم به محل کار آنان یورش میبرند.
به گفته این منابع، آنان پس از ضبط تلفن همراه مهاجران، به ایشان یک رسید میدهند و میگویند که بعد از چند هفته، تلفنهایشان را از پاسگاه پلیس مربوطه دریافت کنند.
از سوی دیگر طی این مدت شماری از فعالان مدنی و سیاسی نیز از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی احضار یا به دست نهادهای امنیتی بازداشت شدهاند.
از جمله بازداشتشدگان میتوان به مطهره گونهای، فعال پیشین دانشجویی و زندانی سیاسی سابق و مصطفی مهرآیین، جامعهشناس، اشاره کرد که پس از نوشتن مطالب انتقادی در خصوص جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل بازداشت شدند.
مهرآیین در نامهای به خامنهای و سایر مقامهای حکومت نوشت: «چه کسی یا چه چیزی به شما این حق و مشروعیت را داده است که کشور ما و تمامیت آن، که یادگار بزرگان و جانباختگان گذشته این سرزمین برای مردمان فعلی آن است، را به نابودی بکشانید؟»
پیامدهای حقوقی و خطر صدور احکام سنگین
سایت حقوقبشری هرانا در بخش از گزارش خود با اشاره به اینکه گزارشها نشان میدهد بسیاری از «متهمان بینام» در مکانهای نامعلوم نگهداری میشوند، نسبت به پیامدهای بازداشتهای گسترده و بیخبری از سرنوشت آنها هشدار داد.
این سایت حقوقبشری با اشاره به تصویب طرح دوفوریتی «تشدید مجازات جاسوسی» در مجلس، هشدار داد که مقامهای جمهوری اسلامی تصریح کردهاند برای این گروهها «اشد مجازات» در نظر گرفته خواهد شد.
هرانا همچنین هشدار داد که وکلای مستقل بهدلیل قطع اینترنت و محرمانهبودن پروندهها عملا دسترسی به موکلان خود را از دست دادهاند و این امر بر نگرانیها درباره رعایت حق دادرسی عادلانه افزوده است.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در روزهای گذشته طرحی دو فوریتی را با هدف تشدید مجازات شهروندانی که با اتهام «جاسوسی» بازداشت میشوند، تایید کردند.
علیاصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، در این خصوص گفت: «اگر میخواستیم با قانون فعلی جاسوسی بسیاری از افرادی را که در جریان جنگ با اسرائیل دستگیر کردیم محاکمه کنیم، با محدودیت و معذوریت مواجه میشدیم اما مجلس دست ما را باز گذاشت.»
از سوی دیگر، طی دو هفته گذشته شماری از زندانیان سیاسی از جمله ادریس عالی، آزاد شجاعی، رسول احمد، مجید مسیبی، محمدامین مهدوی شایسته، اسماعیل فکری و مجاهد کورکور، در زندانهای جمهوری اسلامی به دار آویخته شدند.
همچنین نگرانیها درباره خطر اجرای احکام اعدام زندانیان سیاسی محکوم به مرگ که از زندان اوین خارج شدهاند و احمدرضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی-سوئدی، پس از انتقال به مکان نامعلوم، افزایش یافته است.
این موضوعات با واکنشهای گسترده و اعتراض فعالان مدنی و حقوق بشری مواجه شد و بسیاری در خصوص به راه افتادن موج صدور و اجرای احکام اعدام شهروندان با اتهامات سیاسی و امنیتی در ایران هشدار دادند.
سازمان عفو بینالملل، نسبت به افزایش خطر اعدام و شکنجه پس از بازداشتهای گسترده شهروندان به اتهام «همکاری با اسرائیل» هشدار داد.
مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «از زمان آغاز حملات اسرائیل گزارشهای نگرانکنندهای از بازداشتهای خودسرانه و اعدام فعالان، روزنامهنگاران، کاربران شبکههای اجتماعی و شهروندان افغانستانی از سوی جمهوری اسلامی و برگزاری محاکمه سریع و غیراصولی آنها وجود دارد که اصول دادرسی عادلانه را نقض میکند.»
شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه نوبل صلح نیز در واکنش به بازداشت گسترده شهروندان با اتهاماتی از جمله «جاسوسی، حمایت از اسرائیل، تشویش اذهان عمومی و همکاری اطلاعاتی با موساد»، نوشت: «آیا واقعا این افراد جاسوساند؟»
این حقوقدان با بیان اینکه به جرات میتوان گفت هیچکدام از این افراد جاسوس نیستند، تاکید کرد: «جاسوس واقعی آن کسیست که آدرس پناهگاههای فرماندهان سپاه و مخفیگاه علی خامنهای را به اسرائیل داده است ... اینها نه در خیابانند، نه در شبکههای اجتماعی، بلکه در درون خود ساختار قدرت هستند.»
همزمان با این تحولات، فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، خواستار توقف فشار حکومت ایران به روزنامهنگاران و خبرنگاران و بازداشت یا احضار آنها شد که از زمان آغاز جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل افزایش یافته است.
سایت هرانا نیز در پایان گزارش ششم تیرماه خود تاکید کرد که موج بازداشتهای امنیتی و محدودیتهای ارتباطی، خطر نقض حق دادرسی عادلانه را افزایش داده است.
او یکشنبه هشتم تیر ماه در ادامه سخنانش گفت عدهای در این حادثه مجروح شدهاند که برخی از آنها در محل، برخی با اعزام به بیمارستان و برخی هم با بستری و درمانهای تکمیلی درمان شده و از بیمارستان مرخص شدهاند.
سخنگوی قوه قضاییه به وضعیت زندانیان منتقلشده از اوین اشارهای نکرد.
ارتش اسرائیل دوم تیرماه در حملهای هوایی زندان اوین را هدف قرار داد و در جریان این حمله شماری از کارکنان زندان، مقامهای قضایی، نیروهای گارد ویژه، ماموران نظامی و شماری از خانوادههای زندانیان کشته یا مجروح شدند.
اطلاعاتی که پیشتر به ایراناینترنشنال رسیده بود هم نشان میداد در پی حمله اسرائیل به زندان اوین، شماری از کارکنان آن از جمله دو تن از مدیران بدنام این زندان که سابقه ریاست بندهای ۴ و ۷ و ۸ اوین را دارند به همراه تعدادی از نیروهای نظامی و گارد زندان کشته شدهاند.
این حمله در شرایطی صورت گرفت که پیش از آن و در پی شدت گرفتن درگیریها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، خانوادههای زندانیان سیاسی بارها خواستار آزادی آنان شده بودند.
ابهام در وضعیت زندانیان پس از حمله اسرائیل به اوین
با گذشت حدود یک هفته از حمله اسرائیل به زندان اوین و تخریب بخشهایی از بندهای مختلف و ساختمانهای اداری این زندان، اطلاعی از وضعیت سلامتی و محل انتقال و نگهداری زندانیان سیاسی محبوس در بازداشتگاههای وزارت اطلاعات، اطلاعات سپاه پاسداران و حفاظت اطلاعات قوه قضاییه وجود ندارد.
گزارشهای رسیده به ایراناینترنشنال حاکی از آن است که مسئولان نهادهای امنیتی، سازمان زندانها و قوه قضاییه جمهوری اسلامی، به خانوادههایی که برای پیگیری وضعیت نزدیکانشان مراجعه کردهاند، هیچ پاسخ مشخصی ندادهاند و تنها گفتهاند باید منتظر بمانند.
حکومت ایران پس از حمله به اوین زندانیان زن و مرد را به زندانهای قرچک ورامین و تهران بزرگ منتقل کرده و آنها در شرایط نامناسبی نگهداری میشوند و از داشتن حداقل امکانات محروماند.
شورای بازنشستگان ایران در بیانیهای جمهوری اسلامی را مسئول حفظ جان همه زندانیان دانست. این شورا خواستار اطلاع رسانی شفاف و دقیق از تعداد کشته ها و زخمیها و روشن شدن وضعیت زندانیانی شد که خبری از آنها نیست و تاکید کرد زندانیان سیاسی باید آزاد شوند و نه انتقال به زندانهای دیگر.
کارزار اینترنتی برای آگاهی از وضع زندانیان
گروهی از خانوادههای زندانیان سیاسی، فعالان حقوق بشری و کاربران رسانههای اجتماعی، شنبه هفتم تیر با استفاده از هشتگ #زندانی_ما_کجاست درباره بیخبری از زندانیان اوین و موج جدید سرکوب و بازداشتها اطلاعرسانی کردند.
آیدا یونسی، خواهر علی یونسی دانشجوی زندانی نوشت ۱۲ روز پیش، برادرش از آشپزخانه بند چهار زندان اوین ربوده شده و «به بعضی از همبندیهاش که شاهد این وضعیت بودن گفته شد که علی رو برای بازپرسی میبرن و به زودی برمیگرده! از اون زمان از علی خبری نداریم».
او افزود همزمان تعداد زیادی از زندانیها، از جمله پدرش، از زندان اوین به تهران بزرگ منتقل شدند و در آنجا دسترسی محدود به آب، غذا و تلفن وجود دارد.
به نوشته یونسی، زندانیان را مجبور کردند که بدون وسایل شخصی جابهجا بشوند و حالا کمبود لباس و دارو هم اضافه شده است.
کاربران درباره وضعیت تعداد دیگری از زندانیان سیاسی و عقیدتی از جمله مطهره گونهای، حسین میربهاری، حسین رونقی، حسن رونقی، احمدرضا جلالی، بهناز محجوبی، ارغوان فلاحی و بیژن کاظمی هم ابراز نگرانی کردند.
مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، چهارم تیرماه با انتشار مطلبی در شبکه ایکس نوشت: «گزارشهای نگرانکنندهای درباره انتقال زندانیان از زندان اوین در جریان حملات اسرائیل دریافت کردهام.»
او وضعیت علی یونسی را بسیار نگرانکننده خواند و نوشت: «او در ۲۹ خرداد به اجبار از بند چهار زندان اوین منتقل شده و از آن زمان خانوادهاش هیچ اطلاعی از محل نگهداری او ندارند.»
خانوادههای شماری از زندانیان دوتابعیتی و خارجی از جمله سسیل کوهلر و ژاک پاریس، زوج فرانسوی زندانی در ایران نیز نسبت به سرنوشت عزیزان زندانی خود در بازداشتگاههای امنیتی جمهوری اسلامی، پس از حمله اسرائیل، ابراز نگرانی کردهاند.
در این گزارش به نقل از خبرگزاری ایسنا آمده است که این اعدامها کمتر از ۴۸ ساعت پس از اعلام آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائیل انجام شدهاند و بخشی از آنچه «فصل خیانتکشی» نامیده شده، محسوب میشوند.
مقامهای قضایی جمهوری اسلامی مدعیاند این افراد به نفع سازمان اطلاعاتی اسرائیل فعالیت کردهاند، اما فعالان حقوق بشر میگویند اعدامشدگان کارگران روزمزد کرد بودهاند که نه به اطلاعات محرمانه دسترسی داشتهاند و نه از حقوق ابتدایی در فرآیند دادرسی برخوردار بودهاند.
آزاده پورزند، کارشناس حقوق بشر و عضو اندیشکده «مرکز نظم جهانی و خاورمیانه»، در گفتوگو با شبکه ایبیسی نیوز تاکید کرد: «این رژیم بهشدت فاسد است و در ایران هیچ روند دادرسی عادلانهای وجود ندارد.»
موج اعدامها و بازداشتها در حالی شدت گرفته که جمهوری اسلامی از کشته شدن دستکم ۶۲۷ نفر، از جمله فرماندهان ارشد نظامی، گردانندگان برنامه هستهای و غیرنظامیان، و مجروح شدن نزدیک به پنج هزار نفر در حملات اسرائیل خبر داده است.
با وجود تخریب گسترده تاسیسات نظامی و زیرساختها، مقامهای جمهوری اسلامی همچنان در قدرت باقی ماندهاند؛ اگرچه تحلیلگران از احتمال تضعیف موقعیت رژیم و گمانهزنیها درباره وضعیت سلامتی و محل حضور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، سخن گفتهاند.
فعالان حقوق بشر اما هشدار دادهاند که نظام حاکم در ایران، با سابقه نزدیک به نیمقرن سرکوب، در دورههای بحرانی همواره به خشونت و انتقامگیری متوسل شده و این مرحله «زخمی و شکستخورده»، میتواند یکی از خطرناکترین مقاطع برای مردم باشد.
بر اساس گزارش ایبیسی نیوز، نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی از آغاز جنگ با اسرائیل تاکنون بیش از ۷۰۰ نفر را به اتهام «ارتباط با اسرائیل» بازداشت کردهاند. با این حال، گزارشها حاکی از آن است که بسیاری از این افراد، کنشگران مدنی، روزنامهنگاران و مخالفان سیاسی بودهاند.
یک زن ۳۷ ساله اهل رشت که به دلایل امنیتی نامش فاش نشده، به ایبیسی نیوز گفت: «وقتی جنگ شروع شد، گریه کردم؛ وقتی آتشبس اعلام شد، دوباره گریه کردم. ما به همان اندازه که از اسرائیل میترسیم، از جمهوری اسلامی هم در هراسیم.»
در همین راستا، مقامهای جمهوری اسلامی از آغاز اجرای طرح جدیدی با عنوان «جهاد اطلاعاتی» خبر دادهاند که با هدف کنترل فعالیتهای آنلاین شهروندان و نظارت بر ارتباطات دیجیتال، کمیته ویژهای در وزارت اطلاعات تشکیل داده است. همچنین اصلاحاتی در «قانون جاسوسی» به تصویب رسیده که نگرانیها از تشدید سرکوبهای گسترده را افزایش داده است.
سمیرا، یک فعال دانشجویی ۲۳ ساله در تهران، به ایبیسی نیوز گفت: «نیروهای امنیتی در خیابانها حضور سنگینی دارند. به سختی جرات میکنیم از خانه بیرون بیاییم. فکر میکنم وارد مرحلهای از فلج عمومی و خفگی اجتماعی شدهایم.»
آزاده پورزند نیز با اشاره به تسریع روند اعدامها هشدار داده که حکومت ایران در پی آن است با ایجاد رعب، هم پیام داخلی ارسال کند و هم نمایش قدرتی به بیرون داشته باشد. او گفت: «این مجازات جمعی علیه مردم عادی است؛ برای ایجاد ترس و انضباط اجباری.»
با وجودی که مقامهای اسرائیلی درباره بازداشتشدگان واکنشی نشان ندادهاند، دیوید بارنیا، رئیس موساد، گفته است که این سازمان همچنان بر فعالیتهای ایران نظارت کامل خواهد داشت.
در این میان، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پس از چند هفته غیبت، روز پنجشنبه برای نخستین بار در یک پیام تلویزیونی ظاهر شد و حملات ایران به اسرائیل را «برکتی الهی» خواند و گفت: «هر تجاوزی به جمهوری اسلامی هزینه دارد، و خوشبختانه این هزینه را پرداخت کردند.»
اما منتقدان هشدار دادهاند که این «هزینه» ممکن است در نهایت از مردم ایران ستانده شود؛ مردمی که اکنون در میان سرکوبی بیرحمانه و سکوت جامعه جهانی، در معرض خطرات گستردهتری قرار گرفتهاند. آزاده پورزند گفت: «آنچه تاکنون رخ داده وحشتناک بوده، اما متأسفانه آنچه در راه است، ممکن است بسیار بدتر باشد.»
