سنای آمریکا تلاش برای محدود کردن اختیارات جنگی ترامپ در قبال ایران را رد کرد

سنای ایالات متحده روز جمعه ۶ تیر ماه طرح دموکراتها برای الزام رئیسجمهوری دونالد ترامپ به دریافت مجوز کنگره پیش از هر اقدام نظامی جدید علیه ایران را رد کرد.
این رأیگیری تنها چند ساعت پس از آن برگزار شد که ترامپ تهدید کرد ممکن است حملات بیشتری علیه تاسیسات هستهای در ایران انجام دهد.
این قطعنامه با ۵۳ رای مخالف در برابر ۴۷ رای موافق رد شد. رأیگیری عمدتاً حزبی بود، اگرچه جان فترمن، سناتور دموکرات پنسیلوانیا به همراه جمهوریخواهان رای مخالف داد و رند پال، سناتور جمهوریخواه کنتاکی با دموکراتها همراه شد و به نفع محدود سازی اختیارات جنگی ترامپ رای داد.
تیم کین، سناتور دموکرات و طراح اصلی این طرح، در سخنرانی پیش از رأیگیری گفت: «قانون اساسی آمریکا بهصراحت تأکید کرده که تنها کنگره میتواند اعلام جنگ کند و هر اقدام خصمانه علیه ایران باید با مجوز مشخصی تصویب شود. اگر معتقدید رئیسجمهوری باید پیش از آغاز جنگ با ایران به کنگره مراجعه کند، باید از این طرح حمایت کنید.»
در مقابل، بیل هاگرتی، سناتور جمهوریخواه ایالت تنسی که پیشتر سفیر آمریکا در ژاپن بود، بهشدت با این تلاش مخالفت کرد و گفت: «ما نباید دست رئیسجمهوری را در میانه بحران ببندیم. اگر در لحظهای که جان انسانها در خطر است رئیسجمهوری نتواند تصمیم بگیرد، امنیت کشور را به خطر انداختهایم.»
این رأیگیری در حالی برگزار شد که ترامپ روز جمعه بهشدت از علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرد، تصمیم به لغو تحریمها را کنار گذاشت و اعلام کرد اگر سطح غنیسازی اورانیوم ایران افزایش یابد، حملات بیشتری را در نظر خواهد گرفت.
طی دو روز گذشته، مقامات ارشد امنیت ملی آمریکا جلسات محرمانهای را برای اعضای سنا و مجلس نمایندگان برگزار کردند. به گفته منابع، بسیاری از دموکراتها پس از این جلسات تاکید کردند قانع نشدهاند که تاسیسات هستهای در ایران «کاملاً نابود شده باشد»؛ ادعایی که ترامپ بلافاصله پس از عملیات مطرح کرده بود.
مخالفان این قطعنامه تاکید داشتند که حمله اخیر به خاک ایران عملیاتی محدود و یکباره بوده و در چارچوب اختیارات قانونی رئیسجمهوری انجام شده است.
زمینه طرح و مخالفتها
سناتور کین پیشتر در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، در سال ۲۰۲۰، طرح مشابهی ارائه کرده بود که با حمایت برخی جمهوریخواهان در هر دو مجلس تصویب شد اما آراء کافی برای عبور از وتوی ترامپ نداشت.
این بار نیز، برای لازمالاجرا شدن این طرح، علاوه بر تصویب سنا نیاز بود مجلس نمایندگان هم آن را تایید کند. اما مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان و متحد نزدیک ترامپ، این هفته گفته بود «زمان مناسبی برای چنین اقدامی نیست.»
ترامپ روز جمعه تاکید کرد هرگونه تردید درباره عمق خسارات وارده به برنامه هستهای ایران را رد میکند و ایران همچنان مدعی است برنامهاش صرفاً صلحآمیز است.
این رأیگیری نشان میدهد کنگره در شرایطی که احتمال تشدید تنش نظامی با حکومت ایران وجود دارد، همچنان در بازگرداندن اختیارات جنگی به کنگره با چالشهای جدی روبهرو است.