سازمان عفو بین‌الملل گزارش داد صالح بهرام‌زهی، نوجوان ۱۶ ساله بلوچ، از تاریخ ۲۴ اردیبهشت‌ماه و پس از بازداشت به دست نیروهای سپاه پاسداران در استان سیستان و بلوچستان، قربانی ناپدیدسازی قهری شده است.
این سازمان جمعه دوم خرداد در بیانیه‌ای اعلام کرد مقام‌های جمهوری اسلامی، پس از تایید اولیه بازداشت این نوجوان، اکنون از ارائه هرگونه اطلاعات درباره محل نگهداری و سرنوشت او به خانواده‌اش خودداری می‌کنند.
عفو بین‌الملل هشدار داد بازداشت بهرام‌زهی به‌صورت خودسرانه و به دلیل «ارتباطات خانوادگی» صورت گرفته و او اکنون در معرض «خطر جدی شکنجه و بدرفتاری» قرار دارد.
این نهاد حقوق بشری از مقام‌های جمهوری اسلامی خواست تا بی‌درنگ مکان و وضعیت بهرام‌زهی را مشخص کنند و زمینه آزادی فوری او را فراهم آورند.
ناپدیدسازی قهری
«ناپدیدسازی قهری» در حقوق بین‌الملل به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، فردی به دست ماموران دولتی یا گروه‌های وابسته به حکومت بازداشت یا ربوده می‌شود، اما مقام‌های مسئول از ارائه اطلاعات درباره سرنوشت یا محل نگهداری او سرباز می‌زنند.
در این وضعیت، فرد قربانی از حقوق اولیه خود از جمله دسترسی به وکیل، تماس با خانواده یا پیگیری قضایی محروم می‌شود و خانواده او نیز در بی‌خبری مطلق به‌سر می‌برد.
بر اساس «کنوانسیون بین‌المللی حمایت از تمامی افراد در برابر ناپدیدسازی قهری»، این اقدام نقض جدی حقوق بشر و مصداق یک جنایت بین‌المللی محسوب می‌شود.
ناپدیدسازی قهری نه‌تنها جان و سلامت قربانی را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد، بلکه خانواده او را دچار فشار روانی شدید می‌کند و نقضی آشکار از حقوق بنیادین انسانی به شمار می‌رود که اثرات آن دامنگیر کل جامعه می‌شود.
بیشتر بخوانید: دست‌کم ۲۶ شهروند در پی یورش نیروهای نظامی و امنیتی در سیستان و بلوچستان بازداشت شدند
چگونگی بازداشت بهرام‌زهی
کانون حقوق بشر ایران پیش‌تر گزارش داد بهرام‌زهی در حالی که مشغول بازی با دوستانش بود، به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با خشونت بازداشت و با چشمان بسته به صندوق عقب یک خودرو منتقل شد.
خانواده بهرام‌زهی می‌گویند وعده مسئولان برای آزادی او در تاریخ ۲۷ اردیبهشت هرگز عملی نشد و از آن زمان تاکنون هیچ تماسی با فرزندشان نداشته‌اند.
صالح فرزند مولوی حبیبالرحمن، روحانی شناختهشده اهل سنت در منطقه است. این خانواده پیش‌تر نیز هدف سرکوبهای امنیتی حکومت قرار گرفته بودند.
برادر بزرگتر او، قاسم بهرام‌زهی، آبانماه ۱۴۰۳ بهدست نیروهای امنیتی کشته شد و تنها به شرط سکوت رسانهای، پیکرش به خانواده تحویل داده شد. همچنین، ایوب بهرام‌زهی، عموی صالح، یکی از ۱۶ زندانی اهل سنت بود که در سال ۱۳۹۲ اعدام شدند.
فعالان حقوق کودک بازداشت بهرام‌زهی را نقض صریح ماده ۳۷ کنوانسیون حقوق کودک میدانند؛ کنوانسیونی که ایران نیز از امضاکنندگان آن است و تصریح دارد بازداشت کودکان باید بهعنوان «آخرین راهحل و برای کوتاهترین زمان ممکن» صورت گیرد و کودکان باید فورا از حقوق خود، از جمله دسترسی به وکیل و ارتباط با خانواده، برخوردار باشند.
خانواده بهرام‌زهی تاکید کردهاند صالح هیچگونه فعالیت سیاسی یا امنیتی نداشته و تنها بهدلیل نام خانوادگی و پیشینه بستگانش هدف قرار گرفته است.
آنها خواستار آزادی فوری این نوجوان و شفافسازی درباره دلیل بازداشت، محل نگهداری و وضعیت جسمی او شدهاند.
