محسن مهدوی، دانشجوی بازداشتی دانشگاه کلمبیا، به حکم یک قاضی فدرال آزاد شد

محسن مهدوی، دانشجوی فلسفه و فعال فلسطینی دانشگاه کلمبیا، که هنگام دعوت به مصاحبه‌ای‌ مرتبط با فرآیند گرفتن شهروندی ایالات متحده در ایالت ورمانت بازداشت شده بود، به حکم یک قاضی فدرال آزاد شد.

جفری کرافورد، قاضی فدرال، بازداشت محسن مهدوی به دست ماموران اداره مهاجرت را تلافی‌جویانه خوانده بود.

مهدوی، ۳۴ ساله، از فعالان شناخته‌شده جنبش حمایت از فلسطین در دانشگاه کلمبیا، چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت، بیش از دو هفته پس از بازداشت آزاد شد.

او در حالی بازداشت شد که تصور می‌کرد برای یک مرحله از روند کسب شهروندی آمریکا به مصاحبه‌ای در نزدیکی شهر برلینگتون در ایالت ورمانت دعوت شده است.

واشینگتن‌پست گزارش داده قاضی کرافورد در جلسه رسیدگی اعلام کرد مهدوی «دلایل محکم و معتبری ارائه کرده که او در تلافی‌ صحبت‌هایی که پیشتر در دانشگاه کلمبیا در چارچوب آزادی بیان ایراد کرده بود، بازداشت شده است.»

به نوشته نیویورک تایمز، نیز قاضی ضمن اشاره به شباهت‌های سیاسی دوران کنونی با دوره مک‌کارتیسم گفت: «این نخستین‌بار نیست که دولت آمریکا برای ساکت کردن اعتراضات، به اقدامات بازدارنده متوسل می‌شود.»

بنا بر حکم دادگاه، مهدوی که هنوز به هیچ جرمی متهم نشده است، اجازه دارد تا پایان رسیدگی به پرونده مهاجرتی‌اش، بیرون از بازداشتگاه زندگی و از خود دفاع کند.

قاضی کرافورد در حکم خود به دریافت بیش از ۹۰ نامه از افراد مختلف از جمله استادان دانشگاه و افرادی که «بسیاری از آن‌ها یهودی بودند» اشاره کرده و نوشته آن‌ها در نامه‌های خود مهدوی را فردی «صلح‌طلب» و «متعهد به گفت‌وگوی مدنی» توصیف کرده‌اند.

از کرانه باختری تا دانشگاه کلمبیا

به گزارش واشینگتن‌پست، مهدوی که در اردوگاه پناهندگان در کرانه باختری به دنیا آمد در در سال ۲۰۱۸ تحصیل در دانشگاه لیهای در پنسیلوانیا را آغاز کرد و در سال ۲۰۲۱ به دانشگاه کلمبیا منتقل شد.

به گفته وکلای این دانشجوی فلسطینی، او پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ گروه حماس به اسرائیل، از منتقدان آشکار جنگ غزه شد، اما از مارس ۲۰۲۴ فعالیت سیاسی در دانشگاه را کنار گذاشت.

مهدوی در یکی از تجمعات سال ۲۰۲۳، به‌صورت آشکار با فردی که اظهارات یهودستیزانه مطرح کرده بود مخالفت کرد و جریان این برخورد در نشریه دانشجویی کلمبیا اسپکتیتور (Columbia Spectator) نیز گزارش شد.

واکنش‌ها به آزادی محسن مهدودی

مایکل درشر، دادستان دولت فدرال در ورمانت، گفت که بازداشت مهدوی غیرقانونی نبوده و او نباید آزاد شود، چون شهروند آمریکا نیست و امکان فرار از کشور را دارد.

به نوشته واشینگتن پست، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه دولت ترامپ هم در یادداشتی درباره بازداشت مهدوی نوشته بود که فعالیت‌های او ممکن است به گسترش یهودستیزی بینجامد و روند صلح خاورمیانه را تضعیف کند.

دولت ترامپ می‌گوید تظاهرات حامیان فلسطین در دانشگاه‌ها موجب تحریک به خشونت شده است، اما منتقدان می‌گویند مقامات دولتی و دادستانی برای این ادعا، هیچ شواهدی ارائه نداده‌اند.

آنا کلی، سخنگوی کاخ سفید، هم در گفت‌وگو با واشینگتن‌پست گفت: «تحصیل در آمریکا یک امتیاز است، نه یک حق. هر غیرشهروندی که تهدیدی برای امنیت ملی باشد باید فورا اخراج شود.»

در سوی مقابل، نمایندگان ایالت ورمانت، از جمله سناتورها برنی سندرز و پیتر ولش و نبکا بالینت، یکی از نمایندگان این ایالت در کنگره، در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که بازداشت مهدوی اقدامی ناعادلانه و خلاف قانون اساسی بود و آزادی او «پیروزی برای حق دادرسی و عدالت» است.

وکلای محسن مهدوی تاکید کردند که آزادی او، گرچه پایان پرونده نیست، اما موقعیت او را برای دفاع از خود به‌شدت تقویت می‌کند.

جاشوآ باردوید، وکیل مهاجرت در نیویورک، به واشینگتن‌پست گفت: «دفاع از پرونده مهاجرتی در حالی که در بازداشت هستید بسیار دشوارتر است، چرا که دولت می‌تواند حوزه قضایی را انتخاب کند و برخی دادگاه‌ها به‌شدت طرف دولت هستند.»