بر اساس اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال، زنان محبوس در زندان قرچک ورامین از ابتدایی‌ترین حقوق خود محروم هستند. این زندانیان هم‌زمان با گرم شدن هوا و تحمل گرمای طاقت‌فرسا در نبود سیستم تهویه، با محرومیت‌ها، محدودیت‌ها و مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند.
در زندان قرچک ورامین (ندامتگاه زنان تهران) صدها زن با اتهامات مختلف به‌‌سر می‌برند و تعدادی از آن‌ها همراه با کودکانشان دوران حبس خود را می‌گذرانند.
طبق اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال، این زندانیان از آب آشامیدنی سالم به‌عنوان یکی از ابتدایی‌ترین حقوقشان محروم هستند و مشکلات آن‌ها با گرم شدن هوا، بسته بودن فضا و خراب بودن کولرها در بسیاری از مواقع، بیش از پیش شده است.
کیفیت پایین غذا، نبود آب آشامیدنی سالم، نبود خدمات بهداشتی و درمانی مناسب، محرومیت از رسیدگی پزشکی مناسب و اعزام به مراکز درمانی خارج از زندان، بالا بودن قیمت اقلام در فروشگاه زندان و عدم رعایت اصل تفکیک جرائم، از جمله مشکلاتی است که این زنان زندانی با آن روبه‌رو هستند.
محدودیت‌های اعمال‌شده در کاهش مدت تماس‌های تلفنی و دیدارهای حضوری و کابینی زندانیان با خانواده‌هایشان، همراه با محرومیت از حق هواخوری در برخی بندها، فشار روانی قابل‌توجهی بر زندانیان و خانواده‌های آنان وارد کرده است.
یک منبع نزدیک به خانواده یکی از زندانیان محبوس در این زندان در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال، از افزایش مشکلات زنان محبوس در زندان قرچک در سال جدید خبر داد و گفت زندانیان بند شش این زندان از حدود هفت ماه پیش تا کنون از حق هواخوری محروم هستند.
این منبع آگاه با بیان اینکه پیش‌تر بندهای پنج و شش یک هواخوری مشترک داشتند و مسئولان زندان از هفت ماه پیش بین هواخوری دیوار کشیده‌اند، افزود ماه‌هاست که به بهانه تعمیرات بندها، زنان زندانی از داشتن هواخوری و فروشگاه که داخل هواخوری است، محروم شده‌اند.
طبق اطلاعات رسیده، مریم اکبری‌منفرد و زهرا رضایی، دو تن از زندانیان سیاسی هستند که بدون رعایت اصل تفکیک جرائم، در بند شش زندان قرچک دوران محکومیت خود را سپری می‌کنند.
فعالان حقوق بشر در سال‌های اخیر بارها نسبت به رعایت نشدن اصل تفکیک جرایم در برخی زندان‌های ایران و خطراتی که متوجه جان زندانیان سیاسی شده، به قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها هشدار داده‌اند.
بیشتر بخوانید: تعطیلی مهدکودک زندان زنان قرچک؛ آموزش کودکان مادران زندانی متولی ندارد
منبع دیگری با تاکید بر اینکه گرمای هوا و نبود آب سالم مشکلات بسیاری برای زندانیان به وجود آورده است، به ایران‌اینترنشنال گفت از مدتی قبل، آب لوله‌کشی کم‌کیفیت موجود در زندان به‌طور مداوم قطع می‌شود.
این منبع مطلع با اشاره به اعتراضات زندانیان نسبت به این موضوع افزود مسئولان زندان به هیچ یک از اعتراضات زنان زندانی رسیدگی نمی‌کنند و آن‌ها را به اقدامات تنبیهی در صورت ادامه اعتراضشان تهدید می‌کنند.
در سال‌های گذشته نیز زندانیان بسیاری با تاکید بر غیرقابل شرب بودن آب زندان قرچک، هشدار داده‌اند که در صورت جوشانده نشدن یا نبود امکان تصفیه، این آب می‌تواند منجر به بیماری‌های گوارشی و کلیوی شود. به گفته آنان، آب این زندان حتی برای استحمام نیز مناسب نیست.
ژیلا بنی‌یعقوب، روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان، آذرماه ۱۴۰۳ با اشاره به مشکل آب شیرین زندان قرچک، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آب شیرین از چند روز پیش قطع است. هر بند زندان با بیش از ۱۰۰ زندانی فقط یک شیر آب شیرین دارند که برای مسواک زدن و ظرف شستن و آب خوردن استفاده می‌شود.»
نقش رییس زندان در نقض حقوق زندانیان
اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال حاکی از آن است که صغری خدادادی طغانکی، رییس زندان قرچک ورامین، نقش به‌سزایی در نقض حقوق زنان زندانی داشته و بارها زندانیان معترض به سیاست‌های خود را با اقدامات تنبیهی مواجه کرده است.
شماری از زندانیان خدادادی را فردی توصیف کرده‌اند که همواره اعمال رفتارهای تحقیرآمیز و ایجاد فشار روانی بر زندانیان را در دستور کار خود قرار داده است.
خدادادی که از آذر ۱۳۹۹ ریاست زندان قرچک ورامین را بر عهده دارد، پیش‌تر به‌دلیل نقشش در نقض گسترده حقوق زندانیان در فهرست تحریم‌های آمریکا و بریتانیا قرار گرفته است.
یکی از افرادی که به‌تازگی از این زندان به مرخصی اعزام شده، با بیان اینکه از زمان آغاز مدیریت خدادادی، «بیگاری کشیدن» از زنان زندانی در قرچک افزایش یافته است، گفت: «مسئولان زندان با دستور مستقیم خدادادی زندانیان زیادی را با دستمزدهای ناچیز ماهیانه یک میلیون تومان در کارگاه‌هایی مثل قالی‌بافی، گلیم‌بافی و خیاطی به کار گرفته‌اند.»
او افزود مسئولان زندان در جریان بازدیدهای رسمی، از به‌کارگیری زندانیان در کارگاه‌ها «با افتخار» یاد می‌کنند، اما در عمل به زندانیان اجازه نمی‌دهند درباره بهره‌کشی مسئولان زندان از خود، با بازدیدکنندگان سخن بگویند.
این زندانی که خود در سال‌های گذشته به‌مدت چند ماه در یکی از کارگاه‌های زندان قرچک کار کرده است، گفت: «دو سال پیش وقتی مسئولان برای بازدید به زندان آمدند، به ما گفتند فقط حق دارید از مسئولان تشکر کنید. آن زمان مادران زندانی را تهدید کردند در صورتی که حرفی درباره بهره‌کشی از خود بزنند، فرزندانشان را از آن‌ها می‌گیرند و به بهزیستی تحویل می‌دهند. هنوز هم همین‌طور زندانیان را وادار به سکوت می‌کنند.»
سازمان حقوق بشر ایران آذر ۱۴۰۳ در گزارشی با عنوان «زندان قرچک؛ جهنمی برای زنان و کودکان»، اعلام کرد زنان محبوس در این زندان در شرایطی غیرانسانی، از جمله فضای بسیار محدود، نبود تهویه و نور کافی، دسترسی به آب ناسالم، غذای بی‌کیفیت، خدمات بهداشتی ناکافی و رفتارهای تحقیرآمیز، نگهداری می‌شوند.
این سازمان تاکید کرد مسئولان زندان قرچک و مقام‌های مرتبط با آن باید به‌دلیل نقض حقوق بشر پاسخگو شوند و تحت پیگرد قضایی قرار گیرند.
در سال‌های گذشته، گزارش‌های متعددی از زندان‌های سراسر ایران درباره کیفیت پایین غذا، حذف برخی اقلام از جیره غذایی، بهداشت نامناسب و سایر مشکلات منتشر شده است.
