دونالد ترامپ گزارش‌ها درباره تعیین استیو ویتکاف، نماینده ویژه خود در امور خاورمیانه، به‌عنوان مسئول مذاکرات هسته‌ای با جمهوری اسلامی را رد کرد. پیشتر، روزنامه فایننشال تایمز و وبسایت آکسیوس در گزارش‌های جداگانه‌ای اعلام کرده بودند که ویتکاف مسئول رسیدگی به این پرونده شده است.
رییس‌جمهوری آمریکا،پنج‌شنبه چهارم بهمن، در حال امضای فرمان‌های اجرایی جدید به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و از جمله در پاسخ به پرسشی درباره احتمال انتخاب استیو ویتکاف به عنوان مسئول استراتژی در قبال جمهوری اسلامی گفت: «نه، اما قطعا از او استفاده خواهم کرد. او مذاکره‌کننده‌ای عالی و انسان بسیار خوب و محبوبی است.»
ترامپ همچنین در پاسخ به سوالی درباره حمایت آمریکا از اسرائیل در حمله به سایت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «واضح است که به این سوال پاسخ نمی‌دهم. باید دید چه پیش می‌آید. در روزهای آینده با افراد مختلفی دیدار خواهم کرد. امیدوارم این مسئله بدون نیاز به اقداماتی از این دست حل شود. این واقعا خوب خواهد بود.»
پیشتر فایننشال تایمز و آکسیوس گزارش داده بودند که ترامپ تمایل دارد با انتصاب ویتکاف پیش از تشدید فشارها بر جمهوری اسلامی، دیپلماسی را برای حل و فصل اختلافات با تهران مورد آزمون قرار دهد.
بیشتر بخوانید:
ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید بین سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، سیاست فشار حداکثری را در برابر جمهوری اسلامی در پیش گرفت و از توافق بر سر برنامه هسته‌ای حکومت ایران، موسوم به برجام، خارج شد.
این سیاست با کاهش قابل توجه صادرات نفتی جمهوری اسلامی همراه بود و اقتصاد ایران را بهشدت تحت تاثیر قرار داد.
فایننشال تایمز نوشت تیم ترامپ در دوران انتقال قدرت، اقداماتی را برای بازگرداندن کارزار «فشار حداکثری» علیه حکومت ایران طراحی کرد که شامل اعمال تحریمهای جدید یا نظارت سختگیرانهتر بر تحریمهای موجود میشود.
با این حال، ترامپ و مشاورانش در نشستهای ابتدایی خود نشان دادهاند که قصد دارند بهمنظور پرهیز از تشدید تنشها و رویارویی گستردهتر با جمهوری اسلامی، «مسیری را باز نگه دارند».
شماری از مقامهای دولت ترامپ به دیپلماتهای خارجی و همکاران خود گفتهاند انتظار میرود ویتکاف تلاشها را برای بررسی امکان دستیابی به یک توافق دیپلماتیک با تهران هدایت کند.
ویتکاف دو هفته پیش در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز گفت: «رییسجمهور [ترامپ] اجازه نخواهد داد که ایرانیها به بمب [اتمی] دست یابند. این اتفاق نخواهد افتاد. ما به آن نقطه نمیرسیم... امیدواریم که بتوانیم این مساله را از طریق دیپلماسی حل کنیم.»
فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود نوشت مقامهای آمریکایی معتقدند جزییات کامل رویکرد ترامپ در قبال تهران و وظایف ویتکاف در این خصوص هنوز نهایی نشده است.
با این وجود، برخی از انتصابات اخیر ترامپ جریانی را در دولت ایالات متحده شکل داده که به مذاکره با جمهوری اسلامی متمایل است و نسبت به طرح حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران که از سوی تندروها در دولتهای آمریکا و اسرائیل پیشنهاد شده، تردید دارد.
یک مقام پیشین اسرائیلی در همین رابطه به فایننشال تایمز گفت: «من پیشبینی نمیکنم که دولت [ترامپ] در ابتدای دورهاش از نیروی نظامی [علیه جمهوری اسلامی] استفاده کند، مگر اینکه ابتدا تمام روشهای دیگر را امتحان کرده باشد.»
پیشتر انتخاب مایکل دیمینو به‌عنوان رییس سیاستگذاری وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از سوی ترامپ، به دلیل مواضع قبلی او درباره مسائل خاورمیانه و ایران با واکنش منفی طرفداران اسرائیل روبهرو شده بود.
مخالفان با اشاره به مواضع دیمینو درباره عدم نیاز به حضور واشینگتن در خاورمیانه و عدم حمایت آمریکا از اسرائیل در مقابل حزبالله و همچنین حضورش در موسسه کوئینسی که تریتا پارسی، موسس نایاک، از بنیانگذاران آن بوده، از نقشآفرینی او در پنتاگون ابراز نگرانی کردند.
برخی رسانهها حضور دیمینو در پنتاگون را به معنای این دانستهاند که «اقدام نظامی در ایران خط قرمز ترامپ است».
در هفتههای اخیر و همزمان با نزدیک شدن به آغاز به کار رسمی دولت ترامپ، مقامهای حکومت ایران از تمایل خود برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای خبر دادهاند.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۲۵ دی در مصاحبه با شبکه خبری انبیسی آمریکا اعلام کرد تهران برای «مذاکره شرافتمندانه و برابر» آماده است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سوم بهمن خواستار توافق جمهوری اسلامی با ترامپ شد و گفت: «باید برای برخورد با این موضوع، به راهحلی غیر از جنگ برسیم. ما جنگ بیشتر نمیخواهیم.»
