احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ساخت بمب اتمی را برای جمهوری اسلامی «یک ضرورت» توصیف و اضافه کرد که پس از دستیابی به آن، نهایتا چند ماه تنش میان تهران و غرب به وجود خواهد آمد. این چندمین بار است که مقامات جمهوری اسلامی اظهاراتی از این دست میکنند.
احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی به سایت دیدهبان ایران گفت: «دستیابی به بمب اتم برای جمهوری اسلامی یک ضرورت است.»
او اضافه کرد: «اگر بمب اتم بسازیم، حداکثر یک تنش شش ماهه خواهیم داشت و کشورهای غربی به ما خواهند گفت که چرا سلاح هستهای تولید کردیم.»
اظهارات بخشایش اردستانی همزمان با تاکید علی لاریجانی، مشاور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بر قرار گرفتن ایران و آمریکا در موقعیتی تازه است.
به گفته لاریجانی، اگر دولت جدید آمریکا میخواهد ایران سلاح هستهای نداشته باشد، باید شروط جمهوری اسلامی مانند «جبران خسارات» و پرداخت امتیازات دیگر را بپذیرد تا «توافق جدید» به دست آید.
لاریجانی پس از انتشار گفتوگویش با سایت رهبر جمهوری اسلامی (خامنهای دات آیآر) درباره باز بود راه مذاکره با آمریکا، در حساب ایکس خود نوشت که ایران غنیسازی خود را آغاز کرده و درجه خلوص اورانیوم را به بالای ۶۰ درصد رسانده است.
در مقابل شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دوم آذر ماه قطعنامهای علیه تهران تصویب کرد.
بخشایش اردستانی به عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، در چند ماه اخیر اظهارنظرهایی از این دست که امروز مطرح شده، زیاد داشته است. اظهاراتی که بعضا با مواضع رسمی جمهوری اسلامی در تناقض هستند.
از ابتدای سال ۱۴۰۳، موارد اعلام موضع از سوی مقامات جمهوری اسلامی درباره لزوم حرکت به سمت ساخت سلاح هستهای افزایش یافته است.
اردیبهشت امسال، کمال خرازی، مشاور امور بینالملل خامنهای و عضو شورای راهبردی روابط خارجی او، در دو روز پیاپی تهدید کرد که جمهوری اسلامی ممکن است به سمت ساخت سلاح هستهای حرکت کند.
مهر ماه امسال نیز ۳۹ نماینده مجلس در نامهای به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، خواستار تغییر دکترین دفاعی حکومت ایران و ساخت سلاح هستهای شدند.
در سوی دیگر این اظهارات، مقامات دولت مسعود پزشکیان و شخص او در قامت مدافعان دیپلماسی که رویکردشان کاهش تنشهای خارجی است ظاهر و با استناد به فتوای رهبر جمهوری اسلامی، ساخت بمب اتمی را رد میکنند.
۲۴ آبان ۱۴۰۳، درست در روزی که علیاصغر نخعیراد، نماینده مشهد در مجلس، با تاکید بر «پویا بودن فقه شیعه» از شورای عالی امنیت ملی خواست که از خامنهای بخواهد فتوای منع ساخت سلاح هستهای خود را تغییر دهد، پزشکیان با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیدار داشت.
او در دیدار با گروسی که به دعوت جمهوری اسلامی به تهران سفر کرده بود، گفت: «همانگونه که بارها اعلام کردهایم بر اساس فتوای صریح رهبر معظم انقلاب اسلامی، به هیچ وجه به دنبال ساخت سلاح اتمی نبوده و نخواهیم بود و کسی هم اجازه عدول از سیاست ایشان را نخواهد داشت.»
استناد به فتوای خامنهای درباره حرام بودن استفاده از سلاح هستهای از زمان مذاکرات محمدجواد ظریف با طرفهای غربی و چین و روسیه در دولت حسن روحانی به اوج خود رسید.
در دوره اول ریاست جمهوری روحانی، برخی چهرههای غربی نظیر باراک اوباما، رییسجمهوری سابق آمریکا و جان کری، وزیر امور خارجه او، از این فتوای خامنهای استقبال کردند.
لاریجانی در ادامه در اشاره به موقعیت تازهای که دو کشور در مساله هستهای در آن قرار دارند در رابطه با آمریکا نوشته است «آمریکا توافق قبلی(برجام) را بهم زد و از آن خارج شد و از این طریق به ایران خسارت وارد کرد.»
او در ادامه نوشته ایران غنیسازی خود را آغاز کرده و درجهی خلوص اورانیوم را به بالای ۶۰ درصد رسانده است.
علی لاریجانی این متن را با عنوان «برداشت درست» منتشر کرده که اشارهای به برداشتها از صحبتهایش درباره برنامه هستهای در مصاحبهاش با سایت علی خامنهای است.
لاریجانی که گفته میشود ممکن است به زودی از طرف خامنهای به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، جایگزین علیاکبر احمدیان شود، هم اکنون به عنوان مشاور علی خامنهای فعالیت میکند و اخیرا از طرف او به سوریه و لبنان سفر کرد.
خط قرمزی که دیگر قرمز نیست
پیش از این مقامات جمهوری اسلامی بارها گفته بودند گفتگو و مذاکره با ترامپ که دستور کشتن قاسم سلیمانی را صادر کرد، خط قرمز جمهوری اسلامی است.
اما در گفتگوی لاریجانی با وبسایت خامنهای دات آیآر (khamenei.ir) که مواضع رسمی رهبر جمهوری اسلامی را منتشر میکند، او بدون اشاره به هیچ پیششرطی، از مذاکره با آمریکا سخن گفت و تاکید کرد اگر غربیها، برجام را قبول ندارند، جمهوری اسلامی آماده توافقی جدید است.
او در این گفتکو با اشاره به اینکه «به هر حال ما غنیسازی را بالای ۶۰ درصد بردیم» گفت کشورهای غربی دو راه بیشتر ندارند؛ بازگشت به برجام یا انجام توافقی جدید.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد اگر طرفهای غربی برجام را قبول ندارند، برجام «وحی منزل» نبوده و اگر آمریکاییها احساس میکنند سرشان کلاه رفته است، بیایند سر موضوعات جدیدی مذاکره کنند.
لاریجانی تصریح کرد: «شما میگویید ایران هستهای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود، عیب ندارد!؛ ما غنیسازی در این حد داریم، خُب بیایید توافق کنید، که ایران یک شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه گذشته، ما به سمت بمب نمیرویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید»
بیشتر بخوانید: پیام لاریجانی از تهران به ترامپ: برای توافقی جدید و بهتر از برجام آمادهایم
لاریجانی در روزهای اخیر بار دیگر به متن سیاست جمهوری اسلامی بازگشته است. او اواخر آبان ماه به عنوان نماینده ویژه رهبر جمهوری اسلامی، به سوریه سفر و با بشار اسد دیدار کرد. لاریجانی از دمشق راهی بیروت شد و با مقامهای لبنانی به گفتوگو نشست.
قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی
اما علاوه بر تغییر دولت در آمریکا، در شرایطی صحبت مذاکره مطرح میشود که احتمال ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت سازمان ملل افزایش یافته است.
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جمهوری اسلامی روز ۲۱ آبان به طور رسمی از رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی اتمی برای سفر به ایران دعوت کرد.
پس از سفر گروسی به ایران، با وجود دیدارهای او با رییس قوه مجریه، وزیر امور خارجه و رییس سازمان انرژی اتمی ایران، به دنبال ارائه گزارشش درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شورای حکام قطعنامهای علیه تهران تصویب کرد.
پرونده هستهای جمهوری اسلامی که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شده بود، در دولت حسن روحانی با توافق برجام، از شورای امنیت خارج شد اما با رخدادهای اخیر، به ویژه پس از پیروزی ترامپ، رویکرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه که به معنی ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت است، مطرح شده است.
بیشتر بخوانید: بخشهای مهم قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هستهای جمهوریاسلامی
وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی در بیانیهای مشترک، که تقریبا بلافاصله پس از انتشار خبر تصویب قطعنامه منتشر شد، تصویب قطعنامه شورای حکام را اقدامی «سیاسی، غیرواقعبینانه و مخرب» توصیف کردند.
در این بیانیه گفته شده است که رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در پاسخ به قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دستوری برای اتخاذ اقدامات مؤثر صادر کرده است که از جمله شامل راهاندازی مجموعهای قابل توجه از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف میشود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد در واکنش به تصویب قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، غنیسازی اورانیوم «به شکل قابل ملاحظهای» افزایش خواهد یافت.
کمالوندی، روز جمعه دوم آذر ، به رسانههای حکومتی ایران گفت که این تصمیم در چارچوب «اقدامات جبرانی ایران در واکنش به قطعنامه جدید شورای حکام» گرفته شده و «بلافاصله شروع شده است.»
