مراسم بزرگداشت داریوش و پروانه فروهر، از چهرههای سرشناس مخالف جمهوری اسلامی، روز اول آذر و در بیستوششمین سالگرد قتل این دو فعال و کنشگر سیاسی در تهران برگزار شد. پرستو فروهر اعلام کرد بعدازظهر پنجشنبه در منزل والدین خود، دادخواهی در مورد این پرونده را پیگیری میکند.
باربد گلشیری، هنرمند، روز اول آذر با انتشار ویدیویی از حیاط خانه فروهرها در تهران نوشت پرستو درخت خزانزده خانه و قتلگاه پدر و مادرش را با «ژن، ژیان، ئازادی»، «زن، زندگی، آزادی»، «دادخواهیم این بیداد را»، «علیه فراموشی» و «پاينده ایران» آراسته است.
او اضافه کرد که این مراسم از ساعت چهار تا شش بعدازظهر روز اول آذر برگزار میشود.
گلشیری در ادامه ویدیویی منتشر کرد که نشان میدهد حاضران در این مراسم برای گرامیداشت پروانه و داریوش فروه،ر سرود «ای ایران» میخوانند و شعار »زن، زندگی، آزادی» سر میدهند.
پرستو فروهر، نویسنده، هنرمند و فعال حقوق بشر مقیم آلمان است که هر سال در آستانه سالگرد قتل والدینش که به عنوان یکی از قتلهای سیاسی-زنجیرهای دهه ۷۰ شناخته میشود، به ایران سفر میکند.
او روز نهم آبان هنگام ورود به ایران با برخورد عوامل امنیتی جمهوری اسلامی در فرودگاه تهران مواجه شد.
گلشیری، همان زمان در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «نهم آبان، پرستو فروهر به فرودگاه تهران رسید تا چون هر سال سالگرد پروانه اسکندری و داریوش فروهر را در خانه و قتلگاهشان برگزار کند و از نزدیک شاهد باشد که بر ما چه میگذرد.»
او اضافه کرد که ماموران امنیتی در فرودگاه وسایل الکترونیکی و گذرنامه او را ضبط کردند و از دستنوشتههایش کپی گرفتند.
پرستو فروهر، روز هشتم آبان در آستانه سالگرد قتل مادر و پدرش با انتشار یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت امسال نیز «به همبستگی همراهان دادخواهی که سالهاست از دور و نزدیک در حفظ این آیین پایداری در خانه و قتلگاه فروهرها میکوشند»، امید میبندد.
با وجود تلاش جمهوری اسلامی برای سرپوش گذاشتن بر یاد فروهرها با اعمال فشار بر پرستو فروهر به منظور برپا نشدن مراسم سالگرد، پافشاری او بر برگزار کردن این مراسم در منزل پدر و مادرش ادامه داشته است.
مراسم بزرگداشت داریوش و پروانه فروهر، روز اول آذر سال گذشته نیز در خانهشان برگزار شد.
در این مراسم گروهی از فعالان سیاسی و کنشگران مدنی به دعوت پرستو فروهر، برای گرامیداشت یاد مادر و پدر او در محل قتل آنان گرد آمدند.
حکومت جمهوری اسلامی که همواره در تلاش است صدای خانوادههای دادخواه را ساکت کند، در سالگرد کشتهشدگان، بیش از پیش خانوادهها را با تهدید و اقداماتی از جمله بازداشت، تحت فشار قرار میدهد.
فروهر و اسکندری، رهبران حزب ملت ایران، اول آذر سال ۱۳۷۷ با ضربات چاقو در منزل مسکونیشان در تهران به قتل رسیدند. قتل آنها بخشی از کشتار فعالان سیاسی، نویسندگان و متفکران در دهه ۷۰ موسوم به «قتلهای زنجیرهای» بود.
روز ۱۲ آذر همان سال محمد مختاری، نویسنده، شاعر و عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران و روز ۱۸ آذر نیز محمدجعفر پوینده، مترجم و از فعالترین اعضای کانون نویسندگان ایران، ناپدید شدند که پس از مدتی پیکرشان پیدا شد.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی «عناصر خودسر» در این وزارتخانه را مسئول این چهار قتل اعلام کرد.
سعید امامی (اسلامی)، از معاونان سابق وزارت اطلاعات، در ارتباط با این پرونده بازداشت شد و بعدتر خبر خودکشی او در زندان اعلام شد.
دنی دنون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، در مورد افزایش ذخایر اورانیوم جمهوری اسلامی گفت: «فکر میکنم کل جامعه بینالمللی باید از این یافتهها بسیار نگران باشد. این نشاندهنده تلاش جمهوری اسلامی برای دستیابی به تواناییهای هستهای است و جهان باید برای جلوگیری از این امر اقدامی انجام دهد.»
او افزود: «مسئولیت جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای فقط با اسرائیل نیست، بلکه تمامی دموکراسیهای غربی مسئولیت دارند تا جلو دستیابی جمهوری اسلامی به تواناییهای هستهای را بگیرند. ما شاهد تمایل به نابودی اسرائیل از طریق پرتاب موشکها بودهایم. آنها میتوانند همین کار را با کشورهای دیگر نیز انجام دهند.»
سفیر اسرائیل در سازمان ملل همچنین گفت که پیشبینی میکند دولت جدید ترامپ فشار بیشتری بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی اعمال کند.
دنی دنون افزود: «ما انتظار داریم این فشارها نهتنها از سوی آمریکا، بلکه از سوی کشورهای اروپایی نیز افزایش یابد.»
آمریکا همواره تاکید کرده است که اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست پیدا کند. از سوی دیگر آلمان، بریتانیا و فرانسه نیز پیشنویس قطعنامهای را به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردهاند که ضمن محکوم کردن فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی، خواستار ارائه گزارشی جامع از سوی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این زمینه شدهاند.
چنین اقدامی میتواند گامی بزرگ در ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت سازمان ملل متحد باشد و راه را برای فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای غربی هموار سازد. در صورتی که چنین امری اتفاق افتد، تمامی تحریمهای سازمان ملل متحد که اکنون به حالت تعلیق درآمده است، مجددا فعال خواهد شد. کشورهای غربی تا اکتبر سال آینده فرصت دارند که مکانیسم ماشه را فعال کنند.
در همین حال رابرت وود، معاون سفیر دائم آمریکا در سازمان ملل، نیز در واکنش به گزارشهای اخیر درباره افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی به ایراناینترنشنال گفت: «ما همواره نگران فعالیت ایران در غنیسازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد بودهایم. ما بهشدت نگران این موضوع هستیم.»
او در این زمینه که آیا آمریکا از قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی حمایت خواهد کرد یا نه، توضیحی نداد اما گفت:«میدانم که شورای حکام به این مساله خواهد پرداخت و ما نیز در حال بررسی گزارش مدیرکل آژانس هستیم. همانطور که سالهاست گفتهایم، این مساله همچنان یکی از نگرانیهای اصلی ماست.»
در گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین به پیشنهاد جمهوری اسلامی برای جلوگیری از صدور قطعنامه اشاره شده است.
براساس این گزارش، جمهوری اسلامی پیشنهاد کرده است که ذخیره اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصد را بیشتر نکند و آن را در حد کنونی نگه دارد.
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته شده است که جمهوری اسلامی در حال حاضر ۱۸۲.۳ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با غلظت ۶۰ درصد در اختیار دارد. براساس تعاریف و معیارهای آژانس، این میزان، از نظر تئوریک برای ساخت چهار بمب اتم کافی است.
با این همه به نظر نمیرسد که پیشنهاد مطرحشده از سوی جمهوری اسلامی مانع تصویب قطعنامه مورد نظر سه کشور اروپایی شود.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان، پیشتر در روز سهشنبه ۲۹ آبان در گفتوگویی اختصاصی با احمد صمدی، خبرنگار ایراناینترنشنال در برلین تاکید کرده بود: «سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران، ارزیابیهای ما را تغییر نداده است.»
واکنش تهدیدآمیز جمهوری اسلامی
همزمان با بالا گرفتن احتمال تصویب این قطعنامه، لحن مقامات جمهوری اسلامی نیز تندتر شده است و آنها نسبت به پیامدهای تصویب قطعنامهای علیه تهران هشدار دادهاند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، که هفته گذشته با رافائل گروسی در تهران دیدار و گفتوگو کرد، روز چهارشنبه ۳۰ آبان، گفت: «صدور قطعنامه در شورای حکام باعث اختلال در تعاملات ایران و آژانس میشود.»
کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، هم روز چهارشنبه ۳۰ آبان گفت: «از قبل بهصراحت گفتهایم که در صورت تصویب قطعنامه، پاسخی قاطع و فوری به آن خواهیم داد و سازمان انرژی اتمی آماده اجرای تصمیم متخذه در همان ساعت تصویب است.»
او افزود: «ترجیح جمهوری اسلامی سیاست تعامل با آژانس است. سفر آقای گروسی نیز بر این اساس در فضایی مثبت و سازنده انجام شد و وی با دست خالی به وین برنگشت.»
غریبآبادی گفت: «علیرغم تاکید مدیرکل آژانس بر ضرورت عدم تخریب این فضای تعاملی و چندین نوبت گفتوگوی وی با سه کشور اروپایی برای بازداشتن آنها از تقابل، اما این کشورها مسیر دیگری را در پیش گرفتند و در جای دبیرخانه آژانس نشستند و ژست مدعی به خود گرفتند.»
مهدی سنایی، مشاور سیاسی مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی، نیز روز چهارشنبه در همین زمینه گفت:« اگر در شورای حکام قطعنامهای علیه ما صادر شود اقدام متقابل خواهیم کرد؛ چنانچه بیانیهای صادر شود پاسخ ما فوری خواهد بود.»
هیچ یک از مقامات جمهوری اسلامی بهطور مشخص و صریح نوع این جواب «قاطع و فوری» را مشخص نکردهاند و درباره آن توضیحی ندادهاند.
