امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، در پایان سفر سهروزه و کمسابقه خود به آلمان، به دلیل تلاش برای پایان دادن به جنگ اوکراین، جایزه صلح بینالمللی وستفالی را در شهر مونستر در شرق آلمان از دستان رییسجمهوری این کشور دریافت کرد.
مکرون روز سهشنبه پس از دریافت این جایزه گفت: «دریافت جایزه صلح در زمان جنگ. ابتدا، سختم بود که آن را دریافت کنم.»
رییسجمهوری فرانسه در سخنرانی خود اضافه کرد: «برقراری صلح یک خطر است. زمانی که جنگ را آغاز کردهاید، اینکه باید راهها و ابزارهایی را برای ادامه صحبت با دشمن بیابید پیچیدهتر از این است که در یک لحظه قرارداد صلح را امضا کنید.»
این جایزه بینالمللی به یاد پیمان وِستفالی اهدا میشود. این پیماننامه در قرن هفدهم در شهر مونستر آلمان، پس از پایان جنگهای ۳۰ ساله مذهبی در اروپا به امضا رسید.
در این پیمان، برای نخستین بار حقوق برابر و یکسان کشورها به عنوان واحدهای سیاسی مستقل مطرح و پذیرفته شد.
مطابق این پیمان کشورهای مستقل حق دارند سرنوشتشان را تعیین کنند. این کشورها با هم برابرند و حق دخالت در امور داخلی یکدیگر را ندارند.
مکرون جایزه وستفالی را به دلیل گفتوگو با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه به منظور تلاش برای جلوگیری و سپس توقف تهاجم روسیه به اوکراین دریافت کرد.
مکرون اکنون مدتهاست که با پوتین مستقیما ارتباط و گفتوگویی ندارد.
جنگ اوکراین که از بیش از دو سال پیش آغاز شده، همچنان ادامه دارد و هنوز چشماندازی برای صلح میان مسکو و کییف به وجود نیامده است.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد که جنگ اوکراین یکی از آخرین موضوعاتی بود که مکرون در آخرین روز سفرش به آلمان درباره آن با اولاف شولتس، صدراعظم این کشور گفتوگو کرد.
قرار است نشستی بینالمللی در ماه آینده میلادی در سوئیس برگزار شود تا همه ابزارهای موجود برای برقراری صلح در اوکراین بررسی شود.
اما روسیه به این نشست دعوت نشده است.
چهار روز پیش، رویترز به نقل از چهار منبع در روسیه گزارش داد که ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری این کشور آماده است تا تهاجم علیه اوکراین را با یک توافق آتشبس متوقف کند. بر مبنای این توافق کییف باید خطوط کنونی میدان جنگ را به رسمیت بشناسد.
این خبرگزاری روز جمعه گذشته گزارش داد که این چهار منبع گفتهاند اگر کییف و غرب حاضر به گفتوگو درباره چنین توافقی نباشند، پوتین مصمم است که تهاجم علیه اوکراین را ادامه دهد.
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس گفت رهبر روسیه در تلاش است با استفاده از اطرافیان خود برای ارسال «پیامهای ساختگی» درباره آمادگی ادعایی خود برای توقف جنگ، نشست ماه آینده صلح به ابتکار اوکراین در سوئیس را از مسیر خارج کند.
کولبا گفت: «پوتین در حال حاضر تمایلی به پایان دادن به تجاوزات خود به اوکراین ندارد. تنها صدای اصولی و متحد اکثریت جهان میتواند او را مجبور کند که صلح را به جای جنگ انتخاب کند.»
میخائیلو پودولیاک، مشاور رییسجمهوری اوکراین گفت پوتین میخواهد دموکراسیهای غربی شکست را بپذیرند.
رییسجمهوری روسیه حدود ۱۰ روز پیش، آندری بلوسوف، اقتصاددان و معاون پیشین نخستوزیر این کشور را برای جایگزینی شویلگو به پارلمان روسیه معرفی کرد.
این معرفی، از نظر برخی از تحلیلگران نظامی و سیاسی غربی، به معنی قرار دادن اقتصاد روسیه بر پایه یک جنگ دائمی است تا زمانی که روسیه در آن پیروز شود.
از زمان روی کار آمدن اولاف شولتز، صدراعظم آلمان در سال ۲۰۲۱، پاریس و برلین آشکارا بر سر مسائلی از جمله مسائل دفاع اروپایی تا انرژی هستهای با هم اختلاف داشتهاند.
با این حال، دو کشور در چندین زمینه از جمله در مورد یارانههای الکتریسته به توافق رسیدهاند.
یان ورنت، از موسسه ژاک-دلور در برلین گفت: «تنشهایی در روابط فرانسه و آلمان وجود دارد، اما دلیل آن این است که دو کشور به موضوعات دشواری پرداختهاند.»
او تاکید کرد دو کشور موفق شدهاند در مورد ضرورت گسترش اتحادیه اروپا به سمت شرق به توافق برسند.
مکرون در مقام ریاست جمهوری فرانسه بارها به آلمان سفر کرده، اما این سفر بر اساس گزارش خبرگزاریهای بینالمللی، اولین «سفر دولتی» او به آلمان و اولین سفر دولتی یک رییسجمهوری فرانسه به آلمان پس از سفر ژاک شیراک در سال ۲۰۰۰ است.
این سفر از این جهت که فرصتی برای ارزیابی روابط بین دو قدرت بزرگ اقتصادی اروپا خواهد بود، مهم ارزیابی شده بود.
این سفر در شرایطی برگزار شد که قرار است تا چند روز انتخابات پارلمان اروپا برگزار شود و نیروهای راست افراطی در کشورهای مختلف که با اتحادیه اروپا مخالف هستند، اقبال بیشتری در افکار عمومی یافتهاند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا اکنون با چالشهای ناشی از تغییرات آب و هوایی، جنگ اوکراین و احتمال انتخاب مجدد دونالد ترامپ در آمریکا در ماه نوامبر مواجهاند.
نوئمی کوهلر، خواهر سسیل کوهلر که کمی بیش از دو سال است به همراه شریک زندگیاش، ژاک پاریس، در ایران بازداشت شده، امیدوار است بتواند با جلب توجه بینالمللی، آزادی این دو شهروند فرانسوی را از زندانهای ایران، تسریع کند.
نوئمی کوهلر روز دوشنبه در بیرون دفتر سازمان ملل متحد در ژنو در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه با اشاره به وضعیت جسمی این زندانیان گفت: «امروز یک وضعیت اضطراری مطلق است. وضعیت سلامتی آنها رو به وخامت است و زمان آن فرا رسیده که این کابوس پایان یابد.»
سیلوی آرنو، مادر لوئی آرنو نیز گفت: «این برای ما بسیار مهم و ضروری است که وضعیت و بازداشت خودسرانه آنها به رسمیت شناخته شود و هر چه سریعتر آزاد شوند.»
آبان ماه سال گذشته، فرانسه تایید کرد دادگاهی در ایران، لویی آرنو، مشاور امور بانکی را به پنج سال زندان محکوم کرده است.
یکی از سخنگوهای وزارت امور خارجه فرانسه روز ۱۷ آبان سال گذشته این حکم را «غیرقابل قبول» خواند و تاکید کرد این شهروند فرانسه در روند دادرسی از حق داشتن وکیل محروم بوده است.
همان زمان، خانواده آرنو گفتند که این حکم «از سوی دادگاه انقلاب» و به اتهام «تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی» برای این شهروند فرانسوی صادر شده است.
سسیل کوهلر، معلم ادبیات معاصر فرانسه نیز در سفری به ایران به همراه شریک زندگیاش به اتهام «جاسوسی» دستگیر شد.
در حال حاضر به غیر از این سه شهروند فرانسوی، یک فرانسوی دیگر به نام الیویه (نام کوچک اوست) نیز در ایران زندانی است که هنوز هویتش روشن نشده است.
جمهوری اسلامی بر اساس «سیاست گروگانگیری» خود، شهروندان خارجی و شهروندان دوتابعیتی را برای اعمال فشار بر دولتهای غربی بازداشت میکند.
علاوه بر خانمها کوهلر و آرنو، وکیلان این دو خانواده نیز به ژنو آمدند تا با اعضای یک کارگروه در مورد بازداشتهای خودسرانه، شامل مجموعهای از کارشناسان مستقل شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، ملاقات کنند.
مارتین پرادل، یکی از این وکیلان دادگستری، گفت: «اقدام ما شامل این است که اعلام کنیم بازداشت سیسیل کوهلر، ژاک پاریس و لوئی آرنو، خلاف معیارهای کنوانسیونهای بینالمللی است که ایران نیز آنها را پذیرفته و بنابراین بازداشت آنان باید خودسرانه تلقی شود.»
این وکیل دادگستری با ابراز امیدواری به اعلام موضع سریع و صریح از سوی این کارگروه تا تابستان، افزود: «ما عجله داریم زیرا میدانیم شرایط بازداشت آنها بسیار سخت است.»
از نظر این وکیل، دولت فرانسه نیز باید در زمینه آزادی این شهروندان تلاش بیشتری کند.
پیش از این وزارت امور خارجه فرانسه به مناسبت دومین سالگرد بازداشت کوهلر و پاریس، «سیاست گروگانگیری دولتی و باجگیری همیشگی مقامات» جمهوری اسلامی را محکوم کرده بود.
در تهران، مقامهای جمهوری اسلامی این موضع فرانسه را «مداخلهجویانه و نامناسب» خواندند و آن را محکوم کردند.
بایدن در اوایل ماه جاری تهدید کرد در صورت حمله زمینی اسرائیل به رفح، شهری در جنوب غزه که آخرین پایگاه حماس و همزمان آخرین پناهگاه آوارگانی محسوب میشود که از شمال این باریکه در این شهر پناه گرفتهاند، تحویل برخی از سلاحهای تهاجمی ساخت آمریکا به اسرائیل را متوقف خواهد کرد.
مقامهای آمریکایی بعدا توضیح دادند که یک بحران انسانی در نتیجه جابهجایی گسترده غیرنظامیان از رفح نیز میتواند به معنای نقض خط قرمز بایدن باشد.
با این همه، مجلس نمایندگان آمریکا روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت، در مخالفتی آشکار با جو بایدن به ارسال اجباری تسلیحات به اسرائیل رای داد.
حمله هوایی اسرائیل در شامگاه یکشنبه ششم خرداد، مرگبارترین حادثه در رفح از زمان آغاز حمله اسرائیل به این شهر در اوایل ماه مه به شمار میآید. به گفته مقامهای بهداشتی در غزه تحت کنترل حماس، ۲۳ زن، کودک و سالخورده در میان کشتهها هستند و ۲۴۹ نفر دیگر نیز مجروح شدند.
این حمله تنها چند روز پس از آن رخ داد که دیوان بینالمللی دادگستری به اسرائیل دستور داد تا فورا عملیات نظامی خود در رفح را متوقف کند.
نیروهای دفاعی اسرائیل روز دوشنبه، هفتم خرداد، اعلام کردند که تحقیقات درباره این حمله هوایی آغاز کردهاند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، نیز کشته شدن غیرنظامیان را «اشتباهی غمانگیز» خواند.
به نظر میرسد این حمله فشارهای بینالمللی بر اسرائیل را بیش از پیش افزایش خواهد داد.
یک مقام آمریکایی که نامش اعلام نشد، به آکسیوس گفت که کاخ سفید در حال بررسی این موضوع است که دقیقا چه اتفاقی افتاده است تا پس از آن تصمیم بگیرد که آیا شرایط، اقدام ایالات متحده را ضروری میسازد یا خیر.
یک سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز به آکسیوس گفت که دولت بایدن فعالانه با ارتش اسرائیل و شرکای خود در غزه همکاری می کند تا آنچه را اتفاق افتاده ارزیابی کنند.
به گفته این دو مقام آمریکایی، «تصاویر ویرانگر پس از حمله یکشنبه شب ارتش اسرائیل در رفح که منجر به کشته شدن دهها فلسطینی بیگناه شد، دلخراش است. اسرائیل حق دارد به دنبال حماس برود، اما همانطور که ما به صراحت و وضوح گفتهایم، اسرائیل باید همه اقدامات و احتیاطهای لازم و ممکن را برای حفاظت از غیرنظامیان انجام دهد.»
به نوشته آکسیوس به نقل از سه مقام آمریکایی، در روزهای قبل از حمله هوایی فاجعهبار، مقامهای کاخ سفید احساس میکردند که توانستهاند بهطور قابل توجهی بر برنامههای عملیاتی اسرائیل در رفح تاثیر بگذارند، بهگونهای که از تلفات گسترده غیرنظامیان جلوگیری شود.
هنگامی که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید هفته گذشته به اسرائیل سفر کرد، چندین ساعت با مقامهای ارشد اسرائیلی درباره عملیات رفح گفتگو کرد.
این گفتگوها شامل یک گزارش مفصل از یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل و هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، بود.
یک مقام ارشد آمریکایی گفت سالیوان احساس میکرد که بسیاری از نگرانیهای دولت در برنامههای بهروز شده اسرائیل برای رفح مورد توجه قرار گرفته است. این ارزیابی باعث شد که ایالات متحده مخالفت خود را با گسترش عملیات رفح از سوی ارتش اسرائیل، که شامل حمله هوایی یکشنبه شب نیز میشد، کاهش دهد.
یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفت که حادثه رفح احتمالا فشار سیاسی بر بایدن را برای تغییر سیاست خود در قبال جنگ غزه افزایش میدهد.
تحقیقات ارتش اسرائیل را یگان ویژهای انجام میدهد که وظیفه بررسی چنین حوادثی را دارد. پس از آن دادستان عمومی ارتش تصمیم خواهد گرفت که آیا تحقیقات جنایی نیز باید انجام بگیرد یا خیر.
دولت اسرائیل میگوید ساز و کار حقیقتیابی و ارزیابی ستاد کل ارتش اسرائیل یک فرآیند مستقل است.
ارتش اسرائیل گفت که حمله بر اساس اطلاعاتی انجام گرفت که از قبل به دست آمده بود که از حضور مقامهای ارشد حماس در آن منطقه حکایت داشت.
یک مقام دفاعی اسرائیل گفت که این حمله را یک جت جنگنده با «دو مهمات با کلاهک ضعیف شده» انجام داد. به گفته او، از این مهمات بهطور خاص برای حمله به این نوع اهداف استفاده میشود.
این مقام ارتش اسرائیل گفت که بمبها در فاصله ۴۰ متری اردوگاه چادری پرتاب شده و به احتمال زیاد باعث بروز یک آتشسوزی شد که به مرگ دهها فلسطینی انجامید.
ارتش اسرائیل گفت: «پیش از این حمله، تدابیری نظیر انجام نظارت هوایی و استقرار مهمات دقیق از سوی نیروی هوایی اسرائیل اندیشیده شد تا خطر آسیب رساندن به غیرنظامیان کاهش بیابد و براساس این اقدامات، چنین نتیجه گرفته شد که هیچ آسیبی به غیرنظامیان وارد نخواهد شد.
همزمان، تنش بین اسرائیل و مصر بر سر رفح روز دوشنبه زمانی تشدید شد که یک سرباز مصری به سمت نیروهای اسرائیلی در سمت مرز فلسطین تیراندازی کرد و خود به ضرب گلوله کشته شد.
هم ارتش اسرائیل و هم ارتش مصر گفتهاند که در حال انجام تحقیقات مشترک درباره این حادثه هستند. درگیری بین اسرائیل و مصر یکی از نگرانیهای اصلی دولت بایدن از پیامدهای عملیات احتمالی رفح بوده است.
