حمله سایبری جمهوری اسلامی به آلبانی بار دیگر دسترسی به خدمات دولتی را مختل کرد

هکرهای وابسته به جمهوری اسلامی خبر دادند با انجام حملات سایبری علیه زیرساختهای فنآوری آلبانی، موجب از کار افتادن خدمات اینترنتی در این کشور شدهاند.

هکرهای وابسته به جمهوری اسلامی خبر دادند با انجام حملات سایبری علیه زیرساختهای فنآوری آلبانی، موجب از کار افتادن خدمات اینترنتی در این کشور شدهاند.
آژانس سایبری آلبانی در هفته جاری از حمله سایبری به پارلمان و یک شرکت مخابراتی فعال در این کشور خبر داد.
اطلاعیه منتشر شده از سوی این نهاد با تاکید بر خارجی بودن منشا حملات اعلام کرد کارشناسان مشغول تحلیل فنی حمله و بازیابی زیرساختهای آسیبدیده هستند.
در ادامه این رویداد، به تازگی رسانههای آلبانی از حمله سایبری به سایتهای نهادهای دولتی از جمله سازمانهای حسابرسی، مالیات، املاک و نیز پورتال خدمات الکترونیک دولت آلبانی خبر دادند.
از دسترس خارج شدن این سامانهها موجب اختلال شدید در امور جاری اقتصادی این کشور شد.
همزمان آژانس ملی جامعه اطلاعاتی آلبانی در گزارشی از حمله سایبری با هدف از دسترس خارج کردن سایتهای دولتی این کشور خبر داد.
به گفته این نهاد، حمله مورد اشاره پس از حدود ۶۰ دقیقه دفع شد و دسترسی به سایتها به حالت عادی برگشت.
روز سهشنبه پارلمان آلبانی در اطلاعیهای ضمن تایید حمله سایبری به این نهاد تاکید کرد هکرها قصد حذف دادههای دیجیتال پارلمان را داشتند اما موفق به انجام این کار نشدند.
یک روز پیش از آن، شرکت مخابراتی «وان» و شرکت هواپیمایی «ایر آلبانیا» نیز هدف حمله هکرها قرار گرفته بودند.
سازمانهای آلبانی در گزارشهای خود به کشور مسوول این حملات اشارهای نکردند اما گروه هکری «هوملند جاستیس»، وابسته به جمهوری اسلامی، با انتشار اطلاعیهای مسوولیت حملات سایبری علیه شرکتها و پارلمان آلبانی را بر عهده گرفت.
این گروه در کانال تلگرامی خود مدعی شد دادههای موجود در سیستمها را به سرقت برده است و به قربانیان نیز هشدار داد «منتظر بدترین اتفاقات» باشند.
ادعاهای این گروه هنوز بهطور مستقل تایید نشدهاند.
در روزهای گذشته برخی فعالان امنیت سایبری آلبانی از سهلانگاری دولت در زمینه مقابله با حملات سایبری انتقاد کردهاند.
دولت آلبانی تیر ماه سال گذشته نیز هدف حمله گسترده سایبری قرار گرفت که باعث از کار افتادن خدمات دولتی در این کشور شد.
حدود دو ماه پس از این واقعه، دولت آلبانی روابط سیاسی خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کرد.
شهریور سال گذشته وزارت کشور آلبانی از حمله سایبری به سامانههای پلیس مرزی این کشور خبر داد و تهران را به دست داشتن در این حمله متهم کرد.
ایالات متحده آمریکا و شرکتهای امنیت سایبری مانند «مندیانت» این حمله را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دادند.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با رد ادعای دست داشتن در این حملات، انگشت اتهام را به سوی سازمان مجاهدین خلق گرفت که اعضای آن ساکن اردوگاهی در آلبانی هستند.
گروه سایبری هوملند جاستیس مسوولیت حملات سال گذشته به آلبانی را نیز به عهده گرفته بود.

مولوی عبدالحمید در خطبههای نماز جمعه هشتم دی ماه زاهدان، وضعیت فقر و گرانی را در ایران بحرانی و فساد را سیستماتیک خواند. او گفت مسوولان باید بهجای همسایگان به فکر مردم خود ایران باشند. گزارشها از این شهر حاکی از جو سنگین امنیتی و نظامی به ویژه در اطراف مصلی و مسجد مکی بود.
ویدیوها و گزارشهای منتشر شده از زاهدان در روز جمعه حاکی از حضور گسترده نیروهای نظامی و سرکوبگر در خیابانهای این شهر همچون ماههای گذشته بود.
پس از برگزاری نماز جمعه، شهروندان در زاهدان راهپیمایی سکوت کردند.
مولوی عبدالحمید: مسوولان بهجای همسایگان به فکر مردم خود ایران باشند
امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای نماز خود بار دیگر به مشکلات اقتصادی اشاره و تاکید کرد: «این مسوولیت دولت و نظام است که برای ملت فکر جدی کنند و به فریاد مردم برسند.»
عبدالحمید اسماعیلزهی به اعتراضات پیوسته معلمان، کارگران، کارمندان، بازنشستگان و دیگر اقشار اشاره کرد و گفت که تورم روز به روز و افزایش قیمت چند برابری کالاها، باعث شده است حقوق مردم با وجود اضافهکاری و مشاغل دوم، جوابگوی خرجهای ساده زندگیشان نباشد.
او در ادامه گفت: «همسایگان ایران در طول تاریخ از این کشور ثروتمند سود بردهاند اما حالا خود ملت ایران فقیر هستند که یکی از علتهایش از بین رفتن ارزش پول ایرانی است.»
مولوی عبدالحمید، «علاج فقر» و سازماندهی اقتصادی را آسان دانست و تاکید کرد سیاستهای داخلی و خارجی باید به نفع مردم و منافع ملی مورد تجدید نظر قرار گیرند.
او با تاکید بر اینکه بهجای همسایگان، مسوولان باید اول به فکر ملت ایران باشند، گفت: «بدون تغییر سیاستها، مشکلات روز به روز عمیقتر میشوند.»
همزمان با تاکید مولوی عبدالحمید بر مشکلات اقتصادی و گره زدن آن با ناکارآمدی سیاستهای نظام، احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد، در خطبههای نماز روز هشتم دی ماه خود به مشکلات معیشتی از زاویهای دیگر اشاره کرد.
علمالهدی که پدرِ همسر ابراهیم رئیسی، رییس دولت جمهوری اسلامی است، گفت: «اگر مردم مشکل معیشتی دارند باید در انتخابات شرکت کنند چون در غیر این صورت معلوم نیست چه کسی بر سرنوشت این ملت مسلط میشود و چه سیاستی را در پیش میگیرد.»
انتقاد از افزایش مالیاتها و فساد سیستماتیک
عبدالحمید اسماعیلزهی در خطبههای یک سال اخیر خود بارها به «شرایط بسیار سخت اقتصادی» و «تورم و گرانی کمرشکن» اشاره کرده و آن را ناشی از نقص سیاستهای جمهوری اسلامی خوانده است.
او در خطبههای امروز خود به سیاست جدید دولت در افزایش دادن مالیاتها در بودجه سال آینده با هدف جبران کسری بودجه اشاره کرد و هشدار داد مردم توان پرداخت این مالیات سرسامآور را ندارند: «مردم نباید تحت فشار قرار بگیرند و نباید هزینههای سنگین به آنان تحمیل کرد.»
مولوی عبدالحمید تاکید کرد دولت برای تامین کسری بودجه خود به جای افزایش دادن مالیات، فساد را برطرف کند.
او در ادامه گفت که رفع فساد گسترده در ایران با مجازات افراد فاسد و اختلاسگران ایجاد نمیشود و باید «ساختار تغییر کند» و «همه دستهای گرفتار فساد در ایران» قطع شوند.
اسماعیلزهی اواسط آذر امسال نیز با اشاره به اختلاس ۳/۷ میلیارد دلاری چای دبش گفته بود: «فساد آن قدر وسیع شده که کسانی جرات کردهاند این مبلغ را برای خود بردارند.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان با بحرانی خواندن اوضاع کشور و ضرورت تامین منافع ملی، به شکل تلویحی درباره ادامهدار شدن اعتراضات خیابانی مردم در زاهدان و دیگر نقاط کشور به مسوولان جمهوری اسلامی هشدار داد و گفت تا مردم گرسنه باشند، حرف هیچ کسی، حتی او را قبول نمیکنند.
در طول چند هفته گذشته، شهروندان زاهدانی پس از یک سال اعتراض و تجمع خیابانی پیوسته به توصیه مولوی عبدالحمید، راهپیمایی سکوت برگزار کردهاند.
جمعههای اعتراضی زاهدانیها از هشت مهر سال گذشته و پس از جمعه خونین این شهر آغاز شد.
در جریان جمعه خونین زاهدان ماموران نظامی و امنیتی با گلولههای جنگی به سمت شهروندان و نمازگزاران شلیک کردند و بیش از ۱۰۰ نفر را کشته و دهها تن دیگر را نابینا، قطع نخاع و مجروح کردند.

نفتالی بنت، نخستوزیر سابق اسرائیل، با انتشار مقالهای در وال استریت ژورنال فاش کرد در سال ۲۰۲۲ در دو نوبت به نیروهای امنیتی دستور داده به ایران حمله کنند. او رژیم تهران را منشا وحشت و ناامنی در خاورمیانه و جهان دانست و افزود آمریکا و اسرائیل باید مستقیما با ایران مقابله کنند.
نفتالی بنت در یادداشت خود در وال استریت ژورنال، خطاب به جامعه جهانی نوشت: «آیتاللهها را وادار کنید تا هزینه تخم فتنهای را که از طریق حماس، حزبالله و حوثیهای نیابتی خود میکارند، بپردازند.»
او در این یادداشت نوشت حماس و جهاد اسلامی با حمایت جمهوری اسلامی هزار و ۲۰۰ اسرائیلی را در هفتم اکتبر قتلعام کردند و در نتیجه، جنگی تمام عیار در غزه رخ داد:
حزبالله نیز که از سوی جمهوری اسلامی حمایت میشود، از آن زمان تا کنون بیش از هزار موشک به سوی مناطق شمال اسرائیل پرتاب کرده است که میتواند خطر بروز یک فاجعه بزرگ در منطقه را به همراه داشته است.
نیروهای حوثی یمن که تحت حمایت تهران هستند، در دریای سرخ به کشتیها حمله می کنند؛ خطری که امنیت یکی از حیاتیترین مسیرهای آبی تجارت جهان را تهدید میکند.
بنت افزود که شبهنظامیان در سوریه و عراق، با حمایت جمهوری اسلامی به پایگاههای ایالات متحده حمله و مانند همیشه کشورهای عرب میانهرو را تهدید میکنند.
او هشدار داد: «آیا در این میان یک الگو توجهتان را جلب نکرده است؟ رژیم ایران در مرکز بیشتر مشکلات خاورمیانه و وحشتپراکنی جهانی قرار دارد. با این حال به شکل غیرقابل توضیحی، تقریبا مصون مانده است.»
به گفته نخستوزیر پیشین اسرائیل، در ۴۵ سال گذشته حکومت ایران «منشا جنگ، وحشت و رنج بیپایان در سراسر جهان بوده است».
او افزود: «من به این نتیجه رسیدهام که دیگر کافی است. امپراطوری شیطانی رژیم ایران باید سرنگون شود.»
این سیاستمدار اسرائیلی نوشت: «بهعنوان افسر جوان نیروهای ویژه اسرائیل، زمان زیادی را صرف مبارزه با حزبالله، نماینده رژیم ایران در لبنان کردم. در این سالها راه و روش و نقاط ضعف آنها را بررسی کردم. فرماندهان و رزمندگانش را مورد هدف قرار دادم. در سال ۲۰۰۶ به عنوان افسر ذخیره، فرماندهی یک تیم ویژه جستوجو و انهدام در جنگ دوم لبنان را بر عهده گرفتم. تنها پس از آن جنگ که در آن بهترین دوستم را از دست دادم، به حماقت بزرگ خود پی بردم. ما در جبهه اشتباهی درگیر جنگ بودیم و این دقیقا همان چیزی است که رژیم ایران میخواهد.»
راهاندازی «نیروهای نیابتی تروریستی»
بنت در ادامه یادداشت خود نوشت که در اواخر دهه ۱۹۸۰، رژیم ایران یک استراتژی ساده و در عین حال هوشمندانه را در پیش گرفت: «راهاندازی نیروهای نیابتی تروریستی در سراسر خاورمیانه. پول، آموزش و اسلحه در اختیارشان گذاشت تا کارهای کثیف، جنگیدن و مردن را آنها انجام دهند. رژیم ایران این طرح را به خوبی اجرا کرد.»
او ادامه داد: «به این ترتیب بین ایران و اسرائیل جنگ مستقیم ناچیزی در حال وقوع است. در عوض، ایران دائما از طریق نیروهای نیابتی خود در مناطقی مانند لبنان، سوریه، عراق، غزه و یمن به اسرائیل حمله میکند. واحد قدس وحشی سپاه پاسداران در سراسر جهان وحشتپراکنی میکند.»
بنت در ادامه یادآور شد: «نیروهای نیابتی تروریستی ایران با هر عنصر میانهرویی در خاورمیانه جنگ به راه انداختهاند. آنها بارها به شرکت نفت سعودی آرامکو، امارات متحده عربی، کُردها و اسرائیل حمله کردهاند. شگفتانگیزترین بخش این است که رژیم ایران تا کنون توانسته از نتیجه اعمال خود قسر در برود.»
نخستوزیر پیشین اسرائیل هشدار داد که «جنگ سرد جدیدی در خاورمیانه» در حال وقوع است: «امپراطوری فاسد، بیکفایت و توخالی جمهوری اسلامی، شبیه به اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۸۰ است. از سوی دیگر، یک دموکراسی پر رونق، آزاد و قوی در سمت اسرائیل و متحدانش وجود دارند که یادآور وضعیت ایالات متحده در جنگ سرد است.»
بنت نوشت: «وقتی در ژوئن ۲۰۲۱ نخستوزیر شدم، تصمیم گرفتم این سناریو را تغییر دهم. من به سه رییس امنیتی خود، سران نیروهای دفاعی اسرائیل، موساد و شینبت، گفتم که هدف من تا حد ممکن اجتناب از درگیریهای محلی با حزبالله و حماس است. در عوض، امنیت ملی اسرائیل باید با تمام توان بر تضعیف دشمن اصلیاش، ایران، متمرکز شود.»
راهکارهای تضعیف رژیم تهران
بنت در یادداشت خود با اشاره به راهکارهای گوناگون برای تضعیف رژیم ایران نوشت تقویت اپوزیسیون داخلی، اطمینان از تداوم دسترسی به اینترنت در هنگام اعتراضها علیه رژیم، تقویت دشمنان رژیم، افزایش تحریمها و فشارهای اقتصادی از جمله این راهکارها هستند.
او نوشت که اسرائیل نمیتواند و نباید به تنهایی این کار را انجام دهد و آمریکا باید این اقدامات را رهبری کند.
به عقیده نخستوزیر پیشین اسرائیل، این اقدامات نیازی به «یک جنگ تمام عیار» ندارد؛ همانطور که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از طریق یک جنگ تمام عیار صورت نگرفت: «اتحاد جماهیر شوروی در واقع از پوسیدگی داخلی همراه با فشار خارجی اعمال شده از سوی ایالات متحده فرو پاشید.»
تایید دو حمله اسرائیل در ایران
نفتالی بنت در این یادداشت تایید کرد که در دوران نخستوزیریاش به نیروهای امنیتی اسرائیل دستور داده که تهران را به دلیل تصمیماتش در «سازماندهی وحشتپراکنی» مجبور به پرداخت هزینه کنند زیرا «مصونیت از مجازات دیگر بس است».
در نتیجه پس از اینکه ایران در فوریه ۲۰۲۲ دو حمله نافرجام پهپادی به اسرائیل انجام داد، اسرائیل یک پایگاه پهپاد در خاک ایران را منهدم کرد: «سپس در ماه مارس ۲۰۲۲، واحد تروریستی رژیم ایران اقدام به کشتن گردشگران اسرائیلی در ترکیه کرد که شکست خورد.»
اندکی بعد فرمانده همان یگان در مرکز تهران ترور شد: «معلوم میشود که ظالمان رژیم ایران شکنندهتر از آن چیزی هستند که تصور میشود. آنها با خوشحالی دیگران را میفرستند تا برای اهدافشان بمیرند اما وقتی در خانه مورد هدف قرار می گیرند، ناگهان ترسو میشوند.»
نخستوزیر سابق اسرائیل در انتهای یادداشت خود تاکید کرد آمریکا و اسرائیل باید هدف روشنی را برای سرنگونی رژیم شرور ایران تعیین کنند.
به عقیده او، نه تنها دست یافتن به چنین هدفی امکانپذیر است بلکه این امر برای امنیت خاورمیانه و کل جهان حیاتی است.

رضا شفاخواه، وکیل دادگستری، از برگزار شدن جلسه دادگاه محبوبه رمضانی، مادر پژمان قلیپور و رحیمه یوسفزاده، مادر نوید بهبودی، از مادران دادخواه آبان ۹۸ به اتهام «عضویت در گروه مادران دادخواه» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» در روز چهارشنبه ششم دی ماه خبر داد.
این وکیل دادگستری در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جلسه رسیدگی به پرونده مطروحه علیه آنها در شعبه دوم دادگاه انقلاب شهریار به اتهام عضویت در گروه مادران دادخواه و فعالیت تبلیغی برگزار شد و منتظر صدور حکم دادگاه هستیم.»
محبوبه رمضانی و رحیمه یوسفزاده، دو مادر دادخواه اعتراضات آبان ۹۸، پیش از این به دلیل فعالیتهای خود در مسیر دادخواهی سابقه بازداشت داشتهاند.
آنها در تاریخ ۲۰ تیر ۱۴۰۱ همراه با شمار دیگری از خانوادههای دادخواه به وسیله نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و اوایل مرداد ماه همان سال به صورت موقت آزاد شدند.
پژمان قلیپور ملاطی، متولد هفتم شهریور ۱۳۸۰ و از کشتهشدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ است. او در روز ۲۶ آبان ۹۸ در مارلیک کرج به دنبال اصابت پنج گلوله شلیک شده از سوی نیروهای امنیتی جان خود را از دست داد.
پژمان قلیپور هنگام جانباختن زیر ۱۸ سال سن داشت و در فهرست کودکان کشتهشده در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران قرار گرفت.
نوید بهبودی، متولد ۲۷ شهریور ۱۳۷۵، دیگر کشتهشده آبان خونین ۹۸ است. او روز ۲۶ آبان ۹۸ در شهر قدس (قلعه حسنخان) تهران به دنبال اصابت گلوله شلیک شده از سوی نیروهای امنیتی جان خود را از دست داد.
نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همواره فشار فزایندهای را بر خانوادههای دادخواه در سراسر ایران وارد کرده و از این طریق سعی در متوقف کردن فعالیتهای آنان در مسیر دادخواهی داشتهاند.
بسیاری از خانواده کشتهشدگان خیزش انقلابی و دیگر اعتراضات ضد حکومتی در یک سال گذشته بازداشت و احضار شدهاند و برخی از آنان همچون ناهید شیرپیشه و منوچهر بختیاری، مادر و پدر پویا بختیاری، از جانباختگان آبان ۹۸ و ماشالله کرمی، پدر محمدمهدی کرمی، از اعدامشدگان خیزش انقلابی همچنان در زندان هستند.
با این وجود اعمال فشارها و شدت گرفتن آنها در ماههای اخیر، سیام آذر امسال همزمان با فرا رسیدن شب یلدا، خانوادههای دادخواه در پستهایی در شبکههای اجتماعی مختلف به یادآوری نام عزیزانشان پرداختند و از آنان نوشتند.

زعفران گرانترین ادویه جهان است و ایران بزرگترین تامینکننده آن. بر اساس گزارشها، تغییرات شدید آب و هوایی تولید این محصول ارزشمند را در کشور به نصف کاهش داده است.
فایننشیال تایمز در گزارشی نوشت شهر تربت جام ایران به دارا بودن هکتارها مزرعه رنگارنگ زعفران مشهور است. شرایط این شهر امسال برای یک کشاورز محلی به نام رضا که کیسههای نارنجی و قرمز زعفران را به بازار شلوغ ادویه شهر میبرد، فاجعه بوده است: «خانواده من در این فصل فقط ۹۰۰ کیلو برداشت کردند که نسبت به هزار و ۵۰۰ کیلو برداشت سال گذشته، بسیار کمتر است.»
طلای سرخ صحرا
ایران بیشترین زعفران جهان را تولید میکند. این گیاه به دلیل توانایی رشد در آب و هوای خشک، عطر و طعم غنی و رنگ زندهاش به عنوان «طلای سرخ صحرا» شناخته میشود.
به گفته تولیدکنندگان و بازرگانان، تغییر الگوهای آب و هوا و کمبود آب تاثیر زیادی بر تولید زعفران در ایران گذاشته و منجر به کاهش قابل توجه بازدهی زمینهای کشاورزی شده است. این شرایط، قیمتِ گرانترین ادویه جهان را به بالاترین حد خود رسانده است.
کشاورزان منطقه خراسان که شامل تربت جام هم میشود، گفتهاند محصول امسال کمتر از نصف سال ۲۰۲۲ خواهد بود.
علی شریعتی مقدم، مدیر اجرایی «شرکت نوین زعفران» بهعنوان یکی از تولیدکنندهها و صادرکنندههای پیشرو در این صنعت، گفته است: «پیشبینی میشود کل تولید سال جاری از نزدیک به ۴۰۰ تن در سال گذشته، به حدود ۱۷۰ تن کاهش یابد.»
مجتبی پیام عسگری، مدیر بورس زعفران تربت جام نیز گفته است: «یخبندان زمستان و به دنبال آن خشکی بهار و تابستان که دمای هوا را به ۵۰ درجه سانتیگراد رساند، تاثیر مخربی بر منطقه شمال شرق ایران نزدیک به مرز افغانستان داشت؛ بهطوری که همه دو هزار حلقه چاه سطحی محلی به طور کامل خشک شدند.»
کارشناسان هشدار میدهند چنین تغییرات آب و هوایی شدیدی، رخداد زودگذر نیستند بلکه نتیجه تغییرات الگوهای آب و هوا در سراسر جهان هستند.
محمد درویش، کارشناس محیط زیست در ایران گفت: «ایران از میانگین جهانی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک [محل کشت زعفران] آسیبپذیرتر است.»
او افزود: «بارندگی در حال کاهش، دما و در نتیجه تبخیر در حال افزایش است.»
در نتیجه این تغییرات، قیمت زعفران ممتاز افزایش یافته و به هزار و ۴۰۰ دلار در هر کیلوگرم در داخل کشور رسیده است که دو برابر قیمت سال گذشته است.
به گفته تامینکنندگان، این مبلغ در خارج از کشور میتواند هزار و ۸۰۰ دلار باشد.
کاربردهای زعفران
استفاده از زعفران یکی از ویژگیهای بارز غذاهای کلاسیک ایرانی است و در انواع دستور پختها از جمله تهچین، خورشتهایی مانند قیمه و دسرهایی از جمله حلوا و شلهزرد استفاده میشود.
برخی میگویند زعفران خواص دارویی برای تقویت خلقوخو، کاهش سطح قند خون و بهبود بینایی، حافظه و سلامت قلب دارد.
فرمانروایان ایران باستان به منظور افزایش مهارتهای جنگآوری سربازان به آنها زعفران میدادند.
در حال حاضر دانشمندان در حال بررسی فواید زعفران در درمان سرطان و افسردگی هستند.
از این ادویه بهعنوان رنگساز در لوازم آرایشی و صنعت عطرسازی نیز استفاده میشود.
قیمت بالای زعفران تا حدودی به دلیل پرزحمت بودن برداشت محصول است بهطوری که برای تولید یک کیلوگرم زعفران به ۱۷۰ هزار گل نیاز است.
گلهای شکننده زعفران، کروکوس ساتیووس (crocus sativus)، در سپیدهدم ماههای اکتبر و نوامبر، قبل از اینکه سه کلاله زرشکی آن با دقت خشک شوند، با دست چیده میشوند.
ارزش زعفران ایران در دهههای اخیر با گسترش کشت و معرفی روشهای جدید فرآوری، افزایش یافته است.
بورس زعفران پس از اعمال استانداردهای کیفیت بینالمللی در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد و بازار آتی زعفران و صندوق سرمایهگذاری آن شروع به کار کردند.
فرهاد سحرخیز، رییس «زعفران سحرخیز» تقریبا یکسوم بازار زعفران ایران را در اختیار دارد و یکی از کسانی است که به راهاندازی این بورس کمک کرد.
به گفته او، شروع کار بورس زعفران باعث جذب تاجران و خریدارانی از بخش خانگی شد که بهطور سنتی در بازارهای طلا و ارز خارجی سرمایهگذاری میکردند.
اکنون بحران در این صنعت در حالی رخ میدهد که جمهوری اسلامی با تورم سرسامآور دست و پنجه نرم میکند و اثرات تحریمهای غرب که به دنبال جاهطلبیهای هستهایاش اعمال شده، اقتصاد را فلج کرده است.
گردانندگان صنعت ادویه از کاهش تقاضا برای زعفران در بازار داخلی که حدود یکچهارم تولید سالانه را تشکیل میدهد بیم دارند؛ زیرا مصرفکنندگان ایرانی در بحبوحه بحران هزینههای زندگی، با تورم بالای ۴۰ درصد دست و پنجه نرم میکنند.
احمد اکبری، یکی از دلالان شهر مشهد که قطب تجارت زعفران است، به فایننشال تایمز گفت: «تقاضای داخلی به شدت کاهش یافته است. ما شاهد کاهش ۵۰ درصدی در فروش هستیم. قدرت خرید مردم کاهش یافته و بسیاری توان خرید زعفران را با قیمت فعلی ندارند.»
غلامرضا میری، رییس اتحادیه صادر کنندگان زعفران خراسان رضوی هم گفت: «تحریمهای آمریکا بر سر برنامه هستهای ایران و متعاقبش محدود کردن دسترسی به سیستم مالی جهانی نیز به تجارت غیرقانونی زعفران دامن زده است.»
میری ادامه داد: «قاچاقچیان، زعفران ایران را با نرخ پایینتری به کشورهای دیگر میفروشند و سپس با تغییر نام تجاری، آن را بهعنوان محصول خود در بازار عرضه میکنند.»
افزایش قیمت زعفران بر صادرات آن از جمله به چین، بزرگترین خریدار زعفران ایران نیز تاثیرگذار بوده است.
خریداران چینی ۴۵ درصد از محصول زعفران ایران را خریداری میکنند. کشورهای عربی، اسپانیا و ایتالیا نیز از مصرفکنندگان بزرگ زعفران ایران هستند.
پیام عسگری از صرافی تربت جام گفت: «بسیاری از دلالان چینی از افزایش قیمت زعفران شوکه و از خرید منصرف شدهاند.»
او افزود: «اگر آنها مجددا تصمیم به خرید بگیرند باید هزینه بیشتری بپردازند چون محصول بسیار کم و انبارها خالی هستند.»
زعفران تنها درصد کمی از کل درآمد حاصل از تولیدات کشاورزی ایران را به خود اختصاص میدهد اما برای حدود ۱۰۰ هزار خانواده ساکن مناطق کویری مانند خراسان، تنها راه تامین مخارج زندگی است.
یکی از فروشندگان محلی گفت معاش خانوادهها به چند کیلو زعفرانی که میکارند وابسته است.
او تاکید کرد که دولت باید از آنان محافظت و حمایت کند.

جمعی از دانشجویان و دانشآموختگان دانشگاه هنر در بیانیهای در مورد صدور حکم چهار سال حبس برای سپیده رشنو نوشتند: «ناگفته پیداست چهار سال اسارت سیاه، تغییری در حقیقت تو ایجاد نخواهد کرد. در حقیقت شجاعت و آزادگی تو، حقیقت شوریدگی و رهایی تو. کنار تو ایستادهایم؛ همراهیم و همدرد.»
امضاکنندگان این بیانیه که با عنوان «شما به آگاهی و ارادهها باختهاید» نوشته شده، تاکید کردند: «سپیده به جرم ایستادن پای یکی از اولیهترین حقوق انسانی یعنی حق انتخاب نوع پوشش به چهار سال حبس محکوم شده است.»
سپیده رشنو، فعال مدنی مخالف حجاب اجباری، روز چهاردهم آذر در واکنش به صدور احکام حبس علیه خود در ارتباط با دو پرونده، در اینستاگرامش نوشت: «چهار سال حبس به خاطر داشتن مو به همان اندازه بلاهت محض است که انگار کسی را به خاطر داشتن دست یا پا زندانی کنند.»
او در ادامه نوشت: «فقط کاش میتوانستم به خانوادهام بفهمانم که سرافکنده نیستم. رنجشان را نمیخواستم. به پدرم بفهمانم که زندانی شدن دخترش مایه ننگ نیست و آدمهای آن روستای ما هم دارند تغییر میکنند. به خواهرم بگویم که زندانی شدن من را از دوقلوها قایم نکن.»
رشنو با تاکید بر ادامه ایستادگی برای حقوق خود و آینده مردم ایران، خطاب به صادرکنندگان این احکام گفت: «شما هم خوشحال نباشید. چهار سال اسارت سیاه نمیتواند تغییری در حقیقت ایجاد کند. شما به آگاهی و ارادهها باختهاید.»
اکنون جمعی از دانشجویان و دانشآموختگان دانشگاه هنر در بیانیه خود خطاب به سپیده رشنو نوشتهاند که حکم صادر شده در حقیقت شجاعت و آزادگی او و حقیقت شوریدگی و رهاییاش تاثیری نخواهد داشت.
آنها در پایان این بیانیه، جملهای از کتاب «التفهیم»، نوشته ابوریحان بیرونی را نقل کردهاند که میگوید: «زیرا که چون آفتاب فرو شود افق سرخ بماند از پس او. آن گاه سرخی برود و آن سپیدی بر پهنا بماند که برابر سپیده صبح است.»
میلاد پناهیپور، وکیل سپیده رشنو، روز چهاردهم آذر با اعلام خبر تشکیل پرونده سوم برای موکلش به شبکه شرق گفت دادگاه تجدید نظر او را به اتهام «انتشار تصاویر مبتذل در فضای مجازی» به چهار ماه حبس قطعی محکوم کرد. او مجموعا در دو پرونده به سه سال و ۱۱ ماه حبس قطعی محکوم شده است.
تیر ماه سال ۱۴۰۱ ویدیویی در رسانههای اجتماعی منتشر شد که مقاومت یک زن را در مقابل تذکر حجاب زنی دیگر در یک اتوبوس بیآرتی در تهران نشان میداد که در نهایت مسافران فرد تذکردهنده را از اتوبوس بیرون کردند.
سپیده رشنو همان زن مخالف حجاب اجباری بود که در پی انتشار این ویدیو، شامگاه ۲۵ تیر سال گذشته بازداشت شد.
رشنو سال گذشته و پس از پخش اعتراف اجباری او در شهریور ۱۴۰۱ با وثیقه آزاد شد.
در پی پخش اعتراف اجباری این داستاننویس از تلویزیون جمهوری اسلامی، موجی از محکومیت این اقدام و همدلی با رشنو در شبکههای اجتماعی به راه افتاد.
این داستاننویس معترض به حجاب اجباری هفتم خرداد ماه امسال از پروندهسازی جدید جمهوری اسلامی علیه خود خبر داد و گفت از او خواسته شده برای دفاع از «اتهام انتسابی»، در دادسرای اوین حاضر شود.
حدود دو هفته قبل از این ابلاغیه، رشنو با نشر عکسی بدون حجاب اجباری در اینستاگرامش نوشت که دانشگاه الزهرا به دلیل نداشتن «پوشش تحمیلی»، دو ترم او را تعلیق کرده است.
این فعال ضد حجاب اجباری همچنین در اینستاگرام خود نوشت هر قدر تلاش کرده، هیچ مکانی حاضر نشده برای مراسم رونمایی از کتاب شعرش میزبان او باشد که احتمالا این کار به دلیل ترس از پلمب شدن بوده است.
«درخت نام اوست» عنوان مجموعه شعر رشنو است که پس از انتشار در مدت کوتاهی به چاپ هفتم رسید.





