خبرگزاری رویترز ظهر روز چهارشنبه ۲۹ شهریور خبر داد که ارمنی‌های منطقه قره‌باغ کوهستانی با پیشنهاد روسیه برای آتش‌بس موافقت کردند. ۲۴ ساعت قبل از آن، ارتش جمهوری آذربایجان حمله‌ای را به این منطقه آغاز کرد که بر اساس برخی گزارش‌ها منجر به کشته شدن ده‌ها و زخمی شدن صدها تن شد.
بر اساس این گزارش، نیروهای جدایی‌طلب ارمنی در قره‌باغ گفتند در حالی ارتش آذربایجان خطوط دفاعی آنان را شکسته و تعدادی از ارتفاعات و تقاطع‌های راهبردی را تصرف کرده است که «جهان ایستاده بود و هیچ کاری انجام نمی‌داد».
جمهوری خودخوانده آرتساخ گفت که در چنین شرایطی «چاره‌ای جز توقف درگیری‌ها» از ساعت یک بعد‌از‌ظهر چهارشنبه به وقت محلی ندارد.
در این بیانیه آمده است: «مقامات جمهوری آرتساخ پیشنهاد فرماندهی نیروهای حافظ صلح روسیه را برای توقف آتش می‌پذیرند.»
وزارت امور خارجه ارمنستان روز گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد باکو به دلیل «احساس مصونیت از مجازات» آشکارا مسوولیت این تجاوز را بر عهده گرفته است.
ایروان همچنین پیشتر نیروهای حافظ صلح روسیه در قره‌باغ را به دلیل پرت شدن بیش از حد حواس مسکو به جنگ اوکراین، به «ناتوانی در انجام وظیفه» متهم کرده بود.
آذربایجان و ارمنستان پیش از این دو بار بر سر منطقه قره‌باغ وارد جنگ شده‌اند که نخستین مورد آن در سال‌های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۴ رخ داد و جنگ اخیر دو کشور نیز در سال ۲۰۲۰ میلادی بود.
با این حال تنش‌های بین دو کشور بر سر این منطقه از روز سه‌شنبه ۲۸ شهریور دوباره شدت گرفت.
پس از حدود یک شبانه‌روز از آغاز این حمله، با میانجی‌گری فرماندهی نیروهای حافظ صلح روسیه مستقر در قره‌باغ کوهستانی، طرفین بر توقف کامل درگیری‌ها از ساعت ۱۳ امروز به وقت محلی توافق کردند.
وزارت دفاع جمهوی آذربایجان نیز توافق آتش‌بس را بر اساس خواست ارامنه قره‌باغ تایید کرد.
الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان با اشاره به این توافق خبر داد که روز پنج‌شنبه ۳۰ شهریور نشستی با ارامنه قره‌باغ برگزار می‌شود تا در مورد مسایل مربوط به ادغام مجدد این منطقه به آذربایجان، بر اساس قانون اساسی این کشور گفت‌گو کنند.
باکو پیشتر شرط پایان جنگ را «خلع سلاح و تضمین خروج نیروهای مسلح ارمنستان از سرزمین‌های ما و از بین بردن زیرساخت‌های نظامی ارمنی‌ها» اعلام کرده بود.
این کشور روز گذشته اعلام کرد یک کامیون در منطقه «خوجاوند» این کشور به دلیل انفجار مین کاشته شده از سوی ارمنستان منفجر شده است که در نتیجه آن چهار کارمند وزارت کشور کشته شدند.
وزارت دفاع این کشور همچنین بیانیه‌ای منتشر کرد و از شلیک توپخانهای یگانهای نیروهای مسلح ارمنستان به مواضع ارتش آذربایجان در منطقه «آغدام» خبر داد.
آغدام منطقهای است که نیروهای «حافظ صلح روسیه» بهطور موقت در آن مستقر هستند و به گفته باکو، هدف گلولهباران سیستماتیک نیروهای ارمنستان قرار گرفته است.
این بیانیه تاکید کرد جمهوری آذربایجان عملیاتی نظامی را با هدف «خلع سلاح و تضمین خروج نیروهای مسلح ارمنستان» از این منطقه انجام داده است.
وزارت دفاع ارمنستان اما در پاسخ اعلام کرد ادعای شلیک نیروهای این کشور که از سوی آذربایجان مطرح شده، با واقعیت مطابقت ندارد.
از سوی دیگر قره‌باغ کوهستانی در ۹ ماه گذشته در محاصره آذربایجان بود.
باکو خواهان برکناری مقامهای سیاسی جدایی‌طلب در این منطقه، پیش از هر گونه گفتوگو درباره آینده قره‌باغ کوهستانی و ادغامش در جمهوری آذربایجان شده بود.
بر همین اساس آذربایجان روز دوشنبه ۲۷ شهریور نیز از ارمنستان خواسته بود فورا نیروهای مسلح خود را از خاک این کشور در قره‌باغ خارج و ساختار نظامی و اداری رژیم منطقه را لغو کند.
قره‌باغ کوهستانی اکنون تحت کنترل دولت جمهوری خودخوانده ارمنی است.
این منطقه با ۱۲۰ هزار نفر جمعیت، در سطح بینالمللی بهعنوان بخشی از آذربایجان شناخته شده است اما ارمنی‌های آن بهعنوان اکثریت ساکن در قره‌باغ کوهستانی، محل زندگیشان را آرتساخ مینامند.
به گفته ساکنان ارمنی قره‌باغ کوهستانی، در جریان حمله اخیر آذربایجان به منطقه دستکم ۲۷ نفر کشته، ۲۰۰ نفر زخمی و شماری از روستاها تخلیه شده‌اند.
سه سال پیش آخرین نبرد باکو و ایروان بر سر این منطقه با میانجی‌گری روسیه پایان یافت اما در ماههای گذشته درگیری‌ها بر سر برگزاری «انتخابات ریاستجمهوری» در قره‌باغ کوهستانی و نیز تسلط جمهوری آذربایجان بر گذرگاه لاچین بوده است که تنها راه ارتباط زمینی این منطقه با ارمنستان به شمار میرود.
در پی تنش‌های تازه، تصاویری از گلولهباران مکرر استپاناکرت، پایتخت قره‌باغ که آذربایجان آن را خانکندی مینامند، در شبکههای اجتماعی منتشر شد و باکو گفت که روسیه و ترکیه را از عملیات نظامی خود در این منطقه مطلع کرده است.
در واکنش به این حمله، آمریکا، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، روسیه و پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان در بیانیههایی خواهان پایان درگیری و خونریزی شدند.
در حالی که سازمان هواپیمایی کشوری در ایران اعلام کرده بود همه پروازها بین این کشور، جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان به دلیل درگیری میان آذربایجان و ارمنستان تا اطلاع ثانوی لغو شده است، جعفر یازرلو، سخنگوی این سازمان پس از انتشار خبر آتش‌بس میان ارمنستان و آذربایجان اعلام کرد پروازها از سر گرفته شده‌اند.
