نماینده ویژه آمریکا در امور ایران درباره گشت ارشاد: رژیم چیزی از اعتراضات نیاموخته است
آبرام پیلی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در توییتی با ابراز نگرانی درباره بازگشت گشت ارشاد به خیابانهای ایران برای تحمیل حجاب اجباری نوشت: «به نظر میرسد رژیم از اعتراضات چیزی نیاموخته است.» او افزود: «زنان و دختران در همهجا باید اجازه داشته باشند هر چه میخواهند بپوشند.»
یک روز پس از اعلام آغاز فعالیت دوباره گشتهای ارشاد در خیابانها، واکنشها به آن همچنان ادامه دارد و آمریکا نسبت به این اقدام رژیم ابراز نگرانی کرد. گزارشهایی از درگیری ماموران گشت ارشاد با مردم و حضور دوباره «ونها» منتشر شده، اما رسانههای حکومتی این گزارشها را رد میکنند.
توییتر دفتر نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز دوشنبه ۲۶ تیر درباره گزارشها مبنی بر فعالیت دوباره گشت ارشاد برای اجرای سیاست حجاب اجباری ابراز نگرانی کرد و نوشت: «به نظر میرسد رژیم از اعتراضات درس نگرفته است.»
این دفتر افزود: «زنان و دختران در همه جا باید اجازه داشته باشند هر چه میخواهند بپوشند.»
آمریکا و دیگر کشورهای غربی پیشتر در جریان خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی، گشت ارشاد را به دلیل نقش داشتن در سرکوبها تحریم کردهاند.
این در حالی است که خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران روز دوشنبه نوشت که بر اساس پیگیریهای این خبرگزاری «از فرماندهان ارشد» نیروی انتظامی، «به هیچ عنوان ونهای گشت ارشاد به خیابانها برنمیگردند و هیچ خودرویی با بغلنویسی گشت ارشاد در خیابانها دیده نخواهد شد.»
این خبرگزاری افزود: «بر این اساس اگر از این پس، فیلمی از حضور ونها در خیابان یا درگیریهایی در سوار کردن افراد به این خودروها منتشر شد یا ساختگی است یا آرشیوی که با اهداف خاص منتشر شده است.»
با این حال، تسنیم ادامه داد: «گشتهای خودرویی و پیاده پلیس که پیش از این هم مردم آنها را در خیابان دیدهاند، در کنار تمام ماموریتهای قبلی اگر مواردی از پوششهای نامتعارف را ببینند به افراد تذکر لسانی میدهند.»
این ادعای تسنیم در حالی است که بر اساس ویدیوها و گزارشهای منتشرشده در رسانههای اجتماعی، گروهی از مردم در رشت در شامگاه ۲۵ تیر ماه در میدان شهرداری این شهر برای حمایت از زنان مقابل گشت ارشاد تجمع کرده و ماموران به مردم حمله کردهاند.
همچنین یکی از مخاطبان ایران اینترنشنال ویدیویی از استقرار ونهای گشت ارشاد در مقابل پاساژ ارگ در کرمانشاه ارسال کرده و از دستگیری زنان به علت بیحجابی میگوید.
همچنین روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، ویدیوی تلاش یک زن چادری برای بازداشت یک دختر را جعلی خواند و نوشت: «ویدیو به گونهای فیلمبرداری شده که هویت ون (رنگ خودرو و نشانههای دیگر) مشخص نیست و حتی چهره زن چادری و زن بیحجاب هم معلوم نیست و مجعولبودن فیلم مشخص است.»
روز یکشنبه سعید منتظرالمهدی سخنگوی نیروی انتظامی از بازگشت گشت ارشاد به خیابانها خبر داد و گفت که پلیس از روز جاری «با استقرار گشتهای خودرویی و پیاده در سراسر کشور» با زنان و دخترانی که تن به حجاب اجباری نمیدهند «برخورد قانونی و آنان را به دستگاه قضائی معرفی خواهد کرد».
او اضافه کرد که بازگشت گشت ارشاد به خیابانها، «در پی مطالبات مردمی و خواستههای گروهها و نهادهای مختلف اجتماعی و همچنین تاکید» ابراهیم رئیسی صورت گرفته است.
اعلام رسمی بازگشت نیروهای پیاده و سواره گشت ارشاد به خیابان شهرهای ایران در حالی است که در هفتههای اخیر با وجود گزارشهای غیررسمی از حضور نیروهای امنیتی در راستای اعمال حجاب اجباری، حضور گشت ارشاد رسما اعلام نشده بود.
کمی پس از انتشار خبر فعالیت دوباره گشت ارشاد، خبر بازداشت محمد صادقی، بازیگر ۳۰ ساله منتشر شد. او بعد از انتشار چند استوری در اعتراض به بازگشت ونهای گشت ارشاد در حالی که مشغول یک لایو اینستاگرامی بود بازداشت شد.
همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس روز یکشنبه نوشت که در تهران، ماموران زن و مرد گشت ارشاد را میتوان دید که با ونهای مخصوص خود در خیابانها گشت میزنند.
مسیح علینژاد روزنامهنگار و از مخالفان جمهوری اسلامی در واکنش به انتشار ویدیوی حمله مامور گشت ارشاد به یک دختر در تهران، در توییتی نوشت: «مهسا امینی هم به همین شکل بازداشت و بعد کشته شد. آن روزنامهنگارانی که با هیجان تعطیلی گشت ارشاد را گزارش میکردند، کجا هستند؟»
خبر بازگشت گشت ارشاد به خیابانها در حالی است که حکومت لایحهای را نیز برای تشدید کردن اعمال حجاب اجباری موسوم به لایحه «عفاف و حجاب» تدوین کرده است. اما رسانههای حکومتی از جمله روزنامه کیهان گفتهاند که این لایحه قدرت مقابله با «بیحجابی» را ندارد.
دختران و زنان ایرانی به تهدیدهای حکومت توجهی ندارند و با حضور بدون حجاب اجباری خود در خیابان و اماکن عمومی، به مبارزه مدنی خود ادامه میدهند.
غلامرضا نوریقزلجه نماینده مجلس، روز دوشنبه به «شرق» گفت: «کسانی که گشت ارشاد یا هر چیزی شبیه به آن را دوباره راهاندازی کردهاند، اولا باید مستندات قانونی خود را برای احیای دوباره آن ارائه دهند. دوم اینکه بگویند زمانی که گشت ارشاد برقرار بود، چه دستاوردهایی داشته و چقدر در جامعه در این منظر مؤثر بوده است؟»
او ادامه داد: «صحیح این بود که این افراد صبوری میکردند تا لایحه حجابی که از طرف دولت و قوه قضائیه به مجلس آمده است، به نتیجه و خروجی برسد تا مشخص شود مجلس و حاکمیت چه تصمیمی دراینباره میگیرد، بعد مطابق آن حرکت میکردند».
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که تهران پس از بیانیه اخیر کشورهای عربی خلیج فارس و روسیه که در آن این کشور خواستار طرح مناقشه جزایر سهگانه در دادگاه لاهه شده بودند، به مسکو رسما اعتراض کرده است.
کنعانی روز دوشنبه ۲۶ تیر در آغاز نشست خبری هفتگی خود گفت: «این نکته حائز اهمیت است که احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها یک اصل انکارناپذیر مبتنی بر منشور ملل متحد است.»
او افزود: «ایران رعایت این اصل را درباره تمامیت ارضی خود یک اصل لازمالاجرا میداند و نسبت به هر اقدامی خلاف این، واکنش جدی و متناسب نشان خواهد داد.»
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی به طور خاص به بیانیه اخیر اشاره کرد و گفت: «بدیهی است که موضوع تمامیت ارضی و سرزمینی خود بر جزایر سهگانه را هیچگاه قابل مذاکره و گفتوگو ندانسته و دخالت هر طرفی از جمله امارات و روسیه در این ارتباط را غیرقابل قبول تلقی میکنیم و نسبت به آن واکنش جدی نشان خواهیم داد.»
روز چهارشنبه گذشته، وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که سفیر روسیه در تهران «به وزارت خارجه احضار و اعتراض ایران نسبت به بیانیه پایانی ششمین نشست مشترک وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و روسیه درباره جزایر سهگانه ایرانی به او ابلاغ شد.»
مسکو روز دوشنبه هفته گذشته، میزبان نشست گفتوگوی راهبردی روسیه و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بود که پس از این نشست شورای همکاری خلیج فارس و روسیه بیانیه مشترکی صادر کردند.
در بخشی از این بیانیه، از موضع امارات متحده عربی درباره جزایر سهگانه مورد مناقشه با ایران حمایت شده است.
امارات متحده عربی از سال ۱۳۷۱ خواهان ارجاع این موضوع به دیوان بینالمللی لاهه است. ایران در مقابل، با طرح این نکته که مساله حاکمیت بر جزایر به طور قطعی و دائمی در سال ۱۹۷۱ تعیین شده است این درخواست را رد کرده و تنها برای مذاکره «برای رفع سوتفاهم» اعلام آمادگی کرده است.
پس از طرح مواضع امارات درباره جزایر سهگانه در بیانیههای سفر اخیر رییسجمهوری چین به منطقه، اکنون طرح دوباره این مواضع در نشست کشورهای عربی خلیج فارس با روسیه، در شرایطی است که تهران تلاش میکند روابط گرمی را با کشورهای عربی آغاز کند.
شاهزاده رضا پهلوی روز جمعه در یادداشتی در این باره نوشت: «ضعف و ناتوانی رژیم در دفاع از خاک و تمامیت ارضی کشور» موجب «ادعای اخیر روسیه در خصوص جزایر سهگانه ایرانی و استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس» شده است.
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر به روسیه و چین نزدیک شده و در یک سال گذشته نیز پهپادهایی را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال کرده است.
کنعانی همچنین در نشست خبری خود، درباره مرخصی اجباری رابرت مالی، نماینده پیشین آمریکا در امور ایران گفت: «ارزیابی خاصی در این باره نداریم؛ ما به رفتار دولتها نگاه میکنیم و آمد و رفت افراد را ملاک برنامهها و سیاستها تلقی نمیکنیم.»
او افزود: «ما نسبت به رفتار دولت آمریکا توجه داریم و درباره تغییر افراد ارزیابی خاصی نداریم.»
پیشتر روزنامه تهرانتایمز نزدیک به حکومت ایران پیشتر گزارش داده که نزدیکی بیش از حد رابرت مالی به دستیاران و مشاوران غیررسمی ایرانی، زمینه سقوط او را فراهم کرد.
بر این اساس، مالی با محافل و افراد مختلف از جمله سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل و ایرانیان دیگری در تماس بوده که رد پایشان در دیپلماسی واشینگتن در قبال تهران دیده میشود.
شماری از رسانههای داخل ایران از تداوم افزایش قیمت مرغ و رسیدن هر کیلو گوشت مرغ به ۱۱۲ هزار تومان خبر دادهاند.
وبسایت تجارت نیوز در گزارشی ضمن انتقاد از سیاستهای دولت ابراهیم رئیسی در حوزه تنظیم بازار مرغ نوشت دولت با تشکیل قرارگاه تخصصی مرغ قرار بود این بازار را تحت کنترل درآورد اما قیمت مرغ به هر کیلوگرم ۱۱۲ هزار تومان رسیده است.
در این گزارش تاکید شده خبری از قرارگاهی که با بودجه میلیاردی برای ساماندهی بازار مرغ تاسیس شد نیست و بازار نشان داد به زور و دستور اعتنایی ندارد.
رییس کمیسیون کشاورزی مجلس آشفتگی و افزایش قیمت در بازار مرغ را ناشی از ایجاد اختلال در در زنجیره تولید دانست.
محمدجواد عسکری تامین ارز واردات نهادهای را مهمترین چالش این بخش دانسته است.
پرویز فروغی، دبیر کانون مرغداران گوشتی ایران نیز خرید کنجاله سویا در بازار آزاد را دلیل اصلی افزایش قیمت تمامشده مرغ اعلام کرده است.
به گفته فروغی، مرغداران مجبور به خرید کنجاله سویا از بازار آزاد هستند به همین دلیل قیمت مرغ زنده از ۵۲ هزار تومان به محدوده ۶۰ هزار تومان بالا رفته است.
قیمت مصوب هر کیلوگرم مرغ برای مصرف کننده ۷۳ هزار تومان تعیین شده است.
بیش از یک سال پس از پایان گرفتن تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات نهادههای دام و طیور، همچنان تامین این نهادهها با مشکلاتی روبرو است.
تاخیر در تخصیص ارز مورد نیاز واردات این اقلام، نابسامانی در تامین نهادهها و مداخلات مکرر دولت در قیمتگذاری و دیگر سیاستگذاریهای این بخش از جمله مشکلاتی است که مرغداران بارها به آنها اشاره کردهاند.
بر اساس اظهارات سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس موضوع تامین ارز برای واردات نهادههای دام و طیور و آشفتگی بازار مرغ، پای محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران را به مجلس کشانده است.
به گفته مهدی طغیانی، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در کمیسیون اقتصادی مجلس درباره چرایی تشکیل صف ارزی برای واردات به خصوص واردات نهادههای دامی به پرسشهای نمایندگان پاسخ داده است.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: از جمله موضوعات مطرح شده با رئیس کل بانک مرکزی موضوع بازار مرغ بود، اینکه چرا با وجود تخصیص ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای واردات نهاده، قیمتهای نهایی با قیمت ارز بازار آزاد تعیین میشود و قیمتها سربه فلک کشیده است.
مجتبی رسولی، یک فعال اقتصادی در صنعت مرغداری نیز در گفتوگو با فردای اقتصاد از رانت شرکتهای شبهدولتی در این حوزه انتقاد کرده و گفتهاست: دو شرکت خصولتی که هفت دهم درصد مرغ ایران را تولید میکنند، تمایل دارند حاکمیت این صنعت را در اختیار داشته باشند.
رسولی یکی از عوامل آشفتگی بازار مرغ را دخالت دولت در این صنعت دانسته و تاکید کرده است: دولت باید مدیریت بازار را به دست بخش خصوصی بسپارد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، اعلام کرد که با وجود تلاش دولت بایدن برای آزادی شهروندان آمریکایی به گروگان گرفته شده در ایران، هنوز واشینگتن به هیچ توافقی با تهران در این زمینه نرسیده است.
سالیوان روز یکشنبه ۲۵ تیر به شبکه تلویزیونی آمریکایی سیبیاس گفت: «ما در این زمینه با ایران تماس غیرمستقیم داشتهایم تا بتوانیم به توافقی دست یابیم که بتواند آنها را آزاد کند.»
او افزود: «ما به تفاهمی نرسیدیم. کار در این زمینه را ادامه میدهیم. اما متاسفانه امروز چیزی برای اعلام ندارم.»
جمهوری اسلامی برای اعمال فشار بر کشورهای دیگر به ویژه کشورهای غربی، اتباع خارجی یا شهروندان دوتابعیتی را خودسرانه بازداشت میکند.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید همچنین اضافه کرد که دولت جو بایدن به هیچ توافق واقعی با ایران بر سر مساله هستهای نزدیک نیست.
چندی پیش، وبسایت میدلایستآی به نقل از منابع ایرانی خود گزارش داد مذاکرات هستهای میان جمهوری اسلامی و آمریکا به دلیل اختلاف نظر بر سر زندانیان آمریکایی به تعویق افتاده است.
این منابع ایرانی که نامشان فاش نشده، گفتهاند مقامات واشینگتن خواهان آزادی چهارمین زندانی آمریکایی محبوس در ایران هستند اما نهادهای جمهوری اسلامی در این مورد با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
آمریکا بارها اعلام کرده که سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز، سه ایرانی-آمریکایی که به اتهام جاسوسی زندانی شدهاند باید آزاد شوند. اما نام چهارمین زندانی فاش نشده است.
این منابع ایرانی آگاه از مذاکرات به میدلایستآی گفتند که این اختلافات درون جمهوری اسلامی، تلاشها برای دستیابی به توافق هستهای موقت بین تهران و واشینگتن را با شکست مواجه کرده است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی با یک توافق به شرط حفظ زیرساختهای هستهای ایران موافقت کرد.
یک منبع به میدلایستآی گفت که ابراهیم رئیسی آماده است تا چهارمین زندانی را به عنوان بخشی از این معامله آزاد کند اما صداهای مخالفی در برخی نهادهای بانفوذ وجود دارد که اصرار دارند سرنوشت چهارمین زندانی باید به عنوان موضوعی جداگانه مورد بحث قرار گیرد.
همچنین در روزهای اخیر، به مرخصی اجباری رفتن رابرت مالی نماینده پیشین آمریکا در امور ایران، وضعیت مذاکرات میان تهران و غرب را پیچیده کرده است.
روزنامه تهرانتایمز نزدیک به حکومت ایران پیشتر گزارش داده که نزدیکی بیش از حد رابرت مالی به دستیاران و مشاوران غیررسمی ایرانی، زمینه سقوط او را فراهم کرد.
بر این اساس، مالی با محافل و افراد مختلف از جمله سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل و ایرانیان دیگری در تماس بوده که رد پایشان در دیپلماسی واشینگتن در قبال تهران دیده میشود.
چند مقام ارشد بریتانیا، از جمله دو وزیر دفاع پیشین، یکی از رهبران سابق حزب لیبرال دموکرات، و رییس فعلی کمیته امور خارجه پارلمان، از دولت خواستند اقدامهای سختگیرانهتری در قبال جمهوری اسلامی اتخاذ کند.
در نامهای که این سیاستمداران برای جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا، نوشتند آمده: «کارنامه وحشتناک حقوق بشر ایران، تسریع برنامه هستهای، حمایت از نیروهای نیابتی در سراسر خاورمیانه، کمک گسترده به روسیه در جنگ وحشیانهاش علیه اوکراین، و حمایت از تروریسم و آدمربایی، این کشور را به تهدیدی آشکار برای ثبات بینالملل تبدیل میکند.»
این نامه به امضای مینگیس کمبل، رهبر سابق لیبرال دموکراتها، مایکل فالون، وزیر دفاع پیشین، آلیشا کرنز، رییس کمیته منتخب روابط خارجی مجلس عوام بریتانیا، دیوید ریچاردز، رییس پیشین ستاد دفاع، جورج رابرتسون، دبیرکل پیشین ناتو و وزیر دفاع سابق، و مارک سدویل، مشاور پیشین امنیت ملی و وزیر سابق کابینه، رسیده است.
امضاکنندگان نامه هشدار دادند که جمهوری اسلامی «بزرگترین و ستیزهجوترین قدرت خاورمیانه است، که تعهدی آشکار به بازنگری در نظم جهانی، همراه با اتحاد رو به رشد با روسیه و تمایل به تعمیق آن دارد».
این مقامهای ارشد از یافتههای اتاق فکر بریتانیایی «پالیسی اکسچینج»، که اخیرا در گزارشی منتشر شده بود، حمایت کردند. در این گزارش آمده، حکومت ایران میخواهد خاورمیانه را به وضعیتی تغییر دهد که در آن قدرت مسلط منطقه باشد.
در این گزارش همچنین گفته شد: «بارزترین شکست سیاسی غرب، بهویژه بریتانیا و اروپا، تقسیمبندی دیپلماتیک موضوع هستهای و سپس تلقی آن به عنوان موضوع اصلی سیاست در روابط با ایران بوده است،» وافزود، در حالی که توجه به تهدید هستهای مهم است، باید آن را در بستری از تهدیدهای گستردهتری از سوی حکومت ایران در نظر گرفت.
به گفته این گزارش، سیاست غرب در قبال حکومت ایران باید بر اساس «تهدید استراتژیک» آن باشد، نه فقط تهدید هستهای که خود نشانه مسائل دیگریست.
این گزارش مشخصا از دولت میخواهد دست ایران را از «تروریسم و آدمربایی» در بریتانیا قطع کند و حکومت ایران را در انزوای بیشتری قرار دهد تا «پشتیبانی بینالمللی برای ائتلافی علیه ایران» حاصل شود و مساله به دیگر کشورهای عضو برجام هم برسد.