عضو هیات رییسه کمیسیون بهداشت مجلس خبر داد تعداد داروهای کمیاب به بیش از ۲۰۰ قلم رسیده و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، ممکن است کمبود دارو به یک «بحران اجتماعی و سیاسی» تبدیل شود. به گفته ناظران، احتکار، قاچاق و قیمت‌های دستوری، از عوامل کمیاب یا نایاب شدن دارو در ایران هستند.
محمدعلی محسنی بندپی، روز جمعه نهم تیر گفت هفته گذشته جلسه‌ای با حضور «وزیران کار، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رییس سازمان برنامه و بودجه، نمایندگانی از سازمان بازرسی کل کشور، بانک مرکزی، مرکز پژوهش‌های مجلس، دیوان محاسبات، وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه» برای رسیدگی به موضوع کمیاب شدن داروها در ایران تشکیل شده است.
به گفته او «همه این نهادها» پذیرفته‌اند اگر راه چاره‌ای اندیشیده نشود، ممکن است این مساله به یک «بحران اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، بهداشتی و درمانی» تبدیل شود.
هشدار محسنی بندپی درباره کمبود دارو و تبعات آن در حالی است که در روزهای گذشته، حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به دنیای اقتصاد گفته بود برخی داروها هم اگرچه در داروخانه یافت نمی‌شوند اما در «بازار آزاد» موجود هستند. موضوعی که به اعتقاد شهریاری، نشان از «نظارت کم‌رنگ و احتکار دارو» در کشور دارد.
از سوی دیگر تخصیص نیافتن «ارز ترجیحی برای واردات مواد اولیه دارو» و توقف تولید برخی داروسازان با توجه به «مقرون به صرفه نبودن قیمت‌های مصوب» باعث شده است برخی اقلام دارویی در کشور نایاب شود. موضوعی که محسنی بندپی هم در گفت‌وگوی روز جمعه خود بر آن صحه گذاشت.
او گفت: «یک بخش عمده مساله، عدم تولید دارو به اندازه کافی است به خاطر اینکه قیمت تمام شده داروها بیش از آن چیزی است که برایش قیمت دستوری می‌گذارند.»
او ادامه داد: «مثل یک مجموعه است که وقتی اتفاق ناگواری بیفتد پشتش اتفاقات بد هم می‌افتد. وقتی دارو نرخ تمام شده‌ا‌ش قیمت نمی‌گیرد خود به خود یا تولید نمی‌شود یا اگر تولید شود احتکار می‌شود. اگر هم احتکار نشود، قاچاق می‌شود.»
البته این نماینده مجلس یادآور شد که بخشی دیگر از مساله کمبود دارو یا نایاب شدن آن، به «بدهکاری بیمارستان‌ها به شرکت‌های دارویی» در پی پرداخت نشدن مطالبات تامین اجتماعی به بیمارستان‌های وزارت بهداشت برمی‌گردد.
به گفته محسنی بندپی، نایاب و کمیاب شدن داروها به ویژه در بخش اورژانس بیمارستان‌ها، بحرانی جدی را در کشور رقم زده که حتی در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق هم سابقه نداشته است.
او پیشتر هم وجود «مافیای دارو» در ایران را تایید کرده و گفته بود یکی از دلایل اصلی خروج شرکت‌های دارویی از کشور و مهاجرتشان به ترکیه، «موانع جدی در مسیر فعالیت و قیمت‌های دستوری» است: «در بخش اخذ مجوز تولید دارو یا تجهیزات پزشکی، بوروکراسیِ بیش از اندازه بیداد می‌کند.»
نایاب و کمیاب شدن داروها در ایران مشکلی است که در سال‌های گذشته شدت بیشتری گرفته و اعتراضاتی را از سوی خانواده‌های دارای فردی با بیماری‌های خاص در پی داشته است.
خانواده بیماران «هموفیلی فاکتور هشت» روز سوم تیر در نامه‌ای سرگشاده خطاب به ابراهیم رئیسی درباره پیامدهای توقف واردات داروهای مورد نیاز فرزندان خود به بهانه «گرانی» ابراز نگرانی و از سیاست‌های وزارت بهداشت انتقاد کردند.
به گفته آن‌ها مسوولان غذا و دارو و وزارت بهداشت در حالی از واردات داروی «هملیبرا» به بهانه گرانی خودداری می‌کنند که هزینه آن در مقایسه با داروهای قدیمی این بیماری از جمله «آریوسون» و «فایبا» که گویا وزارت بهداشت اصرار به واردات آن‌ها دارد، «بسیار با صرفه‌تر» است.
در روزهای گذشته همچنین تعدادی از بیماران دارای نقص سیستم ایمنی در اعتراض به گرانی و مشکلات تامین داروی آی‌وی‌آی‌جی (IVIG) مقابل سازمان غذا و دارو تجمع کردند.
کمبود دارو در کشور اما محدود به بیماری‌های خاص نیست و حتی شماری از مقامات کشور هم در ماه‌های گذشته درباره نایاب شدن «سرم، سرنگ و داروهای سرماخوردگی» در داروخانه‌ها هشدار دادند.
