عراق؛ ممنوع شدن معامله دلاری و سخت شدن تجارت برای ایران، افزایش اعتراضات ضددولتی در بغداد
در جدیدترین اقدام مقامات عراقی برای کنترل نوسان نرخ ارز در بازار سیاه، وزارت کشور عراق معامله با دلار آمریکا را ممنوع کرد. سیاستی که در بلندمدت بر میزان درآمدهای ارزی و قیمت دلار در ایران هم اثرگذار خواهد بود. هم‌زمان، اعتراضات ضد دولتی شب گذشته در بغداد به درگیری کشیده شد.
وزارت کشور عراق به تازگی معامله با دلار آمریکا را ممنوع کرده است. این تصمیم با هدف کنترل نوسان نرخ ارز در بازار سیاه و کاهش شکاف بین نرخ رسمی ارز با نرخ آن در بازار سیاه اتخاذ شده است.
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق در توییتی در واکنش به این تصمیم نوشت: «عراق مثل ایران استراتژی دلارزدایی ندارد و تنها دنبال انضباط مالی است. حواله‌های شرکت‌های بزرگ را به مقاصد کشورهای شفاف (FATF) به‌صورت سوییفت با مدارک معتبر، راسا و با نرخ مطلوب انجام می‌دهد.»
او بدون نام بردن از ایران گفت این اتفاق شرایط را برای کشورهای «سنتی و غیر شفاف» سخت می‌کند.
اتخاذ چنین تصمیمی از سوی بغداد در شرایطی است که عراق تا پیش از این نیاز به مبادلات و نزدیکی تجاری با ایران داشت اما طی چند سال اخیر این کشور به یکی از قطب‌های تولید نفت تبدیل شده و به دلیل درآمدهای سرشار نفتی خود، به سمت تحکیم روابطش با کشورهای غربی در تمامی حوزه‌ها حرکت کرده است.
به تازگی وزارت نفت عراق طی اعلامیه‌ای رسمی خطاب به شرکت‌های بزرگ جهانی در زمینه نفت و گاز برای رقابت بر سر توسعه ۱۳ میدان و موقعیت اکتشافی در این کشور دعوت کرد.
به گفته خبرگزاری‌های دولتی عراق، این اقدام با هدف تقویت تولید و بهبود ذخایر نفت و گاز این کشور و تشویق سرمایه‌گذاری در حوزه نفتی با همکاری شرکت‌های جهانی انجام گرفته و شامل ده‌ها منطقه در سراسر عراق می‌شود.
با توجه به گسترش این مبادلات، عراق در چند سال گذشته به سمت شفافیت در مبادلات تجاری و مباحث بانکی خود روی آورده است.
به گفته کارشناسان اقتصادی، علاوه بر این سود نفتی، تاکید خزانه‌داری آمریکا بر عدم دسترسی ایران به دلارهای عراقی هم باعث شده که دولت عراق تصمیم به اتخاذ سیاست‌های پلیسی در قاچاق ارز بگیرد تا دست واسطه‌ها را از دلارهای عراقی کوتاه کند و قاچاق آن را به کشورهای منطقه مانند سوریه، ترکیه و مخصوصا ایران به صفر برساند. معادلاتی که به باور کارشناسان باعث می‌شود عراق به سمت گسترش مبادلات با غرب حرکت کرده و برای حفظ جایگاه خود در جهان و نگاه داشتن درآمدهای نفتی ارزشمندش، این سیاست را ادامه دهد.
کارشناسان اقتصادی می‌گویند سیاست‌های دلاری عراق شاید در کوتاه‌مدت اثر کمی بر نوسانات بازار ارز در ایران بگذارد اما در بلندمدت، با تداوم مسدود شدن مبادی ورود دلار قاچاقی به ایران از کانال عراق و محدود شدن درآمدهای حاصل از تجارت رسمی به دلیل شفافیت عراق در مبادلات مالی، بر میزان درآمدهای ارزی کشور و قیمت دلار در ایران اثرگذار خواهد بود.
بر همین اساس، اگر جمهوری اسلامی به پای مذاکرات با جهان برنگردد و موضوع اف‌ای‌تی‌اف را حل نکند، در یکی دو سال آینده، بازرگانان و تولیدکنندگان ایرانی باید با بازار عراق خداحافظی کنند.
هم‌زمان با این رویکردهای تجاری و مالی، اعتراضات ضد دولتی در بغداد شب گذشته به درگیری کشیده شد.
شامگاه دوشنبه ۲۵ اردیبهشت، اقشار و اصناف مختلف عراق به دلیل پاسخگو نبودن دولت به خواسته‌هایشان وارد خیابان‌ها شدند.
طبق گزارش‌های رسیده به ایران‌اینترنشنال، شهروندان تجمعاتی اعتراضی را در چند منطقه بغداد از جمله شهرک صدر و اطراف منطقه سبز برپا کردند.
هم‌زمان تصاویر منتشر شده حاکی از شلیک گلوله به سمت معترضان بوده است.
شاهدان عینی در گفت‌وگو با رسانه‌های عراقی تایید کرده‌اند تک‌تیراندازهایی در ساختمان‌های مجاور محل اعتراضات مردمی مستقر شده بودند.
رسانه‌های نزدیک به جریان صدر هم از ورود نیروهای حزب‌الله عراق و عصائب اهل الحق به محل اعتراضات به منظور کنترل معترضان خبر دادند.
این درگیری‌ها در شرایطی ادامه دارد که کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به افزایش قدرت شبه‌نظامیان در عراق ضمن انتقاد از محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر، خواستار توضیح او در رابطه با دلایل سکوتش شدند.
آن‌ها همچنین از نخست‌وزیر عراق خواستند تا در مورد حمله این شبه‌نظامیان به نیروهای دولتی «شفافیت» نشان دهد.
از سوی دیگر هم‌زمان با افزایش تهدیدات شبه‌نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی از جمله گروه مسلح النجباء علیه نیروهای آمریکایی مستقر در عراق، نیروهای آمریکایی برای دومین بار در یک هفته گذشته پدافند هوایی خود را در بغداد آزمایش کردند.