خانواده حمید و فرزانه قرهحسنلو با انتشار متنی با عنوان «رنجنامه قرهحسنلوها» به حکم زندان و تبعید این زن و شوهر پزشک اعتراض کردهاند. آنها به شکنجههای حمید قرهحسنلو زیر بازجویی اشاره کردند و با تاکید بر بیگناهی این زوج نوشتند: «به کدامین گناه نکرده باید مجازات شویم؟»
در این متن به روند بازداشت تا دادگاه و حکم زندان و تبعید این دو نفر در پرونده کشته شدن یک بسیجی به نام روحالله عجمیان اشاره شده و آمده است: «همهچیز از آن شب شوم سیزدهم آبان شروع شد.»
شبی که به گفته آنها ۱۰ فرد مسلح به خانه حمید و فرزانه قرهحسنلو در حوالی میدان مادر کرج حمله کرده، یک گروهان نظامی در خانه را شکسته و آنها را مقابل چشم فرزند نوجوانشان آنیتا، با «ضرب و شتم» بازداشت کردند.
خانواده این زوج زندانی میگویند از همان زمان تاکنون این سوال برایشان به وجود آمده که: «جرم حمید و فرزانه قرهحسنلو چیست؟ آنها به کدامین گناه دربندند؟»
در این رنجنامه همچنین به شکنجه حمید قرهحسنلو هنگام بازجویی و آسیبهای ناشی از آن اشاره شده است: «حمید گفته سرش را در شب اول بازجویی بر زمین کوبیدند و بر اثر ضرباتی که به زجاجیه چشمش وارد شده برای همیشه بخشی از بیناییاش را از دست داده است.»
به گفته آنها، حالا این پزشک باید «بیگناه» ۱۵ سال به تبعید در یزد برود؛ آنهم با «یادگاریهای زجرآور و مشمئزکننده» از دوران بازپرسی و اعترافگیری اجباری که «دندههای شکسته و چشم کمبینا شده» است.
در بخش دیگری از این رنجنامه آمده است: «فرزانه یکبار از زندان خواست تا صدای نوید افکاری را برایش در پشت تلفن بگذاریم. همبندیهایش به او گفته بودند امیدی نداشته باشد که چون بیگناه است، آزاد میشود. از ترس این که باز هم ممنوعالملاقات شود، دروغ مصلحتآمیزی گفتیم که صدا را پیدا نکردیم.»
صدایی که فرزانه قرهحسنلو به دنبال آن بوده مربوط به تماس تلفنی نوید افکاری از زندان و پیش از اعدامش در شهریور سال ۹۹ است که در آن گفته بود: «درود به مردم شریف ایران. نه دادگاهی صدای ما را شنید و نه قاضی و مسوول و دادخواهی وجود داشت. شنیده بودم سر بیگناه پای دار میرود اما بالای دار نمیرود. ولی دروغ است!»
خانواده فرزانه و حمید قرهحسنلو با تایید این سخنان نوید افکاری، نوشتند: «نوید راست گفته بود. بیگناه در جمهوری اسلامی پای دار میرود. جرم آنها چیزی جز شرکت در مراسم چهلم حدیث نجفی نبود و نیست. از بد حادثه در مسیر بازگشت با صحنه ضرب و جرح یک بسیجی به نام روحالله عجمیان مواجه میشوند که بعدتر فوت میکند.»
به گفته این خانواده، حتی فیلمهای «ناقص و بریده بریده سیستم امنیتی جمهوری اسلامی» هم تایید میکنند که زوج قرهحسنلو در آن صحنه اقدامی نکردهاند اما حالا با این اتهام که «چرا دکتر انساندوست، جان آن بسیجی را در بلوا نجات نداده است؟» حمید قرهحسنلو باید ۱۵ سال به یزد تبعید شود.
در پایان این رنجنامه آمده است: «ما هنوز مانند همان شب اول در فکریم که به کجا باید پناه ببریم؟ به کدامین گناه نکرده باید مجازات شویم؟ چه کسی میداند؟»
روز ۲۹ فروردین احکام ۱۴ متهم پرونده کشته شدن روحالله عجمیان در کرج صادر و پنج تن از آنان به زندانهای طولانیمدت ۱۵ و ۱۰ ساله محکوم شدند.
حمید قرهحسنلو که پیش از این به اعدام محکوم شده بود در این دادگاه بیشترین مدت حبس را گرفته و به ۱۵ سال زندان و «نفی بلد» محکوم شده است. او باید دوره حبس خود را در زندان شهر یزد سپری کند.
فرزانه قرهحسنلو نیز به پنج سال زندان محکوم شده و همچون همسرش، علاوه بر زندان به «تبعید» هم محکوم است و بر اساس حکم دادگاه باید دوران حبس خود را در زندان مشهد سپری کند.
علاوه بر محمدمهدی کرمی و محمد حسینی که برای همین پرونده در ۱۷ دی ماه سال گذشته اعدام شدند، رضا آریا، حمید قرهحسنلو و حسین محمدی نیز حکم بدوی اعدام دریافت کرده بودند که صدور حکم اعدام برای قرهحسنلو، پزشک متخصص، در این پرونده با واکنش گسترده بینالمللی مواجه شد.
او که اکنون به طولانیترین زمان حبس محکوم شده، چندی پیش بهدلیل وخامت وضعیت جسمی و شکنجههایی که با هدف اعتراف اجباری در دوران بازجویی و بازداشت متحمل شد، در بیمارستانی در کرج بستری بود.
در ادامه اعتراضات گسترده به احکام صادر شده از سوی دادگاه پرونده عجمیان، دیوان عالی کشور حکم این معترضان را به دلیل «وجود نقص در رسیدگی» نقض کرد و پرونده را به منظور «رسیدگی مجدد و تکمیل تحقیقات و صدور رای مجدد» به همان شعبه دادگاه فرستاد.
پس از آخرین دادگاه متهمان در اواسط اسفند سال گذشته، با این که احکام بدوی اعدام شکست، متهمان با حبسهای طولانیمدت مواجه شدند.
سیستان و بلوچستان درحالی همزمان با دیگر کشورهای همسایه مانند عربستان سعودی، ترکیه و امارات روز جمعه را عید فطر اعلام کرد که دفتر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، شب گذشته اعلام کرد هلال ماه شوال «رویت نشده» و در نتیجه امروز عید نیست.
امام جمعه اهل سنت زاهدان اما در شرایطی بامداد یکم اردیبهشت نماز عید فطر را برگزار کرد که جمعیت انبوهی از مردم در عیدگاه حضور یافتند.
حاکمیت ناتوان از مدیریت بحران اقتصادی
او در خطبههای نماز عید فطر با انتقاد از شرایط سخت زندگی در ایران و مسایل اقتصادی که مردم را گرفتار کرده است، گفت: «بیارزش شدن پول ملی تمام سرمایههای مردم را پودر کرده و به نظر میرسد حاکمیت ناتوان از مدیریت این بحران است. پول ما از کنترل رها شده و این خطری جدی و معضلی بزرگ است.»
مولوی عبدالحمید مشکل بزرگ امروز کشور را این دانست که مسوولان «منافع ملی را جدی نمیگیرند» و منفعت ملی قربانیِ افراد شده است: «متاسفانه اقتصاد و سرمایههای ملی ما مورد دستبرد قرار گرفتهاند و بسیاری از این سرمایه ملی به نفع خود و وابستگانشان استفاده میکنند که نتیجهاش خالی شدن خزانه دولت است.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان ادامه داد: «ایران با وجود ثروتمند بودن، با چالشی جدی در زمینه اقتصاد روبهروست چون منافع به جیب افراد بانفوذ و قدرتمند و وابستگان آنها و ارگانهای خاص میرود و دست مردم خالی مانده است.»
دولتیها و نیروهای مسلح هم از وضعیت موجود ناراضیاند
اسماعیلزهی «عدالت و آزادی» را دیگر خواستههای مردم خواند که باید از سوی دولتها تامین شوند و گفت: «ملت از این وضعیت خسته شدهاند و نیاز به تغییرات و تحولات بزرگ در کشور هست. با این تغییرات جزیی مردم به خواستهشان نمیرسند و راضی نمیشوند.»
او از برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهای همسایه مانند عربستان سعودی به عنوان مثالی از این تغییرات جزیی یاد کرد و گفت با این که اتفاقی خوب و خوشحالکننده است اما «نمیتواند مشکلات کشور را حل کند» چرا که این تغییرات و برقراری روابط باید «در سطحی وسیع و با همه دنیا» باشد.
مولوی عبدالحمید در ادامه تاکید کرد: «اما مهمتر از این روابط خارجی، تغییرات داخلی است. تا زمانی که در داخل مشکلات حل نشود، رنج و درد مردم برطرف نخواهد شد.»
او تاکید کرد: «امروز اکثریت مردم حتی در سطح برخی کارمندان و مسوولان دولتی و نیروهای مسلح هم از وضعیت موجود ناراضی هستند چون وقتی اقتصاد فلج است و همه بدهکارند، فشار بر همه وارد میشود. مسوولان باید بدانند که نارضایتی بسیار گسترده و وسیع است.»
کشتن معترضان غیرمسلح خلاف شریعت و قوانین بینالمللی بود
امام جمعه اهل سنت زاهدان در مورد جمعه خونین زاهدان نیز گفت: «بسیاری از مردم ناراحت هستند که عزیزانشان شهید شدند. قدمهایی که برای جنایت جمعه خونین برداشته شده ناکافی بوده و پاسخی به خواسته مردم نیست. اهالی زاهدان و همه مردم ایران خواستار برقراری عدالت و مجازات عاملان و آمران این جنایت هستند.»
مولوی عبدالحمید با تاکید بر این که مردم کشته شده در اعتراضات اخیر «مسلح نبودند» و تنها به خاطر «اعتراض» جانشان را از دست دادند، گفت: «کشتن این مردم برخلاف شریعت اسلام و قوانین بینالمللی است. حتی بر اساس قانون خود ایران هم کشتن معترض جایز نیست.»
این سخنان او در حالی بیان شد که شماری از جوانان در نماز عید فطر پلاکاردهایی اعتراضی در دست داشتند. آنان در این پلاکاردها از نهادهای بینالمللی خواستند تا «فریاد مظلومیت بلوچستان» را بشنوند و تاکید کردند که «حقگویی و دادخواهی جرم نیست».
تاکید بر رفراندوم و تن دادن به خواست مردم
امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین خواستار دلجویی حکومت از مردمی شد که اعضای خانوادهشان را به دلیل اعتراض مسالمتآمیز در هر نقطهای از ایران از دست دادهاند و با تاکید بر ضرورت «آزادی همه زندانیان سیاسی» گفت: «باید هرچه اکثریت قاطع ملت ایران میخواهند به همان تن دهیم.»
اسماعیلزهی بزرگترین خواستههای معترضان سیستان و بلوچستان را ابتدا منافع مالی و بعد خواستههای قومی و مذهبی و آزادیهای دیگر دانست و با تاکید بر «تمامیت ارضی و امنیت کشور» یادآوری کرد: «اعتراض و انتقاد و سخن گفتن حق مردم است.»
رویت ماه و اعلام عید فطر مسالهای فقهی است نه سیاسی
امام جمعه اهل سنت زاهدان در بخشی دیگر از سخنانش درباره چرایی تفاوت روز عید فطر در سیستان و بلوچستان با دیگر نقاط ایران توضیح داد و گفت: «ما در زمینه عید فطر و پایان ماه رمضان تابع هیچ کشوری نیستیم. رویت ماه یک مساله فقهی است و تا زمانی که خودمان رویت نکنیم، عید نمیگیریم. استان ما هم متفاوت با کشور است. اینجا فرهنگ نگاه کردن به ماه بین خود مردم هنوز وجود دارد و بسیاری در شب رویت، بالای پشتبامها میروند و افطاری را همانجا میخورند. افرادی حرفهای هم داریم که از تلسکوپها و دوربینها بهتر ماه را میبینند.»
او ادامه داد: «شب گذشته ماه در استان ما در جاهای مختلف از سوی مردم رویت شد و نزد علما گزارش دادند. در زمینه رویت ماه تا یقین حاصل نشده نباید تحت تاثیر هیچ شرایطی قرار بگیریم چون این موضوع مساله فقهی و شرعی است نه سیاسی اما ۳۰ نفر به ما اطمینان دادند که ماه شوال رویت شده است.»
مولوی عبدالحمید در پایان سخنانش بدون نام بردن از علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به انتقاد از رفتار و گفتار او پرداخت و با تاکید بر این که «اسلام نباید از رفتار مسوولان لطمه بخورد» گفت: «علما و حکام نباید مردم را از دین فراری دهند. نباید کاری کنند که مردم از دین نفرت پیدا کنند بلکه باید مردم را به دین امیدوار کنیم.»
او روز گذشته (پنجشنبه) نیز در سخنانی گفته بود: «هیچ بازجویی در بازداشتگاه حق ندارد زندانی را سیلی بزند. اگر سیلی بزند از لحاظ شرعی به او سیلی زده میشود.»
به گفته امام جمعه اهل سنت زاهدان، اگر بنا بر دستور «اسلام و دستور محمد رسولالله» باشد، قاضی اگر به زندانی سیلی بزند باید در مقابل «به قاضی سیلی زده شود».
