امام جمعه اهل سنت زاهدان مملکت‌داری را نیازمند «فکر اساسی و دید وسیع» خواند و با اشاره به اعتراضات دامنه‌دار مردم، مشکلات کشور و ضرورت اعتراف به اشتباهات گذشته برای رسیدن به تحول، خطاب به مقامات حکومتی گفت: «اگر نمی‌توانید، اجازه دهید کسانی دیگر بیایند و مشکلات مردم را حل کنند.»
عبدالحمید اسماعیل‌زهی روز پنجم اسفند در حالی سخنرانی کرد که مصلای این شهر در محاصره ماموران حکومتی قرار داشت و اینترنت شهروندان برای ساعاتی قطع یا مختل شده بود. به همیت دلیل بر خلاف دیگر جمعه‌ها، خطبه‌های او به صورت زنده از اینستاگرام پخش نشد.
نتیجه رابطه پرتنش با دنیا همین بحران اقتصادی است
مولوی عبدالحمید در خطبه‌های خود به «شرایط بسیار سخت اقتصادی» و «تورم و گرانی کمرشکن» اشاره کرد و گفت: «دلار به ۵۲ هزار تومان رسیده و تمام ثروت و دارایی مردم از بین رفته است و حتی نان خوردن دیگر برای همه میسر نیست. چرا اقتصاد کشور غنی و ثروتمند و باستانی ایران که خزانه‌هایش پر بود باید این‌طور شود؟»
او خطاب به حکومت گفت: «بپذیرید که سیاست شما نقص دارد. این بحران اقتصادی، ریشه در سیاست دارد. وقتی سیاست‌های داخلی و خارجی تنظیم نیست و با بسیاری از کشورها رابطه پر تنش داریم، نتیجه‌اش همین می‌شود.»
اسماعیل‌زهی با اشاره به نیم میلیونی شدن یک کیلو گوشت در شهری مانند تهران و ناتوانی مردم از خرید آن گفت: «خدا می‌داند این گرانی و کاهش ارزش پول ملی سر از کجا در می‌آورد. اما روی مردم فشار هست و زندگی برایشان سخت می‌گذرد و برای همین به خیابان می‌آیند، شعار می‌دهند و اعتراض می‌کنند.»
این‌طور دست به عصا نمی‌شود با مشکلات کشور مواجه شد
امام جمعه اهل سنت زاهدان با تاکید بر این که «تا وقتی به اشتباهات گذشته مقابل مردم اعتراف نشود، تغییری هم صورت نمی‌گیرد» به جمله‌ای از روح‌الله خمینی خطاب به مسوولان کشور اشاره کرد مبنی بر این که اگر نمی‌توانید خدمت کنید، بگذارید کسی دیگر این کار را انجام دهد.
او خطاب به حاکمان کنونی جمهوری اسلامی گفت: «این‌طور دست به عصا نمی‌شود با مشکلات مواجه شد. به جای این که مردم را زندانی کنید ببینید حرف منتقدان و مخالفان شما چیست. اگر هم نمی‌توانید این کار را بکنید، اجازه دهید کسانی دیگر بیایند و مشکلات مردم را حل کنند چرا که این قول بنیان‌گذار جمهوری اسلامی است.»
مسوولان ایرانی کنار رفتن بلد نیستند
مولوی عبدالحمید با اشاره به این که در همه دنیا وقتی رییس‌جمهوری، مسوول درجه اول یا نخست‌وزیری نمی‌تواند مشکلات مردم را حل کند، کنار می‌رود، گفت: «مملکت ما با بن‌بستی جدی دارد مواجه می‌شود اما در ایران متاسفانه مدیران ما کنار رفتن را بلد نیستند!»
اسلامِ سیاسی، قرائتی بود که خمینی در ایران حاکم کرد
او در بخش دیگری از سخنانش به صحبتی که جمعه هفته گذشته مبنی بر وجود دو قرائت «اسلام سیاسی و سیاست اسلامی» از دین داشت، اشاره کرد.
مولوی عبدالحمید گفت: «اوایل انقلاب مساله‌ای پیش آمد و یکی از ائمه جمعه تهران چهارچوب اسلام را مطرح کرد و گفت باید در آن حرکت کنیم و نباید از آن خارج شویم. در پاسخ بنیان‌گذار جمهوری اسلامی فرمود که هرچه مملکت ایجاب کند همان چهارچوب اسلام است و این همان قرائت اسلام سیاسی است که [از ابتدای انقلاب] در کشور حاکم بوده و در آن دین، سیاسی و تابع منافع سیاسی می‌شود.»
اسماعیل‌زهی با اشاره به قرائت مدنظر از دین یعنی «سیاست اسلامی» گفت: «در این خوانش، سیاست تابع دین نیست، نمی‌توان حرام‌های دین را حلال کرد و سیاست شعبه‌ای از دین است و اولی‌الامر نمی‌تواند در حرامی که دین تعیین کرده دخالت کند. شما نامش را رییس‌جمهوری بگذارید اما وقتی سیاست اسلامی است، این قرائت می‌گوید هیچ‌کس نمی‌تواند حتی یک وجب از شریعت تجاوز کند.»
در سیاست اسلامی، مردم حاکم را انتخاب می‌کنند نه خدا
به گفته عبدالحمید اسماعیل‌زهی، قاضی، مجلس که قانون را وضع می‌کند، دستگاه قضایی، شورای نگهبان یا هر دستگاهی باید «در چهارچوب اسلام» حرکت کند: «این قرائت از دین با دموکراسی امروزی مشترکات زیادی دارد و می‌گوید مردم هستند که حاکم را انتخاب می‌کنند نه خدا. و وقتی متهمی بازداشت می‌شود باید احترامش حفظ شود و نمی‌توان از او اعتراف اجباری گرفت.»
مولوی عبدالحمید همچنین استقلال دستگاه قضایی را از دیگر شاخصه‌های سیاست اسلامی مدنظر خود خواند و گفت در این خوانش، قاضی کاملا مستقل و آزاد است و می‌تواند «اولی‌الامر و خلیفه مسلمین را هم احضار کند حتی اگر آن خلیفه حضرت علی باشد».
او در بخشی دیگر از صحبت‌هایش به سوء‌استفاده مسوولان و حاکمان از اموال عمومی هم اشاره کرد و گفت: «متاسفانه در کشور ما واژه "آقازاده‌ها" معروف شده و [به کسانی اطلاق می‌شود] که به خیلی چیزها دسترسی دارند. اما نه آقازاده و نه آقا، نباید در مسوولیت و با بیت‌المال برای خود سرمایه جمع کند.»
به‌جای کمک به بقیه کشورها، به منافع و مشکلات ایران فکر کنید
اسماعیل‌زهی با اشاره تلویحی به کمک مالی جمهوری اسلامی به دیگر کشورها گفت: «در تمام دنیا مرسوم است حاکمان به منافع ملی فکر می‌کنند و آن را مقدم بر منافع دیگران در نظر می‌گیرند. مهم است که مسوولان ایران هم به منافع ملت ایران فکر کنند و آن را بر دیگر کشورها مقدم بدارند. نباید بگذارند مردم ایران از گرسنگی بمیرند، گدایی کنند یا دست به فساد و سرقت بزنند.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان خطاب به حکومت ادامه داد: «این که در فلان کشور چه شد را رها کنید. باید روی منافع ملی تمرکز کنید و هرچه دارید برای نجات مردم ایران بگذارید.»
مولوی عبدالحمید در بخش‌های پایانی خطبه خود از مردم معترض زاهدان خواست تا آرامش خود را حفظ کنند و گفت: «التهاباتی موجود است که می‌خواهم آن را کنترل و مدیریت کنید تا امنیت شهر و منطقه حفظ شود.»
او متقابلا از «مامورانی که امروز اینجا آمدند» هم خواست تا آرامش خود را حفظ کنند و با گلایه از معترضان گفت: «چند بار تاکید کردم که شما با نام بردن از اشخاص، به آن‌ها "مرگ" و "لعنت" نفرستید و در شعارهایتان فحش و ناسزا ندهید. دست‌کم در محدوده مسجد این کار را نکنید.»
معترضان اما پس از این خطبه‌ها هم با حضور در خیابان‌ها علیه جمهوری اسلامی و رهبر آن، سپاه و بسیج شعار داده و فریاد «مرگ بر خامنهای» سر دادند.
انتظار داشتیم مقصران جمعه خونین، مقابل مصلی به دار آویخته شوند!
اسماعیل‌زهی همچنین به سخنرانی «یکی از مسوولان مهم» در هفته گذشته درباره حادثه جمعه خونین زاهدان اشاره کرد که آن را «جنایت» و «ظلم» و کسانی که کشته شدند را شهید خوانده و گفته بود مردم به ناحق کشته شدند.
او بیان این سخنان را از زبان یک مسوول، نقطه‌ای مثبت و قدمی در جهت حق‌طلبی تلقی کرد اما گفت: «کاشکی این مطلب زودتر و همان اوایل گفته می‌شد؛ به‌جای این که مردم را اغتشاش‌گر و تجزیه‌طلب بخوانید.»
اشاره امام جمعه اهل سنت زاهدان به صحبت‌های مصطفی محامی، نماینده علی خامنهای در استان سیستان و بلوچستان بود که درباره «جمعه سیاه زاهدان» به شبکه تلویزیونی عصر هامون گفت این واقعه «اشتباه یکی از ماموران انتظامی» بوده.
او با تقلیل دادن این کشتار به «تخلف یک فردی از انتظامی» گفت که این امر منجر به کشته شدن جمعی از نمازگزاران شد.
محامی اما در سخنان خود دروغگویی حاکمیت را تایید کرد و گفت: «در این واقعه هم [همچون ماجرای تجاوز فرمانده انتظامی در چابهار به یک دختر نوجوان] متاسفانه در آغاز کار کتمانی شد.»
نماینده ولی فقیه در استان سیستان و بلوچستان در صحبت‌های خود به «دروغ‌ها و اتهام‌های هدف‌مند رژیم جمهوری اسلامی علیه معترضان زاهدانی» اذعان کرد و گفت: «برای کتمان این جهت‌گیری، اتهام زنی به مردم شد که این‌ها گروهک هستند، برانداز هستند و امثال این‌ها. با این حال در آن ماجرا گروهک و برانداز و این‌ها حضور نداشتند.»
عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان اما با تاکید بر ضرورت روشن شدن حقیقت و مجازات عاملان و آمران جمعه خونین زاهدان به عنوان خواسته اصلی مردم، گفت: «[روز هشتم مهر] اینجا و در داخل مصلی از چهار محور تیراندازی شد و مردم داخل مصلی تیر خوردند، ۱۰۰ نفر از جمله ۱۸ کودک شهید و ۳۰۰ نفر مجروح شدند که ۸۰ نفر از آن‌ها همچنان تحت مداوا هستند. از میان مجروحان ۱۷ نفر از یک چشم یا دو چشم نابینا شدند. یکی از مجروحان حادثه خانم زر بی‌بی اسماعیل‌زهی بود که به تازگی بر اثر جراحات فوت کرد.»
او از ایستادگی مردم سیستان و بلوچستان تا روشن شدن حقیقت تشکر کرد و خطاب به حکومت گفت: «ما قانع به این نیستیم که این اتفاق را تنها به یک مامور نسبت دهید. چون این‌ها عامل و فرمان دارند و انتظار داشتیم مقصران، مقابل همین مصلی به دار آویخته شوند. چون عدالت علوی این بود که قصاص شوند. حتی اگر وزیر یا استاندارد باشند.»
تاکید عبدالحمید اسماعیل‌زهی بر قصاص و به دار آویختن «عاملان و آمران» جمعه خونین زاهدان در حالی ست که در هفته‌های گذشته او به صراحت مخالفت خود را با حکم اعدام در قانون اساسی ایران اعلام کرده و خواهان برچیده شدن این حکم برای مخالفان حکومت و همچنین زندانیان مواد مخدر شده بود.
مرگ ابراهیم ریگی مشکوک است
اسماعیل‌زهی در پایان صحبت‌های خود همچنین مرگ ابراهیم ریگی، شهروندی که در کلانتری کشته شد را «مشکوک» خواند و از مسوولان مربوطه خواست تا در مورد مرگ او تحقیق کنند و ملت را در جریان واقعیت بگذارند.
ابراهیم ریگی، شهروند ۲۴ ساله اهل زاهدان بود که روز ۲۱ مهر به دلیل مداوای مجروحان جمعه خونین زاهدان بازداشت و حدود سه ماه بعد آزاد شد.
او در آخرین پست اینستاگرامی خود و کم‌تر از یک هفته قبل از بازداشت دوباره و به قتل رسیدنش، نوشته بود: «نمی‌دانستم کمک کردن به مجروحان و انتقاد از کشته شدن برادران و خواهرانمان هم گناه است در این سرزمین ... اما حتی مرگ، حتی اعدام کردن من، برایم دیگر مهم نبود. چون من در این سرزمین بارها از دنیا رفته‌ام. پیشنهادهای بسیاری برای خروجم از این سرزمین دادند. از سراسر دنیا به من پیام دادند اما من شهر خود و مکی را ترک نخواهم کرد.»
ابراهیم ریگی چند روز پس از این نوشته و روز سوم اسفند حوالی ساعت ۱۶:۳۰ به‌دست دو مامور در محدوده خیابان کریم‌پور بازداشت و به کلانتری ۱۲ در منطقه بعثت برده می‌شود.
حال‌وش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد بر اساس گفته منابع نزدیک به ابراهیم ریگی تایید کرده تلفن او از لحظه بازداشت خاموش شده و «در کلانتری مورد ضرب و جرح قرار می‌گیرد و فوت می‌کند».
حال‌وش همچنین خبر داده است ماموران کلانتری ۱۲ و آگاهی زاهدان با فشار بر خانواده ریگی در تلاش هستند تا مانع پیگیری پرونده از سوی آن‌ها شوند.
