تلاش ناکام برای کنترل بحران ارز و طلا؛ قیمت سکه از ۳۰ میلیون و دلار از ۵۲ هزار تومان گذشت
روز پنج‌شنبه چهارم اسفند، قیمت سکه از ۳۰ میلیون تومان عبور کرد. قیمت سکه امامی از سوی اتحادیه طلا و جواهر ۳۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شد. از سوی دیگر با وجود تلاش‌های حکومت برای کنترل بحران ارز، بهای هر دلار آمریکا در بازار آزاد تهران از ۵۲ هزار تومان عبور کرد.
با وجود تلاش‌های حکومت برای کنترل بحران ارز در ایران و اقداماتی از قبیل راه‌اندازی «مرکز مبادله طلا و ارز ایران» و توقف فروش ارز با کارت ملی در صرافی‌ها، روز پنج‌شنبه هر دلار آمریکا ۵۲ هزار تومان را هم پشت سر گذاشت.
روز گذشته (چهارشنبه) در جریان اعتراضات معیشتی اقشار و اصناف مختلف در ایران، شماری از کسبه در بازار بزرگ تهران تجمع کرده و در اعتراض به بحران ارز و طلا و سیاست‌های اقتصادی دولت شعار دادند.
این معترضان شعارهایی چون «دلار شده ۵۰ تومن، کی پا می‌شی هم‌وطن؟» سر دادند اما روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، در واکنش به تجمع آن‌ها نوشت که عده‌ای از بازاریان مخالف ایجاد مرکز مبادله ارز و طلا «با ایجاد فضای روانی و احساسی، کسبه و مغازه‌داران را تشویق به اعتصاب کردند».
روز سه‌شنبه، دوم اسفند، مرکز مبادله ارز و طلا با هدف دستوری کردن بیش از پیش نرخ ارز راه افتاد که بر اساس آن، خرید و فروش خارج از مرکز مبادله یا بانک‌ها و کارگزاری‌های رسمی، «غیر مجاز» و مترادف با «قاچاق» تلقی می‌شود.
بر همین اساس و با دستور بانک مرکزی، فروش ارز با کارت ملی در صرافی‌ها متوقف شده است.
رسانه‌های داخل ایران می‌گویند این طرح بر اساس مدل پیمان‌سپاری ۱۰۰ درصدی ارزهای صادراتی در روسیه قرار است اجرایی شود که بر اساس آن، کل منابع ارزی حاصل از صادرات زیر کلید بانک مرکزی قرار می‌گیرد.
با اجرای این طرح، صادرکنندگان عمده به خصوص در حوزه‌های پتروشیمی، فولاد و مس و مانند آن مجبورند ارز حاصل از صادرات محصولاتشان را «صرفا» در بازار مبادله و ارز و طلا عرضه کنند.
حسین راغفر، اقتصاددان اما روز پنج‌شنبه در نقد این سیاست دولت ابراهیم رئیسی گفت: «طبق اطلاعاتی که از این سامانه جدید منتشر شده فرض اساسی بر این است که بنگاه‌های صادراتی، ارز حاصل از صادرات خود را وارد کشور و این سامانه کنند و به تعبیری ارز صادراتی زیر کلید بانک مرکزی قرار بگیرد. اما موضوع این است که صادرکنندگان حاضر نیستند ارز صادراتی را وارد کشور کنند تا معادل آن ریال بگیرند. آن‌ها معمولا ارز را در کشورهای همسایه ذخیره می‌کنند.»
راغفر همچنین نگاهی جدید به مساله «فرار سرمایه» از کشور داشت و با تاکید بر این که این اتفاق به دست «مردم معمولی» رخ نمی‌دهد، گفت: «عده‌ای به بهانه به اصطلاح دور زدن تحریم‌ها، ارز از کشور خارج می‌کنند و بانک مرکزی عملا نمی‌تواند این ارزهای صادراتی را کنترل کند.»
او از این طبقه به عنوان «الیگارش ایران» یاد کرد که اراده و منافع آن‌ها، سیاست‌های اقتصادی کشور را رقم می‌زند و پیش‌بینی کرد: «با اتخاذ همین برنامه‌های غلط تخصیص ارز به زودی به مشکلات جدی‌تر تورمی مواجه خواهیم شد که این محصول سیاست‌های اقتصادی دولت است.»
دولت و مقام‌های اقتصادی جمهوری اسلامی افزایش قیمت دلار و دیگر ارزها را بر گردن جریان‌سازی و قیمت‌سازی می‌اندازند. از جمله احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی، روز سه‌شنبه گفت که «بدخواهان مردم ایران از طریق هراس‌آفرینی و القای انتظارات تورمی» باعث افزایش قیمت ارز شدند.