فوتبالیست‌هایی که با خیزش ایرانیان همراه شدند؛ جزییاتی اختصاصی از پرونده امیر نصر‌آزادانی

مریم مقدم
مریم مقدم

ایران‌اینترنشنال

در بیش از سه ماهی که از خیزش ایرانیان می‌گذرد بسیاری از چهره‌هایی که قبلا کمتر آشکارا اعتراضشان را نشان می‌دادند به خیل معترضان پیوسته‌اند، از جمله ورزشکاران. آنها از سرکوب در امان نبوده‌اند و در این میان بازداشت امیر نصرآزادانی، فوتبالیست اصفهانی توجه‌ بسیاری را جلب کرده است.

پرونده موسوم به «خانه اصفهان» و بازداشت امیر نصرآزادانی

۲۵ آبان یکی از روزهای اوج‌گیری اعتراضات در ایران همزمان با سالگرد کشتار آبان ۹۸ و فراخوان سه روز اعتصاب و اعتراض در سراسر ایران بود. در این روز عده زیادی از معترضان کشته یا بازداشت شدند.

رسانه‌های جمهوری اسلامی چهار روز بعد در ۲۹ آبان گزارش دادند شامگاه ۲۵ آبان در فلکه نگهبانی «خانه اصفهان» در این شهر دو نیروی بسیجی و یک مامور انتظامی با گلوله کشته شدند. این رسانه‌ها قتل‌های رخ‌ داده را به معترضان نسبت دادند و مدعی شدند طی کمتر از ۲۴ ساعت عاملان قتل‌ها در حال فرار به سمت شمال ایران به دست «سربازان گمنام امام زمان» بازداشت شدند.

صدا و سیما هم بدون نشان دادن چهره معترضان بازداشتی، اعترافات اجباری آنها را پخش کرد و بازداشت‌شدگان را «اراذل و اوباش معروف» و «تیم تروریستی» خواند که در «مخفیگاه» خود «سلاح گرم و بمب دست‌ساز» داشته‌اند.

دوم آذرماه رییس کل دادگستری استان اصفهان اعلام کرد ۹ نفر در رابطه با قتل نیروهای بسیجی و فراجا دستگیر شدند و سه نفر از آنها «می‌خواستند از مرز فرار کنند».

اوایل آذرماه بود که نام امیر نصرآزادانی، فوتبالیست ۲۷ ساله که سابقه بازی در تیم تراکتور را هم دارد در ارتباط با این پرونده در رسانه‌ها مطرح شد. ۲۰ آذر رییس کل دادگستری اصفهان با تایید بازداشت نصر آزادانی او را متهم ردیف پنجم پرونده خواند که از ۲۷ آبان‌ در بازداشت بوده و اتهامش را «بغی» ذکر کرد.

این مقام قضایی جمهوری اسلامی نصر آزادانی را «به عضویت در گروه مسلحانه به‌صورت شبکه‌ای و سازمان یافته به قصد مقابله با اساس نظام جمهوری اسلامی» متهم کرد و گفت او «با ۳ نفر دیگر اقدام به اغتشاش مسلحانه در ۲۵ آبان‌کرده که در نتیجه این اقدام به وسیله یکی از اعضای گروه» سه نیروی امنیتی حکومت کشته شده‌اند.

انتشار خبر بازداشت نصرآزادانی سر و صدای زیادی در دنیای ورزش به پا کرد و کارزاری بین‌المللی با حمایت چهره‌های مطرح و مشهور و با درخواست آزادی این فوتبالیست به راه افتاد. از جمله شکیرا خواننده کلمبیایی و بازیکنان تیم فوتبال اوروگوئه خواستار آزادی او شدند. رسانه‌های آمریکایی و بریتانیایی هم مثل سی ان ان، بلومبرگ، اسکای نیوز و تلگراف خبر بازداشت نصرآزادانی را پوشش دادند.

در ایران فوتبالیست‌های مطرحی همچون سردار آزمون، حسین کنعانی‌زادگان، میلاد سرلک، علی کریمی، سیاوش یزدانی، مجتبی شیری، رضا اسدی، جلال حسینی و مجید حسینی با انتشار عکسی از این بازیکن و هشتگ‌ #اعدام_نکنید، از نصر آزادانی حمایت کردند.

هشت نماینده پارلمان آلمان و سه نماینده پارلمان ایالتی این کشور کفالت سیاسی معترضان بازداشتی در پرونده «خانه اصفهان» را پذیرفته‌اند.

جزییات بیشتری از پرونده امیر نصرآزادانی می‌دانیم؟

دسترسی نصرآزادانی به جهان بیرون از زمان بازداشتش هفته‌هاست که قطع شده است. خانواده این فوتبالیست درباره وضعیت او با رسانه‌ها مصاحبه نکرده‌اند و بر اساس اطلاعات رسیده، جمهوری اسلامی حتی دوستان این جوان ۲۷ ساله را برای سکوت تحت فشار گذاشته است. ایران اینترنشنال موفق به گفت‌وگو با منابعی مطلع از وضعیت نصرآزادانی شده که برای حفظ امنیتشان از انتشار نام آنها معذور است.

به گفته یکی از این منابع، امیر نصرآزادانی از روز ۲۶ آبان در دسترس نبوده و تماس‌های تلفنی‌اش را جواب نمی‌داده و در نهایت نزدیکانش از روی ویدیویی که از اعترافات اجباری‌اش در صدا و سیما پخش شده، متوجه بازداشت او شده‌اند.

این منبع افزوده اوایل آذرماه در میدان علیخانی اصفهان داربست بر پا می‌کنند و به اطرافیان نصرآزادانی می‌گویند ممکن است او اعدام شود، در نتیجه آنها چند روز دایما نگران بودند و «دو روز شب تا صبح در این میدان بودند». بر اساس توضیحات منابع آگاه، نصرآزادانی اوایل بازداشتش تنها یک بار توانسته بود با خانواده‌ تماس بگیرد و نمی‌دانسته در چه بازداشتگاه و حتی شهری نگهداری می‌شود.

بنا بر گزارش‌های رسیده، تا روز شنبه دهم دی سه جلسه دادگاه در پرونده خانه اصفهان برگزار شده که نصرآزادانی در جلسه دوم و سوم حضور داشته، اما در دادگاه هیچ اتهامی را نپذیرفته است.

کسانی که نصرآزادانی را هنگام خروج از دادگاه در روز پنجشنبه هشتم دی دیده‌اند به ایران اینترنشنال گفتند او به شکل محسوسی وزن کم کرده و حال پریشان و ناراحتی داشته است، «سعی می‌کرده بخندد و خانواده‌اش را دلداری بدهد اما دیگر آن امیر قبلی نبوده است». منابع آگاه به شکنجه شدن امیر نصرآزادانی در هفته‌های نخست بازداشتش هم اشاره کرده‌اند.

گزارش‌های رسیده به ایران اینترنشنال همچنین حاکی است حضور نیروهای لباس شخصی در ساختمان محل برگزاری دادگاه به وضوح محسوس بوده است. شاهدان عینی که در روزهای هشتم و دهم دی در دادگاه حضور داشتند به ایران اینترنشنال گفتند صالح میرهاشمی، یکی دیگر از متهمان این پرونده وضعیت جسمی و روانی مناسبی نداشته و آثار شکنجه و کبودی روی سر و صورتش کاملا مشخص بوده است.

حساب توییتر «۱۵۰۰ تصویر» هم گزارش داده مجید کاظمی، متهم دیگر این پرونده به دلیل شکنجه قادر به راه رفتن نبود.

نصرآزادانی چه ویژگی‌های شخصیتی دارد

یکی از منابعی که درباره پرونده امیر نصرآزادانی با ایران اینترنشنال گفت‌وگو کرد او را فردی «آرام، مهربان و اجتماعی» توصیف کرد که به تمرینات ورزشی‌اش بسیار اهمیت می‌داده است.

با این حال، به گفته این منبع، او از آغاز اعتراضات و به دلیل شرایط به وجود آمده انگیزه کمتری برای ورزش و تمرین داشته و از وضع موجود ناراضی بوده است.

این منبع به ایران اینترنشنال گفت: «امیر همیشه می‌گفت فوتبالیست‌ها قشر تاثیرگذاری در جامعه هستند و بسیاری از مردم از آنها توقع حمایت دارند و نباید سکوت کنند... او خودش را از مردم و صدای مردم می‌دید... یکی از موضوعاتی که خیلی آشفته‌اش کرده بود [کشته شدن] نیکا شاکرمی و بلاهایی بود که سرش آمده بود و تا مدت‌ها ناراحتی و عصبی بود.»

رای دادگاه در پرونده «خانه اصفهان» هنوز اعلام نشده اما بسیاری نگران وضعیت متهمان این پرونده به ویژه نصرآزادانی‌اند.

پیشتر منابعی در ایران به ایران‌اینترنشنال اعلام کردند فیفا هم در نامه‌ای از فدراسیون فوتبال ایران خواسته درباره وضعیت امیر نصرآزادانی، بازیکن سابق تیم فوتبال تراکتور و از متهمان این پرونده و احتمال اعدام او، توضیح دهد.